به گزارش خبرگزاری بسیج خراسان رضوی از مشهد، سلطانی در آیین رونمایی تاریخ شفاهی و مستندات آزادگان سرافراز، با ارج نهادن به مقام شامخ آزادگان سرافراز جنگ تحمیلی، شاخصه‌هایی از جهاد تبیین و روش‌های دشمن در قبض فکر نسل جدید را تشریح کرد و اظهارکرد: در این تبیین قدرت اثرگذاری احساس بسیار فراتر از قدرت منطق است و در سبک‌شناختی که روشی معمول برای حل مسئله، تفکر، ادراک و یادآوری است، دشمن احساس جوانان را بر تمامی این اصول مسلط می‌کند تا بدون شناخت و راستی‌آزمایی به آن بپردازند.
وی افزود: در جنگ شناختی فرد بدترین شرایط خود را با بهترین شرایط سایر نقاط مقایسه می‌کند و در نظام ادراک‌سازی باور می‌کند که همه این حرف‌ها حقیقت دارد. ما انقطاع نسلی نداریم انقطاع ارتباط نسلی داریم و در این جنگ شناختی احساس جوان درگیر شده است.
سلطانی با اشاره به نمونه‌ای تاریخی از این جریان بیان کرد: معاویه در این مدل استاد فن بود و در مدل نظام تغییر نظام تولی و تبر استفاده کرد و این کار با امیرالمؤمنین آغاز شد و کودکان را با بغض علی بن ابی‌طالب (ع) به دنیا آوردند و بزرگ کردند و ماحصل این تربیت در روز عاشورا مقابل امام حسین (ع) صف‌آرایی کردند.
وی به کم‌کاری تبلیغی برای الگوسازی نسل جوان اشاره کرد و توضیح داد: معرفی بزرگان اخلاقی همچون مرحوم ابوترابی مدفون در حرم امام رضا (ع) که شکنجه‌گر بعثی را به‌زانو درآورد و به جز اثری کوتاه به هیچ شیوه دیگری انعکاس پیدا نکرده است، درحالی‌که مسائل مرتبط با این آزاده سرافراز می‌تواند جنبه‌های متعدد تربیتی داشته باشد.
محمود رعیت نژاد که یکی از ۲۳ نفر نوجوان ایرانی در اسارت صدام و اولین نوجوان اسیر آزاده بود. وی یکی از ۲۳ نوجوان ایرانیِ کتاب «آن ۲۳ نفر» و درواقع همان اسیر ایرانی است که برای گرفتن عکسی در نزدیک‌ترین موقعیت پشت سر صدام قرار گرفت و حتی به فکر خفه کردن صدام هم افتاده است.
وی در این جلسه با بیان خاطراتی از دوران اسارت خود گفت: یک ماه مانده بود تا ۱۵ساله شوم که به جبهه رفتم و یک سال و سه ماه از حضورم در جبهه می‌گذشت و تازه‌پا به ۱۷ سالگی گذاشته بودم که اسیر شدم.
رعیت نژاد همچنین قرائت دعای ندبه و دعای کمیل برای مرحوم ابوترابی که جزء محفوظات وی بود را از بهترین خاطرات خود عنوان کرد و خاطراتی را از سید آزادگان جنگ تحمیلی در مقابله با شکنجه‌گر حزب بعث و دیگر زندانبانان اردوگاه بیان داشت.
صادق پاشایی دیگر آزاده سرافراز حاضر در این جلسه نیز به بیان خاطراتی از دوران اسارت خود در اردوگاه تکریت پرداخت.
محمد نظرزاده کارشناس مسئول بخش تاریخ شفاهی مرکز اسناد آستان قدس رضوی در این برنامه، تاریخ شفاهی را یکی از پرکاربردترین عوامل در مستندسازی مناسبات گسترده اجتماعی مانند جنگ‌ها و انقلاب‌ها عنوان کرد.
وی با بیان اینکه در تاریخ شفاهی با انجام مصاحبه تمامی لایه‌های دخیل در یک حادثه از جهات مختلف موردتوجه قرار می‌گیرد تصریح کرد: تاریخ شفاهی جنگ در حقیقت مستندسازی و بازسازی روایت‌های تمامی گروه‌های مردم درباره جنگ است، زیرا در جنگ‌ها اکثر اقشار و گروه‌های یک کشور اعم از نظامیان، کارگران، کارمندان و پزشکان و دیگر افراد جامعه حضور دارند.
نظرزاده اظهار کرد: بخش تاریخ شفاهی آستان قدس رضوی از ابتدای تأسیس در اواخر سال ۱۳۷۷ تا کنون باهدف ثبت و ضبط اطلاعات و داشته‌های افراد در خصوص تاریخ شفاهی دفاع مقدس انجام مصاحبه با این اشخاص را در دستور کار خود قرارداد که تاریخ شفاهی بازسازی هویزه، پروژه تاریخ شفاهی آزادگان، لشگر ۷۷، نیروی انتظامی خراسان و «آزادگان، جانبازان و ایثارگران» با محوریت آزادگان از جمله محورهای موضوعی آن قرار دارد.
وی ادامه داد: در مسیر محقق ساختن این طرح با ۸۳ نفر از آزادگان با مشاغل و تحصیلات مختلف از اردوگاه‌های گوناگون که در آن اسیر بودند منتخب شدند که با این افراد ۱۶۰ جلسه به مدت ۱۸۰ ساعت مصاحبه به عمل آمد.
باتوجه‌به اهمیت و نقش رزمندگان، اسرا، جانبازان و آزادگان هشت سال دفاع مقدس، پروژه تاریخ شفاهی از این حماسه‌سازان را از خرداد ۱۳۸۲ با محوریت و تکیه بر تاریخ شفاهی آزادگان در دستور کار خود قرارداد. در این پروژه سعي شد تا گزارش مستندي از روایات شفاهی تمام اردوگاه‌هاي آزادگان موصل، تكريت، بعقوبه، رماديه و الرشيد استخراج شود.
علاوه بر مصاحبه و تاریخ شفاهی، تعدادی عکس نیز از این افتخارآفرینان موجود است که قدیمی‌ترین آن مربوط به گروهی از آزادگان در سال ۱۳۶۴ است که در زمان اسارت گرفته شده و با مشخصات کامل در همان زمان برای خانواده‌هایشان ارسال شده است.
تصاویری از دوران اسارت گروهی از آزادگان در شهر موصل عراق و مراسم استقبال از بازگشت این آزادگان سرافراز در ۲۶ مرداد ۱۳۶۹ در مشهد بخش دیگری از این مستندات را تشکیل می‌دهد که در آرشیو مرکز اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود.
