سوپرجاذبهای کشاورزی پایه پتاسیمی طراحی و تولید شد

به گزارش خبرنگار بسیج علمی پژوهشی و فناوری  خبرگزاری بسیج از اصفهان، سوپرجاذبهای کشاورزی پایه پتاس برای اولین بار در کشور توسط محققان شرکت دوستداران ایران زمین طراحی و تولید شد. 

رضا پیمانی مدیر عامل این شرکت در گفتگو با خبرنگار، اظهار داشت: سوپرجاذبها موادی با اهمیت از نظر حفظ و ذخیره منابع آبی محسوب شده و نزدیک 50 سال است که کشورهای پیشرفته امریکا و اروپا جاذب های کشاورزی را تولید و استفاده می کنند.

وی با بیان این که سوپرجاذبهای با پایه های مختلف برای حفظ و ذخیره آب در زمینه های متنوع از جمله کشاورزی، صنعت طراحی و تولید شده اند، افزود: کشورهای با منابع عظیم آبی پیشتازان این صنعت هستند، تولید این ماده از 1960 شروع شده و در صنعت کشاورزی  کشورهای هلند و فرانسه پیشتاز هستند.

پیمانی با بیان این که استفاده و تولید این نوع مواد در دنیا بسرعت گسترش یافته و کشور ما هم از جمله مصرف کنندگان این مواد بوده، تصریح کرد: واردات جاذب های کشاورزی پایه سدیمی از کشورهایی مثل فرانسه، آلمان و سوئیس انجام گرفته است و این جاذب ها نه تنها نفعی نداشت بلکه باعث اضافه شدن سدیم به خاک و نمکی و شور شدن خاکهای ارزشمندی شد که برای تشکیل هر سانتی متر آن حداقل باید 800 سال بگذرد.

مدیر عامل شرکت دوستداران ایران زمین با اشاره به این که در ده سال گذشته خشکسالیهایی هم بر کشور مستولی شد، بیان داشت: در زمینه جاذب های کشاورزی کارهای مختلفی در دانشگاهها انجام شده بود و جلساتی تشکیل دادیم و به این نتیجه رسیدیم که خودمان این ماده را تولید کنیم.

پیمانی گفت: محققان ما تلاش کردند و به فرمولهای خاصی رسیدند و توانستند این ماده را بر پایه پتاس تولید کنند بطوری که هم محصولات بیشتر و بهتری داشته باشیم و هم ورود نمک به گیاه اتفاق نیفتد و از شور سدیمی شدن خاک هم جلوگیری شود.

وی افزود: توانستیم سوپرجاذبهای کشاورزی پایه پتاسیمی را تولید و پایلوت استفاده کنیم، ماده ای که ثبت اختراع بین المللی شد، همچنین توانستیم تاییدیه های مختلف آب و خاک کشور را بگیریم.

پیمانی با بیان این که سوپرجاذبهای کشاورزی پایه پتاسیمی یک ماده خنثی است و هیچ تاثیری منفی روی خاک و رشد گیاه  ندارد، بیان داشت: این ماده دارای ماده آلی در ساختار خود بوده و استفاده از آن با توجه به مستنداتی که ارائه شده حداقل 15 درصد افزایش محصول داشته هم چنین دوره آبیاری چهار تا پنج برابر شده است.

وی با این توضیح که سوپر جاذبها شبکه های پلیمری هستند که قابلیت جذب آب را تا بیش از 700 برابر وزن خود دارند، گفت: سوپرجاذبها در کنار ریشه در داخل خاک قرار گرفته و بعد از آبیاری که رطوبت خاک در اثر فرونشست و تبخیر از بین رفت ریشه گیاه توسط آوندهای خود آب جذب شده در ساختار سوپرجاذبها را با جذب اسمزی به داخل خود می کشد. 

پیمانی خاطرنشان کرد: نکته بسیار مهم این است گیاه به صورت هوشمند به مقداری که نیاز دارد آب را از داخل این سوپرجاذبها می گیرد و به این ترتیب هدررفت آب را با تبخیر و فرونشست تا 60 درصد کاهش می دهد.

