جوامع جهان سومی؛ قربانیان چالش سبک زندگی

به گزارش خبرگزاري بسيج استان مركزي ؛ چندی پیش شماره‌ یکی از دوستان دوران دانشگاه، که چند سالی برای ادامه تحصیل، خارج از کشور سپری می‌کرد را میان یادداشت‌های قدیمی پیدا کردم. به رسم دوران دانشجویی در کافه‌ی قدیمی نزدیک دانشگاه قرار گذاشتیم. در مورد سفر چند ساله و سختی‌‌هایی که در این مدت متحمل شده بود از او جویا شدم. در پاسخ؛ از سختی سازگار شدن با مردمی گفت که فرسنگ ها با او و فرهنگ و تمدنش فاصله داشتند.

مردمی که در همه چیز از لباس و نوع پوشش گرفته تا آداب معاشرت و حتی غذا خوردن با او متفاوت بودند. در واقع نحوه زندگی مردم آن کشور با کشور دوست دانشجوی ما تفاوت‌های بنیادینی داشت. در طول تحصیل یکی از سخت‌ترین چالش‌هایی که توانسته بود آن را حل کند؛ تعارضات و اختلافاتی بود که در رفتارهای اجتماعی‌اش بروز می‌کرد.

مانع بزرگ ارتباط میان ملت ها چیست؟
بدون شک این تعارضات ناشی از اختلاف در شیوه زندگی مردم دو کشور است. سوالی که باید به آن پاسخ داد چیستی این مانع بزرگ بر سر ارتباط میان ملت هاست. و آیا یک مهاجر می‌تواند خود و سبک زندگی خود را در تعارضات ناشی از اختلافات میان فرهنگ خود و فرهنگ آن کشور خارجی حفظ کند؟
سبک زندگی «lifestyle» کلید واژه‌ای است که بسیاری از مسائل فرهنگی را با توجه به تعریف و مولفه‌های آن می‌توان پاسخ داد. این واژه به شیوه خاص زندگی فرد، گروه یا جامعه اطلاق می‌شود؛ در واقع سبک زندگی را می‌توان رفتار اجتماعی و شیوه زیستن دانست؛ که در دو ساحت اندیشه و عمل قابل بررسی است.
نوع بشر همواره در درون جامعه زیسته و بدون تردید متأثر از آن بوده است و این تاثیرگذاری القاکننده یک سبک خاصی از رفتار و اندیشه به افراد جامعه خواهد بود. انسان با تمام ویژگی‌های اجتماعی‌اش در راستای آنچه که می‌اندیشد عمل می‌کند و به همان چیزی می‌اندیشد که جامعه او، به او تحمیل می‌کند.

آنچه از شیوه خاص زیستن مد نظر است؛ وجه تمایز و عامل شناخت جوامع گوناگون است
سبک زندگی را نباید تنها به مسائل سطحی و روزمره زندگی مرتبط دانست. بلکه آنچه که از مفهوم سبک زندگی مد نظر است چیزی فراتر از لباس و مد و مسکن و سایر چیزها است که البته موارد مذکور را نیز شامل می شود. اما هرگز محدود به این جزئیات نیست، بلکه آنچه از شیوه خاص زیستن مد نظر است؛ به نوعی وجه تمایز و عامل شناخت جوامع گوناگون است، لذا نمی‌توان اختلافات اساسی میان جوامع را محدود به مسائل بعضا کم اهمیت دانست. لازم به ذکر است که همین اختلاف فرهنگ‌ها و در ذیل آن اختلاف سبک زندگی هاست که بسیاری از چالش های جهانی را برای ملل مختلف رقم زده است.

