به گزارش خبرگزاری بسیج از سمنان، سوسنگرد این شهر در 55 کیلومتری شمال غربی اهواز قرار دارد. در دوره صفویه به دست سادات آل مشعشع سپرده شد و تا آخر دوره قاجاریه وسعت زیادی نداشت پس از چندی طایفه بنی طرف به این ناحیه کوچ کرد و موجب توسعه و پیشرفت آن شد. در دوره پهلوی نام آن از خفاجیه به سوسنگرد تغییر یافت.زمین های واقع در شمال رودخانه ( شاخه شرقی – غربی کرخه ) از نوار مرزی تا اهواز دارای تپه های ماهور رملی است که نسبت به زمین های پست جنوب دارای ارتفاعات قابل توجه هستند و به این دلیل از لحاظ نظامی دارای ارزش می باشند .
حکایت پایداری
نزدیک دو ماه از تهاجم رژیم بعثی عراق به مرزهایمان گذشته بود . تمام روستاهای اطراف سوسنگرد سقوط کرده بود اما دلاورمردان بسیج و سپاه و ارتش، به ویژه مردم از پیر و جوان ، همچنان مقاومت می کردند ، اهالی شهر به مقاومت خود پافشاری می کردند و حاضر به ترک شهر نبودند .
جوانان غیور شهر و مردان عشایر در دسته ها و گروه های کوچک هرچند نفر به فرماندهی یک دلیر مرد ، یک طرف از شهر را گرفته و دفاع می کردند . کم کم درگیری ها به کوچه ها و خیابان های سوسنگرد کشیده شده بود . جنگ تن به تن در کوچه ها و خیابان ها شروع شده بود و جوان ها یکی پس از دیگری پرپر می شدند ولی حاضر به عقب نشینی نشدند .
هفتمین روز جنگ ( مرحله اول سقوط سوسنگرد)
در روز 6 مهرماه 1359 در حالی که تیپ15 لشگر 5 مکانیزه و تیپ9 زرهی عراق به تربیت از جنوب اهواز و جنوب کرخه کور مستقر شدند. همچنین دراین روز فعالیت دشمن در منطقه سوسنگرد افزایش یافت و اجرای آتش سنگین روی شهر شروع شد و سوسنگرد سقوط کرد و ...
دهمین روز جنگ ( عملیات غیور اصلی آزاد سازی سوسنگرد پس از اولین محاصره)
ساعت 4 بامداد 9 مهرماه1359 با دستور علی غیور اصلی آتش به سوی تانک های عراقی اجرا شد . نیروهای عراقی که غافلگیر شده بودند و نمی توانستند که با چه عنوانی به انها حمله شده است در حالی که خسارت قابل توجهی دیده بودند تعدادی از تانک های خود را سالم رها کرده و به سمت کرخه کور، عقب نشیتی کردند و در نهایت شهر آزاد شد .
تلاش دشمن برای محاصره سوسنگرد( برای مرحله دوم)
پس از اشغال بستان در حالی که دشمن سعی داشت از دو سمت ( شمال کرخه و جاده بستان – سوسنگرد) پیشروی کند یک واحد خود را در 23 مهرماه 1359 از شمال کرخه به طرف جاده حمیدیه- سوسنگرد پیش برد. دشمن که قصد داشت علاوه بر شمال و غرب از سمت شرق نیز سوسنگرد را مورد تهدید قرار دهد.به تلاش خود جهت تصرف جاده حمیدیه- سوسنگرد ادامه داد طوری که از ساعت18 همان روز نیروهای دشمن از تپه های الله اکبر به طرف سوسنگرد حرکت کردند و در کنار رود کرخه و در فاصله ی 2 کیلومتر شمال سوسنگرد مستقر شدند .
قوای دشمن در سمت غرب سوسنگرد از دو سوی سوبله تهاجم خود را آغاز کردند و به طرف سوسنگرد پیشروی کردند به این ترتیب سوسنگرد از همه سو( دهلاویه، تپه های الله اکبر و ابوحمیطه) محاصره شد و...
نقش مقام معظم رهبری در آزاد سازی سوسنگرد
وقتی پی بردند بنی صدر دستور لغو عملیات را داده ، واکنش نشان دادند و موضوع را به دفترامام (ره) گزارش می دهند.
گفتگوی تلفنی حضرت امام خامنه ای با آقای اشراقی داماد امام خمینی (ره)
وقتی تلفن زنگ زد حضرت آقا گوشی را برداشتند ، آقای اشراقی، داماد امام بودند و گفت: حضرت امام خمینی (ره) سلام رساندند و فرمودند که اوضاع جنگ چطور است؟ حضرت آقا فرمودند: اوضاع جنگ این طور است که فردا قرار است یک عملیات سرنوشت ساز شروع شود، اما من نگران هستم . مگر این که حضرت امام دستوری بدهند و ببینیم چه کار باید بکنیم. اقای اشراقی بعد از ده دقیقه دوباره تلفن زد و گفت: این موضوع را به عرض امام رساندیم. ایشان مقرر فرمودند: تا فردا سوسنگرد باید آزاد شود در ضمن تیمسار فلاحی باید شخصا مباشر درعملیات باشند . مباشر عملیات یعنی به عنوان چشم کسی که فرمان را صادر کرد تا عملیات را از نزدیک ببیند و نظارت کند و گزارش بدهد.
