رویکرد تربیتی کار فرهنگی؛ تربیت انسانی مکتبی و متعهد

علی تارم در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری بسیج از آذربایجان شرقی، افزود: براین اساس وقتی هدف کار فرهنگی ما تربیت انسان مکتبی و متعهد باشد آن وقت نتیجه کار فرهنگی در مجموعه ها تربیت کارگران و کارفرمایان مومن، هنرمندان متعهد، ورزشکاران مسلمان و قاریان متخلق خواهد شد.

وی با ابراز تاسف از اینکه بارها از تعریف نکردن کار فرهنگی ضربه خورده ایم و دهها هزار تشکل فعال کشور هر کدام براساس استنباط شخصی خود مسیر متفاوتی را در پیش گرفته اند و برخی هم با انگیزه های احساسی به عرصه آمده اند، اظهار داشت: در نتیجه این اختلاف نگرش، تشکل های موجود به اختلاف اجرا، اتخاذ قواعد کار، مدیریت تشکیلاتی، فنون مربی گری و حتی تفاوت محسوس در نتایج کار و خروجی های حاصل از فرایند اجرایی آن گرفتار آمده اند.

تارم ادامه داد: فعالیت های فرهنگی مجموعه اقداماتی است مبتنی بر هنجارها و ارزش های یک جامعه که در قالب عناصری همچون ملیت، قومیت، زبان، دین و مذهب، نژاد، جنسیت، آداب و رسوم، مفاهیم و تعابیر رایج نمود یافته و هدف آن شناساندن هویت، تاریخ و میراث اجتماعی است که از نسل های گذشته تا به امروز تداوم داشته و در حال حاضر متناسب با مقتضای زمان و مکان تبدیل به یک ارزش یا باور اجتماعی شده است.

وی کارهای فرهنگی را در یک نگاه اجمالی در قالب فعالیت های قرآنی، ترویج فرهنگ مطالعه، گسترش محافل و مجامع ادبی، فرهنگی و هنری و سازمان های مردم نهاد، برپایی نمایشگاه ها، اجرای تئاتر و نمایشنامه، استفاده از شهر نوشته ها، برپایی جشنواره ها، برپایی مراسم مذهبی و ملی، تاسیس فرهنگ سرا، خانه های هنری ادبی و موزه ها و ... نام برد.

این استاد بسیجی توجه و اهمیت به ارزش ها را در جامعه موجب حفظ روحیه و شور انقلابی مردم، ترویج مفاهیم و معارف اسلامی، یادآوری حماسه ایثار شهدا، جانبازان، آزادگان در دوران مختلف، استفاده کامل از فضاهای فرهنگی و مذهبی همچون مساجد و حسینیه ها برای ایجاد تحرک فرهنگی، تقویت مراکز فرهنگی و هنری و کمک به افزایش تولیدات این مراکز، بهینه سازی و روزآمد کردن روش های سنتی تبلیغ و استفاده از روش های نوین تبلیغی، هماهنگی در تبلیغ در فعالیت های رسانه ای، تشویق و تقویت و تجهیز مراکز اطلاع رسانی و حمایت و هدایت درست این مراکز، کمک به نهادهای مردمی برای فعال شدن روزمره در مسائل فرهنگی و فکری و فعالتر شدن تبلیغات اسلامی در نمادهای محلی فرهنگی و همچنین گسترش کیفی فعالیت های تبلیغات اسلامی عنوان کرد.

وی لزوم توجه به کار فرهنگی را ضروری خواند و افزود: برخی از نکاتی که توجه به آن در این عرصه به عنوان اصل ضرورت دارد، می تواند در قالب توجه به کیفیت به جای کمیت، استمرار به جای فعالیت مقطعی، اولویت ارتقای بینشی در مقابل تحریک عاطفی، اخلاص در فعالیت، اهمیت سلامت نفس فعالان فرهنگی، توجه به رکن توحید به عنوان مقلب القلوب حقیقی، ضرورت تبلیغ و فعالیت برخاسته از بینش درست و کامل، مشارکت فعال مخاطبان به جای تبلیغ یکسویه، رعایت اخلاق و آداب فردی و اجتماعی و حفظ حرمت ها در نقد و تبلیغ و وظیفه انگاری به جای نگاه کارمندی به آن سامان یابد.

تارم با تاکید به اینکه همه باید با الگوگیری از قرآن کریم و احادیث مانع هجمه‌های فرهنگی دشمنان شویم، یادآور شد: آسیب‌های امروز از طریق هجمه‌های فرهنگی دشمنان در جامعه در کمین خانواده‌هاست که بانوان به عنوان قلب خانواده باید نسبت به مشکلات و آسیب‌های جامعه آگاه و مواظب این هجمه‌ها باشند.

وی اضافه کرد: امروز آماج هجمه های فرهنگى دشمنان هم به صورت آميختن فرهنگ انقلابى با چيزهايى كه آن را از خلوص و كارايى مى‌اندازد و هم به صورت مانع تراشي بر سر تربيت انسان هاى كارآمد و متخصص در اداره امور كشور هستيم.

