آیت الله سید مرتضی حسینی فیروزآبادی از جمله عالمان مشهور معاصر است که برخی کتب خود را بر پایه کتب معتبر اهل سنت نگارش کرده است.
به گزارش خبرگزاری بسیج از اشکذر: آخرین روز ماه ربیع الاول سال ۱۳۲۹ هجری قمری بود که در خانواده آیت الله حاج سید محمد فیروزآبادی یزدی در نجف اشرف، کودکی پا به عرصه گیتی نهاد که سید مرتضی نام گرفت.
پدرش مجتهدی طراز اول بود که بعد از رحلت استاد خود، مرجع عالم تشیّع، آیت الله حاج سید محمدکاظم طباطبایی یزدی به مقام مرجعیت رسید.
سید مرتضی ۱۵ ساله بود که پدرش، آیت الله حاج سید محمد فیروزآبادی در سامرا وفات یافت. پس از آن، پیکر مطهرش را به نجف اشرف منتقل و دفن کردند.
فراگیری دانش در حوزه علمیه نجف
سید مرتضی از ابتدای نوجوانی به تحصیل علم و دانش، علاقه زیادی داشت. او با فراگیری دانشهای ابتدایی، یادگیری علوم اسلامی را در حوزه علمیه نجف آغاز کرد و از محضر بزرگانی مانند علمای اعلام و حضرات آیات حاج میرزا علی ایروانی، حاج شیخ میرزا ابوالحسن مشکینی، حاج سید ابوالحسن اصفهانی و حاج شیخ محمدکاظم شیرازی بهرههای فراوانی برد. همچنین درس آیت الله آقا سید علی آقا قاضی، آیت الله شیخ محمدحسین اصفهانی و آیت الله سید جمال الدین گلپایگانی، از دیگر دروسی بود که سید مرتضی توفیق درک آنها را یافت.
استعداد و نبوغی که داشت موجب شد تا به زودی در ردیف بهترین استادان حوزه علمیه نجف اشرف قرار گیرد؛ در حقیقت بیان زیبا و تعابیر مُتقن و رسای او در تدریس، سبب میشد تا طلاب و شاگردانش با عشق و شوق به محضر درسش، در مقبره مرجع عالم تشیع آیت الله حاج سید محمدکاظم طباطبایی یزدی، حاضر شوند و از خرمن پُربار علم و دانش او خوشهها بچینند.
شیوه تدریس آیت الله سید مرتضی فیروزآبادی به گونهای بود که با مقدماتی مناسب و بیانی روان و ساده، مطالب سنگین را به حاضران منتقل میکرد و کمتر کسی از درک مسائل مشکل فقهی یا اصولی بی بهره میماند. همچنین اگر شخصی سؤال میکرد و یا نقض و ایرادی داشت، با برخوردی نیکو و رعایت انصاف به جوابگویی میپرداخت و چه بسا حق را به جانب وی میداد.
تربیت شاگردانی همچون علامه امینی صاحب کتاب «الغدیر»
علامه آیت الله شیخ عبدالحسین امینی، صاحب کتاب ارزشمند و ماندگار «الغدیر» یکی از دهها شاگردی بود که در محضر این استاد فرزانه پرورش یافته بود.
وی در هر روز ۱۲ ساعت برای تدریس و نگارش وقت میگذاشت و البته در ایام تعطیل هم از تألیف باز نمیماند.
مجالس عمومی او، مجلس انس و صفا بود و بیشتر به موضوعات، علمی و نقل قضایای تاریخی و شیرین سپری میشد؛ به گونهای که اهل مجلس، مشتاق شنیدن و ادامه آن بودند.
ساده زیستی
این عالم ربانی در امور زندگی قانع و عفیف بود و مقدار زیادی از زیرزمین منزلش را به دست خود حفر کرد.
او هر روز صبح با لحنی شیوا و صدایی رسا قرآن تلاوت میکرد و تلاش داشت تا شبهای چهارشنبه پیاده به مسجد سهله کوفه مشرف شود.
او در عین حال به مقام حضرت ابراهیم (ع) در مسجد کوفه علاقه خاصی داشت و میفرمود دوست دارم پس از مرگم مرا چند مرتبه دور مقام ابراهیم طواف دهند.
