خبرهای داغ:

بحران زدایی و هویت بخشی اسلام به زنان

بي­ ترديد، پس از پيروزي انقلاب اسلامي و استقرار نظام اسلامي در ايران، شخصيت فردي و جايگاه اجتماعي زنان بسيار ارتقاء يافته است تا آنجا که امروز مي­توان ادعا کرد در بسياري از زمينه‌ها، وضعيت زنان ايراني از زنان ديگر کشورها بهتر است.
کد خبر: ۸۹۹۸۱۳۴
|
۱۹ اسفند ۱۳۹۶ - ۱۰:۱۳

به گزارش سرویس بسیج جامعه زنان کشور خبرگزاری بسیج،ابراهيم شفيعی سروستانی ؛ رهبر معظم انقلاب اسلامي، حضرت آيت‌الله امام خامنه­اي (مد ظله)در آستانه سالروز ميلاد خجسته حضرت صديقه طاهره    (سلام­الله عليها) و روز زن در ديدار گروهي از بانوان نخبه کشور، نکته‌هاي مهمي را در زمينه تبيين مهم­ترين فرصت‌ها، تهديدها و راهبردهاي مطرح در حوزه زن و خانواده يادآوري فرموده و افق­هاي تازه­اي را در اين حوزه گشودند که توجه به آنها، مسئولان ما را در انتخاب و به کارگيري بهترين سياست­ها و راهبردها در حوزه بحران زدایی زن و خانواده ياري مي‌دهد.

مهم­ترين محورهایی که معظم له در اين ديدار مطرح فرمودند، عبارتند از

الف) وضعيت زنان پس از انقلاب اسلامي؛

ب)‌ مهم­ترين مسائل موجود در حوزه زن و خانواده؛

ج) ضرورت نگاه راهبردي به مسئله زنان؛

د) راهبرد نظام جمهوري اسلامي در حوزه مباحث مربوط به زنان.

تحليل و بررسي تفصيلي هر يک از اين محورها، نيازمند پژوهش و تحقيق مستقل است، لیکن سعی می شود به فراخور فرصت هريک از آنها به اجمال بررسي گردد

الف) وضعيت زنان پس از انقلاب اسلامي

بي­ ترديد، پس از پيروزي انقلاب اسلامي و استقرار نظام اسلامي در ايران، شخصيت فردي و جايگاه اجتماعي زنان بسيار ارتقاء يافته است تا آنجا که امروز مي­توان ادعا کرد در بسياري از زمينه‌ها، وضعيت زنان ايراني از زنان ديگر کشورها بهتر است. اين موضوع، فرصتي بي­نظير براي زنان کشورمان به شمار مي­آيد. فرصتي که با اتکا به آن مي­توان بر بسياري از تهديدهاي موجود غلبه کرد و بسياري از نقاط ضعف­ها را برطرف ساخت.

مقام معظم رهبري در سخنراني يادشده به برخي از نقاط قوّت و فرصت­هاي موجود در حوزه مباحث مربوط به زنان اشاره فرمودند. ايشان در بخشي از سخنان خود در اين زمينه می فرماید:

«اگر بخواهيم يك قضاوتي را مطرح كنيم، آن قضاوت اين خواهد بود كه نظام جمهوري اسلامي توانسته است به يك قله‌اي دست پيدا كند كه عبارت است از پرورش زنان فرزانه و صاحب انديشه و صاحب رأي و نظر در ظريف‌ترين و حساس­ترين مسائل يك جامعه ... . مسئله‌ زن که امروز در دنيا بايد به عنوان «بحران زن» آن را ناميد، يكي از اساسي‌ترين مسائل هر تمدني، هر جامعه‌اي و هر كشوري است. در اين مورد، شما توانسته‌ايد به ريزه‌كاري‌هايي، به دقت‌هايي، به سرفصل­هاي مهمي دست پيدا كنيد و درباره‌ اين مسئله بينديشيد. بنابراين، آن قضاوت اين شد كه جمهوري اسلامي به يك قله‌اي دست يافته است كه اي بسا بسياري از كشورهاي عالم به آن دست نيافته‌اند. »[1]

ايشان در بخش ديگري از سخنانشان در اين باره می فرماید:

