نسخه واقع بینانه برای آرمان اقتصاد بدون نفت
روز گذشته مرکز پژوهش های مجلس متنی را با عنوان «برنامه اداره کشور بدون نفت» منتشر کرد که حاوی نکات مهمی در مواجهه با تحریم های آمریکاست. توجه به محتوای این گزارش از چند نظر مهم است و باید هم مسئولان و هم نخبگان آن را مدنظر قرار دهند.
به گزارش سرویس بسیج مهندسین صنعت خبرگزاری بسیج، توجه به محتوای این گزارش از چند نظر مهم است و باید هم مسئولان و هم نخبگان آن را مدنظر قرار دهند:
۱- فارغ از هرگونه تعارف، باید پذیرفت که اقتصاد ایران با تحریمهای آمریکا تحت فشار قرار گرفته است. آن چه در موضوع فشارهای تحریمی مهم است، میزان مقاومت اقتصاد ایران در برابر تحریم هاست. گزارش مرکز پژوهشهای مجلس نشان میدهد که اقتصاد ایران از لحاظ جایگزینی درآمدهای مالیاتی به جای نفت قابلیتهای بالایی دارد و همین عنصر مهمترین قابلیت مقاومت پذیری اقتصاد ایران است که باید به آن توجه شود.
۲- واقع بینی اقتضا میکند که جایگزینی یک شبه و به عبارت دقیقتر یک ساله درآمد ۱۰۰ هزار میلیارد تومانی نفت در بودجه امکان پذیر نیست؛ بنابراین پیش بینی شده که با انتشار اوراق، آن مقدار از درآمد جایگزین که محقق نمیشود، به گونهای از مردم استقراض شود. این واقع بینی قابل توجه و دلگرم کننده است، ولی باید توجه داشت که اولا واقع بینی اقتضا میکند که قطعا درآمد فروش نفت کشور صفر نخواهد شد و حتما بخشی از تحریمها دورزدنی است (البته خود گزارش نیز به این واقعیت اذعان کرده است). اما فارغ از این واقعیت، باید توجه داشت که این برنامه حتی اگر نصفه نیمه نیز انجام شود، دستاورد بزرگی در مهار اثرات تحریمهای تشدید یافته آمریکاست.
۳- پیش نیاز اجرای این برنامه، اصلاحات ساختاری در اقتصاد کشور و به ویژه بودجه که مورد مطالبه رهبر انقلاب نیز بوده است. خبر روز گذشته شورای هماهنگی اقتصادی قوا نشان میداد که قرار است از جلسه آینده، این شورا، برنامه اصلاحات ساختاری در دستور کار قرار گیرد. اقدام هر چه سریعتر این شورا و تصمیمهای کارشناسی و عملیاتی برای اصلاح ساختاری باید با همراهی همه دستگاهها و نخبگان باشد و مانند افزایش قیمت بنزین با ناهماهنگی در اطلاع رسانی، دچار مشکل نشود.
۴- مهمترین نکته مستتر در این گزارش پیام قاطع ایران به تحریم هاست. با خروج یک جانبه آمریکا از برجام و تعلل اروپا در مواجهه با این اقدام آمریکا، کشورمان، اجرای بخشی از تعهدات قبلی خود در بخش هستهای را متوقف کرده است.
این اقدام برای نشان دادن تصمیم قاطع ایران به برخورد فعال و بدون انفعال با بدعهدی غرب ضروری است، اما کافی نیست. آن چه که تکمیل کننده اقدامات کشور در بخش هستهای است، بهبود وضعیت اقتصادی و عزم جدی برای مواجهه اقتصادی با فشارهای تحریمی است؛ بنابراین برنامه اداره کشور بدون نفت و عزم بر اجرای این برنامه یک پیام سیاسی مهم نیز دارد که باید مدنظر سیاست گذاران قرار گیرد و در مسیر اجرای این برنامه و نشان دادن امکان مواجهه با همه گزینهها حتی کاهش بیشتر صادرات نفت، عزم جدی جمهوری اسلامی ایران را نشان دهند.
اکنون این برنامه پیش روست. ممکن است، دولت به برخی اجزای آن نیز نقدهایی داشته باشد، اما در هر صورت لزوم تدوین برنامهای مشخص که بتواند عزم جدی کشورمان در مواجهه با تحریمها را نشان دهد ضروری است.
