به گزارش سرویس خبری بسیج علمی از اصفهان، اولین و جامع ترین سامانه ارزیابی ایمنی بیمار (سان سا)، توسط محققانشرکت مهندسی دانش بنیان سان طب طراحی شد، این سامانه که مراحل نهایی ثبت اختراع داخلی و بین المللی خود را طی می کند در بیش از 50 بیمارستان به بهره برداری رسیده و پیش بینی می شود تا پایان امسال حداقل 200 بیمارستان، سامانه سان سا را برای ارزیابی ایمنی بیمار مورد استفاده قرار دهند.
محسن مسگریان مدیر عامل شرکت مهندسی دانش بنیان سان طب در گفتگو با خبرنگار این خبرگزاری با بیان این که سامانه سان سا بر پایه 15 حطیه اصلی ایمنی بیمار با 64 زیر حیطه و بیش از 400 سوال طراحی شده، اظهار داشت: در حال حاضر این سامانه جامع ترین و اولین سامانه ارزیابی ایمنی بیمار است که تمام سنجه های ایمنی بیمار را پوشش می دهد.
مسگریان با بیان این که سازمان بهداشت جهانی یک سری سنجه هایی ارزیابی برای ایمنی بیمار و هم بیمارستان دوستدار ایمنی بیمار تدوین نموده است، و وزارت بهداشت ایران هم تمرکز ویژه ای بر ایمنی بیمار در بیمارستان دارد، گفت: سامانه سان سا بر پایه این سنجه ها طراحی شده است، به طوری که تمامی سنجه های ایمنی بیمار، سنجه های20 گانه ایمنی،Never Event ها و غیره را به طور کامل پوشش می دهد.
استاندارد بیمارستان دوستدار ایمنی
مسگریان افزود: علاوه بر این در طراحی سامانه سان سا استانداردهای دیگری هم در نظر گرفته شده است، که از جمله آن استاندارد بیمارستان دوستدار ایمنی بیمار است.
وی در ادامه به توضیح استاندارد بیمارستان دوستدار ایمنی پرداخت و گفت: استانداردهای ایمنی بیمار مجموعه ای از الزامات هستند كه برای اجرای برنامه ایمنی بیمار در سطح بیمارستان حیاتی مي باشند. این استانداردها قالبی عملیاتی ارائه مي دهند كه بیمارستان ها را برای ارزیابی مراقبت بیمار از منظر ایمنی بیمار، توانمندسازی كاركنان در ایمنی بیمار و مشارکت خدمت گیرندگان در ارتقاء ایمنی در خدمات درمانی توانمند می سازد.
مسگریان خاطرنشان کرد: در واقع روح سنجه های ایمنی بیمار در این خلاصه می شود که ايمني بيمار يعنی ايجاد سيستمي در بيمارستان كه از بروز خطا و آسيب به بيماران جلوگيری كند.
عملکرد و حیطه هایی که سامانه سان سا تحت پوشش قرار می دهد
مدیر عامل شرکت مهندسی سان طب، در ادامه با اشاره به این که ارزیابی ایمنی بیمار در بیمارستانها موضوعی بسیار حساس و حیاتی است، بیان کرد: وزارت بهداشت و بیمارستان ها هم بطور ویژه ای بر روی این موضوع تمرکز دارند، راندهای 20 گانه شامل راند ایمنی حیطه های عمومی بالینی، استرلیزاسیون، دارویی، اتاق عمل، بخش های ویژه، 9 راه حل ایمنی بیمار، تاسیسات، زیرساختها و غیره می باشد.
وی ادامه داد: در بیمارستانهای کوچک ممکن است یک نفرهمه راندها را انجام دهد، اما اگر بیمارستانی ده بخش داشته باشد و هر ماه یکبار هم بخواهند راند شوند، حداقل 4000 سوال وجود دارد، این سوالات باید آنالیز شوند، آنالیز راندها به شدت سنگین و زمان بر است، نهایت امر هم گزارشات تاریخ مصرف گذشته ارائه می شدند.
مسگریان اظهار داشت: از همه مهمتر آنالیزها بصورت ماهانه و دوره ای (سه ماهه و شش ماهه) انجام می شود، این آنالیزها بایستی با ماه و دوره قبل و همچنین با ماه و دوره مشابه سال قبل مقایسه شود، تا مشخص شود وضعیت بیمارستان بهتر یا بدتر شده است.
وی افزود: مقایسه نتایج بخشها با همدیگر هم بشدت زمان بر و سنگین است، و این همه سوپروایزرها و مسوؤلین ایمنی را بشدت درگیر و از هدف اصلی خود دور می کند.