«البته ما در جمهوري اسلامي پيشرفت داشتيم. نگاه من، نگاه خوش‌بينانه است. ما قبل از انقلاب را از نزديك ديديم. وضعي كه آن روز، كشور ما و جامعه‌ ما و زنان ما به سمت آن مي­تاختند، وضعيت بسيار هولناك و خطرناكي بود. به خاطر خاصيت تقليدي بودن كار در اينجا، گاهي وضعيت ظاهر زنان از آنچه كه ما در عكس­ها و نقل­ها و گزارش‌ها از زن‌هاي اروپايي مي­ديديم يا مي‌خوانديم هم بدتر بود! يك چنين وضعي را داشتند ترويج مي­كردند. البته زن ايراني به خاطر گوهر ايمان كه در او نهادينه بود، توانست بر اين موج مخرّب فايق بيايد؛ در انقلاب مشاركت اساسي داشته باشد؛ هم با حضور خود، هم با تشويق مردان؛ و يك پايه اساسي پيروزي انقلاب بشود. بعد از انقلاب هم كه حركت زنان، حركت فوق‌العاده‌اي است. »[2]

 

ب) مهم­ترين مسائل موجود در حوزه زن و خانواده

حضرت آيت‌الله خامنه‌اي(مد ظله) در تبيين و بررسي «بحران مسئله زن» كه به نظر ايشان، «امروز يك مشكل اساسي در دنياست» چنين مي‌فرمايد:

«درباره مسئله زن در جامعه، اساس مشكل، دو چيز است؛ دو نقطه اساسي است كه اگر درباره اين دو نقطه بشود فكري كرد، طرحي نو در انداخت و كار پي‌گير و مستمري انجام داد، مي‌توان اميدوار بود كه در طول زمان ـ ميان‌مدت يا بلندمدت ـ آن چيزي كه امروز مي‌توان آن را «بحران مسئله زن» در دنيا دانست، حل شود. آن دو چيز، يكي عبارت است از نگاه غلط و بد فهميدن جايگاه زن و شأن زن در جامعه كه اين نگاه و بدفهمي از غرب شروع شده و خيلي هم قديمي و ريشه‌دار نيست.

نقطه دوم كه اساس مشكل است، بد فهميدن مسئله خانواده و بد عمل كردن در رفتارهاي داخل خانواده‌ است. اين دو تا مشكل است كه به نظر ما، بحران مسئله زن را كه امروز يك مشكل اساسي در دنياست، به وجود آورده ]است[[3]

 

بر اساس اين رهنمود، مهم­ترين مسائل زنان در حال حاضر به شرح زير است:

يک ـ جايگاه زن در اجتماع و نگاه نادرست موجود

 

رهبر معظم انقلاب اسلامي مسئله يادشده را اين­گونه توضيح مي­دهد:

«در مورد مسئله‌ اول كه جايگاه زن در زندگي و در جامعه است، ... اشكال اينجاست كه يك نامعادله‌اي را به­تدريج به وجود آورده‌اند؛ يك طرف ذي‌نفع، يك طرف مورد انتفاع؛ بشريت را اين­جوري تقسيم كرده‌اند. طرفِ ذي‌نفع، مرد است، طرفِ مورد انتفاع عبارت است از زن. اين به طور آرام، با تدريج، با شيوه‌هاي گوناگون، با تبليغات مختلف، در طول ده‌ها سال، ... در جوامع غربي در درجه‌ اول، و بعد در جوامع ديگر جا افتاده. شأن اجتماعي زن را اين­جوري معرفي كردند. ... لذا در فرهنگ غربي اگر زن بخواهد در جامعه نمود پيدا كند، شخصيت پيدا كند، حتماً بايد از جذابيت­هاي جنسي خودش چيزي را ارايه بدهد حتّي در مجالس رسمي، نوع پوشش زن بايد جوري باشد كه براي طرف ذي‌نفع و منتفع، يعنی طرف مرد، چشم‌نواز باشد.

به نظر من، بزرگ­ترين ضربه، بزرگ­ترين اهانت، بزرگ­ترين حق‌كشي كه در زمينه‌ مسئله زن انجام گرفته، همين است. »[4]

 

در گفتماني که از قرن نوزدهم به بعد به تدريج در جوامع غربي شکل گرفت، زن از انساني با ويژگي­هاي متعالي به «کالاي» جنسي و موضوع سودآورترين تجارت جهاني (تجارت سکس)؛ «مشتري» توليدات رنگارنگ صنايع بهداشتي، آرايشي و پوشاک جهان سرمايه­داري و «ابزاري» براي عرضه و فروش هرچه بيشتر کالاهاي توليدي شرکت­هاي بزرگ ملي و فراملي بدل شد.

