به گزارش سرویس بسیج جامعه زنان کشور خبرگزاری بسیج، مساله مباهله به این شکل شاید تا آن زمان در بین عرب سابقه نداشت و راهي بود که صد در صد حکایت از ایمان و صدق دعوت پیامبري ميکرد. مسلما ورود در چنین میداني بسیار خطرناک است، زیرا اگر دعاي او به اجابت نرسد و اثري از مجازات مخالفان آشکار نگردد، نتیجهاي جز رسوایي دعوت کننده نخواهد داشت.
چگونه ممکن است آدم عاقل و فهمیدهاي بدون اطمینان به نتیجه درچنین مرحلهاي گام بگذارد؟ از اینرو، دعوت پیامبر به مباهلهیکي از نشانههاي صدق دعوت و ایمان قاطع اوست.
هنگامي که پاي مباهله به میان آمد، نمایندگان مسیحیان نجراناز پیامبر مهلت خواستند تا با بزرگان خود به مشورت بنشینند. نتیجه مشاوره آنها که از یک نکته روان شناسي سرچشمه ميگرفت، این بود که به طرفداران شان دستور دادند: اگر مشاهده کردید محمد با جمعیت و جار و جنجال به مباهله آمد، نترسید و با اومباهله کنید زیرا حقیقتي در کار نیست که متوسل به جارو جنجالشده است! ولي اگر با نفرات بسیار محدودي از خاصان نزدیک و فرزندان خردسالش که عزیزترین کسان اویند به میعادگاه آمد، بدانید که پیامبر خداست و از مباهله با او بپرهیزید که خطرناک است.
وقت مباهله فرا رسید. پیامبر و هیاءت نجران توافق کرده بودند که مراسم مباهله در نقطهاي خارج از شهر مدینه در صحرا انجام گیرد. پیامبر گرامي اسلام از میان مسلمانان و بستگان خود تنها چهار تن را انتخاب کرد که عبارتند از: علي بن ابيطالب (ع) ، حضرت زهرا (س)،امام حسن و امام حسین(علیهم السلام) زیرا در میان مسلمانان نفوسي پاکتر و ایماني استوارتر از نفوس و ایمان این چهار تن وجود نداشت. او فاصله منزل تا نقطه مباهله را با وضع خاصي پیمود. در حالي که حسین را در بغل داشت، دستحسن را گرفته بود و علي و زهرا(س) پشت سرش حرکت ميکردند به میدان مباهله گام نهاد. او پیش از ورود به همراهانش گفت: هرگاه دعا کردم، شما آمین بگویید.
اسقف مسیحیان گفت: من چهرههایي را ميبینم که اگر از خداوند بخواهند کوه از جا کنده ميشود و اگر این افرادنفرین کنند، یک مسیحي بر روي زمین باقي نميماند.
مسیحیان نجران بادیدن این صحنه از مباهله منصرف شدند و به مصالحه رضایت دادند. بر این اساس که هر سال دو هزار حله هرکدام به قیمت چهل درهم به مسلمانان داده و جزیه را رعایت کنند.
اینکه پیامبر اسلام (ص) با نزدیک ترین اعضای خانواده اش به میعادگاه می رود نشان از دو منظر قابل بحث است. ابتدا از منظر اهمیت جایگاه خانواده رسالت در نزد خداوند متعال و دوم نشان دادن جایگاه خانواده در دین مبین اسلام است. آن زمان پیامبر اکرم (ص) می توانست جای کودکان خردسالش و تنها دخترش با یاران مؤمن خود عازم مکان مباهله شود اما انتخاب اصحاب کساء هدفی بزرگ تر یعنی معرفی آل الله به عنوان ولی بعد از رسول خدا داشت.
در پس رفتار، کردار و سخنان پیامبر اکرم (ص) به عنوان اسوه حسنه و الگوی فرازمانی مسلمانان پیام های نجات بخشی نهفته است و در مباهله بخشی از این پیام احترام و نگاه ویژه به خانواده اعم از زن و مرد، کوچک و بزرگ داشتن بود. چیزی که به نظر می رسد امروزه در مراودات افراد بسیار کم رنگ شده است یا در مسیر کم رنگ شدن قرار گرفته است.
تشکیل خانواده با فرایند ازدواج صورت می گیرد و پیامبر اسلام (ص) در باره اهمیت ازدواج سخنان گهربار زیادی دارند در حالیکه متأسفانه در جامعه امروز ما این امر مهم با تأخیر رو به رو شده است. پیامبر اکرم (ص) با توکل کردن بر خداوند متعال، هیچ یک از این موارد را سد راه ازدواج نمیدانست و معتقد بود تحقق نیافتن این امر مهم، پیامدهای منفی بسیار بزرگتری از چنین ترسها و نگرانیهایی برای جامعه خواهد داشت. حضرت رسول (ص) در احادیث زیادی، از ازدواج به عنوان یک سنت حسنه یاد کرده است و جوانان را به این امر مقدس تشویق میکرد.
