ورود به مسائل اجتماعی تخصصی می‌خواهد که در این سینما شاهد آن نیستیم

به گزارش خبرگزاری بسیج، در آخرین روز از هم‌اندیشی سینما انقلاب نشست با موضوع بررسی جشنواره فیلم فجر با حضور مجید شاه‌حسینی برگزار شد.

مجید شاه‌حسینی در ابتدای سخنان خود ضمن اشاره به سخنان مقام معظم رهبری در باب سینما و اثرات آن گفت: رهبر معظم انقلاب می‌فرمایند «سینما می‌تواند از ارکان تمدن ساز کشور باشد» در حقیقت ما باید در این حد از سینما مطالبه داشته باشیم همچنین ایشان در آخرین سخنان خود خطاب به جوانان به جناح بندی‌ گروه‌های سیاسی اشاره کردند و گفتند: امروز دو گروه داریم گروه وفادار به انقلاب و گروه غیر وفادار به انقلاب، اگر در سینمای کشور بپذیریم که عده‌ای وفادار و باورمند هستند و در مقابل عده‌ای این باور را نداشته و وظیفه خود را ستیز خود با این باور می‌دانند دسته بندی کنیم، می‌توان به نکاتی اشاره کرد.

وی درباره جشنواره سی و چهارم گفت: جشنواره معانی خاص خود را دارد، از مدتها قبل از شروع این جشنواره پیش‌ فرض من این بود که احتمالا فیلم‌های بهتری را نسبت به سال گذشته شاهد خواهیم بود چرا که در مورد بعضی از فیلم‌ها با من مشورت شد و یا در مورد برخی از فیلم‌ها اطلاعاتی به دستمان رسید که به نظر می‌رسید چند فیلم قابل توجه و وفادار به انقلاب با موضوع انقلاب اسلامی و دفاع مقدس خواهیم داشت. با گذشت زمان و نزدیک شدن به جشنواره این پیش فرض کمی تغییر کرد چرا که می‌دیدم از برگزار کنندگان اسبق این جشنواره دعوتی به عمل نیامد که بی‌سابقه بود. از آنجا بود که فهمیدیم قرار نیست عده‌ای فیلم‌های امسال را ببینند و البته بعدا متوجه شدیم که عده‌ای مخاطب خاص برای آن تعریف شده‌اند. برای مثال می‌بینید که پیش‌فروش بلیت‌های جشنواره امسال در کمتر از یک ساعت انجام شد و احساس می‌شد که در زمینه مخاطب جشنواره محافظه کاری صورت می‌گیرد. همچنین در هنگام اکران فیلم‌ها نیز بسیاری از سالن‌ها خالی بود که نشان می‌داد بلیت‌ها برای یک سری افراد خاص صادر شده است و این موضوع در پردیس مردمی بیشتر احساس می‌شد. باید گفت اگر جشنواره ملی است پس مخاطب آن نیز باید ملی باشد و اگر این مخاطب محدود می‌شود، نکته‌ای در این بین وجود دارد. 

دبیر اسبق جشنواره فیلم فجر اضافه کرد: باید به این سوال پاسخ داد که رهگفت‌های جمهوری اسلامی برای امروز جهان چیست، اصولا هر انقلابی آرمانی دارد که آن آرمان‌ها و اعتقاداتش را برای جهانیان با صدای بلند بیان می‌کند و منطقا سینما باید بتواند این حرف‌ها را بزند. در اینجا ممکن است عده‌ای حرف از سینمای ایدئولوژیک به میان آورند و یا از کشورهایی بگویند که می‌خواستند سینمایشان به آرمان‌هایشان نزدیک باشد اما در نهایت به سینمای ایدئولوژیک روی آوردند. باید توجه داشت که حق یک انقلاب است که از سینمای خود توقع رسانه‌ای داشته باشد، علی‌الخصوص که یک انقلاب دینی باشد. چنین انقلابی که حرف جهانی دارد باید از آرمان‌های خود، مسیرهای پیموده‌ شده، مشکلات در راه و راه مواجهه با آنها سخن بگوید و این سینما است که در این میان می‌تواند تمدن‌ساز باشد. حال اگر چنین سینمایی شروع به تقلید کردن کرد و نگاه محصور شده‌ای از فلان کشور اروپایی در آن ایجاد شد، دیگر قاعدتا نمی‌تواند معانی بلند و آرمان‌های آن انقلاب را با خود به همراه داشته باشد. سوال اینجاست که این توقع را باید از سینماگران داشته باشیم و یا مدیریت‌ها آن؟ در جواب باید گفت: از آنجا که سینما و عوامل مربوط آن توسط مدیران فرهنگی ما عهده‌داری می‌شود این توقع از آنها می‌رود. 