 

گسترش روزافزون صنعت پورنوگرافي (هرزه‌نگاري)، صنعت سکس (روسپي‌گري)، صنعت تبليغات، صنعت پوشاک و مد و صنعت زيبايي با گردش مالي صدها ميليارد دلار در سال، نمود عيني اين گفتمان جديد و نشان‌دهنده جايگاه و شخصيت زن در دنياي امروز است. [5]

 

در اينجا اين پرسش وجود دارد که مسئله يادشده؛ يعني نگاه درست به جايگاه زن در اجتماع، تا چه حد به عنوان مسئله جامعه ما مطرح است؟ در پاسخ به اين پرسش بايد به دو نکته توجه کرد:

 

نخست اينکه، نگاه منفعت­جويانه به زن، چنان‌که مقام معظم رهبري هم تأکيد کرده، از مغرب‌زمين شروع شده و از آنجا به ديگر نقاط جهان گسترش يافته است. بنابراين، در همه جوامعي که به نوعي متأثر از فرهنگ غربي هستند، اين نگاه به زن وجود دارد و اين مسئله در آن­جا مطرح است. جامعه ما هم از اين قاعده مستثنا نيست و به هر ميزان که فرهنگ و اخلاق غربي در جامعه ما گسترش يابد، اين نگاه نادرست به زن نيز در جامعه گسترش مي‌يابد.

 

دوم اينکه، نظام سلطه به شدت در پي ترويج اين نگاه به زن در ديگر کشورها به ويژه در کشورهاي اسلامي با هدف گسترش فساد و تباهي در آنهاست. به تعبير مقام معظم رهبري:

«سياست راهبرديِ اساسيِ بنيانيِ غرب بر عرضه شدن و هرزه شدن زن است. »[6]

 

بنابراين، توجه به اين مسئله براي ما بسيار ضروري است و لازم است که از جنبه‌هاي گوناگون به آن توجه کنيم.

 

با توجه به اهميت موضوع يادشده، در اينجا راهبرد نظام سلطه براي گسترش فساد و تباهي در ميان جوانان مسلمان را به اجمال بررسي مي­ کنيم.

 

يکي از راهبردهاي مهم غرب در برخورد با پديده اصول­گرايي اسلامي؛ گسترش فساد، تباهي و بي‌بندوباري در ميان جوانان مسلمان است. رهبر معظم انقلاب اسلامي از اين راهبرد غرب با تعبير «اندلسي کردن ايران» ياد نموده و مي‌فرمايد:

سياست امروز، سياست اندلسي کردن ايران است. ... اروپايي­ها وقتي خواستند اندلس را از مسلمانان پس بگيرند، اقدامي بلندمدت کردند. آن روز، صهيونيست­ها نبودند، اما دشمنان اسلام و مراکز سياسي عليه اسلام فعال بودند. آنها به فاسد کردن جوانان پرداختند و در اين راستا، انگيزه­هاي مختلف مسيحي، مذهبي يا سياسي داشتند. يکي از کارها اين بود که تاکستان­هايي را وقف کردند تا شراب آنها را به طور مجاني در اختيار جوانان قرار دهند. جوانان را به سمت زنان و دختران خود سوق دادند تا آنها را به شهوات آلوده کنند. گذشت زمان، راه‌هاي اصلي براي فاسد يا آباد کردن يک ملت را عوض نمي‌کند. امروز هم آنها همين کار را مي‌کنند.»[7]

اين هشدار مقام معظم رهبري که به ويژه در يک دهه گذشته، بسيار بر آنها تأکيد و در سخنراني­هاي متعدد ايشان تکرار شده است، از طرح و برنامه گسترده و حساب‌شده غربيان براي گسترش فساد، تباهي و بي‌بندوباري در جوامع اسلامي، به ويژه جمهوري اسلامي ايران، با بهره­گيري از جاذبه­هاي جنسي زنان و دختران خبر مي­دهد و ضرورت هوشياري بيش از پيش مردم و مسئولان را در برابر اين توطئه برنامه‌ريزي شده روشن مي‌سازد.