تأکید پیامبر به ازدواج و تشکیل زندگی مشترک، نشانه اهمیت و ارزش بسزایی است که دین اسلام برای خانواده و ثبات بنیان آن قائل است. رسول اکرم (ص) در این زمینه میفرماید: «بدترین مردان آنانی هستند که بدون دلیل، ازدواج را ترک میکنند».
«هر کس به خاطر ترس از فقر، ترک ازدواج کند، فضل خدا را جدی نگرفته است، چون خداوند تبارک و تعالی میفرماید: “ان یکونوا فقراء یغنهم الله من فضله”(۵) اگر فقیر و تنگ دست باشند؛ خداوند از فضل خودآنان را بینیاز میکند».
«هر کس بخواهد پیرو دین حق باشد، این را بداند که زن خواستن؛ سنت و شیوه من است».
«درهای رحمت در چهار زمان گشوده میشود: هنگام بارش باران؛ هنگامیکه فرزند به صورت پدر و مادر نگاه میکند؛ هنگام گشوده شدن در خانه خدا؛ هنگام ازدواج».
اهمیت رفتار مناسب در خانواده در اسلام به اندازه ای است که در بسیاری از احادیث و روایات به آن اشاره شده و سبک رفتاری و نوع نگاه پیامبراسلام و ائمه اطهار علیهم السلام به خانواده مخصوصا همسران و دختران مؤید این نکته است.مهربان بودن با زن، از صفات زیبای خداوند است. پیامبر اکرم (ص) در این زمینه میفرماید: «خداوند به دختران؛ مهربانتر از پسران است. هر کس دختر یا زنی یا از محارم خود را خوش حال و راضی کند؛ خداوند در قیامت، او را خوش حال خواهد کرد».
از امام صادق (ع) نیز روایت میکنند: «محبت ورزیدن به زنان؛ از اخلاق پیامبران است؛ آن امام بزرگوار در جای دیگر میفرماید: «فکر نمیکنم ایمان کسی افزایش یابد، مگر با زیاد شدن محبت او نسبت به زنان؛ همچنین پیامبر(ص) در روایت زیبایی در باره محبت کردن به دختر میفرماید: «هر کس دخترش را شاد کند، گویی بردهای از فرزندان اسماعیل را آزاد کرده است».
یکی دیگر از رفتارهای پیامبر اسلام (ص) و اهمیت دادن به خانواده در خدمت اعضای خانواده بودن، بوده است به طوری که شیعه و سنی در این زمینه روایات زیادی را نقل کرده اند.
اهل سیره نوشته اند: پیامبر خدا در خانه خویش خدمتکار اهل خود بود, گوشت را تکه تکه مي کرد و بر سفره غذاي حقیرانه مي نشست و انگشتان خویش را مي لیسید, بز خود را مي دوشید و لباس خود را وصله مي نمود و بر شتر خود عقال مي زد و به ناقه خود علف مي داد, با خدمتکار منزل آرد را آسیاب مي کرد و خمیر مي ساخت.
ابن شهر آشوب در کتاب مناقب, روایت کرده که:(رسول خدا(ص) کفش خود را وصله مي زد, پوشاک خویش را مي دوخت, در منزل را شخصا باز مي کرد, گوسفندان و شترها را مي دوشید و به هنگام خسته شدن خادمش در دستاس کردن به کمک او مي شتافت و آب وضوي شبش را خود تهیه مي کرد. و در همه کارها به اهل خانه کمک مي کرد.)
لوازم خانه و زندگاني را به پشت خود از بازار به خانه مي برد.
گاه اتفاق مي افتاد که حضرت خانه خویش را نظافت مي کرد و جارو مي کشید و خود مکرر مي فرمود: (کمک به همسر و کارهاي منزل, صدقه و احسان در راه خدا محسوب مي شود.)
از عایشه نقل شده که گفته است: محبوب ترین کارها نزد رسول خدا(ص) خیاطي بود.
پیامبراکرم(ص) با همه عظمت و موقعیت ممتازش در منزل کار مي کرد. و به نگهداري و پرستاري از کودکان مي پرداخت.
به هر حال خانواده به عنوان کوچکترین هسته تشیکل دهنده جامعه از مهم ترین ارکان جامعه اسلامی به حساب می آید و اهمیت این موضوع در نزد خدا، پیامبر خدا و اولیاء الله به اندازه ای است که برای جزء جزء این مهم ترین بخش حیات انسان راهکارهایی بیان شده است. روش پیامبر در مباهله که به نوعی ورود ایشان برای نشان دادن حقانیت خود به همراه خانواده اش بود، درست شبیه روش و نگاه امام حسین علیه السلام در واقعه کربلا بود. در حادثه کربلا هم امام حسین علیه السلام که برای دفاع از اسلام و حقانیت پا به میدان مبارزه نهاده، خانواده اش را نیز همراه خود عازم سفر کرد. سفری که پیام آن چون پیام مباهله همیشه تاریخ زنده و پویاست. رمز حیات طیبه بر ولایت مداری نهفته است.
پایگاه خبری تحلیلی طنین یاس - میترا خسروبیک