هجرت ناخواسته
سال ۱۳۹۱ هجری قمری که فرا رسید، ایشان به همراه هزاران تن از ایرانیان شرافتمندِ مقیم عراق و صدها عالم و دانشمند، بر اثر فشارهای حزب بعث، به ایران کوچ داده شد.
او پس از ورود به ایران، شهر مقدس قم را به عنوان حرم امن آل محمد(ص) برای سکنی برگزید و تا آخر عمر شریفش، به تدریس فقه و اصول در این شهر مشغول بود و شبها هم در حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه(س) و در رواق پایین پا، اقامه جماعت میفرمود.
همگام با انقلاب
آیت الله فیروز آبادی با آن مشغله علمی و اجتماعی اش، حمایت از انقلاب اسلامی و عنایت به امام خمینی(ره) را از نظر دور نداشت. حجت الاسلام شیخ محمد جواد طبسی می گوید: روزی که حضرت امام(ره) به قم تشریف آوردند، بنده به همراه عده زیادی از علما و روحانیون جهت دیدار با ایشان در سالن کتابخانه مدرسه فیضیه حضور داشتیم. از دور چشمم به آیت الله فیروزآبادی افتاد که جهت ملاقات با امام امت به آنجا آمده بود. بعدها شنیدم که مرحوم امام، پس از پایان ملاقات و سخنرانی، کسی را جهت تشکر خدمت ایشان فرستاد.
آثار و تالیفات
آیت الله فیروزآبادی، آثاری پُرمایه و گرانبها از خود به یادگار گذاشت که از آن جمله میتوان به کتاب شش جلدی «عنایه الاصول فی شرح کفایه الاصول»، کتاب سه جلدی الفروع المهمه فی احکام الائمه، خلاصه الجواهر (شرح استدلالی بر منتخب مسائل) و کتاب فضائل الخمسه من الصحاح الستّه و غیرها من الکتب المعتبره درباره روایتهای فضائل و مناقبت اهل بیت (ع) در مهمترین کتب اهل سنت اشاره کرد.
جالب این است که علامه امینی بارها کتاب اخیر اشاره شده یعنی «فضائل الخمسه …» را خریداری میفرمود و به شهرها و کشورهای مختلف اسلامی میفرستاد؛ اقدامی که موجب شد تا جمع نه چندان کمی از برادران اهل سنت، به تشیع گرایش یابند. لازم به ذکر است که این کتاب توسط جناب استاد محمدباقر ساعدی و در چهار جلد به فارسی ترجمه شده است.
و اما اثر دیگر آیت الله سید مرتضی فیروزآبادی، «السبعه مِن السلف مِن الصحاح السته و غیرها من الکتب المعتبره عند اهل السنه و الجماعه» است که در حقیقت گزارشی از گفتار و کردار هفت تن از مخالفان امیرالمؤمنین (ع) در صدر اسلام و به نقل از ۴۰ منبع معتبر اهل سنت بوده و پرده از رفتار نادرست آنان بر میدارد.
ارتحال ملکوتی
آیت الله سید مرتضی فیروزآبادی سرانجام پس از سالها تلاش برای احیای فقه و معارف اهل بیت (ع)، در هفدهمین روز از ماه ذیحجه الحرام سال ۱۴۱۰ هجری قمری به دیدار معبود شتافت.
پس از آن بود که بر اساس وصیتش، آن فقید سعید در صحن دوّم قبرستان باغ بهشت و مقابل مزار شهدای عالیمقام، به خاک سپرده شد.
یکی از دوستداران این مجتهد عالی مقام، به نام محمد رازی، دربارهاش و با توجه به روز رحلتش به عنوان روز قبل از عید سعید غدیر خم چنین سروده است:
از غدیر خم جهان پُر نور شد
مرتضی با مرتضی محشور شد
در شب عید غدیر از امر حق
چون کلیم الله به سوی طور شد
“اِرجِعی” گفتا به او رَبّ غفور
گفت لبیک و ز یاران دور شد
منبع علم و کمال و معرفت
از میان دوستان مستور شد
آیت حق بود و کان معدلت
پس به جنّت همنشین حور شد
گفت “رازی” در رثای آن فقیه
مرتضی با مصطفی محشور شد.
همچنین در دو طرف حاشیه سنگ مزارش، این دو بیت شعر امیدوارنه به رحمت الهی نوشته شده است:
وَفَدتُ عَلَی الکریمِ بِغَیر زادٍ
مِنَ الحَسَناتِ وَ القَلبِ السّلیم
وَ حَملُ الزّادِ اَقبَحُ کلّ شَیءٍ
اِذا کانَ الوُفُودُ عَلَی الکریم.
