باید قالب های حقوقی داخلی و خارجی را به چالش کشید

به گزارش سرویس  بسیج حقوقدانان خبرگزاری بسیج، بسیج قاعدتاً قالب‌شکنی دارد، ما در طول دفاع مقدس قالب‌های زیادی را شکستیم، هیچ­کسی باورش نمی‌شد که بسیج در طول دفاع مقدس از کسانی که دوره‌های نظامی ویژه‌ای را در خارج از کشور دیده بودند، این‌ها می‌آمدند و از آن­ها گوی سبقت را می‌ربودند. در بحث عرفان؛ این‌ها همان­طور که حضرت امام فرمودند ره صد ساله را یک شبه رفتند واقعاً همین­طور بود، قالب‌ها را شکستند. وقتی امام می‌فرمایند که ای­کاش من یک بسیجی بودم و خدایا من را با بسیجیان محشور بفرما، تعارف نمی‌کردند. این‌ها را عرض می‌کنم تا به نکته اصلی برسم. پس بسیج باید قالب‌شکنی، پیش­روی، ایثارگری کند. اما بسیج حقوقدانان، وکلای بسیجی، قضات بسیجی، اساتید حقوق بسیجی باید چه کار کنند؟ بنده مطالبی که عرض می‌کنم برداشتی است که دارم و فکر می‌کنم جای تامل دارد. ما در عمق‌بخشی داخلی و عمق‌بخشی خارجی یک مقداری کوتاهی کردیم، صدور انقلاب‌مان به غیر از بحث حقوق‌بخشی خارجی است. واقعاً ما در صدور انقلاب توفیق‌های زیادی داشتیم اما این‌که بتوانیم بر مبانی حقوقی آن‌ها را مستقر کنیم توفیق چندانی نداشتیم.

امروز با پوزش از همه اساتید حقوق باید بگوییم که آئین دادرسی مدنی‌، قانون مدنی‌ و قانون مجازات‌مان بعد از انقلاب چگونه اصلاح شد؟ قانون اساسی را توجه کنید، حضرت امام در فرانسه دستور تدوین قانون اساسی را دادند. قبل از پیروزی انقلاب اما قانون اساسی که تدوین شد، متأسفانه راجع­به قوانین دیگر جدیت به خرج ندادیم. الان نوعاً قوانین ‌ما ترجمه شده از کدهای فرانسه و سایر رژیم‌های حقوقی است. واقعاً ما در دادرسی‌هایمان اگر بیست روز از یک موعدی گذشت حقی ناحق می‌شود. در شرع چه مفهومی دارد؟ بیست روز گذشته یک مطلبی را برای حضرت آیت­الله آملی لاریجانی نوشته بودم، اگر چنین اتفاقی بیفتد شرع چه می‌گوید؟ چرا ما دست و پایمان را این­طوری بستیم. بله، همه می‌دانیم که بالاخره نمی‌شود باز باشد. یک بحثی را داشتیم که در مورد اعمال ماده هیجده بود. خدمت آقای حصاری معاون قضایی قوه رسیدیم، مطالبی را عرض کردیم ایشان گفتند: آن­چه شما خواسته‌اید در خواسته ابتدایی‌تان نیست، لذا این را رد می‌کنیم. عرض کردم که شما باید بی‌طرف باشید، ولی بی‌طرف به اصحاب دعوا، نه بی‌طرف به حق. به نظر بنده می‌آید که حالا شاید اشتباه باشد، مگر می‌شود نسبت به حق بی‌طرف بود؟ این‌ها مواردی است که ما ترجمه کردیم به قضات‌مان هم دیکته می‌کنیم، قضات‌مان هم ناگزیر هستند که این­ها را انجام دهند، اگر این کار را نکنند در دادسرای انتظامی قضات با ایشان برخورد می‌شود؛ بنابراین مجبور هستند همین آئین دادرسی را دنبال کنند. خدمت آقای حصاری عرض کردم بالاخره شما به من بگویید که شرعاً حق با ماست یا خیر؟ شرع چه می‌گوید؟ من پرونده را برمی­دارم و می‌روم، گفتم بفرمایید آیا این حق متعلق به بیت‌المال است یا به شخص دیگر تعلق دارد؟ آن روزی که یک شخص دیگری دادخواستی نوشته اشتباه کرده است، ما که آن روز نبودیم، دقت نکردند. ایشان گفت به من اجازه بده بررسی کنم. بعد از یک هفته بزرگواری کردند به ما گفتند بیایید. رفتیم گفتند که شما بروید در دادگاه تجدیدنظر شاید استدلال‌تان را نپذیرند. ولی من با توجه به حرف‌هایی که زدید تأیید می‌کنم. الان در سیستم قضایی نه در دادگاه­ها، بنده وقتی می‌گویم سیستم قضایی همه را می‌گویم؛ کتابخانه‌های قضایی و حقوقی، اساتید حقوقدان و امثالهم، باید به این سمت برویم که واقعاً در حقوق‌مان، مبانی حقوق اسلامی را بگنجانیم. الان عقب هستیم، عمق‌بخشی داخلی‌مان بسیار ضعیف است. یعنی نتوانستیم آن­چه که نظام اسلامی به آن نیاز دارد مبانی حقوقی‌اش را برقرار کنیم که به راحتی دست­خوش یک­سری ایراداتی که احیاناً گرفته می‌شود، نشود. یک­سری بازی‌های سیاسی که انجام می‌شود، دست­خوش این‌ها نکنیم.