متن نامه مقام معظم رهبری به سرهنگ غلامرضا قاسمی( فرمانده لشکر92 زرهی اهواز)
شب دوشنبه26/8/1359 ساعت 10/1
سرهنگ قاسمی فرمانده لشکر 92 زرهی اهواز
با سلام
شنیدم تیپ ظهیرنژاد به شما تلفن کرده اند که تیپ2 فردا وارد عمل نشود مگر بنا به امر. منظور شان آقای رئیس جمهور است . من این عدول از تصمیم عصر را قابل توجیه نمی دانم. این به معنای تعطیل یا به ناکامی کشاندن عملیات فردا است. استعداد دشمن چنان است که آن دو گروهان پیاده با رای درستی در برابر آن ندارد و اگر تیپ وارد عمل نشود در حقیقت تک انجام نگرفته است . صبح اگر برای تصمیم نهایی بخواهیم منتظر آمدن تیمسار ظهیر نژاد بمانیم وقت خواهد گذشت.جوانان ما در سوسنگرد حداکثر تا صبح مقاومت خواهد کرد و صبح زود اگر ما قدری بار دشمن را سبک نکنیم همه نابود خواهندشد و شهر کاملا سقوط خواهد کرد خلاصه این که به نظر و تشخیص ما کار باید به همان روال که عصر صحبت شد پیش برود و تیپ آماده باشد که صبح وارد عمل شود در غیر اینصورت مسئولیت سقوط سوسنگرد با هر کسی که است از این تصمیم عدول کرده است .
شهید مصطفی چمران در پایه نامه مقام معظم رهبری ادامه داد:
من رسما اعلام جرم می کنم به نام نماینده امام و نماینده شورای عالی دفاع از این همه اهمال و اتلاف وقت و به هدر رفتن خون جوانان شکایت دارم، چند روز است که فریاد می کشید تا بالاخره دیشب جوابی شنیده شد . امروز انتظار عمل داشتیم متاسفانه نشد. امروز صبح در حضور سرکار ( اشاره به سرهنگ قاسمی) و سرهنگ شهبازی ایرادات و نظرات خود را گفتم و شما فکر کردید و جواب دادید که فردا صبح زود انجام می شود و الان می بینیم که می خواهند به تاخیر بیاندازند و این یعنی مرگ 500 جوان و سقوط سوسنگرد، حمیدیه و اهواز و من در این صورت شمارا در مقابل خدا و خلق مسئول می دانم.
سوسنگرد آزاد شد
به اعتقاد شهید چمران آزاد سازی سونگرد نتیجه همکاری و هماهنگی نزدیک بین ارتش، سپاه و نیروهای چریک بود . هیچ یک به تنهایی قادر به تامین چنین موفقیتی نبودند. وحدت بین ارتش و مردم، کرایی هر کدام را چندین برابر کرد و تجربه ای جدید و موفقق در تلفیق نیروهای مردمی با ارتش کلاسیک دنیا بود.
به این ترتیب در عاشورای سال 1359 برای دومین بار سوسنگرد از چنگ عراقی ها ازاد شد . رزمندگان ایرانی داخل شهر شدند و خورد را به آنهایی که مقاومت می کردند رساندند شور و شادی در همه برپا شد . آنها در مسجد جامع که مرکز دفاع از شهر بود جمع شدند و به خوشحالی پرداختند عراقی ها ناکام از تصرف سوسنگرد در بیرون شهر سنگر زدند انها هیچ وقت نتوانستند دوبار به شهر دست پیدا کنند .
سوسنگرد این شهر جنوبی ایران برای همیشه سرافراز ماند و سربازان و نیروهای داوطلب دور تا دورش را گرفتند نا گزندی به آن نرسد .
اولین طرح احداث خاکریز در جبهه سوسنگرد در مقابل دشمن توسط استان سمنان
رزمندگان استان سمنان برای آزاد سازی شهر بستان و سوسنگرد نقش بسیار موثری داشته اند . شاهد سخن حضور بیش از200 نفر از رزمندگان استان در این منطقه نقش افرینی که در این راستا 70 ساعت مصاحبه ، جمع اوری که «کتاب تاو» از خاطرات رزمندگان استان در این عملیات می باشد و از سوی دیگر شهید شاخص غلامحسین بسطامی به عنوان فرمانده سپاه سوسنگرد، شهید شاخص هاشم ساجدی و شهید ابراهیم رجب بیگی از پیشکسوتان شهید این مرز و بوم و 67 نفر از بهترین عزیزان این استان در این منطقه به شهادت رسیده اند .
مهندس ابوالفضل حسن بیگی نماینده فعلی مردم شهید پرور شهرستان دامغان در مجلس شورای اسلامی در نامه آزادی مربوط به جهاد سازندگی در خصوص آزاد سازی سوسنگرد اینطور می فرماید:
مهمترین بحثی که در آن مقطع مطرح بود فرستادن و هدایت آب کرخه به سمت دشت ها در مسیر نیروهای بعث بود که به وسیله لودر و بلدوزر با کمک نیروهای این عملیات به بهترین شکل انجام شود . در این بین دو نکته بسیار مهم وجود داشت : یکی اختلاف سطح جاده با زمین های اطرافش که گاهی در بعضی از جاها این اختلاف سطح و ارتفاع جاده از زمین کناری آن به دو متر می رسید . نکته دوم زمین های کشاورزی مردم، وظیفه ما این بود که با کمک لودر و کمپرسی دراین مناطق خاکریزی زده شود تا آب به سمت دلخواه هدایت شود . عمده نظر شهید چمران بیشتر در منطقه طرح که لشکر 5 یا 9 عراق در آنجا قرار داشت بود و اولین طرح احداث خاکریز در مقابل دشمن دراین عملیات بود.
اداره کل حفظ آثار و نشر ارز شهای دفاع مقدس استان سمنان
