به گزارش خبرنگار خبرگزاری بسیج استان مرکزی؛ متاسفانه یکی از مشکلات خانواده های امروزی کمرنگ شدن فرهنگ گفتگو است. به گونه‌ای که به شهادت آمار بیشتر زن و شوهرهای ایرانی روزانه تا نیم ساعت هم با هم صحبت نمی کنند. کم رنگ شدن فرهنگ گفتگو موجب شده تا در برخی از خانواده ها، زن و شوهر هر کدام برای به کرسی نشاندن حرف خود فقط دستور صادر کنند. این نوع برخورد تنش زا است. گاهی دستوراتی در خانه صادر می شود که از سوی طرف مقابل مورد پذیرش قرار نمی گیرد. همین امر موجب اختلاف می شود. نه دستور دهنده خواسته خود را در قالب یک گفتگو ارائه می‌کند و نه شنونده دستور، دلیل عدم اطاعت خود را با استدلالی منطقی به طرف مقابل خود انتقال می دهد.
درباره چه چیزهایی گفتگو کنیم؟
درباره اختلافات برای رفع آن: اختلاف زن و شوهر می تواند مانع رشد زندگی شود. البته در صورتی که دو طرف اختلاف را به میدان زورآزمایی یکدیگر تبدیل نکنند؛ بالاخره در یک مسئله مورد اختلاف، یکی اشتباه می کند. شاید هم هر دو یک عقیده و سلیقه دارند؛ اما یکی اشتباه می فهمد. اگر اشتباه در عقیده باشد، گفتگوی قاعده مند می تواند فردی را که اشتباه می کند، از اشتباه خود بیرون آورده و همین مانع رشد او است. اگر هم که اشتباه در فهم است، گفت و گو می تواند تفاهم ایجاد کند که سرمایه اصلی زندگی است.
درباره اشتراکات، برای تقویت آن: همیشه که نباید درباره اختلافات سخن گفت. اشتراکات هم موضوع خوبی برای گفتگو است. البته درباره اشتراکات تذکر این نکته ضروری است که نباید اشتراکات را همیشه تقویت کرد. شاید نقطه اشتراک ما عقیده نادرستی باشد، پس بهتر است درباره نقاط اشتراک با اهلش مشورت کنیم تا مطمئن شویم که اشتراکات ما عقاید درستی است و ارزش تقویت دارد.
درباره امور روزمره زندگی، برای باز کردن سفره دل و اطلاع از اوضاع یکدیگر: برخی سخن گفتن درباره امور روزمره را برای خود عیب می دانند؛ در حالیکه گاهی زن یا شوهر نیاز دارد از امور روزمره خود مثل قضایایی که امروز در خانه یا بیرون از خانه برای او پیش آمده سخن بگوید. این گفتگو شاید چیزی را حل یا تقویت نکند؛ زن و شوهر از اوضاع هم با خبر شده و برخورد خود را با همسر خویش متناسب با همین اوضاع مدیریت کند.
درباره مسائل دینی، برای معرفت اندوزی و رسیدن و نوع نگاه مشترک: نباید معارف دینی به جلسات رسمی محدود شود. خانواده یکی از بهترین مکان ها برای گفتگو در این زمینه است. چه خوب است حداقل هفته ای یک بار به اتفاق خانواده گفتگوی دینی داشته باشیم! موضوع گفتگو را می توان با توافق یکدیگر انتخاب کرد.
درباره تربیت فرزند، برای رسیدن به وحدت رویه: یکی از بزرگترین مشکلات تربیتی، سیاست دوگانه در تربیتِ فرزند است. متاسفانه در برخی از خانواده ها پدر برای خود شیوه ای در تربیت داشته و مادر روش دیگری را در پیش گرفته است. این سیاست دوگانه، اثرات زیان باری را در پی خواهد داشت. در این صورت ممکن است فرزند، دارای شخصیتی دوگانه شده یا اینکه به کلی از پدر و مادر بریده و تربیت او به دست عنصری خارج از محیط خانواده بیفتد.
درباره مسائل علمی، برای بالا بردن اطلاعات: اطلاع از مسائل روز؛ مثل مسائل علمی، نگاه انسان را به دنیای اطراف خود واقع‌بینانه می کند. زن و شوهر می توانند در این فضا نیز همراه یکدیگر باشند.
درباره چه چیزهایی صحبت نکنیم؟
درباره دیگران: صحبت از دیگران یکی از آفات آسیب زای خانواده است. واقعاً چه نیازی است که سخن گفتن از دیگران را نقل مجالس خود کنیم؟ اگر کسانی که از آنها سخن می گوییم بالاتر از ما باشند، راه مقایسه، حسرت و افسوس، حسادت و چشم و هم چشمی و... را به خانه گشوده ایم. اگر هم پایین تر از من باشند، راه عجب و غرور، تکبر و تحقیر را به خانه مان باز کرده ایم.