نظام سلطه پس از دو دهه رويارويي با جريان رو به گسترش اصول­گرايي اسلامي که در پي پيروزي انقلاب اسلامي ايران در جهان ايجاد شده است، بهره­گيري از راهبرد «جنگ سخت» را در اين زمينه بي‌فايده دانسته و «جنگ نرم» با نظام جمهوري اسلامي به عنوان سردمدار اين جريان در جهان و «براندازي از درون» را در دستور کار خود قرار داده است. [8]

در راهبرد جديد غرب عليه نظام اسلامي بر سه موضوع تأکيد شده است: «دکترين مهار»، «نبرد رسانه­اي» و «ساماندهي نافرماني مدني». در نبرد رسانه­اي نظام سلطه با نظام جمهوري اسلامي که به ويژه از سال 2005 شدت بيشتري گرفته، تغيير باورها، ارزش­ها و هنجارهاي مردم مسلمان ايران با بهره­گيري از شبکه­هاي گوناگون راديويي و تلويزيوني اولويت ويژه­اي داشته و به همين دليل، دشمن همه توانمندي‌هاي خود را در اين زمينه به کار گرفته است.

گسترش فساد و تباهي در ميان جوانان و تغيير فرهنگ و قوانين حاکم بر زن و خانواده از مهم­ترين محورهايي هستند که در اين نبرد رسانه­اي به آنها توجه شده است.

دو ـ  جايگاه زن در خانواده و ناهنجاري­ هاي موجود

مقام معظم رهبري (مدظله) در تبيين دومين مسئله مطرح در حوزه مباحث مربوط به زن و خانواده مي­فرمايد:

مسئله‌ بعدي ... مسئله خانواده است. نظر اسلام در باب خانواده و جايگاه زن در خانواده، نظر خيلي روشني است. «المرأة سيّدة بيتها»؛[9] بزرگ خانه، زن خانه است؛ اين از پيغمبر اكرم(ص) است. جايگاه زن در خانواده، هماني است كه در گفتارهاي گوناگون ائمه (علیهم السلام): آمده: «المرأة ريحانه و ليست بقهرمانه».[10] در تعبيرات عربي، قهرمان يعني كارگزار، پادو، يك خدمت‌گزار محترم .مي­فرمايد: در داخل خانه، زن قهرمانه نيست؛ ريحانه است، گلِ خانه است. خطاب به مردان مي­فرمايد: بهترين شما كساني هستند كه بهترين رفتارها را با همسرانشان دارند. اينها نظرات اسلام است و از اين قبيل الي ماشاءاللّه وجود دارد. ولي در عين حال، تحقق خواسته اسلام در خانواده، يك امري است كه با اين بيانات تمام نمي­شود، حل نمي­شود؛ احتياج به پشتوانه قانوني، پشتوانه اجرايي و ضمانت اجرايي دارد و اين كار بايد انجام بگيرد. اين كار در طول سال­هاي متمادي گذشته انجام نگرفته است. خانواده‌هايي كه متدين بودند، مرداني كه از اخلاقِ خوب برخوردار بودند و پایبندي‌هاي شرعي داشتند، ملاحظاتي كردند؛ اما در مواردي كه اين خصوصيات نبوده، اين ملاحظات نشده؛ به زن در داخل خانواده ظلم شده.[11]

چنان‌که مقام معظم رهبري تأکيد فرموده اند، با وجود آموزه­هاي ارزشي و اخلاقي اسلام در زمينه جايگاه و نقش زن در خانواده و ضرورت پاسداشت حقوق او در کانون خانواده و روابط زناشويي، متأسفانه در عمل به اين آموزه­ها کمتر توجه مي­شود و مردان چنان‌که شايسته است، حقوق زنان را در محيط خانواده پاس نمي­دارند. براي اصلاح اين وضعيت بايد کارهاي متعددي در حوزه‌هاي گوناگون انجام شود که در اينجا به برخي از آنها اشاره مي­کنيم:

اول ـ حوزه فرهنگ‌سازي و آموزش و پرورش

براي دست يافتن به وضعيت مطلوب در زمينه روابط زن و مرد در کانون خانواده و تربيت زنان و مرداني که حقوق و مسئوليت­هاي خانوادگي خود را به خوبي بشناسند و آنها را چنان‌که شايسته است پاس بدارند، نهادها و سازمان­هايي همچون حوزه علميه، وزارت آموزش و پرورش و صدا و سيماي جمهوري اسلامي بايد با برنامه‌ريزي هماهنگ، جوانان کشور را پيش از رسيدن به سن ازدواج با حقوق و مسئوليت­هاي خانوادگي­شان آشنا کنند و آموزه­هاي اسلامي موجود در اين زمينه را به آنها آموزش دهند. تنها در اين صورت است که می توان تا اندازه زيادي اميدوار بود که اخلاق و ارزش­هاي اسلامي در کانون خانواده رعايت شوند.

