به گزارش سرویس بسیج جامعه زنان کشور خبرگزاری بسیج در طول تاریخ و نهضت های اسلامی که شکل گرفت همواره نقش زنان بی اثر نبوده اما نقش مردان همیشه پررنگ تر از زنان نشان داده شده است، یکی از مهم ترین قیام های اسلامی، قیام عاشورا است که زنان پس از وقوع این واقعه نقش بسزایی در ماندگاری و تبلیغ عاشورا داشتند که محوری ترین زنان در این خصوص حضرت زینب(س) است.
علاوه بر دختر گرامی حضرت علی (ع) - زینب کبری(س) - زنان بسیاری کاروان حسینی را همراهی کردند و پس از وقوع عاشورا و به شهادت رسیدن مردان کاروان، زنان ستون این کاروان را حفظ کردند، بسیاری از این زنان که داغ همسر، فرزند و پدر دیدند و با ظلم های قوم ظالمون لحظه ای از مسیر ولایت خارج نشدند و لحظه ای دست از تبلیغ نهضت عاشورا و بیان جنایت های قوم بنی امیه بر نداشتند.
باید اذعان داشت حقیقت نقش زنان در حماسه عاشورا همچون خود عاشورا جاوید خواهد ماند و آنان براي همیشه تاریخ پر بار شیعه، بهترین الگوي ایمان و ایثار و اخلاص و فداکاري خواهند بود.
پیرامون زنان در حادثه کربلا در دو محور سخن می توان گفت: یکي آنکه آنان چند نفر و چه کساني بودند، و دیگر آنکه چه نقشي داشتند. بعضی از زناني که در کربلا حضور داشتند از اولاد علي(ع) بودند و بعضی دیگر از بني هاشم یا دیگران. حضرت زینب (س)، حضرت ام کلثوم(س)، فاطمه صفیه ، رقیه و ام هاني، از اولاد حضرت بودند و فاطمه، سکینه و رقیه، دختران سید الشهدا(ع) بودند.
رباب، عاتکه ، مادر محسن بن حسن، دختر مسلم بن عقیل، فضه نوبیه، کنیز خاص امام حسین(ع) و مادر وهب بن عبد الله نیز از زنان حاضر در کربلا بودند؛ ۵ نفر زن که از خیام حسیني به طرف دشمن بیرون آمدند، عبارت بودند از: کنیز مسلم بن عوسجه، ام وهب زن عبد الله کلبي ، مادر عبد الله کلبي، مادر عمر بن جناده، زینب کبري (ع)، بانوي نمیریه قاسطیه، زن عبد الله بن عمیر کلبي که بر بالین شوهر آمد و از خدا آرزوي شهادت کرد و همانجا با عمود غلام شمر که بر سرش فرود آورد، کشته شد.
"طوعه" نخستین زن عاشورایی است که قبل از قیام کربلا وفاداری خود را به اباعبدالله الحسین(ع) نشان داد، زمانی که کوفیان بی وفایی خود را به نماینده امام حسین(ع) نشان دادند و او را تنها گذاشتند، بانویی با ایمان و شجاع به نام "طوعه" صداقت و وفای خود را به نمایش گذاشت و به مسلم پناه داد، بدون آنکه ترسی به دل راه دهد.
با جوّ ارعاب و موج خشونت آمیزی که ابن زیاد به راه انداخته بود، مردان و زنان از همراهی با مسلم کناره گیری کردند تا جایی که زنان به سراغ همسران، فرزندان و برادران خود می رفتند و آنها را از همراهی با نهضت باز می داشتند؛ با این بهانه که دیگران این کار را انجام خواهند داد، مردان نیز به سراغ فرزندان و برادران خود می رفتند و آنان را از لشکر شام می ترساندند و با خود می بردند.
اوضاع به گونه ای شد که از آن جمعیت انبوه در نماز مغرب، تنها ۳۰ نفر باقی مانده بودند. مسلم از مسجد که بیرون آمد، همین تعداد اندک هم پراکنده شدند، مسلم بن عقیل در کوچه های کوفه راه می پیمود تا به در خانهء زنی به نام "طوعه" رسید که منتظر فرزند خویش بود.
مسلم بن عقیل از "طوعه" در خواست آب کرد و این بانو برای مسلم آب آورد و مسلم نوشید و همان جا نشست. طوعه به خانه رفت و برگشته به مسلم گفت: مگر آب نیاشامیدی؟ برخیز و به خانه ات برو. مسلم جواب نداد. "طوعه" دوباره تکرار کرد. اما باز هم پاسخی نشنید. آن گاه گفت: سبحان الله، ای بندهء خدا برخیز به سوی اهل خود برو! چرا که بودن تو در این وقت شب بر در خانه ی من شایسته نیست و من نیز از بودنت در این جا راضی نیستم. مسلم سخن گفت و "طوعه" وقتی فهمید او نماینده امام حسین (ع) است به او پناه داد.
مسلم در خانهء "طوعه" بود، پسر "طوعه" وقتی به خانه برگشت و متوجه حضور مسلم شد و تهدیدهای ابن زیاد و جایزه ی عبیدالله برای دستگیری مسلم را برای مادرش بیان کرد؛ "طوعه" احساس کرد ممکن است پسرش خبر مسلم را به عبیدالله بدهد، او را سوگند داد که این راز را مخفی دارد اما پسرش به طمع جایزه این خبر را به ابن زیاد رساند.
صبح روز بعد، زمانیکه صدای شیههء اسبان به گوش مسلم رسید، دعای خود را با عجله تمام کرد و سلاح پوشیده رو به "طوعه" کرد و گفت: ای طوعه! آنچه بر تو بود، انجام دادی و از شفاعت حضرت رسول (ص) نصیب یافتی. من دیشب در خواب عمویم امیرمؤمنان (ع) را دیدم که فرمود: فردا پیش من خواهی بود.
وقتی با دقت به این واقعه تاریخی می اندیشیم چند نکته مهم در خصوص رفتار "طوعه" این بانوی دلاور کربلایی در می یابیم نخست آنکه نام "طوعه" در شمار یاران مسلم بن عقیل نماینده امام حسین (ع) ثبت و در تاریخ از او به نیکی یاد شد، همان گونه که از فرزند و همسرش به زشتی یاد می شود.
"طوعه" زنی که با وجود داشتن چنین همسر و فرزندی، با شجاعت و ایمان، نه تنها از میزان ارادتش به خاندان رسالت کاسته نشد بلکه وفاداریش را نیز ثابت کرد. در آن موقعیتی که بیشتر مردان و زنان فرار کردند تا با مسلم برخورد نکنند و به اتهام همکاری با وی گرفتار و کشته نشوند، این بانو بدون هیچ ترسی به او پناه داد و به تکلیف شرعی خود عمل کرد.
عمل خدایی طوعه از سوی مسلم تأیید شد و وعده شفاعت از سوی پیامبر اسلام به وی داده شد؛ این سخن "طوعه" که گفت: "مگر آب نخوردی ... برخیز و به خانه ی خود برو و من راضی نیستم که تو بر در خانه من بمانی" دلیل روشنی بر معرفت این بانو به حلال و حرام و پرهیز از مواضع تهمت است.
منابع:
تاریخ طبری، ج ۴، ص ۲۷۸
ابن اعثم کوفی، الفتوح، ص ۸۵۸
بهایی، الکامل، ص ۶۱۸ و دمع السجوم، ص ۵۰
برگرفته از کتاب نقش زنان در حماسه عاشورا، ص ۳۳
پایگاه خبری تحلیلی طنین یاس
انتهای پیام/
