به گزارش خبرگزاری بسیج مازندران، چهارشنبهسوری جشن مهربانی است که از قدیمالایام بوده ولی این روزها جای خود را به ترقهها و مواد منفجره داده که حاصلی جز اندوه و ناراحتی ندارد.
از گذشته رسم بر این بوده در هر محله تمام افراد خانواده دور هم جمع میشوند، هفت کپه آتش برپا می کنند و به جشن و شادمانی میپردازند و باید گفت این عده افرادی که با نارنجک و ترقه به خیابانها میریزند و اموال عمومی را تخریب کرده به جان و مال خود نیز آسیب میرسانند هیچ نسبتی با سنت های ایرانی ندارند.
شرایط بهگونهای شده که برخی با مواد منفجره و ترقه شاد میشوند در حالیکه باید گفت این افراد از شادی واقعی فاصله ندارد و هنوز مفهوم واقعی شادی را درک نکردهاند، این موارد سبب میشود ما از رسوم سنتی خود باز بمانیم، رسوم سنتی که تاریخ و هویت ما به آن برمیگردد.
ادامه این روند برای نسل آینده ما بسیار نگرانکننده است؛ چراکه مادران و پدران ما که با رسوم سنتی بزرگ شدهاند مطمئناً احساس آرامش بیشتری میکردند ولی نسل جدید که با ترقه و مواد منفجره احساس شادی میکند مشخص نیست چه سرنوشتی در انتظارشان خواهد بود.
این روزها شاهد شنیده شدن صدای ترقه و مواد محترقه در کوچهها و خیابانها هستیم که افراد را وارد دنیایی میکند که با آن غریبه هستیم، دنیایی که به آن تعلقی نداریم و در پس آن ناراحتی و پشیمانی است در حالیکه سالهای گذشته تنها صدایی که به گوش میرسید صدای شادی و خنده بود به امید آن روز که آن روزها دوباره تکرار شود.
بهتر است از خود بپرسیم که درباره آیینهای سنتی خودمان چقدر برای نوجوانان فرهنگسازی شده تا ترقهها و سیگاردها دیگر رنگ و لعابی برای آنان نداشته باشد، آیا واقعا در این زمینه تلاش کردیم یا اینکه نوجوانان را به حال خود رها کردیم باید به این مهم توجه کنیم درحالیکه نسل جوان بهدنبال هیجان است.
پژوهشگر حوزه زنان و میراث فرهنگی مازندران در اینباره گفت: اینکه در شاهنامه داستان عاشق شدن سودابه بر سیاووش ذکر شده، صحت دارد اما این داستان ریشه در اسطوره دارد و در ایران باستان، جشن سوری یا جشن برپایی آتش، پنج روز پیش از نوروز رایج بود.
فریده یوسفی افزود: چهارشنبهسوری از آیین های پس از اسلام است و به این دلیل که روزهای هفته به نامهای شنبه، یکشنبه و دوشنبه نبود، بلکه هر روز به نام یک ایزد بود و آزمون گذر از آتش و خوردن گوگرد و سایر آن از رسمهایی بوده که برای تشخیص بیگناهی و گناهکاری افراد بکار میرفته است.
وی بیان کرد: به گفته مهرداد بهار چهار شاید نماینده چهار فصل سال باشد و سوری به معنای جشن و سرور و آتش هم احتمالا برای گرم کردن زمین سرد بوده است.
پژوهشگر حوزه زنان و میراث فرهنگی مازندران به گفتوگوی خود با یکی از موبدان زرتشتی درباره آیین چهارشنبهسوری اشاره کرد و گفت: از قول ایرانیان هیچ گاه آتش را آنقدر خوار نمیدانستند که بر کوی و برزن بیفکنند بلکه آتش را بر پشت بامها میافروختند تا در سال نو فروهرها را برای بازگشت به خانههایشان راهنمایی کنند و این آیین در سیصد و شصتمین روز از سال برپا میشد تعداد آتشها به نام هفت امشاسپند بود و هفتکپه آتش بازمانده این آیین است.
یوسفی تصریح کرد: مردم سوادکوه مشعلی را در شب سال نو بر ستونهای خانهها و سردرِ حیاط میآویختند و به آن سوچو ( چوب روشن) میگفتند و در آخرین چهارشنبه سال، زنان مازندرانی تدارک آش ترشی را میبینند که در نوع خود بینظیر است و جنبه تبرک و شفابخشی دارد.
وی ادامه داد: در این آش از 40 گیاه استفاده میشود، از شکوفههای آلوچه گرفته تا بچابچا (گل پامچال وحشی) و گل بنفشه و سبزیهای گوناگون دیگر که یک پای ثابت این آش حتماً «گزنه» بوده و احتمالاً ترش بودن آش اظهار دلسردی از سال کهنه است.
