به گزارش روابط عمومی سازمان بسیج حقوقدانان پیرامون دوره تربیتی- آموزشی حقوقدانان طراز انقلاب اسلامی، مهدی بهرامیان مسئول سازمان بسیج حقوقدانان در مصاحبه ای ابعاد مختلف این دوره آموزشی- تربیتی را تشریح کرد.
به نظر شما از جمله الزامات تحقق تمدن نوین اسلامی چیست؟ سازمان بسیج حقوقدانان چگونه می تواند در این راستا به ایفای نقش بپردازد؟
اگر بخواهیم در راستای اهداف کلان بسیج حقوقدانان که تحول در نظام حقوقی و قانونی کشور در راستای حفظ، تداوم، بسط و تعمیق اهداف انقلاب اسلامی و کمک به افزایش کارآمدی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و رفع نیاز های اساسی جامعه حقوقی کشور و لزوم خدمت رسانی به آحاد مردم صحبت کنیم یکی از مهمترین مدخل ها، ترسیم نظام مطلوب در حقوق عمومی و آسیب شناسی و شناخت خلاء های آن در ایران از یکسو و پرداختن به نقائص علمی و ساختاری نظام سیاسی از سوی دیگر است.
تحقق تمدن نوین اسلامی به عنوان غایت شکل گیری انقلاب اسلامی از منظر مقام معظم رهبری(مدظله العالی) در گرو تشکیل نظم و دولت اسلامی است که طبیعتاً خاستگاه نظریه پردازی در حوزه مبانی تشکیل نظام و دولت اسلامی دانش حقوقی«حقوق عمومی» است که بی شک نخبگان حوزوی و دانشگاهی ملتزم و متعهد به مبانی مقدمه و اصل قانون اساسی و انقلاب اسلامی؛ نقش تعیین کننده ای در این راستا دارند.
به نظر شما توجه چه رویکردی در آموزش دانشگاهی رشته حقوق میتواند ما را در رسیدن به تمدن نوین اسلامی یاری نماید؟
توجه به اسناد بالا دستی و چشم انداز حرکت به سوی تمدن نوین اسلامی و تعریف نقش ویژه دانش حقوق عمومی در ایجاد ساختارهای مطلوب بر روی چنین هدفی و اندیشیدن به نسبت میان حقوق و سبک زندگی با عنایت به سه گانه «خرد ورزی، اخلاق و حقوق» و تعریف محتوا و ادبیات این دانش با به کار گیری و استفاده از ترجمه و آثار اصیل این دانش در مغرب زمین با نگاه تطبیقی و انتقادی و مرور دوباره آثار و میراث اسلامی به منظور دریافت رهیافت های لازم در زمینه مسائل حقوق عمومی و لزوم توجه دو چندان به طرح مباحث «انسان شناسی، خدا شناسی، فلسفه اخلاق،فلسفه حقوق، ولایت فقیه،تاریخ ایران،راه شناسی و...» در نظام آموزشی و معرفتی حقوق؛ ما را در طراحی حقوق اسلامی مبتنی بر فقه حکومتی و بازنگری در متون حقوقی علوم انسانی با رویکرد اسلامی که مد نظر مقام معظم رهبری(مدظله العالی) است یاری می کند.
سازمان بسیج حقوقدانان در این راستا چه گونه عمل می نماید؟
فرهنگ سازی و بستر سازی و تلاش برای تحقق و گسترش عدالت و دفاع از آزادی های مشروع و صیانت از ارزش ها و مبانی نظام وجلوگیری از نفوذ اندیشه های انحرافی با تبیین مبانی حقوقی و قضائی اسلام در چهارچوب فقه جواهری از مسائل مورد توجه این سازمان است.
