در سال 1356 کل توليد شرکت ملي صنايع پتروشيمي به 7 / 2 ميليون تن (محصولات مياني و نهايي) رسيد که در اين ميان ظرفيت توليد کودهاي شيميايي با اجراي طرح توسعه پتروشيمي رازي به حدود يک ميليون تن درسال افزايش يافت که در سالهاي منتهي به سال 1356 کل سرمايه گذاري انجام شده در شرکت ملي صنايع پتروشيمي به حدود 110 ميليارد ريال رسيد .
کد خبر: ۹۱۰۸۴۸۵
|
۱۸ بهمن ۱۳۹۷ - ۱۴:۵۷

به گزارش خبرگزاری بسیج استان مرکزی؛ با شکل گیری انقلاب اسلامی ساختارهای اقتصادی کشور نیز همانند سایر بخش های کشور متحول شد که یکی از صنایعی که با وقوع انقلاب اسلامی در مسیر توسعه و پیشرفت زیادی قرار گرفت، صنعت پتروشیمی است.

کارنامه توسعه پتروشیمی در طول چهل سال انقلاب اسلامی از درخشانی های گسترده است و مسیری سرافراز و سربلند را طی کرده است و به نقطه ای رسیده است که به عنوان یکی از پرسودترین و توسعه یافته ترین صنایع ایران و منطقه غرب آسیا تبدیل شده و بازارهای جهانی را از آن خود کرده است.

البته جدای از ایجاد ظرفیت های چهل ساله انقلاب صنعت پتروشیمی با خصوصی شدن از رشد و توسعه خود متوقف نشد و می توان به جرات گفت جزو معدود صنایعی است که با توجه به واگذاری به بخش خصوصی، توانمند و پرقدرت به حیات خود ادامه داده است و در مسیر پیشرفت قرار دارد و وضعیت کنونی این صنعت به هیچ وجه قابل مقایسه با وضعیت این صنعت در پیش از انقلاب اسلامی نیست.

نگاهی به وضعیت پتروشیمی در رژیم پهلوی

در سال 1356 کل توليد شرکت ملي صنايع پتروشيمي به 7 / 2 ميليون تن (محصولات مياني و نهايي) رسيد که در اين ميان ظرفيت توليد کودهاي شيميايي با اجراي طرح توسعه پتروشيمي رازي به حدود يک ميليون تن درسال افزايش يافت که در سالهاي منتهي به سال 1356 کل سرمايه گذاري انجام شده در شرکت ملي صنايع پتروشيمي به حدود 110 ميليارد ريال رسيد.

دستاوردهای صنعت پتروشیمی در دوران دفاع مقدس ( 67 – 1358 )

از ابتداي سال 1358 تا نيمه اول سال 1367 عمده فعاليت شرکت ملي صنايع پتروشيمي در پشتيباني از جبهه هاي جنگ تحميلي و همچنين مراحل طراحي و مهندسي و تدارکات و آماده سازي زمين مجتمع هاي اراک واصفهان خلاصه مي شد و تنها فعاليت عمده، در اين دوره تکميل طرح توسعه پتروشيمي شيراز بود که در نيمه دوم سال 1367 و با پذيرش قطعنامه 598 ، تلاش مجدانه شرکت براي بازسازي و نوسازي مجتمع ها و واحدهاي توليدي آغاز شد.

در دوره مورد بحث کل سرمايه گذاري شرکت به رقم 420 ميليارد ريال رسيد و از اين طريق شرکت توانست طرح توسعه پتروشيمي شيراز)آمونياک و اوره 2 ( و کلرآلکالي را تکميل نمايد و اجراي طرحهاي متانول شيراز،مجتمع پتروشيمي اراک و واحد دي آمونيم فسفات رازي را آغاز کند. بعلاوه در همين دوره، شرکت طراحي مهندسي صنايع پتروشيمي)پيدک( در قالب طرح متانول اول در شيراز شکل گرفت و براي اولين بار طراحي تفصيلي در کشور انجام شد .