مدیر عامل شرکت مهندسی سان طب، گفت: بر طبق تجربیات و دانشی که قبلا کسب کرده بودیم، برای رفع این مشکل بزرگ که هم هزینه بر و هم زمان بر بود، سامانه جامع سان سا طوری طراحی شد که بتواند راندها را بصورت الکترونیک پوشش دهد، همزمان داده ها را آنالیز و نتایج تحلیل را ارائه کند، و از همه مهمتر همزمان با بازدیدی که انجام می شود نتیجه را که قبلا سه ماه بعد به بخش می رسید(گزارشات تاریخ مصرف گذشته) سریعا گزارش کند.
مبنای طراحی سامانه سان سا ایده ها، آزمون و خطاها است
مسگریان با تصریح این که طراحی سامانه سان سا بر اساس تجربه و نیاز سنجی انجام شد، چند ماه زیر بار بود، تا الان هم هفت نسخه ویرایش شده است، خاطرنشان کرد: ویرایش چند نسخه داشتیم و این به آن دلیل است که سامانه سان سا، براساس یک مدل مشابه طراحی نشده بلکه براساس ایده ها و آزمون و خطاها جلو رفته و ما در یک سال (1397) هفت نسخه را ویرایش کردیم.
وی با تاکید براین که اینها همه برای آن بود که سامانه ای با بالاترین کارایی و دقت ارائه شود، تصریح کرد: نسخه نهایی در شرایط بسیار خوبی قرار دارد و مورد استقبال بسیار خوب بیمارستانها هم قرار گرفته است.
سامانه سان سان قابلیت راندها را بصورت فردی و تیمی فراهم کرده است
مسگریان گفت: سوپروایزر ایمنی بیمار یا تیم ایمنی بیمارستان با این سامانه که روی گوشی و تبلت نصب می شود راندهای ایمنی بیمار در بیمارستان را انجام می دهند. همچنین یکی از امکانات و قابلیت های منحصر بفرد این سامانه امکان همزمان راندهای مختلف بخش ایمنی بیمار، تاسیسات، زیر ساخت و غیره بصورت تیمی و ثبت داده ها بصورت همزمان برای هر یک از افراد تیم در هر حیطه است.
مسگریان با طرح این سوال که حالا چه اتفاقی می افتد، اظهار داشت: آنالیز داده ها بصورتRCA شده که اهمیت فوق العاده ای هم دارد انجام می گیرد، راندی که انجام می شود آنالیز را خود سامانه انجام داده و داده ها را ریشه یابی خطا می کند، اگر در این بخش گزینه ای انتخاب شده و مشکلی وجود داشت خود سامانه بر اساس داده ای که به آن داده شده شروع به تحلیل داده کرده و سریعا گزارش می کند.
ارزیابی سنجه های بیمارستان و تعیین تبعیت آن از استانداردها
مدیر عامل شرکت مهندسی سان طب، گفت: بهداشت یک سنجه های ایمنی هم دارد که بیمارستان در تمام حیطه ها از این استانداردها باید تبعیت کند به این استانداردها سنجه های اعتبار بخشی هم می گویند یعنی بواسطه این سنجه ها بیمارستانها ارزیابی می شوند پس در این سنجه ها ذکر کرده که فرضا در حیطه کنترل عفونت و غیره چه مواردی باید لحاظ شود.
وی گفت: سان سا تمام حیطه هایی ایمنی بیمار را که در سنجه ها آمده پوشش می دهد یعنی علاوه بر این که راندهای ایمنی بیمار و نظارت تیم ایمنی بواسطه این سامانه انجام می شود در دل این سامانه تمام حیطه های الزامی اعتبار بخشی برای ایمنی بیمار هم گنجانده می شود.
گزارشات به تفکیک بخش، شیفت و روزهای تعطیل و غیر تعطیل ارائه می شود
وی تصریح کرد: گزارشات به تفکیک هربخش و شیفت و به تفکیک روزهای تعطیل و غیر تعطیل هم از دیگر قابلیتهای منحصر بفرد این سامانه است، در واقع آگاهی از وضعیت ایمنی بیمارستان در روزهای تعطیل که مسوؤلان ارشد بیمارستان حضور ندارند، اهمیت ویژه ای دارد.
