چرا مبنای معاهده ی پاریس در مورد گرم شدن زمین، زیر سؤال است؟
بر اساس مطالعات صورت گرفته در دانشگاه اوهایو و دانشگاه واشنگتن، 95 درصد از گازهای گلخانه ای موجود در اتمسفر، بخارآب و تنها 4 درصد آن دیاکسید کربن است. البته میزان دی اکسید کربن انسان ساخت از کل گاز دی اکسید کربن 4 درصد، تنها به اندازه ی 5 درصد آن است؛ به عبارت دیگر سهم دی اکسید کربن انسان ساخت در اثرگلخانه ای تنها 0.2 درصد است.
به موجب بند 2 ماده ی 9 کنوانسیون ساختاری ملل متحد در خصوص تغییرات آب و هوایی، «تغییر در آب وهوا به معنی آنگونه تغییری در آب و هوا است که به طور مستقیم یا غیرمستقیم ناشی از فعالیتهای انسانی باشد که باعث تغییر در ترکیبات هواسپهر جهانی میگردد. این تغییرات به غیراز تغییرات طبیعی در آب و هوا است که در دوره های زمانی مشابه مشاهده میشود.»
مفهوم دیگر مرتبط، گازهای گلخانه ای است؛ گازهای گلخانه ای صرفنظر از منبع انتشار، آن قسمت از ترکیبات گازی هواسپهر هستند که اشعه های گرم مادون قرمز انعکاسی از زمین را جذب کرده و دوباره به سوی زمین می تابانند. به عبارت دیگر مجموعه ای از گازها که مقداری از انرژی خورشیدی را در جو زمین نگه میدارند و باعث گرم شدن جو می شوند، گازهای گلخانه ای می گویند. اکسید نیتروژن، دی اکسید کربن، متان، کلروفلوئوروکربنها، هیدروفلوئورو کربنها و پروفلوئوروکربنها گازهای گلخانه ای هستند.
به طورکلی دو دیدگاه عمده درباره علت افزایش گرمایش زمین وجود دارد.
دیدگاه اول که توسط آرهینوس مطرح شده است گرمایش کره زمین را به دلیل افزایش دی اکسید کربن انسان ساخت دانسته است. مجمع بین المللی تغییرات آبو هوایی (ipcc) در سال 1990 مدل و نظریه ی آرهینس را پذیرفت.
بر اساس این نظریه گاز دی اکسید کربن یکی از مهمترین گازهایی است که منجر به تغییرات آب و هوایی و گرمایش زمین شده است و فعالیت های بشر نقش اساسی را در تشدید این روند داشته اند. طبق گزارش آژانس بین المللی انرژی، غلظت دی اکسید کربن طی یک قرن اخیر به شدت افزایش یافته است و این مسئله میتواند هزینه های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی مختلفی را به همراه داشته باشد. از همین روی تاکنون تلاشهایی در سطح جهان برای سیاستگذاری جهت کنترل رشد گازهای گلخانه ای انجام شده است که از مهمترین آنها می توان به پروتکل کیوتو اشاره کرد.
بررسی سهم فعالیتهای تولیدی در انتشار گازهای گلخانه ای حاکی از آن است که بخش انرژی به دلیل سهم بالای مصرف سوختهای فسیلی و بالطبع آن انتشار گاز دی اکسیدکربن، عامل اصلی انتشار گازهای گلخانه ای است. انتشار گاز دی اکسید کربن از بخش انرژی حدود 60 درصد از کل گازهای گلخانه ای در جهان را تشکیل میدهد که البته این رقم با توجه به ساختار هر کشور متفاوت است.
در مقابل، مخالفین نظریه ی آرهینوس دو دسته اند: دسته ی اول کسانی هستند که قبول دارند که دی اکسید کربن در گرم شدن اتمسفر مؤثر است ولی عوامل دیگری مثل بخارآب و دیگر گازهای گلخانه ای را نیز مؤثر میدانند ولی نقش بخارآب را پررنگتر از دی اکسید کربن می دانند. دسته ی دوم به کل نظریه ی آرهینوس را قبول ندارند و عوامل دیگری را مسبب گرمایش زمین میدانند.
بر اساس مطالعات صورت گرفته در دانشگاه اوهایو و دانشگاه واشنگتن، 95 درصد از گازهای گلخانه ای موجود در اتمسفر، بخارآب و تنها 4 درصد آن دیاکسید کربن است. البته میزان دی اکسید کربن انسان ساخت از کل گاز دی اکسید کربن 4 درصد، تنها به اندازه ی 5 درصد آن است؛ به عبارت دیگر سهم دی اکسید کربن انسان ساخت در اثرگلخانهای تنها 2/0 درصد است. دراین باره گفتنی است فردریک سیتز رئیس اسبق آکادمی علوم ملی امریکا با راه اندازی طوماری خواهان جمع آوری امضا در تائید بیاثر بودن دی اکسید کربن در گرمایش کره ی زمین شد که به موجب آن 13 هزار و487 نفر از متخصصان و دانشمندان اقلیم شناسی با امضای خود به تائید آن پرداختند.