مجید شاه‌حسینی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: باید به این پرسش پاسخ داد که سهم هر معضل و نمایش آحاد مختلف مردم بر روی پرده سینما چقدر است؟ این موضوعی است که باید بررسی شود بسیار مهم است که چه تصویری از مردم و ارزش‌های آنها بر روی پرده‌های سینما نقش می‌بندد و از اینجاست که می‌توان فهمید نسبت سینما و انقلاب و غیر انقلاب چگونه است. برای مثال اکنون مسئله جمعیت برای کشور ما بسیار مهم است. اما در تعدادی از فیلم‌های امسال می‌بینیم که عمل حرام سقط جنین قبح‌زدایی می‌شود و روش‌های آن آموزش داده می‌شود. در برخی فیلم‌ها نیز بحث فرزند و داشتن آن به عنوان یک تهدید برای خانواده‌ها مطرح می‌شود. در فیلم‌های امسال مسئله فقر را در سینما داشتیم اما به گونه‌ای است که یک فقیر معتاد نیز بوده همه آرمان‌های او کشته شده و او برای رسیدن به حق خود چاقو برداشته تا حقش را بگیرد. اگر چنین موضوعاتی در سینما گسترش یابد چهره انقلابی یک جامعه مخدوش می‌شود. در حقیقت باید گفت تعریف درستی از فقر و غنا بر روی پرده سینما شکل نگرفته است و همچنین در مقابل باید گفت که اگر راه‌کاری مثل اقتصاد مقاومتی برای برون رفت از تحریم‌ها درست و مهم است، با چنین مفهوم مهمی بر روی پرده سینما شوخی می‌شود. 

وی ضمن اشاره به زیر سوال بردن قصاص در تعدادی از فیلم‌های جشنواره امسال گفت: در چند فیلم بحث قصاص زیر سوال رفته در حالی که این موضوع یک بنیان اعتقادی و زمینه‌ای مذهبی دارد، در بیش از سه فیلم این بنیان به گونه‌ای نقض می‌شود و در اینجا باید این سوال را مطرح کرد که آیا در این فیلم‌ها فقط یک سوال مطرح می‌شود یا قصد خدشه جدی به این مفهوم دینی را دارند. در بسیاری از فیلم‌های امسال می‌بینیم که افراد فقط ماهواره‌ می‌بینند این ادعا که مردم‌مان در خانه‌شان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران را نگاه نمی‌کنند بسیار گزاف است. 

شاه‌حسینی اضافه کرد: فضای خانواده را تهدید نشان داد و در مقابل دوستان خیابانی را فرصت نشان می‌دهند. باید این سوال را از سازنده پرسید که آیا برای چنین ادعایی کار آماری انجام شده و یا براساس چند شنیده در حال صادر کردن یک حکم کلی است؟ آیا فضا گونه‌ای است که باید از محارم به غیر محارم پناه ببریم؟ به نظر می‌رسد که ظاهرا سازنده یک فیلم فقط نقد یک خانواده را دارد اما وقتی دوربین فقط روی آن خانواده تمرکز می‌کند، انگار همه جامعه را نشان می‌دهد. نکته مهم دیگر از هم گسیختگی زن و شوهر در بسیاری از فیلم‌های امسال بود، طلاق به عنوان یک امری طبیعی مطرح شده و غیرت به عنوان یک بد بینی غیرعادی نشان داده می‌شود و البته انسان غیور به عنوان کسی مطرح می‌شود که زندگی را برای همسرش تلخ می‌کند. باید توجه داشت که نقد منصفانه نظام قبلی خوب است اما این که بیاییم از پدیده زشتی مثل ساواک تعریف جدیدی بدهیم ادعای گزافی است که باید جواب داده شود. در مجموع باید گفت که اگر بخواهیم از جهت وفاداری و یا خلاف موازین انقلاب به فیلم‌ها نگاه کنیم، تعدادی از فیلم‌های امسال نمره قبولی نمی‌آورند و باید دقت کرد که چه تعدادی از فیلم‌های قابل قبول حاصل سرمایه‌گذاری مدیریت دولتی ما است. گاهی اوقات پرداختن به مسائل اجتماعی در شرایطی که نتیجه درستی را از آن نگیریم، غیر معقول، غیر مشروع و غیر علمی است. به همین واسطه اگر صفاتی را در فیلم خود به شخصیت‌ها بدهیم که به گروه زیادی از افراد جامعه تعمیم داده شود تهمت زده‌ایم. در حقیقت ورود به مسائل اجتماعی صلاحیت و تخصصی می‌خواهد که در این سطح از سینما شاهد آن نیستیم. وقتی آرمان‌های اصیل انقلاب در تعداد قابل توجهی از فیلم‌های امسال مورد بی‌اعتنایی قرار می‌گیرد باید این سوال را بپرسیم که چرا توقع داریم چنین سینمایی مورد توجه مخاطبان ما قرار گیرد. پس از برگزاری این جشنواره تمام جوایز از یاد همه می‌رود و فقط این فیلم‌ها هستند که در ذهن ما می‌مانند و برای همیشه تصاویری از جامعه‌مان ارائه می‌دهد که اگر بعدا کسی بخواهد راجع انقلاب اسلامی جستجوی کند سراغ چنین تصویرهایی خواهد رفت. یادمان باشد که چه تصویری را نشان می‌دهیم.