از حال ناخوش وضعیت آبی تا راهکاری برای گذر از بحران

به گزارش خبرگزاری بسیج مازندران، همانطور که می‌‌دانیم در حال حاضر به دلیل روند نزولی منابع آب در کشور و سیر خشکسالی ممتد و شرایط ناپایداری اقلیمی که حکمفرما است فضای کسب و کار در مخاطره رکود و توقف قرار دارد و در این میان بخش‌های کشاورزی، صنعت و معدن و خدمات نه تنها خسارت آن را تحمل می‌کنند بلکه نگرانی رکود در این بخش‌ها بیشتر مشاهده می‌شود.

پیامد‌های منفی ناشی از تغییرات اقلیمی، کاهش روان‌‌ آب‌ها و رسیدن به شرایط هشدار دیگر بر هیچ کسی پوشیده نیست و دلایل متعددی برای کاهش منابع آب سطحی و اثرات منفی اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی ناشی از بحران آب مطرح است اما نکته مهمی که می‌توان به آن اشاره کرد تاکید بر شاخص‌های بهره‌وری آب در تولیدی کشاورزی راه چاره است تا بتوان آب را مدیریت کرد.

بخش کشاورزی به دلیل اینکه بیشترین سهم مصرف آب را دارد بیشتر در معرض این تهدید قرار دارد اما با توجه به ظرفیت‌های نهفته‌ای که در این بخش وجود دارد از طریق مدیریت‌های کارامد نه تنها این بخش از این خسران نجات پیدا می‌کند بلکه به سایر بخش‌های اقتصادی هم رونق بخشیده می‌شود.

اما این را باید بدانیم کشور فرصت کوتاهی در احیای منابع آب دارد و در این بین راهکارهای تامین منابع آب در طرح تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی با مسؤولیت وزارت نیرو و طرح ارتقاء بهره‌وری آب در بخش کشاورزی بر عهده وزارت جهاد کشاورزی است و می‌توان گفت بهره‌وری مصرف آب راه حل اساسی برای برون رفت از این چالش است.

بهره‌وری آب همان صرفه‌جویی آب همزمان با افزایش تولید است که این طرح مزایایی  مانند رونق تولید، کاهش مصرف آب، ایجاد درآمد بیشتر و سهولت در کار را به همراه دارد.

بخش کشاورزی معتقد است در چهار سال گذشته توانسته به رشد سالانه 6.1 درصدی بهره‌وری مصرف آب دست یابد اما در شرایط تنش آبی حاکم بر کشور که برون رفت آن در اولویت اصلی قرار دارد ارتقاء بهره‌وری آب در بخش کشاورزی که عمده‌ترین مصرف‌کننده آب هستند باید به لزوم هرچه سریع‌تر رفع بحران توجه ویژه شود.

در این زمینه گفت‌و‌گویی با مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای مازندران انجام شد که علاقه‌مندان به این چالش مهم و جدی در کشور و استان به‌ویژه در بخش کشاورزی را از آن آگاه می‌کنیم.

ابراهیم یخکشی اظهار کرد: با توجه به کاهش بارش‌ها، ذخیره برفی، جریان رودخانه‌ها و کاهش ذخیره آب در مخازن سدها، آب‌بندان‌ها و کاهش ذخیره سفره‌های آب زیرزمینی که وجود دارد و همچنین کمبود بیش از 30 درصدی منابع آب در استان و کاهش 70 درصدی ذخیره آب سد شهید رجایی که شاهد هستیم با مشکل جدی کمبود آب برای بخش زیادی از اراضی شالیزاری مواجه خواهیم بود.

وی ادامه داد: به دلیل محدودیت آب زیرزمینی و تهدیدهای موجود و افت سطح تراز ایستایی نباید توسعه بهره‌برداری از آب زیرزمینی افزون بر سطوح زیرکشت چاه‌های مجاز موجود برای جبران کمبود آب سطحی انجام شود.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای مازندران افزود: برای کشت برنج در مناطق تحت پوشش سد شهید رجایی اراضی که حداکثر تا سورک قرار دارند امکان تامین آب وجود دارد اما برای اراضی پایین دست روستای سورک تمهیدات لازم از جمله کشت‌های جایگزین باید صورت گیرد.

این مسؤول بیان کرد: بخشی از اراضی بهشهر، نکا و گلوگاه که زه آب‌های سطحی استفاده می‌کنند و فاقد ذخایر آب‌بندان در دشت هستند امکان تامین آب وجود ندارد که باید تمهیدات لازم برای کشت‌های جایگزین در دستور کار قرار گیرد.

یخکشی درباره کشت برنج در منطقه تحت پوشش زیردست سد البرز گفت: کشت‌های متعارف همانند سال‌های گذشته برای بهره‌برداران دارای مجوز قابل تامین آب در سد البرز وجود دارد اما از هرگونه توسعه کشت در پایین دست سد البرز باید پرهیز شود.

وی اظهار کرد: اراضی ته‌بند هراز در مناطق بابلسر، فریدونکنار و محمودآباد با تنش آبی مواجه هستند که برای این مناطق کشت کم آب طلب، کشت زودهنگام، مدیریت کم آبیاری همراه با بیمه محصولات کشاورزی را تاکید می‌کنیم.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای مازندران بیان کرد: کشت متعارف در زیردست آب بندان‌های این مناطق بدون توسعه همانند سال‌های گذشته قابلیت انجام دارد.

این مسؤول درباره کشت برنج در غرب استان گفت: به دلیل کمبود ذخایر برفی و یخچالی دارای تنش است که کشت زودهنگام، مدیریت کم آبیاری همراه با بیمه محصولات کشاورزی قابل انجام است.

به گزارش فارس، استمرار وقوع خشکسالی که امسال شاهد بودیم و کمبود منابع آب یک واقعیت انکارناپذیر است و روند رو به رشد تقاضا برای آب در بخش‌های مختلف اقتصادی و بی‌نظمی در مدیریت تامین و عرضه آب شرایط نامساعدی را برای بخش کشاورزی ترسیم می‌کند.

مدیرکل هواشناسی مازندران در این‌باره به خبرنگار فارس، گفت: امسال شاهد بودیم که در فصل سرد سال دمای هوا به 35 درجه رسید.

سیدمحمدرضا رضوی با اشاره به اینکه رکوردها در حال جابه جا شدن است، افزود: در سال زراعی امسال با کاهش 15 درصدی بارش در مازندران مواجه بودیم.

وی با اعلام اینکه وضعیت ما نگران‌کننده است، گفت: از لحاظ منابع آبی وضعیت خوبی نداریم که لازم است امسال کشاورزان نسبت به بیمه محصولات خود اقدام کنند.