به گزارش خبرگزاری بسیج، یعقوب دبیری نژاد در یادداشتی نوشت: نام قدیم بندرعباس چیست و چرا به این اسم نام گذاری شده است؟ این سوال در دهه هفتاد پای ثابت مسابقات رادیویی صدای خلیج فارس و با افتتاح شبکه استانی هم تا مدت‌ها از سوالات تکراری مسابقات تلوزیونی بود. اما جواب این سوال تکراری چیست ؟ نام قدیم بندرعباس ، گمبرون یا گامبرون بوده است و بدلیل وجود زیستگاه‌های فراوان خرچنگ در ساحل بندرعباس توسط اشغالگران پرتغالی به اسم بندرخرچنگ‌ها خوانده می‌شد. با وجود حجم گسترده تخریب ساحل بندرعباس و تبدیل آن به زیستگاه موش و گربه حتی مجریان برنامه‌های رادیویی و تلوزیونی هم نمی‌توانند تصور کنند روزگاری اروپایی‌ها ساحل این شهر را با خرچنگ‌های بی‌شمارش می‌شناختند و شاید همین خرچنگ‌ها امروز جاذبه توریستی این شهر می‌بودند. اما دریغ که افسانه گمبرون برای همیشه در زیر صدها هزار تن سنگ و خاک وآسفالت در حال مدفون شدن است.
متاسفانه زمانی که ساخت بلوار ساحلی به ساحل مسکونی نایبند جنوبی رسید، متولی ساخت بلوار، برای فرار از هزینه‌های تملک منازلساحلی، ساده‌ترین راه را برای ادامه کار انتخاب نمود، که امروز تبدیل به سنگ بنای تجاوز به حریم ساحل شده است وآن هم پر کردن ساحل با مصالح سنگی بود. آن سال‌ها در فقدان فضای مجازی و ضعف اطلاع رسانی عمومی اندک صدای حامیان محیط زیست با چاپ رپرتاژ آگهی و ویژه‌نامه در مدح خشک کردن دریا و احداث بلوار ساحلی در نطفه خاموش شد. اما ظاهراً اینبار تخریبگران ساحل با تاکتیکی قوی تر به میدان آمده‌اند. از انتصاب مشاور امور ساحل و دریا تا انحراف افکار عمومی به سمت پساب‌فاضلاب و غیره، آرایش جنگی بودن بر علیه باقی مانده‌ی ساحل محله خواجه عطا بندرعباس تا برای همیشه جز خاطره‌ای از آن در ذهن باقی نماند. تجاوز به حریم ساحل و دریا در بندرعباس آن‌چنان نهادینه گردیده که طی دو سال اخیر نماینده ولی وفقیه در استان، تریبون نماز جمعه را به دفاع از ساحل و مبارزه با دریاخواری اختصاص داده و حتی در آخرین خطبه خود از تخریب جایگاه نماز جمعه توسط حامیان دریاخواری گله نمود.
هرچند موضع گیری‌های اخیر برخی اعضای شورا در این‌خصوص بیشتر به فیلمنامه سریال‌های مهران مدیری شبیه است اما به جهت کالبدشکافی دلایل توسعه نیافتگی شهر بندرعباس، ناچاراً به مرور برخی از آنها می‌پردازیم.
پرده اول: نوزدهمین نشست شورای شهر، مدیر عامل سازمان عمران شهرداری بندرعباس در این جلسه گفت: شرکت‌های خصوصی آسفالت را به قیمت هر تن 80 هزار تومان می‌فروشند اما کارخانه آسفالت شهرداری نمی‌تواند با قیمت کمتر از هر تن 120 هزار تومان به فروش برساند. به دلیل همین اختلاف قیمت، پیمانکاران تمایلی به خرید از کارخانه آسفالت متعلق به شهرداری ندارند و باید در قالب مصوبه شورا، این موضوع در قراردادهای آنها گنجانده شود تا مکلف به خرید شوند.