این مولف کتاب شهدای هسته ای نگرش به فرهنگ عمومى و پيدا كردن و شناختن بيماري هاى فرهنگىِ كشور و يافتن علاج اين بيماري ها با ديد متخصصانه و البته دردمندانه و انقلابى و توصيه‌ آن ها به دستگاه هاى گوناگون را از كارهاى مهم شوراى عالى انقلاب فرهنگى دانست.

وی تاکید کرد: اگر به فرهنگ عمومی به معنای تصحیح عادات، اخلاق و روش های زندگی مردم که از بخش های عمده فرهنگ یک کشور است پرداخته شود مشکل اقتصادی هم حل خواهد شد چراکه كنترل فرهنگ عمومى، يك مسأله مهم است.

این عضو مجمع عالی بسیج در سپاه عجب شیر با بیان اینکه امروزه خانواده ایرانی در سبد فرهنگی خود با شبکه‌های ماهواره‌ای، فضای مجازی، رسانه‌های مدرن و … روبرو است، افزود: هر کدام از این رسانه ها به نوبه خود بخشی از فرآیند تأثیرگذاری در خانواده را هدف گرفته‌اند.

وی ادامه داد: برخی از شبکه‌های ماهواره‌ای به طور تخصصی همه تمرکز خود را بر مقوله خانواده نهاده است که پیام مشترک برنامه‌های این شبکه‌ها ترویج خانواده‌های بی‌سامان و لجام گسیخته در مقابل ساختار خانواده، عادی سازی خیانت همسران به یکدیگر، عادی جلوه‌دادن روابط جنسی دختر و پسر پیش از ازدواج، ترویج فرهنگ هم‌باشی به جای ازدواج و عادی جلوه‌ دادن سقط جنین برای دختران است.

وی نارضایتی های خانوادگی، اعتیاد به اینترنت، بحران هویت و اختلال در شکل گیری شخصیت، تعارض ارزش ها، گسترش ارتباطات نامتعارف میان جوانان، شکاف نسل ها، سوء استفاده جنسی، انزوای اجتماعی را از نتایج تاثیر فضای مجازی برشمرد.

تارم با اشاره به اینکه آسیب های فکری از هنجارهای منفی فضای مجازی است به شکلی که امروزه استفاده خارج از حد متعارف از اینترنت، به وابستگی شدید روانی و فکری می انجامد، اظهار کرد: با ورود اینترنت و رایانه به درون خانواده ها، بین والدین، معلمان، مربیان و دانش آموزان(فرزندان) جدایی فکری و عاطفی، رخ می دهد.

وی ادامه داد: تحقیقات نشان می دهد که درصد بالایی از نوجوانان و جوانان از اینترنت برای فعالیت های بیهوده ای همچون دوست یابی، بازی و صحبت با یکدیگر استفاده می کنند و برنامه های سایت را لذت بخش تر از سخنان پدر و مادر و تکالیف مدرسه می دانند در نتیجه در ارتباطات، رفتار و زندگی اجتماعی آن ها اختلال ایجاد می شود.

این استاد دانشگاه افزود: ارتباط از طریق فضای مجازی در سال های اخیر جایگاه قابل توجهی در بین نسل جوان جامعه ما پیدا کرده است که در ابعاد مختلف، زندگی افراد(فردی و اجتماعی)، در شکل دهی به هویت و حتی روی ابعاد اقتصادی و اجتماعی و سیاسی جوامع هم تأثیرگذارند.

تارم با بیان اینکه در حال حاضر اینترنت ابزاري مناسب براي توسعه افكار و انديشه هاي بشري به شمار می رود به شرطی که از آن درست استفاده شود، خاطرنشان کرد: افراد بايد براي ورود به دنياي مجازي اطلاعات كافي در اختيار داشته باشند تا دچار مشكلات مالي و اجتماعي نشوند چراکه ارتباطات سالم در فضاي مجازي و لزوم هوشياري جوانان و خانواده ها نسبت به تهديدات فضاي سايبري در درجه نخست اولويت قرار دارد.

وی یادآور شد: با توجه به اینکه بیشتر استفاده کنندگان از فضای مجازی نوجوانان و جوانان هستند، کار فرهنگی برای کاهش پیامدهای آن ضروری است بنابراین اطلاع رسانی، آموزش نحوه استفاده درست از این فناوری می تواند مؤثر باشد.

این استاد دانشگاه های پیام نور و آزاد استفاده از ظرفیت رسانه های دیداری و شنیداری، روزنامه ها، مجلات، نشریات برای نهادینه شدن فرهنگ سایبری، آشنا کردن والدین با فضای مجازی، وضع قوانین سختگیرانه، افزایش آگاهی خانواده ها، ترویج آموزه های دینی، هنجارسازی مثبت و ... را از جمله کارهای فرهنگی در خصوص فضای مجازی دانست.