بسیجی باید قالب شکنی نماید؛ باید قالب های حقوقی داخلی و خارجی را به چالش کشید

 امروز بسیج حقوقدانان در این زمینه وظیفه جدی دارد. در زمینه عمق‌بخشی خارجی این‌ها چنان حقوق بین‌الملل را بر آن سلطه دادند، وقتی با بعضی‌ها که حقوقدانان بدون مرز هستند صحبت می‌کنید، می‌بینید که این‌ها قوانین را رعایت می‌کنند، اما ایراد در قوانین است. ولی قوانین نوشته چه کسانی است؟ نوشته خودشان است. در دوران اصلاحات در شیراز برنامه­ای برقرار بود یکی از دوستان دانشگاه تهران صحبت کرد و بعدش ما قرار بود صحبت بکنیم، ایشان از حق وتو دفاع می‌کرد، می‌گفت این قانونی است. بنده مباحث خودم را کنار گذاشتم، گفتم همین را بتوانیم برای دانشجویان جا بیندازیم که این حق وتو، حق توحش است؛ کفایت می­کند. نزدیک نیم ساعت راجع­به این صحبت کردیم که چه معنی دارد ما بپذیریم آن‌چه که دیگران برای ما ایجاد کردند؛ به تعبیر دوستان سیاسی، زمین بازی که ناگزیر بازی در آن هستیم. همه قوانین به دست آن‌هاست، بعد ما می‌خواهیم بگوییم حقوق بشر را رعایت می‌کنیم. مطابق قوانین آن‌ها ما حقوق بشر را رعایت نمی‌کنیم، بلکه مطابق قوانین آن‌ها از نهضت‌هایی حمایت می‌کنیم که زیر سؤال هستند. آن‌ها این­چنین قوانین را برای خودشان ایجاد کردند و بر پایه این قوانین که همه آن قابل نقض، تردید و سؤال‌برانگیز است، حرکت می‌کنند و عوام هم در دنیا می‌گویند قانون است. ما به­عنوان بسیجیان حقوقدان و حقوقدانان بسیجی باید به دنبال این باشیم که در قالب‌ها تردید ایجاد کنیم. به راحتی هر موادی را چه در حقوق داخلی و چه در حقوق خارجی نپذیریم، و این بدین معنا نیست که قانون‌شکنی کنیم اشتباه نشود. برای رسیدن به حق. همه اقداماتی که از نهضت رسول مکرم اسلام (ص) صورت گرفته برای این است که یک روزی منجی بیاید که زیباترین توصیف حکومتش برقراری عدالت است؛ و برای رسیدن به آن عدالت چه کار می‌کنیم. اگر بتوانیم عدالت را برقرار کنیم چقدر در ترویج خوش­بینی به حکومت ایشان موفق خواهیم بود. ما در داخل سپاه به دوستانمان در معاونت­های حقوقی عرض کردیم اگر در یک جایی رسیدید به این­که حق با طرف مقابل ‌است، هر جای دعوا بودید، دعوا را متوقف کنید.