دوم ـ حوزه قانون­گذاري و دادرسي

بسياري از حقوقي که در کانون خانواده براي زنان پيش‌بيني شده است، جنبه اخلاقي داشته و ضمانت اجراي حقوقي و قضايي لازم را ندارند. به همين دليل، در موارد متعددي مشاهده مي­کنيم که حقوق زنان چنان‌که بايسته است، در کانون خانواده رعايت نمي­شود و راهي نيز براي الزام مردان به رعايت اين حقوق وجود ندارد. پس بايد با تدوين و تصويب قوانين مناسب، ضمانت های اجرایي لازم براي رعايت حقوق زنان در کانون خانواده پيش‌بيني شود. مقام معظم رهبري پس از بيان برخي روايات درباره جايگاه و شأن زنان در خانواده درباره ضرورت وجود پشتوانه­هاي قانوني و اجرايي براي رعايت حقوق زنان مي­فرمايد:

«... ما در محيط خانواده، كمبودهاي زيادي داريم؛ احتياج دارد به پشتوانه قانوني، به تضمين قانوني، به تضمين اجرايي؛ و اين بايد تحقق پيدا كند. اين مسئله از جمله عرصه‌ها و ميدان­هايي است كه در داخل كشور در اين زمينه كم كار شده و بايد كار شود... . از لحاظ نظر اسلام و متون اسلامي هم در اين بخش از مسئله هيچ كمبودي وجود ندارد. ما مي‌بينيم گاهي اوقات كساني كه منتقد تفكرات اسلامي هستند، سر قضيه‌ ارث و ديه و اين چيزها اشكال مي­كنند، در حالي كه اشكال­ها وارد نيست؛ آنها پاسخ­هاي منطقي و قوي دارد. اما در زمينه رفتارهاي داخل خانواده، متأسفانه غالباً به غفلت گذرانده مي‌شود، در حالي كه نظر اسلام، نظر كاملاً روشني است. محيط خانواده براي زن بايد محيط امن، محيط عزت و محيط آرامش خاطر باشد تا زن بتواند آن وظيفه اساسي خودش را كه همين حفظ خانواده است، به بهترين وجهي انجام دهد.»[12]

البته بايد توجه داشت که پيش‌بيني تضمين­هاي اجرايي و قضايي براي رعايت بهتر حقوق زنان در کانون خانواده نبايد سبب حاکم کردن چارچوب­هاي خشک حقوقي بر روابط خانوادگي شود؛ زيرا بر اساس آموزه­هاي اسلامي، آنچه به زندگي خانوادگي معنا مي­بخشد، مودّت و رحمتي است که خالق هستي در ميان زن و مرد قرار داده است. [13]

استاد شهيد مرتضي مطهري درباره ناکافي بودن ضوابط حقوقي و قانوني براي حفظ کانون گرم خانواده مي­نويسد:

«پيماني که اساسش بر محبت و يگانگي است، نه بر همکاري و رفاقت، قابل اجبار و الزام نيست. با زور و اجبار قانوني مي­توان دو نفر را ملزم ساخت که با يکديگر همکاري کنند و پيمان همکاري خود را بر اساس عدالت محترم بشمارند و ساليان دراز به همکاري خود ادامه دهند، اما ممکن نيست با زور و اجبار قانوني، دو نفر را وادار کرد که يکديگر را دوست داشته باشند، نسبت به هم صميميت داشته باشند، براي يکديگر فداکاري کنند، هر کدام از آنها سعادت ديگري را سعادت خود بداند.»[14]

ج) ضرورت نگاه راهبردي به مسئله زن و خانواده

رهبر معظم انقلاب اسلامي در بخشي ديگر از سخنان خود به ضرورت نگاه راهبردي به مسئله زن و خانواده در جامعه اشاره کرده و می فرماید:

