به گزارش سرویس بسیج جامعه زنان کشور خبرگزاری بسیج،موزه مردم شناسی محرم تبریز از جمله موزههای مردمشناسی کشور است که سعی شده درآن ، پیشینه غنی مراسمات مذهبی اقوام مختلف معرفی شود.
مراسم محرم، ریشه در فرهنگ والای تشیع دارد و به اشکال گوناگون در طول زمان و مکان و در میان گروهها با عقاید و تفکرات متفاوت برگزار و در قالب حرکت، رفتار، رنگ، صدا، کلام، زمان، مکان و شخصیت نمایش داده میشود.
در موزه مردم شناسی محرم تبریز ،مجموعهای از تصاویر قدیمی از مراسمات محرم در مناطق مختلف آذربایجان شرقی و هیئتهای عزاداری، کاسههای آبخوری، دستنوشتههای نوحه، آلات موسیقی استفاده شده در شبه خوانی، قره نی، فلوت، پرده منقش مخصوص پردهخوانی و نقالی، لباسهای عزاداری، علم و طوق به نمایش گذاشته شدهاست.
در ورودی حیاط موزه، مجسمه ذوالجناح، اسب امام حسین (ع) قرار گرفته است و در داخل موزه، طبقه اول، انواع طوق (واژه ترکی به معنای علم)، پرچم، گهواره های کوچک نذری، چراغ و شمع و در طبقه دوم، ابزار و نوشتههای مربوط به سوگواری و تعزیه خوانی و نقاشی های قدیمی مورد استفاده در آیین سنتی پرده خوانی به نمایش درآمده است.
مهمترین اشیای موجود در این موزه عبارت است از: -طوق عزاداری روستای خشکناب شهرستان هریس.
-مشک چرمین سقایی اهدایی هیئت عزاداری مسجد سقالار اهر.
-سر طوق متعلق به 1243 ھ.ق.
-سر طوق روستای لیوارجان شهرستان جلفا.
-طوق عزاداری روستای تازه کند که پارچه های فراوان رنگارنگ بر آن آویخته اند.
-انواع شمعدان مورد استفاده در مراسم حجله قاسم (ع) روستای بزم آباد شهرستان مراغه.
-کاسه مسی با قلمزنی نام چهارده معصوم (ع).
-تبرزین و کشکول مورد استفاده در مراسم پرده خوانی.
-علم دستمال از روستای اسفنجان اسکو.
-علم روستای لیوارجان جلفا (یک تیغه و بلند با تکه پارچه های فراوان رنگارنگ).
ای زاویه جلفا (یک تیغه و بلند با تکه پارچه های رنگی و بیشتر سبز رنگ).
- قره نی مورد استفاده در دسته های عزاداری.
- بیرق (پرچم عزا) هیئت امین حضرت مراغه.
-علامت عزاداری موسوم به حجله حضرت قاسم (ع) از هشترود.
علاوه بر اشیای موجود در این موزه، دیوارها با تصاویری از مراسم عزاداری در نقاط مختلف آذربایجان شرقی تزئین شده است
علاوه بر شهرستان ها، ۱۳ محله قدیمی تبریز علم های معروفی دارند که هیئت های مذهبی و علم ها به نام همان محله نامگذاری شده اند که یکی از معروفترین علم های استان علم محله امیرخیزی تبریز است.
از آیینهای عاشورایی آذربایجانشرقی 9 مورد آن در فهرست آثار ملی کشور ثبت شدهاست که میتوان به آیینهای عزاداری تیمچه مظفریه تبریز، مشعل گردانی روستای شیشوان عجب شیر، تخته زنی روستای فیروز سالار آذرشهر، شاخسی- واخسی(شاه حسین- وای حسین) تبریز، علم گردانی روستای سیه سران جلفا، شبیه خوانی شهر بخشایش، علم بندی و الله الله حسینا و اینا شهرستان مراغه و شمع گذاری (شمع پایلاما) از جمله آیین های عاشورایی هستند که در فهرست آثار ملی کشور اشاره کرد.
بی تردید در هریک از این مراسمات، نمادها و نشانههایی استفاده میشود که مفهوم و پیشینه تاریخی آنها میتواند برای افراد از مناطق مختلف کشور و جهان بی نظیر باشد وبه جرات می توان گفت : این نمادها ،با زبان بیزبانی ،روایات تاریخی و مذهبی مردم را با رنگ و بوی فرهنگی به نسلهای بعدی منتقل میکنند.
موزه مردم شناسی محرم تبریز در خانه قدیمی و سه طبقه موسوم به خانه دکتر ابوالقاسم صحتی قرار دارد و معماری بنا را به اواخر دوره قاجار نسبت میدهند و از سوی خانواده صحتی برای ایجاد موزه در اختیاراداره کل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری آذربایجانشرقی قرار گرفتهاست.
در دوره پهلوی در ماه محرم، خانه صحتی به عنوان حسینیه استفاده میشد و امروزه هم در ایام محرم مراسمات عزاداری و تلاوت قرآن در زیرزمین این بنا برگزار میشود.
موزه مردم شناسی محرم تبریز در انتهای خیابان (راسته کوچه ) شهید مطهری، نبش ایستگاه آتشنشانی، داخل کوچه شهید احمد گوگانی و پلاک 22 قرار دارد.
انتهای پیام/ غ