منابع: خبرگزاری فارس،حوزه و وارثون
پدرش مجتهدی طراز اول بود که بعد از رحلت استاد خود، مرجع عالم تشیّع، آیت الله حاج سید محمدکاظم طباطبایی یزدی به مقام مرجعیت رسید.
سید مرتضی ۱۵ ساله بود که پدرش، آیت الله حاج سید محمد فیروزآبادی در سامرا وفات یافت. پس از آن، پیکر مطهرش را به نجف اشرف منتقل و دفن کردند.
فراگیری دانش در حوزه علمیه نجف
سید مرتضی از ابتدای نوجوانی به تحصیل علم و دانش، علاقه زیادی داشت. او با فراگیری دانشهای ابتدایی، یادگیری علوم اسلامی را در حوزه علمیه نجف آغاز کرد و از محضر بزرگانی مانند علمای اعلام و حضرات آیات حاج میرزا علی ایروانی، حاج شیخ میرزا ابوالحسن مشکینی، حاج سید ابوالحسن اصفهانی و حاج شیخ محمدکاظم شیرازی بهرههای فراوانی برد. همچنین درس آیت الله آقا سید علی آقا قاضی، آیت الله شیخ محمدحسین اصفهانی و آیت الله سید جمال الدین گلپایگانی، از دیگر دروسی بود که سید مرتضی توفیق درک آنها را یافت.
استعداد و نبوغی که داشت موجب شد تا به زودی در ردیف بهترین استادان حوزه علمیه نجف اشرف قرار گیرد؛ در حقیقت بیان زیبا و تعابیر مُتقن و رسای او در تدریس، سبب میشد تا طلاب و شاگردانش با عشق و شوق به محضر درسش، در مقبره مرجع عالم تشیع آیت الله حاج سید محمدکاظم طباطبایی یزدی، حاضر شوند و از خرمن پُربار علم و دانش او خوشهها بچینند.
شیوه تدریس آیت الله سید مرتضی فیروزآبادی به گونهای بود که با مقدماتی مناسب و بیانی روان و ساده، مطالب سنگین را به حاضران منتقل میکرد و کمتر کسی از درک مسائل مشکل فقهی یا اصولی بی بهره میماند. همچنین اگر شخصی سؤال میکرد و یا نقض و ایرادی داشت، با برخوردی نیکو و رعایت انصاف به جوابگویی میپرداخت و چه بسا حق را به جانب وی میداد.
تربیت شاگردانی همچون علامه امینی صاحب کتاب «الغدیر»
علامه آیت الله شیخ عبدالحسین امینی، صاحب کتاب ارزشمند و ماندگار «الغدیر» یکی از دهها شاگردی بود که در محضر این استاد فرزانه پرورش یافته بود.
وی در هر روز ۱۲ ساعت برای تدریس و نگارش وقت میگذاشت و البته در ایام تعطیل هم از تألیف باز نمیماند.
مجالس عمومی او، مجلس انس و صفا بود و بیشتر به موضوعات، علمی و نقل قضایای تاریخی و شیرین سپری میشد؛ به گونهای که اهل مجلس، مشتاق شنیدن و ادامه آن بودند.
ساده زیستی
این عالم ربانی در امور زندگی قانع و عفیف بود و مقدار زیادی از زیرزمین منزلش را به دست خود حفر کرد.
او هر روز صبح با لحنی شیوا و صدایی رسا قرآن تلاوت میکرد و تلاش داشت تا شبهای چهارشنبه پیاده به مسجد سهله کوفه مشرف شود.
او در عین حال به مقام حضرت ابراهیم (ع) در مسجد کوفه علاقه خاصی داشت و میفرمود دوست دارم پس از مرگم مرا چند مرتبه دور مقام ابراهیم طواف دهند.
هجرت ناخواسته
سال ۱۳۹۱ هجری قمری که فرا رسید، ایشان به همراه هزاران تن از ایرانیان شرافتمندِ مقیم عراق و صدها عالم و دانشمند، بر اثر فشارهای حزب بعث، به ایران کوچ داده شد.
