سبقت سینمای اجتماعی از کمدی مبتذل و روشنفکری بی‌مسئله
به گزارشخبرگزاری بسیج استان مرکزی؛ نگاهی اجمالی به جدول فروش فیلم‌های اکران شده در سال 98 نشان می‌دهد یک اتفاق ویژه در سینمای ایران در حال رقم خوردن است. فروش بالای فیلم‌هایی که نه به سینمای کمدی مبتذل این روزها شبیه‌اند و نه صرفا برای جشنواره‌های داخلی و خارجی ساخته شده‌اند.
فیلم‌هایی که هم در گیشه فروش کمدی‌ها را دارند و هم در جشنواره‌ها، مورد پسند مخاطبان خاص سینما قرار می‌گیرند
از قدیم الایام دو جنس فیلم در سینمای ایران از محبوبیت زیادی در میان کارگردانان برخوردار بوده؛ یکی سینمایی موسوم به سینمای روشنفکری و یا جشنواره‌ای و دیگری سینمای کمدی.
این دو از یک نظر تمایز ویژه‌ای با هم دارند. اولی یعنی سینمای روشنفکری هیچ‌گاه به دنبال گیشه نبوده. عموما فیلم‌های روشنفکری به علت ماهیت زندگینامه‌ای و غیر سرگرم کننده‌شان توفیقی در گیشه پیدا نمی‌کنند. این‌فیلم‌ها اما معمولا به مذاق جشنواره‌ها خوش می‌آید. برای همین خیلی از این فیلم‌ها اصلا برای جشنواره‌ها ساخته می‌شوند. برای همین به سینمای جشنواره‌ای نیز معروف‌اند.
شروع جریان سینمای جشنواره‌ای بعد از انقلاب به دهه‌ی شصت بر می‌گردد. زمانی که دونده ساخته‌ی امیر نادری در جشنواره‌های خارجی مورد تشویق قرار می‌گیرد و خانه‌ی دوست کجاست کیارستمی از جشنواره‌های خارجی جایزه می‌برد.
با اینکه اغلب فیلم‌های سینمای روشنفکری در گیشه به توفیق دست پیدا نمی‌کنند اما از آن زمان تا کنون هنوز سینمای جشنواره‌ای در ایران نفس می‌کشد.
فیلم سینمایی ناهید ساخته آیدا پناهنده سال 94 توانست در جشنواره‌های بین‌المللی جوایز متعددی را بدست آورد. اما در گیشه فیلم تنها 360 میلیون تومان فروش داشت. نکته اصلی اما این است که هزینه‌ی فیلم‌های جشنواره‌ای را دولت پرداخت می‌کند. ناهید با هزینه مرکز گسترش سینمای مستند تجربی ساخته شده؛ یعنی در واقع دولت پول می‌دهد و فیلمساز بدون داشتن اندکی دغدغه فروش، فیلم می‌سازد. برای همین هم معمولا فیلم‌های روشنفکری در ایران با شکست مواجه می‌شوند؛ چراکه دغدغه‌ی مخاطب ندارند.
در سینمای کمدی اما مسئله جور دیگریست. فیلم‌سازان زیادی هرساله تلاش می‌کنند فیلم کمدی بسازند؛ فارغ از اینکه تا چه میزان موفق به تولید اثری واقعا کمدی می‌شوند، ورود به این ژانر سودآور است. همین هم بهانه‌ای شده تا تهیه‌کنندگان سینمایی به جای سرمایه‌گذاری روی دیگر ژانرها، دو دستی کمدی را بچسبند و آن را رها نکنند.
با آغاز دهه‌ی 90 سینمای کمدی در ایران به یک فرمول تازه برای فروش رسید. ساخت کمدی‌های مبتذل در خارج از مرزهای جغرافیایی کشور. مسیری که برای اولین بار توسط آثار رضا عطاران هموار شد. ردکارپت و من سالوادور نیستم از نمونه‌های اولیه این نوع کمدی محسوب می‌شود.
اما حالا یک اتفاق نو در حال وقوع است. از مجموع فیلم‌های اکران شده در سینماها در سال98، فیلم‌هایی در صدر جدول فروش قرار گرفته‌اند که نه روشنفکری به حساب می‌آیند و نه کمدی! از این جهت که فروش بیشتری از کمدی‌های رقیب در گیشه دارند و از لحاظ هنری نیز مورد ستایش قرار می‌گیرند.
متری شیش‌و‌نیم طی 16 هفته اکران توانسته چیزی حدود 27 میلیارد تومان بفروشد و با اختلاف بالاتر از کمدی‌های مبتذل در گیشه بایستد. فیلم جدید روستایی ژانری پلیسی دارد و به معضلات اجتماعی می‌پردازد
شبی که ماه کامل شد آخرین ساخته‌ی نرگس آبیار نیز در طی 5 هفته اکران حدود یازده و نیم میلیارد تومان فروش داشته. فیلم آبیار روایتی از یک داستان معاصر ملیست. چیزی درباره عشق و تکفیر
با این که شبی که ماه کامل شد همزمان با کمدی پر ستاره و پر خرج ماهمه با هم هستیم به روی پرده رفته ، اما چیزی حدود سه میلیارد بیشتر از آن فروخته است. این درحالیست که فیلم کمال تبریزی تعداد سالن‌های بیشتری نیز در اختیار دارد.
فیلم سرخپوست اثر نیما جاویدی نیز از آن دست فیلم‌های سرحال گیشه است که در ژانر معمایی ساخته شده. فیلم هم در جشنواره و هم در گیشه مورد پسند مخاطبان بوده است. سرخپوست توانسته حدود نه میلیارد تومان طی 5 هفته اکران، بفروشد.
نکته جالب ماجرا آن است که اکثر کمدی‌های روی پرده نتوانسته‌اند آن‌گونه که باید بفروشند. ژن خوک سعید سهیلی طی 16 هفته اکران تنها 3 میلیارد تومان فروش داشته است.
فیلم سامورایی در برلین نیز فروش چشمگیری نداشته است؛ فیلم مهدی نادری طی 2 ماه تنها 5 میلیارد تومان فروخته.
با نگاهی اجمالی به جدول فروش فیلم‌های اکران شده می‌توان به این نتیجه رسید که سینمای کمدی برخلاف نظر تولیدکنندگان این آثار، نه تنها بی‌رغیب نیست؛ که در صورت اکران فیلم‌های ژانر، قافیه را هم می‌بازد
باید گفت که سینمای ژانر در ایران همیشه به علت ترس از عدم سودآوری مورد غفلت واقع شده است. همین مسئله باعث شده تا تهیه‌کنندگان سینما تمایلی به ساختن آثاری در ژانرهای متفاوت نداشته باشند. حال آنکه جدول فروش سال 98 نشان می‌دهد، سینمای ژانر می‌تواند در صورت پرداخت درست، بیشتر از کمدی‌های در حال اکران بفروشد.
منبع:رجا نیوز
انتهای پیام/