« مسئله زن و خانواده، با همه كاري كه شده است، ... همچنان يك مسئله مهم و قابل بحث و قابل توسّع در انديشه‌ورزي است. اين، موضوعِ يكي از نشست­هاي انديشه‌هاي راهبردي است كه ان‌شاءاللَّه در آينده آن را خواهيم داشت. نشست­هاي انديشه‌هاي راهبردي كه تاكنون دو نشست آن انجام گرفته و كارهاي آن از لحاظ فكري و ان‌شاءاللَّه بعداً برنامه‌ريزي و عمل دنبال خواهد شد، متكفل بررسي اساسي‌ترين و راهبردي‌ترين مسائل فكري جامعه است. يكي از اين مسائل، مسئله زن و خانواده است كه در فهرست اين مسائل پيش‌بيني شده و در آينده برگزار خواهد شد. من همين جا از بانوان محترم، انديشه‌ورزان زن ...، درخواست مي‌كنم كه در اين كار مشاركت جدّي بكنيد؛ بحث كنيد، فكر كنيد، مطالعه كنيد؛ فصول مربوط به مسئله‌ زن را به طور جداگانه، به طور تخصصي، به شكل علمي، با تكيه به منابع اسلامي و فكر ناب انقلابي كه خوش‌بختانه در شما هست، در نشستِ مربوط به اين موضوع بررسي كنيد؛ مطرح بشود، بحث بشود و ان‌شاءاللّه براي برنامه‌ريزي و عمل دنبال‌گيري شود. »[15]

بي­ترديد، اقدام­هاي سطحي، مقطعي، روزمره و ناهماهنگ در حوزه مباحث مرتبط با زن و خانواده ما را به وضعيت مطلوب نمي­رساند و افزون بر اين، تضادها و تعارض­هايي هم در عرصه عمل اجتماعي ايجاد مي­کند. از اين‌ رو، براي رسيدن به وضعيت مطلوب در اين حوزه بايد برنامه­ريزي راهبردي مناسب، با مشارکت همه نهادها و سازمان‌هاي مسئول انجام شود.

در اين زمينه، يادآوري دو نکته ضروري است:

يک ـ توجه به اقتضائات برنامه راهبردي

در يک برنامه­ريزي راهبردي بايد بر اساس روش­هاي متداول، تهديدها، فرصت­ها، نقاط قوت و نقاط ضعف به خوبي شناسايي و راهبردهاي مناسب براي کاستن تهديدها، بهره­گيري بيشتر از فرصت­ها، افزايش نقاط قوت و کاستن نقاط ضعف ارائه شود. همچنين در اين برنامه بايد مسیر گذار از وضعيت موجود به وضعيت مطلوب به خوبي ترسيم گردد.

دو ـ توجه به اسناد بالادستي

در برنامه­ريزي راهبردي در حوزه مباحث مربوط به زن و خانواده بايد به اسناد بالادستي توجه و جهت­گيري برنامه­ها متناسب با اهداف پيش‌بيني شده در اين اسناد تعيين شود.

در حال حاضر، بالاترين سند ملي «سند چشم­انداز بيست ساله جمهوري اسلامي ايران در افق 1404 هجري شمسي» است. جامعه ايران در افق اين چشم‌انداز، جامعه‌اي با ويژگي­های زیر خواهد بود:

ـ توسعه‌يافته، متناسب با مقتضيات فرهنگي، جغرافيايي و تاريخي خود، متکي بر اصول اخلاقي و ارزش‌هاي اسلامي، ملي و انقلابي، با تأکيد بر مردم­سالاري ديني، عدالت اجتماعي، آزادي­هاي مشروع، حفظ کرامت و حقوق انسان­ها و بهره­مندي از امنيت اجتماعي.

ـ برخوردار از دانش پيشرفته، توانا در توليد علم و فن­آوري، متکي بر سهم برتر منابع انساني و سرمايه اجتماعي در توليد ملي.

ـ امن، مستقل و مقتدر با سامانه دفاعي مبتني بر بازدارندگي همه­جانبه و پيوستگي مردم و حکومت.

ـ برخوردار از سلامت، رفاه، امنيت غذايي، تأمين اجتماعي، فرصت­هاي برابر، توزيع مناسب درآمد، نهاد مستحکم خانواده، به دور از فقر و تبعيض و بهره­مند از محيط زيست مطلوب.

ـ فعال، مسئوليت­پذير، ايثارگر، مؤمن، رضايت‌مند، برخوردار از وجدان­کاري، انضباط، روحيه تعاون و سازگاري اجتماعي، متعهد به انقلاب و نظام اسلامي و شکوفايي ايران و مفتخر به ايراني بودن.