مسگریان افزود: سامانه کل سنجه های اعتبار بخشی، استانداردهای 20 گانه، و بیش از 50 درصد استاندارهای بیمارستان دوستدار ایمنی بیمار را ساپورت می کند، سامانه شاخص های استاندارهای 20 گانه الزامی ایمنی بیمار را از دل راندها، و ایمنی بیمار را هم به صورت ریز به ریز از دل تمام 64 زیر حیطه استخراج می کند.
تا پایان امسال 200 بیمارستان مجهز به سامانه سان سا برای ارزیابی ایمنی بیمار می شوند
مدیر عامل شرکت مهندسی سان طب، گفت: سامانه فوق العاده قوی و کاربردی بوده و مورد استقبال بی نظیری هم قرار گرفته است، بطوری که در بیش از 50 بیمارستان راه اندازی شده و پیش بینی می کنیم که امسال حداقل 200 بیمارستان مجهز به سامانه سان سا برای ارزیابی ایمنی بیمار خواهند شد.
مسگریان خاطرنشان کرد: بهره برداری از این سامانه بواسطه دستاوردهای آن بوده چرا که آنالیزهای سامانه بسیارآنی، دقیق و قابل اعتماد است. سامانه نقاط قابل بهبود را استخراج می کند در اختیار تیم ارزیابی بیمارستان قرار می دهد امکان مقایسه بخشها نسبت به حد نرمال بیمارستان را هم دارد این که چه بخشهایی با دامنه مطلوب بالای خط استاندارد و چه بخشهایی زیر خط استاندارد هستند.
سامانه سان سا قابلیت ها و مزایای منحصر بفردی دارد
یکی از قابلیتهای مهم سامانه سان ساRCA کردن داده ها است
صدور کارنامه به ازای بیمارستان، بخش و به تفکیک حیطه و سوالات
گزارش گیری از روش آبشاریWater Fall) ) که کل را سنجیده و از کل به جز آنالیز می کند
سامانه در دوحالت آلارم می دهدDouble Cute point)) جاهایی که خودش ریشه یابی کرده، و جایی که خطایی را مشاهده کرده آلارم می دهد، حیطه را قرمز و در اختیار کاربر قرار می دهد.
صدور کارنامه به صورتی ماهیانه، فصلی، شش ماه و سالیانه
امکان خود ارزیابی توسط رابطین ایمنی بخش ها
انجام راند به صورت تک نفره و گروهی
آیا وزارت بهداشت از این دستاورد استقبال و حمایت کرده است؟
مسگریان در پاسخ به این سوال، گفت: هنوز سان سا را به وزارت بهداشت تحویل نداده ایم تلاش می شود حیطه بیمارستان دوستدار ایمنی را از 50 درصد به صددرصد برسانیم که کار به شدت زمان بری است، اما سیاست وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی تمرکز ویژه برای ایمنی بیمار در بیمارستان است و مطمیئن هستیم سامانه را که کاملتر کنیم قطعا استقبال خواهند کرد.
آیا سامانه سان سا مورد مشابه ای در دنیا دارد؟
وی در پاسخ به این سوال که آیا سامانه سان سا مورد مشابه ای در دنیا دارد، گفت: بعضی کشورها سامانه ایمنی دارند اما یک سامانه ایمنی که با این قابلیتها باشد و استانداردها را در تمام حیطه ها پوشش داده باشد وجود ندارد.
آیا سامانه ثبت اختراع هم شده است؟
مدیر عامل شرکت مهندسی سان طب، گفت: سامانه سان سا مراحل پایانی ثبت ختراع را می گذراند، همزمان ثبت اختراع و اخذ پتنت بین المللی هم در حال انجام است.
آیا در خارج از کشور هم قابلیت کاربرد دارد؟
مسگریان در پاسخ به این سوال، تاکید کرد: بله، مقوله ایمنی بیمار و استاندارهای آن بین المللی است هر کشوری شاید بومی سازی کند اما استانداردها همه توسط WHO تدوین می شود، تمرکز خاص سازمان بهداشت جهانی بر مبحث ایمنی بیمار قرار داشته و ما مطمئن هستیم این سامانه مورد استقبال دیگر کشورها هم قرار خواهد گرفت.
وی یادآور شد: شرکت مهندسی سان طب کرمانشاه که عضو پارک علم و فناوری جهاد دانشگاهی است، در سال 97 نیز سامانه ارزیابی و نظارت پرستاری ایرانی (سان نا) را برای اولین بار در جهان طراحی کردند، این سامانه به عنوان یکی از محصولات فناوری دانش بنیان حوزه سلامت معرفی و تا الان در بیش از 100 بیمارستان از 14 استان کشور پیاده سازی شده است.