پژوهشگر حوزه زنان و میراث فرهنگی مازندران افزود: از قدیمالایام این آش ترش را در روز سوم مردهها طبخ میکردند و به همه مهمانها علاوه بر طعام، آش ترش هم میدادند که این هم نشانه تنفر از غم و ناراحتی بود، در هر صورت، مردم این منطقه آش ترش آخرین چهارشنبه سال را به نیت مردگان خود خیرات میکنند. اگر کسی به خاطر اشتغال زیاد موفق به پختن این آش نشود، حتماً سهمی از آش همسایهها و یا اقوام خود میبرد.
یوسفی اضافه کرد: شب آخرین چهارشنبه قبل از عید هر سال مراسم پریدن از آتش از دیرباز در مازندران رایج بوده و سوری به معنای سرخ است و برپایی آتش در روزهای پایانی فصل زمستان نوعی گرم کردن جهان و زدودن سرما و دورکردن کسالت و پژمردگی از بدن است.
وی خاطرنشان کرد: مراسم غروب سهشنبه قبل از تاریک شدن هوا شروع میشود و در هرخانه یا کوچه با همکاری همسایهها 7 کُُپه آتش میافروزند و بزرگ و کوچک از روی آن میپرند و با صدای بلند میگویند: «زردی من از تو، سرخی تو از من». و معتقد هستند که پریدن از روی این آتش درد و رنج و بیماری را از تنشان میزداید و شادابی و سلامتی به آنان میدهد.
فرمانده نیروی انتظامی مازندران در اینباره گفت: تاکنون یک میلیون و 60هزار انواع مواد محترقه کشف شد.
میرفیضی با بیان اینکه رویکرد پلیس در این زمینه اجتماعی و محلهمحور است، افزود: اینکه فرزندان در کنار خانوادهها باشند مورد تأکید است.
وی به پلمب 38 واحد و دستگیری 97 نفر در مازندران اشاره کرد و گفت: افرادی که در این زمینه دستگیر شدند تا پایان تعطیلات هستند و همچنین واحدهایی که پلمب شده تا پایان تعطیلات نوروزی پلمب خواهد بود.
فرمانده نیروی انتظامی مازندران خاطرنشان کرد: همچنین خودروهایی که اقدام به فروش مواد محترقه میکنند تا پایان تعطیلات نوروزی توقیف خواهند شد.
معاون عملیات آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری ساری در اینباره در گفتوگویی، اظهار کرد: در ارتباط با چهارشنبه از هفته گذشته فرهنگسازی و کارهای فرهنگی انجام شده که مطمئن هستیم با توجه به اقدامات نیروی انتظامی چهارشنبه سوری آرامی خواهیم داشت.
اسماعیل حسینزاده با با اشاره به اینکه تمامی ایستگاههای آتشنشانی امروز در سطح شهرستان فعال هستند، اضافه کرد: در 10 نقطه از شهر استقرار خودرویی خواهیم داشت.
وی با اعلام اینکه آمادهباش کامل داریم، گفت: تمامی اقدامات برای این است که همه مردم در آرامش کامل باشند.
معاون عملیات آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری ساری با تأکید بر اینکه فرزندان در پوشش خانوادههای خود باشند، خاطرنشان کرد: متاسفانه مردم اطلاعات کاملی در ارتباط با مواد منفجره ندارند و با توجه به اینکه استاندارد نیستند امکان دارد با گرمای دست منفجر شود که نتیجهای جز پشیمانی نخواهد داشت.
سخنگوی مردم مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مازندران در اینباره گفت: در چهارشنبه سوری سال ۹۵، ۹۷نفر مصدوم شدند که ۲۲ نفر زن و ۷۵نفر مرد بودند.
اشکپور ادامه داد: بیشترین نواحی آسیب به اندام تحتانی ناحیه پا بوده و بقیه از نواحی صورت ،چشم و سر و گردن مصدوم شدند.
وی با بیان اینکه بیشترین موارد آسیب در شهرستان ساری بوده است، افزود: همچنین بیشترین قشر آسیب دیده از۱۰ تا ۲۰ ساله در رده سنی نوجوان بودند.
سخنگوی مردم مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی مازندران یادآور شد: در سال ۹۴ تعداد کل افراد آسیب دیده ۶۱ نفر بودند که ۴۷ نفر مرد و ۱۴ نفر زن بودند.
همه ما باید در حفظ و ماندگاری رسوم سنتی تلاش کنیم و هر فرصتی که برای یادآوری این سننها بهوجود آمده قدر بدانیم نه اینکه با توجه به مسائل و حاشیهها از هویت و اصل خود فاصله بگیریم.