کیانوش جهانبخش عضو شورا و رئیس کمیسیون عمران شورای شهر نیز در همین نشست با حمایت از سازمان عمران شهرداری گفت : باید شرکت‌ها و سازمان‌ها طرح‌های مختلف خود را به شهرداری بدهند تا با این گونه درآمدها شهرداری تقویت شود. به عنوان مثال شرکت فولاد هرمزگان طرح محوطه سازی و گودبرداری خود را با قیمت 200 میلیارد تومان برون سپاری کرده و می‌توانست همین طرح را به سازمان عمران شهرداری بندرعباس بدهد.
اما آیا عضو محترم شورا اطلاع ندارند نتیجه اجبار پیمانکاران به خرید آسفالت گرانتر برابر است با افزایش بهای تمام شده به اضافه حاشیه سود برای پیمانکار که در نهایت بازهم باید از جیب شهرداری خارج شود؟ در حالی که اقتصاد تمام دنیا به سمت حمایت از بخش خصوصی و رقابتی نمودن تولید است عضو محترم شورا با چه توجیهی به جای بررسی دلایل گرانی هزینه‌های تولید، با الزام پیمانکاران به خرید آسفالت گرانتر صورت مسئله را پاک می کند؟ همچنین باید به استحضار این عضو گرامی شورا برسانیم اجرای پروژه 200میلیاردی شرکت فولاد پیش کش، جهت اطلاع، در حال حاضر شهرداری بندرعباس پروژه خشک کردن ساحل دریا را به همان شرکتی واگذار نموده که مشغول انجام پروژه 200 میلیاردی شرکت فولاد است. اگر نمی‌دانستید که چه بد و اگر می‌دانستید و اینگونه برای مردمی که به شما رأی اعتماد دادند سخن می‌رانید که هزاران بدتر.
پرده دوم : بیست و یکمین نشست شورا، رئیس کمیسیون عمران شورای شهر نیز در نطق پیش از دستور، اداره کل حفاظت محیط زیست استان را مورد انتقاد قرار داد و اظهارداشت: این مجموعه جز اظهار نگرانی و تأسف کار دیگری انجام نمی‌دهد. به گفته کیانوش جهانبخش اداره کل حفاظت محیط زیست هیچ گونه تعهدی از خود نشان نداده و کار تخصصی انجام نمی‌دهد. وی تصریح کرد: چرا اداره کل حفاظت محیط زیست با طرح شکایت، از مدعی‌العموم نمی‌خواهد که با مجموعه‌های آسیب زننده به اکوسیستم برخورد قضایی کند.
هرچند زمان این انتقادات مربوط به قبل از هجمه مردم و مطبوعات علیه خشک نمودن ساحل بندرعباس صورت گرفت اما این روز ها تمام شهروندان بندرعباسی با نظر رئیس کمیسون عمران شورا موافق هستند، چراکه اگر سازمان محیط زیست از خود تعهد نشان می‌داد می بایست امروز شهردار و تصویب کنندگان این طرح از جمله رئیس کمیسیون عمران شورای شهر با شکایت محیط زیست به دادسرا احضارمی‌شدند تا پاسخگوی عملکرد خودر در قبال تخریب آشکار محیط زیست باشند. بازهم مزید استحضار اینکه رتبه مجموعه تحت نظارت شما در تخریب اکو سیستم ساحل بندرعباس با اختلاف زیادی بالاتر از شرکت آب و فاضلاب و سایر دستگاه‌های اجرایی قرار دارد.
پرده سوم : بیست و دومین نشست شورای شهر، کیانوش جهانبخش رئیس کمیسیون عمران شورای شهر پس از انتقادهای فراوان مردم و مطبوعات علیه تخریب ساحل محله خواجه عطا گفت: آنچه شهرداری در این طرح انجام داد مطابق مصوبه شورای شهر نبود. شب خوابیدیم و صبح بیدار شدیم و دیدیم شهرداری پیشروی در دریا را شروع کرده‌است و کاری نمی‌توانستیم انجام دهیم. آن چه در ساحل خواجه عطا در حال اجراست با طرح ابتدایی و مصوب، متفاوت است. رئیس کمیسیون عمران شورای شهر در حالی مدعی تغییر طرح اولیه مصوب گردیده که آخرین نشست کمیسیون عمران را با ریاست خودشان صرفاً با موضوع احداث پیست دوچرخه سواری ساحلی تشکیل داد و با اشاره به طول 14 کیلومتری مسیر از پارک کپشکن تا بوستان ولایت این پروژه را یکی از شاخص‌ترین پروژه های شهرداری عنوان نموده بود.
