به گزارش خبرگزاري بسيج استان مركزي ؛ سازمان مجاهدین خلق سازمانی سیاسی بود که در ابتدای مبانی اسلامی داشت، این سازمان روشی شبه نظامی را در مقابل دشمنان در پیش گرفته بودند.
در شهریور ماه سال 1344 به رهبری محمد حنیف‌نژاد، سعید محسن و علی‌اصغر بدیع‌زادگان که از هواداران و فعالان مسلمان جبهه ملی دوم ایران بودند، تاسیس شد.
محمد حنیف نژاد در بازجویی های خود آورده است : "پس از وارد شدن در دانشگاه در سال 1339 فعالیت های انتخاباتی جبهه ملی مرا به خودش جلب کرد. بازداشت دسته جمعی که در اول بهمن 1341 برای ملیون، اعم از جبهه ملی و نهضت آزادی پیش آمد، منهم در زندان افتادم." نامبرده در جلسه دیگری از بازجویی اظهار داشته است: "من از سال 1339 در نتیجه مبارزات انتخاباتی جبهه ملی ایران با مسائل سیاسی آشنا شدم بعداً در نهضت آزادی ایران به عنوان سمپات فعالیت داشتم."(1)
لطف الله میثمی در اعتراف های خود در ساواک درباره حنیف نژاد این گونه اظهار نظر کرده است : " .....محمد حنیف نژاد ... در جبهه ملی فعالیت داشت و از طرفداران آقایان طالقانی و بازرگان بود ، به علت عضویت در کمیته دانشگاه جبهه ملی در سال 41 دستگیر شد."
سعید محسن نیز در بازجویی خود اعتراف کرده است که: "از اواسط اردیبهشت ماه 1340 عضویت جبهه ملی را پذیرفته ام و در میتینگ ها و جلسات پخش تراکتها و اعلامیه های آنان شرکت نموده ام."
رضا رضایی در بازجوییهای خود آورده است که: "سازمان را عده ای از افراد قدیم که قبلاً عضو جبهه ملی و اینها بودند تشکیل داده اند." سعید محسن در بازجویی های خود نیک بین را نیز از افراد وابسته به " نهضت آزادی" خوانده است . اصغر بدیع زادگان نیز در بازجویی های خود نوشته است: "من از سال 40 و 41 سمپات نهضت آزادی بودم." در نخستین بیانیه سازمان که در 20 بهمن 1350 پراکنده شد، آمده است: "هسته اولیه سازمان که هم اکنون برای اولین بار نام آنرا فاش می کنیم در 6 سال قبل و با شرکت برخی از کادرهای سابق نهضت آزادی ایران، به شکل مخفی بنیاد یافت." در کتاب ها و نوشته ها سازمان تا کنون نام عبدالرضا نیک بین به عنوان بنیانگذار بلکه به عنوان یکی از اعضای سازمان نیز برده نشده است و علت و سبب کنار رفتن و یا کنار گذاشتن او نیز به درستی روشن نیست.
تاسیس این سازمان با اهداف و آرمان هایی بزرگ بوده و هیچ جای ابهامی در موضوع نیست، زیرا که بسیاری از بزرگان انقلاب نیز در ایتدا از اعضای این سازمان بودند و بسیاری از اعضای این سازمان به دست رژیم ستمگر پهلوی ترور یا زیر شکنجه به شهادت رسیدند اما با گذشت زمان روش و منش این سازمان تغییر کرد و به جهت مارکسیسم گروید البته برخی از اعضا در اعترافات خود بر این مساله اشاره دارند که برخی از رهبران این سازمان از ابتدا روش و منش چپ را داشتند.