چرا قربانیان چالش سبک زندگی جوامع جهان سومی هستند؟
قربانیان حتمی این چالش‌ها بدون تردید جوامع جهان سومی هستند. چراکه کشورهای استعمارگر که اغلب هم توسعه یافته به حساب می‌آیند سبک زندگی خود را برتر دانسته و سایر جوامع را به سمت تقلید از سبک زندگی خود سوق می‌دهند. فلذا تاکید بر مقوله تقلید در شیوه و سبک زندگی از جانب افرادی است که بدنبال تحمیل یک نوع سبک زندگی خاص با مولفه‌های اقتصادی و اجتماعی خاص بردیگر ملل هستند. مظهر این زورگویی و تحمیل، تمدن غرب است. همانطور که اشاره شد؛ در پس این زورگویی بسیاری از منافع اقتصادی و اجتماعی قابل تحلیل است که از حوصله این نوشتار خارج است.

هیچ قومی از وضعیت فردای خود باخبر نخواهد شد مگر به کمک قشر اندیشمند
پرهیز از تقلید و ترویج سبک زندگی درخور ویژگی‌های منحصر به فرد جامعهدر جایی اهمیت پیدا میکند که؛ عده‌ای که در پی کسب منفعت به وسیله از میان بردن هویت یک قوم باشند؛ این دسته از تهاجمات زمانی با مقاومت روبرو خواهند شد که مردم جامعه به هجومی که دچار آن شده‌اند آگاه شوند. هیچ قومی از وضعیت فردای خود باخبر نخواهد شد مگر به کمک قشر اندیشمند و رهبران اجتماعی خود که فراتر از مسائل روزمره می‌اندیشند.

راه‎های پیشِ‌روی جامعه ایرانی در سبک زندگی
در این راستا، به منظور مقابله با هجوم تمدن غرب، جامعه ایرانی باید در پی سبک و شیوه خاصی از زندگی باشد که او را به سمت اهداف و آرمان هایش هدایت کند. این در شرایطی است که جامعه ایرانی در مسئله انتخاب شیوه زندگی بین دو انتخاب مخییر است. جامعه ایرانی یا باید به شیوه ای رفتار کند که به سمت ایجاد تمدن اسلامی و پیشرفت همه جانبه برود و یا به نحوی رفتار کند که به سمت وابستگی گرایش پیدا کند. در ادامه این مسیر وابستگی بدون شک با انحطاط فرهنگی روبرو خواهد شد که این انحطاط فرهنگی، نابودی سبک زندگی خودی و ترویج سبک زندگی متناسب با تمدن غرب را برایش رقم خواهد زد. نتیجه این به نوعی از خود باختگی چیزی جز تبدیل نخبگان خودی به بردگانی مطیع در برابر اندیشه دیگران نخواهد بود.

از مولفه‌های سبک زندگی ایرانی تطابق با آرمان‌های انقلاب اسلامی است
بنابر آنچه تا کنون مطرح شد یکی از مهمترین مولفه های اصلی سبک زندگی تطابق آن با اهداف و آرمان های انقلاب اسلامی است؛ از جمله این اهداف عبارت است از: عدالت اجتماعی، تحقق زندگی اسلامی، معنویت و رستگاری حقیقی و تشکیل جامعه اسلامی که دربردارنده علم، عدل، عزت، اخلاق و پیشرفت باشد. تحقق چنین سبکی از زندگی که هدایت‌گر جامعه ما به سمت تعالی باشد جز با تلاش اندیشمندان و متخصصان رقم نخواهد خورد.

خیلی از آداب و رسوم ما به علل مختلف از جمله مرور زمان، نفوذ و ... به فراموشی سپرده می‌شوند و البته از جهتی دیگر بسیاری از شیوه های زندگی مرسوم ما دارای اشکالاتی است که نیاز به اصلاح دارد ؛ فلذا در این وضعیت وظیفه‌ای بر دوش اندیشمندان این سرزمینخواهد بود و آن اين است كه ؛ پا به میدان گذاشته و برای اصلاح و بعضا تولید شیوه صحیح و اسلامیِ زیستن تلاش کرده و سبک زندگی ایرانی- اسلامی را ترویج دهند.

منبع : تبيان