سخنان رئیس کمیسیون عمران شورای شهر در بیست و دومین نشست شورای شهر نیز حاشیه‌های فراوانی به دنبال دارد. چگونه ممکن است طرحی که انجام فاز مطالعاتی آن حداقل نیاز به ماه‌ها انجام کار مطالعات و آزمایشات ژئوفیزیک و هیدروگرافی دارد یک شبه توسط شهرداری بندرعباس تغییر یابد؟ اگر چنین اتفاقی افتاده است عضو محترم شورا مدارک مربوطه ر اجهت ثبت در کتاب رکوردهای گینس هرچه سریعتر به کارشناسان مربوطه ارائه نمایند. اما آنچه قطعاً در طرح اولیه قابل مشاهده خواهد بود احداث پیست دوچرخه سواری در زمین‌های استحصالی از دریاست و اگر در غیر این‌صورت است مدارک مربوطه را به رسانه‌های جمعی ارائه نمایند.
نکنه دیگر آنکه، خواب سیاسیون و ماجراهای بیدار شدن بعد از آن هم لطف خاص خودش را دارد. چراکه شهروندان بندرعباسی هفته‌هاست شاهد تجهیز کارگاه و تخلیه مصالح در ساحل محله خواجه عطا هستند. در حال حاضر جلوگیری از اضافه شدن حتی یک سنگ به ساحل شنی بازهم لنگه کفشی در بیابان خواهد بود ضمن آنکه پس از بیدارشدن ایشان از خواب مورد نظرشان هم همچنان تخریب ساحل ادامه دارد و در حال پیشروی است. ای کاش انتخابات هر ساله برگزار می‌شد تا اینبار حامیان محیط زیست دریایی به جای عکس گرفتن مقابل لوله فاضلاب در برابر بیل‌های مکانیکی مجموعه خودشان می‌ایستادند. کاش مشاور امور ساحل و دریا بار دیگر در صحن شورا دعوت می‌شدند تا اینبار به جای جوالدوز زدن به طرح آب شیرین کن، ته سوزنی هم به پروژه‌های تخریب ساحل می‌زدند. تصویب الزام طرح‌ها به پیوست زیست محیطی و فرهنگی و هزاران پیوست دیگر برای پروژه‌های ساحلی دردی از ساحل مظلوم خواجه عطا دوا نمی‌کند و آب رفته به جوی باز نخواهد گشت.
قابل ذکر است در این نشست اسلام باوقار رئیس شورای نیز در خصوص اجرای طرح گفت: برخی مدیران که پیش از این مخالفت خود را با این طرح اعلام کرده بودند، تحت فشار قرار گرفته و مجوز آن را صادر کرده‌اند. هرچند حق مسئولین ارشد استانی جهت دفاع از خودشان در مقابل ادعای رئیس شورای شهر در جلسه رسمی شورا محفوظ است امانت کنون متولی صدور مجوز اجرای طرح نه تنها مجوزی صادر ننموده است که محض اطلاع ریاست محترم شورا که دارای تحصیلات حقوقی هم می‌باشند، طبق بند ۲۲ از ماده ۳ آیین نامه سازمان بنادر و دریانوردی (مصوب ۱۳۴۸) صدور هرنوع مجوز جهت ساخت و ساز در حریم ساحل صرفاً در حوزه اختیارات سازمان بنادر و دریانوردی خواهد بود و نه ارگان مورد نظر ریاست شورا. نگارنده ضمن احترام به همه عقاید و سلیقه‌های مختلف آمادگی خود را جهت نقد و بررسی تمامی صاجب نظران و اعضای محترم شورای شهر بندرعباس اعلام می‌دارد.
انتهای پیام/ یعقوب دبیری نژاد- مدرس دانشگاه
