انتظارات واقع بینانه یکی از نشانه بلوغ عقلی است

به گزارش سرویس بسیج جامعه زنان کشور خبرگزاری بسیج،زمانی که یک نفر قصد ازدواج دارد طبق آموزه های اسلامی بر اطرافیان واجب است که تمام تلاش خود را برای انتخاب و تشکیل زندگی وی صرف کنند و این همراهی و مساعدت با ذکر ثواب ها و پاداش های مختلف نشان دهنده درجه اهمیت آن است اما پیش از رسیدن به این مرحله لازم است که خود فرد به آمادگی های مختلف فردی و اجتماعی رسیده باشد تا بتواند وارد مرحله جدیدی از زندگی خود بشود و این مرحله از زندگی تنها دو فرد با هم مواجه نیستند بلکه دو خانواده که گاهی از نظر فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در موقعیت های متفاوتی نسبت به هم قرار دارند با هم مواجه می شوند و مطمئنا برخوردهای ناشی از اختلافات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی بین آن ها ایجاد می شود. بنابراین لازم است که این دو نفر که قصد ازدواج دارند به آمادگی لازم برای رویارویی با این مشکلات را پیدا کرده باشند که این آمادگی لازم در اصطلاح اسلامی و روانشناسی بلوغ نام دارد که در دو یادداشت «بلوغ؛ مهم ترین پیش شرط ازدواج» و «عشق ورزی صحیح به همسر، نشانه بلوغ عاطفی است» به بررسی اهمیت رسیدن به بلوغ و تاثیر آن در تشکیل خانواده و معرفی بلوغ جنسی و عاطفی پرداخته شد.
بلوغ مهم دیگری که از درجه اهمیت بالایی برخوردار است، بلوغ ذهنی و عقلی است که به معنای به کمال رسیدن در ذهن، عقل، عاطفه، تصور و تخیل است و شامل مجموعه فعالیت های فرد است که به تشکیل مفاهیم، برسی معانی،‌تفکر و تعقل، پیش بینی و استنتاج، برنامه ریزی، تعیین هدف، ‌انتخاب راهبردهای رسیدن به هدف و توانایی حل مسئله می پردازد.
بلوغ عقلی
باید توجه داشت که بلوغ عقلی با تحصیلات فرق دارد و عقلانیت با خواندن کتاب و مطالعه به دست نمی آید که به توان گفت با چند سال درس خواندن و سیر مطالعاتی فرد عاقل می شود زیرا عقل یعنی اینکه فرد تصمیم به عاقل شدن بگیرد و سنجیده رفتار کند و در فرهنگ اسلامی نیز عقل و جهل در مقابل هم قرار دارند و عاقل کسی است که سنجیده رفتار می کند و در روایات داریم که عاقل زبانش پشت فکرش است و جاهل کسی است که اول سخن می گوید و بعد به آن می اندیشد.
بر این اساس، اندیشه، دیدگاه و نگرش فرد نسبت به زندگی جنبه عقلانی شخصیت فرد است و او بر طبق طرز فکر خود فلسفه زندگی و ایده های اصلی اش را در زندگی شکل می دهد و او باید بتواند برای گفته ها، ‌اعمال و رفتار خود دلایلی قانع کننده داشته باشد و یا بر اقدام کردن در هر کاری فکر کند.
نشانه های بلوغ عقلی و فکری
درک خوب و صحیح از مسائل و مفاهیم، هویت یابی، تشخیص و تعیین گرایش های فکری، منطقی فکر کردن و به کار گرفتن عقل در تصمیم گیری ها، اغتنام فرصت برای اندیشه و تدبر، توانایی حل مسائل و قدرت تجزیه و تحلیل آن ها از نشانه های بلوغ عقلی است.
همچنین انتظارات واقع بینانه از خود و دیگران، تقویت و تکمیل توانایی استدلال و راهبردهای حل مسئله و تصمیم گیری صحیح و شجاعانه و بدون تزلزل و وابستگی نیز از دیگر نشانه های بلوغ عقلی و فکری است که در فرد باید ایجاد شود.
دامنه تحولات ذهنی و عقلی
اگر ذهن را در برگیرنده مفاهیمی چون هوش، کنجکاوی، تفکر، تعقل، حافظه، دقت، تخیل و تصور بدانیم، باید گفت که بلوغ دوران تحول در همه این جوانب و ابعاد است از جمله جنبه هوش و کنجکاوی؛ هوش دانایی خام است و به باور روانشناسان نمره هوش در افراد تقریبا ثابت است، عده ای از روانشناسان اوج هوشمندی را بر اساس تست هایی که طراحی کرده اند از جمله «تست بینه» که يک سنجش هوشي است و آخرین نسخه از آزمون استنفورد – بینه است که به عنوان جدیدترین و کاراترین ابزار موجود جهت سنجش هوش کودکان قلمداد می شود و از میزان اعتبار بالایی برخوردار است، سن بلوغ هوش را ۱۴ سالگی اعلام کرده است و و عده ای دیگر براساس تست خود ترمن که ابتدا تست بینه را آزمایش کرده بود و بعد خود تست دیگری ساخت، سن بلوغ هوشی را ۱۶ سالگی می دانند و مدعی شده اند پس از آن بر نمره هوش اضافه نمی شود به جز میزان اندک که آن هم در سایه تجربه ها، تمرین ها و ممارست ها بدست می آید.
جنبه تفکر، یکی دیگر از ابعاد این بلوغ است که در این مرحله افکار و عقاید و ایده آل های فرد تغییرات کلی حاصل می شود به طوری که سعی می کند به چیزهای نو و جدیدی برسد، در واقع فکر و اندیشه که قبلا جنبه انضمامی داشته اینک در آستانه انتزاعی شدن است.
جنبه تعقل نیز در هوش عملی در سطح نسبتا قابل قبولی است و فرد دارای جنبه تعقلی خوب، از نیک و بد امور و زشتی و زیبایی آگاهی نسبتی دارد، با استفاده از توان عقلی قضاوت می کند.
استعدادها به تدریج خود را بروز می دهند و زمینه را برای رشد و پیشرفت فرد فراهم می سازند شکوفایی استعدادها، خود زمینه ساز توجه دادن به شناخته خویش و رشد توانایی های فیزیکی و ذهنی و تقویت فکر و حتی رسیدن به حالت ابداع و اختراع و یا شعرگویی و نثرنویسی است که جنبه دیگری از بلوغ ذهنی را شامل می شود.
از حدود آغاز این مرحله استدلال، برهان و توان برهان آوری رشد می کند و قوه مدرکه تغییر می یابد و افکار فرد عوض می شود، روانشناسان ترقی استدلال و حتی اکتشاف افکار عمومی را حدود سنین ۱۴ سالگی ذکر کرده اند ولی رسیدن به این مرحله نیز به میزان تجارب،‌ درک روابط منطقی و رسیدن به اصول ساده بستگی دارد.
آخرین جنبه این بلوغ، تخیل است که تخیل و احساسات در دختران به خاطر پر رنگ بودن عاطفه مشهودتر از پسران است.
همانطور که گفته شد، بلوغ ذهنی و عقلی با تحصیل بدست نمی آید اما عواملی همچون محیط، جامعه، تعلیم و تربیت در پرورش آن نقش دارد و در حقیقت تجربه آن را افزون می کند و فرد با شرکت در جلسات و تعامل با افرادی که به بلوغ فکری و عقل لازم رسیده اند می تواند این جنبه از هوش خود را قدرت بخشد. /طنین یاس - زهرا باقری
انتهای پیام/