درباره گذشته های تلخ: زندگی آغاز تجربه ای نو برای دو زوج جوان است. دختر و پسر با ازدواج، وارد فضایی می شوند که پیش از این، آن را تجربه نکرده اند. به همین دلیل هم ممکن است در مقاطعی از زندگی، به ویژه مراحل اولیه آن اختلافاتی با هم پیدا کنند که حتی شدید هم بوده و به جاهای باریک هم بکشد؛ پس از حل بحران نباید از آن به عنوان ابزاری برای سرزنش همسر استفاده کرد.
درباره مسائلی که اطلاع کافی از آن نداریم: گفتگو درباره هر چیزی نیازمند به اطلاعات حداقلی درباره آن چیز است. با نبود این اطلاعات حداقلی نه تنها گفتگو فایده ای نخواهد داشت؛ بلکه گاهی هم خطرناک خواهد بود؛ مثلاً اگر موضوع گفتگوی زن و شوهر تربیت فرزند باشد.
موانع و آفات گفتگو
پیش از گفتگو باید موانع آن آشنا شد؛ زیرا توجه نکردن به این موانع و آفات موجب می‌شود، گفتگو به سرانجام خوبی نرسد و حتی گاهی آثار زیانباری را با خود به همراه بیاورد.
بی برنامه گی
در برخی از خانواده‌ها برنامه وجود ندارد؛ یعنی معلوم نیست که این خانواده کی غذا می خورند، کی تلویزیون نگاه می کند، کی به دیدن فامیل می روند. به همین دلیل هم نمی‌توان برای گفتگو برنامه‌ای ریخت؛
رسانه
اعتیاد به رسانه یکی از آفت‌های اصلی در مسیر برنامه ریزی برای گفتگو است. وقتی ما روزمان را با رسانه شروع می کنیم و شب را هم پای رسانه می خوابیم، دیگر فرصتی برای گفتگو باقی نمی‌ماند.
کینه ها و عقده ها
در گفتگو بیش و پیش از هرچیز نیازمند یک تفاهم عاطفی میان زن و شوهر هستیم. اگر مسائلی بین این دو وجود دارد که به این ارتباط عاطفی لطمه وارد می کند، قبل از گفتگو درباره هر مساله ای باید این مسائل را از میان برداشت. کینه ها و عقده هایی که دو طرف از هم دارن، از اصلی ترین موانع این تفاهم عاطفی است، پس باید قبل از گفتگو درباره مسائل دیگر این کینه ها و عقده ها را از میان برداشت.
ناامیدی از گفتگوهای پیشین
برخی می گویند که ما در گذشته با هم گفتگو های زیادی داشتیم که نتیجه هم نداشته؛ تجربه نشان داده که نتیجه بخش نبودن این گفتگوها، بیشتر به جهت عدم رعایت قواعد گفتگو است.
ترس از عصبانیت طرف مقابل
در گفتگو؛ به ویژه وقتی سخن از اختلاف دو طرف باشد، زمینه عصبانیت وجود دارد. عصبانیت یکی از دو طرف کافی است تا راه را در مقابل یک گفتگوی سازنده و هدفمند ببندد. برای مبارزه با این مانع اولاً باید به گونه‌ای سخن گفت که زمینه عصبانیت برای همسرمان پیش نیاید، ثانیا باید با در نظر گرفتن نکاتی که درباره مبارزه با عصبانیت گفته شد در مقابل خشم خود مقاومت کنیم و ثالثا اگر همسرمان در گفتگو عصبانی شد با مدارا اجازه ندهیم عصبانیت و گفتگو را تبدیل به مجادله کند.
نداشتن خلوت
زن و شوهر در طول روز نیازمند داشتن خلوت هستند. باید زمانی را برای این کار خالی کرد. در محیطی که فرزندانمان حضور دارند؛ نمی‌توان به راحتی گفتگو کرد چراکه فرزندان نسبت به برخی از حرفا غریبه محسوب می‌شوند. متاسفانه برخی خلوت را فقط برای امور زناشویی لازم می دانند.
رعایت بهداشت دهان و دندان
بوی بد دهان در هنگام صحبت بسیار آزاردهنده است؛ به گونه ای که تمایل انسان را به گفتگو با کسی که دهانش بوی بدی می دهد، نزدیک به صفر می کند. پس بهتر است علاوه بر اهمیت دادن به نظافت، اگر بیماری خاصی داریم که موجب بد بویی دهانمان شده،هر چه زودتر به فکر مداوای آن باشیم.
مریم قاسمی مطلق، كارشناس ارشد روانشناسی بالينی
انتهای پیام/
