ضرورت حمایت نهادهای حاکمیتی از پژوهشگران در مرحله دره مرگ فناوری

به گزارش خبرگزاری بسیج از کرج، حمید امیدوار، رئیس پژوهشگاه مواد و انرژی امروز در نشست خبری با اصحاب رسانه که در سالن جلسات این مجموعه برگزار شد، گفت: طرح تأسیس این پژوهشگاه به حدود سال 1350 باز می گردد که قرار بود این مکان، به عنوان مرکزی در حوزه انرژی های تجدیدپذیر و مواد مربوطه باشد اما پیاده سازی آن در سال 1365 عملیاتی شد.

وی از فعالیت چهار پژوهشکده سرامیک، نیمه هادی، انرژی های نو و پژوهشکده نانو و بایو در این مجموعه خبر داد و عنوان کرد: علاوه بر تمرکز بر حوزه های مواد و انرژی های نو، خورشیدی و بادی در این مجموعه به طور خاص، یک گروه هم تمرکز خود را بر مسائل زیست محیطی گذاشته و در بحث پساب و تصفیه آب، تحقیق و پژوهش می کند.

رئیس پژوهشگاه مواد و انرژی با بیان اینکه وسعت این مجموعه 20 هکتار است و 65 هیئت علمی و 120 نفر پرسنل در آن فعالیت می کنند، مطرح کرد: حدود پنج ماه است که از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مجوز گرفته ایم تا خطه شمالی پژوهشگاه مواد و انرژی را به پردیس تخصصی مواد و انرژی تبدیل کنیم. در این راستا تفاهم نامه ای با پارک علم و فناوری منعقد شده که این پردیس پس از دو سال استقلال یابد.

امیدوار با اشاره به فعالیت 30 شرکت دانش بنیان در پژوهشگاه مواد و انرژی بیان کرد: یکی از مسائل جدی مطروحه در حوزه علم و فناوری کشور که رهبر معظم انقلاب نیز در فرمایشات خویش بدان اشاره می کنند، ضرورت صیانت و نگهداشت نخبگان در داخل کشور است. در این راستا باید فضایی ایجاد شود که حدود 110 دانشگاه و 15 پژوهشگاه ذیل وزارت علوم، زمینه جذب نخبگان را فراهم کنند.

وی حمایت از شرکت های دانش بنیان را یکی از راهکارهای تحقق این امر دانست و با اشاره به فعالیت هفت هزار شرکت دانش بنیان در کشور خاطرنشان کرد: در صورتی که قصد صیانت از فرزندان این مرز و بوم و نگهداشت آن ها در داخل کشور را داریم، باید در فضای کلی تری گام برداریم و یک عزم ملی صورت گیرد و شرکت های دولتی و غیردولتی ملزم به ارتباط گسترده با دانشگاه ها و پژوهشگاه ها شوند.

رئیس پژوهشگاه مواد و انرژی بیان کرد: بر اساس سیاست های کلان علم و فناوری که رهبر معظم انقلاب در سال 1393 ابلاغ کردند، در افق 1404 باید نرخ تحقیق و توسعه به تولید ناخالص داخلی به چهار درصد برسد؛ این در صورتی است که در حال حاضر این نرخ، نیم تا هشت دهم درصد است، بنابراین سه سال فرصت داریم که به افق پیش بینی شده دست یابیم که این مهم نیازمند عزم جدی و ملی است.

امیدوار گفت: برخی دستاوردهای این پژوهشگاه به سطح آمادگی هفت رسیده و تا رسیدن به سطح 9، نیازمند انجام چند مرحله اقدام اساسی هستیم تا بتوانیم آن ها را به محصولات قابل عرضه در بازار تبدیل کنیم که استانداردهای لازم را کسب کرده و مورد اطمینان مصرف کنندگان واقع شوند. در حوزه زیستی مذاکراتی با وزارت بهداشت انجام شده تا آزمایشگاه های آن، ما را به عنوان آزمایشگاه همکار بشناسند تا بتوانیم استانداردسازی در حوزه بهداشت را تسهیل کنیم.

وی با اشاره به اینکه در این پژوهشگاه حدود 50 دانشجوی دکتری و 150 دانشجوی کارشناسی ارشد داریم، خاطرنشان کرد: مجوز لازم را از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اخذ کرده ایم و در حال جذب دانشجوی بین الملل در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری هستیم. مجموعه علم و فناوری کشور باید دارای تأثیرات فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی در جامعه باشد.

رئیس پژوهشگاه مواد و انرژی اذعان کرد: اگر فارغ التحصیلان این حوزه شرکت دانش بنیان تاسیس می کنند، باید مشکلات اقتصادی، ازدواج و مسکن آن ها رفع شود؛ در این صورت است که این شرکت تأثیرگذار خواهد بود وگرنه صرفا تاسیس یک شرکت دانش بنیان هیچ مشکلی را از جامعه و شخص برطرف نمی کند. در نظام علم و فناوری، یکسری ورودی، خروجی و دستاورد داریم.

امیدوار استاد، دانشجو و بودجه را ورودی، فارغ التحصیلان و مقالات را خروجی و آنچه که قابلیت عرضه داشته باشد را دستاورد دانست و با تأکید بر اینکه در این حوزه باید به دنبال دستاورد و تأثیرات فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی باشیم، اظهار کرد: دانشگاه های ما مظلوم واقع شده اند، بارها در ادبیات محاوره ای شنیده ایم که چرا این مراکز راهی را برای خود انتخاب و آن را دنبال می کنند و نیازهای کشور را در نظر نمی گیرند.

وی افزود: در حالی که واقعیت ماجرا این است که پژوهشگران ما در داخل کشور تا سطح آمادگی چهار و پنج پیش می روند و ایده های خود را به نمونه آزمایشی برای تولید محصول، تبدیل می کنند تا به فروش برسد اما در این مسیر دچار مشکل می شوند. برای حمایت مالی از این پژوهش ها، ابزار حاکمیتی نیاز است تا نمونه آزمایشی به محصول قابل فروش تبدیل و قابل تجاری سازی شود.

رئیس پژوهشگاه مواد و انرژی ادامه داد: اما آن ها در سطح هفت که اصطلاحا دره مرگ فناوری نامیده می شود و ممکن است سرمایه استفاده شده به صورت کامل هدر رود و به نتیجه مطلوب نرسد، دچار مشکل می شوند زیرا از هر پنج نمونه آزمایشگاهی ممکن است یکی از آن ها به نتیجه برسد بنابراین هیچ سرمایه گذاری حاضر به چنین ریسکی نیست.

امیدوار خاطرنشان کرد: حمایت مالی نهادهای حاکمیتی از پژوهشگران در مرحله دره مرگ فناوری و در نظر گرفتن منابع مالی برای آن ها امری ضروری است که می تواند نقش موثری در روند تحقیقات و تولید محصولات قابل عرضه در مرحله تجاری سازی داشته باشد که در نتیجه آن، گره های بسیاری از مشکلات نخبگان و دانشجویان باز می شود و دیگر شاهد مهاجرت های آنان نخواهیم بود.

لازم به ذکر است اصحاب رسانه از مجموعه آزمایشگاه ها و مراکز تحقیقاتی این مجموعه بازدید کردند و از نزدیک با تلاش های محققان و نخبگان در زمینه تولیدات مواد و انرژی آشنا شدند.

خبرنگار: مینا صدیقیان

انتهای پیام/ص