او پس از ورود به ایران، شهر مقدس قم را به عنوان حرم امن آل محمد(ص) برای سکنی برگزید و تا آخر عمر شریفش، به تدریس فقه و اصول در این شهر مشغول بود و شبها هم در حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه(س) و در رواق پایین پا، اقامه جماعت میفرمود.
همگام با انقلاب
آیت الله فیروز آبادی با آن مشغله علمی و اجتماعی اش، حمایت از انقلاب اسلامی و عنایت به امام خمینی(ره) را از نظر دور نداشت. حجت الاسلام شیخ محمد جواد طبسی می گوید: روزی که حضرت امام(ره) به قم تشریف آوردند، بنده به همراه عده زیادی از علما و روحانیون جهت دیدار با ایشان در سالن کتابخانه مدرسه فیضیه حضور داشتیم. از دور چشمم به آیت الله فیروزآبادی افتاد که جهت ملاقات با امام امت به آنجا آمده بود. بعدها شنیدم که مرحوم امام، پس از پایان ملاقات و سخنرانی، کسی را جهت تشکر خدمت ایشان فرستاد.
آثار و تالیفات
آیت الله فیروزآبادی، آثاری پُرمایه و گرانبها از خود به یادگار گذاشت که از آن جمله میتوان به کتاب شش جلدی «عنایه الاصول فی شرح کفایه الاصول»، کتاب سه جلدی الفروع المهمه فی احکام الائمه، خلاصه الجواهر (شرح استدلالی بر منتخب مسائل) و کتاب فضائل الخمسه من الصحاح الستّه و غیرها من الکتب المعتبره درباره روایتهای فضائل و مناقبت اهل بیت (ع) در مهمترین کتب اهل سنت اشاره کرد.
جالب این است که علامه امینی بارها کتاب اخیر اشاره شده یعنی «فضائل الخمسه …» را خریداری میفرمود و به شهرها و کشورهای مختلف اسلامی میفرستاد؛ اقدامی که موجب شد تا جمع نه چندان کمی از برادران اهل سنت، به تشیع گرایش یابند. لازم به ذکر است که این کتاب توسط جناب استاد محمدباقر ساعدی و در چهار جلد به فارسی ترجمه شده است.
و اما اثر دیگر آیت الله سید مرتضی فیروزآبادی، «السبعه مِن السلف مِن الصحاح السته و غیرها من الکتب المعتبره عند اهل السنه و الجماعه» است که در حقیقت گزارشی از گفتار و کردار هفت تن از مخالفان امیرالمؤمنین (ع) در صدر اسلام و به نقل از ۴۰ منبع معتبر اهل سنت بوده و پرده از رفتار نادرست آنان بر میدارد.
ارتحال ملکوتی
آیت الله سید مرتضی فیروزآبادی سرانجام پس از سالها تلاش برای احیای فقه و معارف اهل بیت (ع)، در هفدهمین روز از ماه ذیحجه الحرام سال ۱۴۱۰ هجری قمری به دیدار معبود شتافت.
پس از آن بود که بر اساس وصیتش، آن فقید سعید در صحن دوّم قبرستان باغ بهشت و مقابل مزار شهدای عالیمقام، به خاک سپرده شد.
یکی از دوستداران این مجتهد عالی مقام، به نام محمد رازی، دربارهاش و با توجه به روز رحلتش به عنوان روز قبل از عید سعید غدیر خم چنین سروده است:
از غدیر خم جهان پُر نور شد
مرتضی با مرتضی محشور شد
در شب عید غدیر از امر حق
چون کلیم الله به سوی طور شد
“اِرجِعی” گفتا به او رَبّ غفور
گفت لبیک و ز یاران دور شد
منبع علم و کمال و معرفت
از میان دوستان مستور شد
آیت حق بود و کان معدلت
پس به جنّت همنشین حور شد
گفت “رازی” در رثای آن فقیه
مرتضی با مصطفی محشور شد.
همچنین در دو طرف حاشیه سنگ مزارش، این دو بیت شعر امیدوارنه به رحمت الهی نوشته شده است:
وَفَدتُ عَلَی الکریمِ بِغَیر زادٍ
مِنَ الحَسَناتِ وَ القَلبِ السّلیم
وَ حَملُ الزّادِ اَقبَحُ کلّ شَیءٍ
اِذا کانَ الوُفُودُ عَلَی الکریم.
منابع: خبرگزاری فارس،حوزه و وارثون
ارسال نظرات
غیرقابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۰