در سال 1367 مجتمع پتروشيمي شيراز به بيشترين مقدار توليد خود پس از انقلاب دست يافت و همزمان توليد مجدد در فازهاي اول و دوم مجتمع پتروشيمي رازي آغاز شد. در اين سال مجموع توليد مجتمع ها به 880 هزارتن )محصولات مياني و نهائي( رسيد و شرکت موفق به صدور حدود 270 هزار تن گوگرد به ارزش 26 ميليون دلار و فروش داخلي 430 هزارتن محصولات شيميائي به ارزش 5 ميليارد ريال گرديد.

دستاوردهای صنعت پتروشیمی در سال های برنامه اول توسعه ( 1373-1368)

طي سالهاي 1368 تا 1373 با به اجراء درآمدن اولين برنامه توسعه جمهوري اسلامي، بازسازي مجتمع هاي آسيب ديده در جنگ تحميلي با جديت پيگيري شد و به تدريج، مجتمعهاي آسيب ديده به بهره برداري رسيد،در عين حال شماري از طرحهاي اساسي شرکت شامل مجتمع هاي پتروشيمي اصفهان، پتروشيمي اراک )فازيک( و بندرامام نيز تکميل و بهره برداري از آنها آغاز شد .

از اهداف مهم اين برنامه تأمين نياز صنايع پايين دستي )طرح جايگزيني واردات(، صدور محصولات پتروشيمي و کمک به رهائي از اقتصاد تک محصولي در بلند مدت، فراهم آوردن زمينه هاي رشد صنعت غيروابسته و پايه ريزي تکنولوژي داخلي و استفاده بيشتر از امکانات داخل کشور بود.

طرحهاي عمراني برنامه اول شامل 10 طرح جديد بود که در سالهاي اين برنامه بهره برداري از طرحهاي دي آمونيم فساافات رازي( 1369)، متانول اول شيراز ( 1369)، پتروشيمي بندرامام ( 1373-1369)، پتروشیمي اصفهان ( 1371 ) ، فاز اول پترو شيمي اراک (1372) و گسترش دوده صنعتي اهواز (1373) آغاز گرديد که در اين دوره با سرمايه گذاري 7085 ميليارد ريالي و بهره برداري تدريجي از طرحهاي جديد موجب شد که ظرفيت توليد شرکت از 3 / 5 ميليون تن در سال 1368 ، با رشد متو سط سالانه 5 / 13 در صد به 3 / 10 ميليون تن در سال (1373)سال پايه برنامه پنج ساله دوم برسد .

دستاوردهای صنعت پتروشیمی در سالهای برنامه دوم توسعه ( 1378-1374 )

با آغاز بهره برداري از طرحهاي باقيمانده از برنامه اول توسعه، شامل مجتمع هاي پتروشيمي اراک (فاز دوم و بوتاکلر اراک)، اروميه، خراسان و تبريز در سالهاي نخستين برنامه پنجساله دوم و طرح متانول پتروشيمي خارگ در پايان سال 1378 ظرفيت سالانه توليد محصولات شرکت به 14 ميليون تن رسيد که از سوي ديگر با تداوم سرمايه گذاري در طرحها و مجتمع هاي در دست احداث ، حجم سرمايه گذاري در اين برنامه به 8123 ميليارد ريال رسيد و در اين برنامه، توليد شرکت از 5 / 7 ميليون تن در سال 1373 با ميانگين رشد سالانه اي نزديک به 8 درصد، به 11 ميليون تن در سال 1378 رسيد.

در اين دوره، فروش شرکت نيز با عرضه محصولات جديد به بازار، از رشد چشمگيري برخوردار شد، چنان که در سال 1378 فروش داخلي تا 8 / 3 ميليون تن به ارزش 4300 ميليارد ريال افزايش يافت و صادرات محصولات پتروشيمي به 9 / 2 ميليون تن و ارزش 580 ميليون دلار با رشد ساليانه 16 درصد رسيد. سهم پتروشيمي در کل صادرات غيرنفتي نسبت به پايان برنامه اول به 2 / 17 درصد و در صادرات بخش صنعت به 7 / 30 درصد ارتقاء يافت.