ـ دست يافته به جايگاه اول اقتصادي، علمي و فن‌آوري در سطح منطقه آسياي جنوب غربي (شامل آسياي ميانه، قفقاز، خاورميانه و کشورهاي همسايه) با تأکيد بر جنبش نرم­افزاري و توليد علم، رشد پرشتاب و مستمر اقتصادي، ارتقاي نسبي سطح درآمد سرانه و رسيدن به اشتغال کامل.

ـ الهام‌بخش، فعال و مؤثر در جهان اسلام با تحکيم الگوي مردم­سالاري ديني، توسعه کارآمد، جامعه اخلاقي، نوانديشي و پويايي فکري و اجتماعي، تأثيرگذار بر هم­گرايي بر اساس تعاليم اسلامي و انديشه­هاي امام خميني(ره) .

ـ داراي تعامل سازنده و مؤثر با جهان بر اساس اصول عزت، حکمت و مصلحت.[16]

بي ­ترديد، در تمام بندهاي يادشده بايد سهم، نقش و جايگاه زنان در تحقق اهداف مورد نظر چشم­انداز مشخص شود و اين جز با نگاه راهبردي به مسئله زن و خانواده امکان­پذير نيست.

در اين نگاه راهبردي بايد به پرسش­هاي زير پاسخ داده شود:

يک‌ـ زنان چه نقشي در تحقق اهداف چشم­انداز دارند؟

دوـ سهم جامعه زنان کشور در هر يک از بندهاي سند چشم­انداز چيست؟

سه‌ـ براي رسيدن به اهداف مورد نظر سند يادشده چه اقدام­هايي بايد در حوزه زن و خانواده انجام شود؟

چهارـ وضعيت امروز زن و خانواده در جامعه ايران با تصوير ترسيم شده در سند چشم­انداز چه نسبتي دارد و چگونه مي­توان به آن وضعيت مطلوب دست يافت؟

پنج‌ـ وضعيت زن و خانواده در افق مورد نظر چشم‌انداز از نظر فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي چگونه خواهد بود؟

د)‌ راهبرد نظام جمهوري اسلامي در حوزه زنان

رهبر معظم انقلاب اسلامي در سخنان خود، بارها فعالان حوزه مباحث مربوط به زنان و اصحاب فرهنگ را به خروج از موضع انفعال در برابر حملات سازمان‌يافته مجامع حقوقي و رسانه­هاي کشورهاي غربي، توجه جدّي به باورها، ارزش­ها، هنجارها و قوانين و مقررات اسلامي در زمينه حقوق و شخصيت فردي و جايگاه اجتماعي زن و همچنين چارچوب­هاي حاکم بر روابط زن و مرد در جامعه اسلامي و صدور ادعانامه عليه فرهنگ و تمدن غربي فراخوانده اند. فرهنگ و تمدني که در طول دهه‌هاي اخير با سياست‌ها و برنامه‌هاي مغرضانه و نادرست خود به شخصيت زنان توهين کرده‌ است. ايشان در سخنراني اخير خود مي‌فرمايد:

« ما در مسئله زن، از غرب طلب‌كاريم؛ ما مدعي غربيم.آنها هستند كه دارند به زن ظلم مي‌كنند، زن را تحقير مي‌كنند، جايگاه زن را پايين مي‌آورند. به اسم آزادي، به اسم اشتغال، به اسم مسئوليت دادن، آنها را مورد فشارهاي روحي، رواني، عاطفي و اهانت شخصيتي و شأني قرار مي‌دهند؛ آنها بايد جواب بدهند. جمهوري اسلامي در اين زمينه يك مسئوليتي دارد. جمهوري اسلامي در مسئله زن بايد به طور صريح و بدون مجامله، حرف خودش را كه عمدتاً اعتراض به نگاه غربي و اين نامعادله ظالمانه غربي است، بگويد. »[17]

جوامع غربي در پي چند دهه حاكميت بينش‌ها و گرايش‌هاي افراطي فمينيستي بر نهادها و سازمان‌هاي علمي، آموزشي، پژوهشي، تقنيني، قضايي و اجرايي خود، گرفتار بحران‌هاي گوناگون اخلاقي، فرهنگي و اجتماعي شده است. اين بحران‌ها تماميت فرهنگ و تمدن غربي را تهديد كرده و آن را در آستانه زوال و فروپاشي كامل قرار داده است.