پیشنهاد میشود که شورای هماهنگی اقتصادی قوا، همزمان با برنامه اصلاح ساختاری اقتصاد کشور، برنامه مواجهه با کاهش درآمدهای نفتی را نیز در دستور کار قرار دهد. حتما در این مسیر، گزارش مرکز پژوهشهای مجلس میتواند، پیش نویس اولیهای باشد که برنامه براساس آن و با اصلاحات لازم در آن نهایی شود.
۱- فارغ از هرگونه تعارف، باید پذیرفت که اقتصاد ایران با تحریمهای آمریکا تحت فشار قرار گرفته است. آن چه در موضوع فشارهای تحریمی مهم است، میزان مقاومت اقتصاد ایران در برابر تحریم هاست. گزارش مرکز پژوهشهای مجلس نشان میدهد که اقتصاد ایران از لحاظ جایگزینی درآمدهای مالیاتی به جای نفت قابلیتهای بالایی دارد و همین عنصر مهمترین قابلیت مقاومت پذیری اقتصاد ایران است که باید به آن توجه شود.
۲- واقع بینی اقتضا میکند که جایگزینی یک شبه و به عبارت دقیقتر یک ساله درآمد ۱۰۰ هزار میلیارد تومانی نفت در بودجه امکان پذیر نیست؛ بنابراین پیش بینی شده که با انتشار اوراق، آن مقدار از درآمد جایگزین که محقق نمیشود، به گونهای از مردم استقراض شود. این واقع بینی قابل توجه و دلگرم کننده است، ولی باید توجه داشت که اولا واقع بینی اقتضا میکند که قطعا درآمد فروش نفت کشور صفر نخواهد شد و حتما بخشی از تحریمها دورزدنی است (البته خود گزارش نیز به این واقعیت اذعان کرده است). اما فارغ از این واقعیت، باید توجه داشت که این برنامه حتی اگر نصفه نیمه نیز انجام شود، دستاورد بزرگی در مهار اثرات تحریمهای تشدید یافته آمریکاست.
۳- پیش نیاز اجرای این برنامه، اصلاحات ساختاری در اقتصاد کشور و به ویژه بودجه که مورد مطالبه رهبر انقلاب نیز بوده است. خبر روز گذشته شورای هماهنگی اقتصادی قوا نشان میداد که قرار است از جلسه آینده، این شورا، برنامه اصلاحات ساختاری در دستور کار قرار گیرد. اقدام هر چه سریعتر این شورا و تصمیمهای کارشناسی و عملیاتی برای اصلاح ساختاری باید با همراهی همه دستگاهها و نخبگان باشد و مانند افزایش قیمت بنزین با ناهماهنگی در اطلاع رسانی، دچار مشکل نشود.
۴- مهمترین نکته مستتر در این گزارش پیام قاطع ایران به تحریم هاست. با خروج یک جانبه آمریکا از برجام و تعلل اروپا در مواجهه با این اقدام آمریکا، کشورمان، اجرای بخشی از تعهدات قبلی خود در بخش هستهای را متوقف کرده است.
این اقدام برای نشان دادن تصمیم قاطع ایران به برخورد فعال و بدون انفعال با بدعهدی غرب ضروری است، اما کافی نیست. آن چه که تکمیل کننده اقدامات کشور در بخش هستهای است، بهبود وضعیت اقتصادی و عزم جدی برای مواجهه اقتصادی با فشارهای تحریمی است؛ بنابراین برنامه اداره کشور بدون نفت و عزم بر اجرای این برنامه یک پیام سیاسی مهم نیز دارد که باید مدنظر سیاست گذاران قرار گیرد و در مسیر اجرای این برنامه و نشان دادن امکان مواجهه با همه گزینهها حتی کاهش بیشتر صادرات نفت، عزم جدی جمهوری اسلامی ایران را نشان دهند.
اکنون این برنامه پیش روست. ممکن است، دولت به برخی اجزای آن نیز نقدهایی داشته باشد، اما در هر صورت لزوم تدوین برنامهای مشخص که بتواند عزم جدی کشورمان در مواجهه با تحریمها را نشان دهد ضروری است.
پیشنهاد میشود که شورای هماهنگی اقتصادی قوا، همزمان با برنامه اصلاح ساختاری اقتصاد کشور، برنامه مواجهه با کاهش درآمدهای نفتی را نیز در دستور کار قرار دهد. حتما در این مسیر، گزارش مرکز پژوهشهای مجلس میتواند، پیش نویس اولیهای باشد که برنامه براساس آن و با اصلاحات لازم در آن نهایی شود.
منبع: الف
انتهای پیام/
ارسال نظرات
غیرقابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۰
آخرین اخبار