دستاوردهای صنعت پتروشیمی در سالهای برنامه سوم توسعه ( 1383 – 1379 )

در اين برنامه اجراي طرحهاي جديد با هدف توليد محصولات با ارزش افزوده بيشتر و استفاده حداکثر از خوراک هاي اتان و مايعات گازي در نظر گرفته شده است که براي اجراي اين طرحها، منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس به واسطه ارتباط آن با منابع گاز طبيعي ميدان پارس جنوبي مکان مناسبي براي اجراي طرحهاي جديد پتروشيمي تشخيص داده شد و با مجموع سرمايه گذاري به ارزش 115400 ميليارد ريال و بهره برداري ها،در پايان سال ¬ از طرح 1383 ظرفيت سالانه توليد محصولات شرکت به 18 ميليون تن رسيد که توليد محصولات پتروشيمي نيز از 11 ميليون تن در سال 78 به 15 ميليون تن در سال 83 رسيد و در سال 83 صادرات و فروش داخلي شرکت به ترتيب 2 / 5 ميليون تن به ارزش 1726 ميليون دلار و 8 / 4 ميليون تن به ارزش 6 / 12 هزار ميليارد ريال بوده است.

دستاوردهای صنعت پتروشیمی در سالهای برنامه چهارم توسعه ( 1389 – 1384 )

مهمترين اهداف اين دوره، اجراي طرح هاي توسعه اي صنعت پتروشيمي با رويکرد استفاده از منابع هيدروکربوري گازي جهت گسترش زنجيره ارزش توليد محصولات پتروشيمي با ارزش افزوده بيشتر با اتکاء به استفاده حداکثري از توانمنديهاي داخلي و جذب سرمايه هاي بخش خصوصي و گسترش تحقيق و توسعه مي باشد. مهمترين هدفهاي اين دوره، اجراي طرح هاي توسعهاي صنعت پتروشيمي با رويکرد استفاده از منابع هيدروکربوري گازي جهت گسترش زنجيره ارزش توليد محصولات پتروشيمي با ارزش افزوده بيشتر با اتکاء به استفاده حداکثري از توانمنديهاي داخلي و جذب سرمايه هاي بخش خصوصي و گسترش تحقيق و توسعه مي باشد. در طي سالهاي برنامه چهارم ( 1384 لغايت 1389 ) 40 طرح به ظرفيت 3 / 34 ميليون تن به توليد رسيد.

دستاوردهای صنعت پتروشیمی در سالهای برنامه پنجم توسعه ( 1395 – 1390 )

طبق آمارهاي سال 1395 ، سهم هيدروکربورهاي مصرف شده در صنعت پتروشيمي، حدود 6 درصد کل هيدروکربورهاي مصرفي در کشور بوده است که در نتيجه آن حدود 6 / 50 ميليون تن محصول پتروشيمي توليد شده است که صادرات اين محصولات حدود 34 / 7 درصد صادرات غير نفتي کشور و 39 / 1 درصد صادرات محصولات صنعتي کشور را از لحاظ ارزشي تشکيل ميدهد که نشاندهنده ارزش افزوده بالاي اين صنعت و نيز کاهش خام فروشي از طريق صنعت پتروشيمي است.

همچنین با یک نگاهی کلی به پتروشیمی شازند که متأثر از فضای پیشرفت و توسعه صنعت پتروشیمی در این چهل سال انقلاب اسلامی بیندازیم متوجه رشد گسترده در این صنعت شاخص استان مرکزی خواهیم شد.

دستاوردهای کلی پتروشیمی شازند در طول انقلاب اسلامی


1- انتقال دانش و تکنولوژی فنی روز به کشور
2- ایجاد اشتغال پایدار در سطوح تحصیلی و فنی
3-تأمین مواد اولیه حدود 5000 واحد پایین دستی در کشور
4- به کارگیری تکنولوژی سازگار با محیط زیست

ارسال نظرات