 

شناخت و بررسي بحران‌هاي يادشده و مظاهر گوناگون آن از چند جهت براي زنان جامعه ما ضروري است:

 

نخست، تجربه‌اندوزي از چند دهه حاكميت نگرش‌هاي فمينيستي بر جوامع غربي و تلاش براي پرهيز از اين تجربه‌هاي ناموفق در جامعه اسلامي ايران.

 

با كمال تأسف، در اوج بحران‌هاي جوامع غربي، هنوز كساني پيدا مي‌شوند كه به نام دفاع از حقوق زنان مسلمان ايران‌زمين، خواهان پذيرش بي‌چون و چراي ارزش‌ها و هنجارهاي غربي و حاكم كردن قوانين و مقررات ديكته شده از سوي مجامع حقوق بشر غربي بر روابط زن و مرد در جامعه اسلامي ايران هستند. [18]

بي‌ترديد، آشنا كردن نسل جوان با بحران‌هاي فرهنگي ـ اجتماعي مغرب‌زمين، به ويژه بحران‌هاي حوزه زن و خانواده مي‌تواند مانع تأثيرگذاري تبليغات جذاب و فريبنده رسانه‌هاي كشورهاي غربي در مورد وضعيت فرهنگ، اخلاق و حقوق بشر در اين كشورها باشد.

دوم، بهره‌برداري از اين بحران‌ها براي نقد و بررسي نگرش‌هاي غربي نسبت به زن و خانواده[19] و به تعبير مقام معظم رهبري، «صدور ادعانامه عليه كساني كه در طول دهه‌هاي اخير با سياست‌هاي مغرضانه و غلط خود نسبت به زن اهانت كرده‌‌اند».[20]

 

[1]. سخنراني در ديدار جمعي از بانوان نخبه، 1/3/1390

[2]. همان.

[3]. همان.

[4]. همان.

[5]. همان.

[6]. سخنراني در ديدار جمعي از بانوان نخبه، 1/3/1390.

[7]. سخنراني در ديدار جوانان سيستان و بلوچستان، 6/12/1381، در: پايگاه اطلاع­رساني دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آيت‌الله العظمي خامنه‌اي: http://farsi.khamenei.ir/speech.content?id=8798

[8]. براي مطالعه بيشتر در اين زمينه ر.ک: زن؛ نظام سلطه و رسانه‌ها، صص120 ـ 145.

[9]. متن کامل روايت چنين است: «کلّ نفس من بني‌آدم سيد فالرّجل سيد أهله و المرأة سيدة أهلها؛ هر يک از فرزندان آدم فرمان‌روايي است. مرد فرمان رواي کسان خويش است و زن فرمان‌رواي خانه خويش است.» نهج‌الفصاحه: مجموعه کلمات قصار حضرت رسول اکرم(ص)، مترجم و فراهم‌آورنده: ابوالقاسم پاينده، ص 640 ـ 641، ش 2177.

[10]. «زن گل بهاري است و لطيف و آسيب‌پذير، نه پهلواني است کارفرما و در هر کار دلير»، نهج‌البلاغه، ترجمه: سيدجعفر شهيدي، نامه 31، ص307.

[11]. سخنراني در ديدار با جمعي از زنان نخبه، 1/3/1390.

[12]. همان.

[13]. ر.ک: سوره روم (30)، آيه 21.

[14]. نظام حقوق زن در اسلام، صص 125 و 126.

[15]. سخنراني در ديدار جمعي از بانوان نخبه، 1/3/1390.

[16]. براي مطالعه متن کامل سند چشم‌انداز بيست ساله نظام جمهوري اسلامي ر.ک: www.iran1404.com.

[17]. سخنراني در ديدار با جمعي از بانوان نخبه، 1/3/1390.

[18]. براي مطالعه بيشتر در اين زمينه ر.ك: ابراهيم شفيعي سروستاني، جريان‌شناسي دفاع از حقوق زنان در ايران، صص 110 ـ 113.

[19]. براي مطالعه بيشتر در اين زمينه ر.ک: زن؛ نظام سلطه و رسانه‌ها، صص173 ـ 181.

[20]. ر.ك: سخنراني مقام معظم رهبري در تاريخ 18/11/1366، به نقل از: جايگاه و نقش زن در نظام‌هاي مختلف از ديدگاه امام خميني و مقام معظم رهبري، صص 3 و 4.

ارسال نظرات