تغییر ایدئولوژی سازمان مجاهدین در سال ۱۳۵۴ کمی بعد از فرار تقی شهرام از زندان ساری صورت گرفت. در آن زمان اکثریت اعضای مرکزیت «سازمان مجاهدین خلق» که خارج از زندان بودند، تحت تأثیر تقی شهرام و بهرام آرام به مارکسیسم گرویدند. آن‌ها در نخستین اعلامیه خود پس از تغییر ایدئولوژی آوردند: «در آغاز گمان می‌کردیم می‌توانیم مارکسیسم و اسلام را ترکیب دهیم و فلسفه جبر تاریخ را بدون ماتریالیسم و دیالکتیک بپذیریم. اینک دریافتیم که چنین پنداری ناممکن است… ما مارکسیسم را انتخاب کردیم زیرا راه درست و واقعی برای رها ساختن طبقه کارگر زیر سلطه است».(2)
پس از این اعلامیه، مجاهدین مارکسیست با حفظ آرم سازمان و تغییر علائم و نشانهای گذشته، حذف آیات قرآن و تاریخ پیدایش سازمان و نیز افزودن مشت گره کرده به نشانه وابستگی به طبقه کارگر، آرم جدیدی را برای خود تهیه کردند. نشریه «جنگل» را به جای «مجاهد» به عنوان ارگان سازمان منتشر کردند و هر سه ماه یکبار نیز نشریه «قیام کارگر» را انتشار دادند.
اعتراف برخی از اعضای سازمان بر این مبناست که رهبران گروه بعد از گیدا کردن اعضا تغییر رویه دادند و منش خودشان را غیر خدایی کردند.
حسین روحانی از اعضای اولیه سازمان دراین‌باره می‌گوید استفاده از متون کمونیستی در سازمان متداول بوده است؛ به‌طوری‌که کتابهای چهارمقاله فلسفی «مائو و «ماتریالیسم دیالکتیک و ماتریالیسم تاریخی» استالین «ژنوپلتیک گرسنگی» و کتاب «اقتصاد» پور همایون جزو منابع این سازمان بوده است. احمدرضا کریمی از اعضای سابق مجاهدین اعتقاد دارد که سازمان از همان ابتدا دارای ریشه‌های مارکسیستی بوده است. او می‌گوید رهبران اولیه سازمان بین دین و علم تفکیک قائل شده و سپس برای مارکسیست نقش علمی قائل می‌شدند و ازآنجاکه دین و علم باهم تضادی ندارد به این نتیجه می‌رسیدند که مارکسیسم علم مبارزه بوده و باید از آن استفاده کرد. رهبران اولیه سازمان در حالی برای عقیده مارکسیستی نقش علمی قائل می‌شدند که بسیاری از اندیشمندان و حتی خود مارکسیستها بر ایدئولوژیک بودن این اندیشه اذعان می‌کردند.(3)
عبدالرضا نیک‌بین از بنیانگذاران سازمان درباره این انحرافات چندی قبل از فوت شدنش در مصاحبه‌ای گفت: تغییر ایدئولوژی سازمان نتیجه یک بحران اخلاقی بود که مجاهدین دچارش شدند. انسان باید برای خود چارچوبهای اخلاقی تعریف کند. اگر انسانی فاقد این باشد دچار بحران می‌شود. در واقع انسان بدون چارچوب اخلاقی مشخص، توان درک پیچیدگیهای مسائل اجتماعی را از دست می‌دهد و چون نمی‌تواند این ناتوانی را پر کند، دچار بحران شده و ممکن است به جنایت منتهی شود. سازمان دچار بحران اخلاقی شد چون فردیت را انکار کرد و از درک پیچیدگیهای این مسئله عاجز ماند. دلیلش نیز زندگی گروهی و خانه‌های تیمی بود. اعضای این گروه خانواده هایشان را از دست دادند یا کشته شدند و یا آواره و فراری از ایران و ایرانی.
پی نوشت:
1- نگاهی به بنیانگذاران سازمان، دیدبان ایران
2- سازمان مجاهدین خلق و جنبش دانشجویی، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی.
3- انحراف سازمان به روایت توابین، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران
منبع : تبيان