این رویکری که شما بیان نمودید برخواسته از چه آسیب شناسی از نظام آموزشی فعلی است؟
با نگاهی به وضعیت و نظام آموزشی در ایران؛ دانش حقوقی را دارای سابقه طولانی در نظام آموزشی کشور می بینیم که اقبال دانشجویان به این رشته به نسبت سایر رشته ها در شاخه علوم انسانی بیشتر است که علت هایی چون اشتغال، نیاز روزمره مردم، خانواده ها، شرکت بازرگانی و ارگان های دولتی و از طرفی مدرک گرائی باعث کاهش شدید تعمیق در حیطه های مختلف دانش حقوق گردیده و بعضاً دانشجویان از قدرت استنباط و استنتاج لازم برخوردار نبوده و مهارت کافی در استفاده از دانش خود ندارند؛ از سوی بیشتر منابع علمی در رشته حقوق به ویژه حقوق عمومی تحت تاثیر حقوق غرب قراردارد و عمدتاً نویسندگان حقوقی با تاثیر بر این نگرش آشنائی لازم را با فقه اسلامی و به ویژه فقه امامیه که حالتی پویا و رو به تکامل دارد را ندارند و همین امر سبب نگاه کارکرد گرایانه به فقه و قانون بدون استوار سازی آنها بر مبانی و ضوابط اصیل شده است.آسیب های نظام آموزشی حقوق در ایران را می توان به ۴ قسمت تقسیم کرد:
۱- آسیب های حاکم بر سیاست گذاری آموزشی
۲- آسیب های حاکم بر رشته های دانشگاهی حقوق
۳- آسیب های راجع به نظام اجرائی آموزش حقوق
۴-آسیب های مربوط به متون آموزشی حقوق
در بحث آسیب های حاکم بر سیاست گذاری آموزشی می توان ضعف راهبری آموزشی در ترسیم مبادی اندیشه حقوق(جامعه شناسی حقوق، فلسفه حقوق؛ روش شناسی حقوق و...)، فقدان توجه لازم به تدریس مبانی حقوق اسلامی عدم برنامه ریزی مناسب جهت تبیین دستاورد های حقوقی فقه امامیه در نظام سازی و گسترش سکولاریسم علمی به واسطه جدایی نظام آموزشی از نظام معرفتی و تربیتی نام برد؛ از دگر سو در آسیب شناسی نظام حرفه ای گسترش رذائل اخلاقی در جریان فعالیت حرفه ای و کاهش روحیه خدمت رسانی انقلابی و جهادی میان حقوقدانان، دوری از فضای علمی به واسطه مشغله های کاری ، و ورود مفاسد مالی و اداری، ناکارآمدی حقوقدانان در تحقق اهداف انقلاب اسلامی و انفعال در مقابل شبهه پراکنی معاندین علیه نظام حقوقی ایران را می توان اشاره کرد.
آیا دوره تربیت حقوقدان طراز انقلاب اسلامی اقدامی در راستای همان تلاشی است که سازمان بسیج حقوقدانان در راستای ایجاد تحول در نظام آموزش حقوق به دنبال آن است؟
بله، ببینید آنچه مسلم است حرکت به سمت فضا سازی مطلوب در راستای شکل گیری تمدن اسلامی در بستر ظرفیت های موجود در دانش حقوق است که نیازمند رفع آسیب های مذکور و نقش آفرینی حقوقدانان مومن و متعهد در این مسیر می باشد که تحقق این امر منوط به برنامه ریزی منسجم و هدفمند در راستای توانمند سازی علمی و تعالی اخلاقی ، معرفتی حقوقدانان می باشد؛ یکی از راهبرد هایی که می تواند موثر باشد تعیین ساز و کارها، شناخت منابع و محتواهای لازم در راستای تعلیم و تربیت «حقوقدانان تراز انقلاب اسلامی با طراحی دوره ای جامع و با رویکرد آموزشی و تربیتی می باشد»که امید است با این رویکرد بتوانیم سر آغازی بر کم کردن آسیب های عنوان شده در این رشته باشیم. در همین راستا به تدوین و طراحی دوره ای که بتواند حقوقدان متعهد ،متخصص و آشنا به اصول و مبانی قانون اساسی ، فقه ، و.... و آشنا به مسايل و اولویت های مهم حقوقی ، قضایی کشور و با رویکرد خدمت رسانی به مردم و نظام اسلامی و با توجه به منویات مقام معظم رهبری باشد اقدام نموده و انشاالله دوره مقدماتی حقوقدان طراز انقلاب اسلامی اواخر شهریورماه امسال با حضور نخبگان دانشگاهی و حقوقی در شهر مقدس قم و با حضور اساتید مجرب به مدت ۶ روز در قم برگزار خواهد شد که امیدواریم دوره تکمیلی آن و به صورت تخصصی سال ۹۷ برگزار شود.