میزان ماده مورد نیاز برای زراعت و باغبانی

وی با بیان این که سوپرجاذب پایه پتاسیمی برای باغبانی و زراعت مورد استفاده قرار می گیرد، ادامه داد: میزان مصرف این ماده برای کاشت نهال 100 الی 250 گرم، برای درختان 3 تا 5 سال 150 تا 300 گرم و برای درختان 5 سال به بالا 300 الی 400 گرم است.

پیمانی میزان سوپرجاذب پایه پتاس مورد نیاز در هر هکتار برای زراعت یونجه را 75 کیلوگرم، چغندر 55 کیلوگرم، ذرت علوفه ای 100 کیلوگرم عنوان کرد و افزود: میزان مورد نیاز این ماده به ازای هر نهال( نشا) و یا بذر گوجه فرنگی 4 گرم، خربزه و هندوانه 6 گرم و خیار 5 گرم است.

وی با تاکید بر این که با استفاده از سوپرجاذب پایه پتاس به میزان قابل توجهی از هدر رفت آب جلوگیری می شود، خاطرنشان کرد: کشاورزان از آهن و کودهای شیمیایی پتاس، ازت و بخصوص نیترات استفاده می کنند و هرگاه سوپرجاذب پایه پتاس استفاده شده باشد آهن، پتاس، سولفات، نیترات را جذب کرده و به تدریج این مواد را برای جذب گیاه آزاد می کند و بدین ترتیب از ورود این مواد به آبهای زیر زمینی که یکی از معضلات فعلی ما هم هست جلوگیری می شود.

مدیر عامل شرکت دوستداران ایران زمین با بیان این که سوپرجاذب پایه پتاس اگر اسیدی باشد تا هفت سال و اگر نمکی باشد تا 5 سال زیر خاک باقی می ماند، گفت: این یک دستاورد استراتژیک محسوب می شود و مواد پلیمری و اولیه هم در داخل کشور تولید می شود.

وی با اشاره به این که تولید این ماده از سال 1391 بصورت پایلوت انجام شد، تصریح کرد: شهرداریها و باغات سوپرجاذب پایه پتاس را مورد استفاده قرار داده و کارایی آن را تایید کرده اند و برای نمونه استفاده از این ماده در مسیر یکی از اتوبان های بین شهری باعث شد در سال 1396 تنها سه بار آبیاری شود، که با جلوگیری از هدر رفت حجم بالایی از آب و کاهش قابل توجه در هزینه آبیاری توسط کارگران همراه بود.

قیمت سوپر جاذب پایه پتاس در مقایسه با نمونه های وارداتی چگونه است؟

پیمانی در پاسخ به این سوال با بیان این که این ماده کاری بالایی در جلوگیری از هدر رفت آب داشته، تصریح کرد: تا مدتی قبل قیمت سوپر جاذب پایه پتاس یک سوم قیمت نمونه های پایه سدیمی فرانسوی و هلندی بوده اما در حال حاضر به دلیل افزایش قابل توجه قیمت مواد اولیه که عمدتا هم در داخل تولید می شود، قیمت سوپر جاذب پایه پتاس تا دوبرابر افزایش یافته با این حال قیمت آن دوسوم نمونه های وارداتی است.

آیا این ماده حمایت هم شده است؟

وی در پاسخ به این سوال گفت: خیر تا به حال هیچ حمایتی نشده و اگر دولت حمایت نکند تولید و استفاده این ماده فعلا توجیه اقتصادی برای کشاورزان ما ندارد و این باعث رغبت کمتر کشاورزان  برای استفاده از آن می شود. 

پیمانی با تاکید بر این که سوپر جاذب پایه پتاس، US پتنت و تاییدیه های آب و خاک را گرفته و استفاده از آن هم رضایت بخش بوده است، و انتظار داریم دولت حمایت کند، تصریح کرد: تُجّاری با اطلاع از این که این ماده US پتنت را گرفته به ما مراجعه و با پیشنهاد تولید ماده از ما خواستند به صورت فله به آنها تحویل دهیم که ببرند منطقه آزاد ترکیه یا بلغارستان بسته بندی کرده و با 400 درصد سود به کشور بازگرداند، اما بحث ما کمک به کشاورزان و پیشرفت کشور است و هرگز چنین پیشنهادی برایمان پسندیده نیست.