به گزارش سرویس بسیج پیشکسوتان خبرگزاری بسیج،برای تاریخ میگویم کتاب«برای تاریخ میگویم»؛ خاطرات محسن
رفیقدوست از دهه اول انقلاب و دفاع مقدس از سالهای 57 تا 68 است که در آن
به بسیاری از حوادث ریز و درشت ایام سرنوشت ساز دهه اول انقلاب اسلامی
اشاره شده است.این کتاب از مقطع ورود حضرت امام(ره) در 12 بهمن که
رفیقدوست راننده بلیزر امام(ره) بود، آغاز و در ادامه حوادث دهه اول
انقلاب و جنگ تحمیلی از زبان ایشان نقل میشود.این کتاب به کوشش سعید
علامیان، نویسنده و روزنامهنگار نام آشنا در حوزه فرهنگ پایداری تدوین و
منتشر شده است. معرفی کتاب رفیقدوست به این دلیل که پایهگذار سپاه است و
بعد از آن مسئول تدارکات جنگ بوده، به عنوان یکی از شخصیتهای مهم در این
ایام به حساب میآید. مهمترین فعالیت رفیقدوست به زمانی بازمیگردد که به
عنوان مسئول تدارکات سپاه در طی جنگ تحمیلی خدمت میکند. علامیان نگارش این
خاطرات را از سال 87 آغاز کرده و ساختار کتاب براساس پرسشهایی است که
نویسنده از رفیقدوست پرسیده و این سؤالات بر اساس توالی زمانی انتخاب شده
است. ناشر کتاب معتقد است بسیاری از ناگفتهها در این اثر بازگو شده است.
بسیاری از پرسشهایی که در آن زمان وجود داشته و تاکنون مطرح نشده است، در
گفتوگو با رفیقدوست آمده که وی پاسخ های مستدل و صریحی را به رویدادهای
تاریخی داشته است. مدیر دفتر ادبیات انقلاب اسلامی حوزه هنری پیش تر درباره
کتاب «برای تاریخ میگویم» گفته بود: از مدتی پیش به این نتیجه رسیدهایم
که ثبت و ضبط خاطرات دهه اول انقلاب مغفول مانده است. میبایست برای این
برهه زمانی اقدامی صورت میدادیم. در ابتدا قصدمان این است که با دو کار
روند نگارش خاطرات این دوران را شروع کنیم. اولین اثر خاطرات محسن رفیقدوست
است. کتاب دیگر هم خاطرات جواد منصوری است که تحویل سوره مهر شده است. وی
درباره ویژگی کتاب «برای تاریخ میگویم» نیز توضیح داده بود: کتاب خاطرات
محسن رفیقدوست از چند جهت اهمیت دارد. اول حوصلهای که تدوینگر این کتاب
به خرج داده است. آقای رفیقدوست با اینکه مسئولیت اجرایی ندارد، ولی سرشان
شلوغ است و ثبت این خاطرات از تدوینگر وقت طولانی گرفته است. سعید علامیان
حدود سه سال برای ثبت و ضبط خاطرات آقای رفیقدوست وقت گذاشت. بعد از سه
سال این کار به دفتر ارائه و تایید شد، ولی از آقای علامیان خواستیم که
خاطرات ده، دوازده روز قبل از پیروزی آقای رفیقدوست را که ایشان از مسئولان
کمیته استقبال از امام بود، نیز ثبت و به این کتاب اضافه کند که این کار
نیز صورت گرفت. ویژگی دوم این کار، صراحت لهجه و رکگویی آقای رفیقدوست است
که باعث جذابیت این اثر شده است. ویژگی سوم این خاطرات هم این است که آقای
رفیقدوست در قلب حوادث انقلاب و جنگ قرار داشته، ایشان به عنوان وزیر سپاه
نقش مهمی در تدارکات جبهه به عهده داشت و خاطرات فراوان و زیبایی دارند که
بر جذابیت این اثر افزوده است. این کتاب به کوشش سعید علامیان، نویسنده و
روزنامهنگار نام آشنا در حوزه فرهنگ پایداری تدوین و منتشر شده که سابقه و
مهارت نوشتاری و روزنامهنگاری وی بر شکل گیری اثر حاضر کمک شایانی کرده
است. اطلاعات موجود در خصوص شکلگیری کتاب «برای تاریخ میگویم» نشان
میدهد علامیان نگارش این خاطرات را از سال 87 آغاز کرده و ساختار کتاب بر
اساس پرسشهایی است که نویسنده از رفیقدوست پرسیده و این سؤالات بر اساس
توالی زمانی انتخاب شده است. انتخاب قالب پرسش و پاسخ برای تدوین کتابی
چنین جامع از ویژگیهای اثر حاضر است که در بین کتابهای خاطره که در
سالهای اخیر منتشر شده کمتر دیده میشود. بنابر این، سبک جدیدی از نگارش
به شیوه مصاحبه در این کتاب اجرا شده که همین رویکرد باعث شده روند ماجراها
از حالت چالشی متناسب با مضمون کتاب برخوردار باشد. این در حالی است که
اکنون بسیاری از کتابهای خاطره که توسط نویسندگان و بر اساس خاطرات
چهرههای شاخص در حوزههای گوناگون جمعآوری و تدوین میشود، به شکل
یکنواختی ارائه میشود که نقش مصاحبه کننده آن چندان چشمگیر نیست و به
عبارت دیگر، همه چیز در اختیار راوی خاطرات است و او هم معمولا آن طور که
خودش دوست دارد خاطراتش را بیان می کند. این روند در کتاب «برای تاریخ
میگویم»، تغییر کرده و جنبه چالشی روند ماجراها به خوبی مشهود است.
ناگفتههای زیادی در این اثر بازگو شده و همچنین بسیاری از پرسشهایی که در
آن زمان وجود داشته و تاکنون حل نشده است، در گفتوگو با رفیقدوست مطرح و
او هم به این پرسشها پاسخ گفته است. راوی در مقدمه این اثر به چگونگی
جمعآوری و نگارش خاطرات اشاره کرده و گفته است: «سه سال پیش، فرمانده
محترم کل سپاه، سردار سرلشکر پاسدار محمدعلی جعفری، یعنی همان عزیز جعفری
خودمان، طی نامهای که از سوی سردار فتحالله جعفری فرستاده بودند، از بنده
خواستند که خاطرات و محفوظات خودم را از دوران دفاع مقدس بیان کنم. کار
مصاحبه و تدوین خاطرات بر عهده برادری محترم و خبره، آقای سعید علامیان،
بود. کتاب حاضر نتیجه 21 جلسه (48 ساعت) گفتوگوی حقیر با ایشان است. راوی
همچنین یاد آوری کرده است، متأسفانه، امروز، پس از گذشت 22 سال از پایان
جنگ، که اینجانب در آستانه هفتادسالگیام، مرور انبوه خاطرات دفاع مقدس،
که هر روز و هر ساعتش داستانی و حکایتی است، کار راحتی نیست، اما با استناد
بر نوشتهها و مصاحبههایی که در جراید و گفتار دیگر برادران آمده و آقای
علامیان هم در طول مصاحبهشان بدانها اشاره کردهاند، مبنا را بر این
گذاشتم که آنچه میدانمْ بگویم و آنچه نمیدانمْ بگویم نمیدانم و آنچه
میدانم و نباید بگویمْ بگویم نمیگویم. از خداوند خواستم مرا یاری دهد تا
بتوانم مطالبی را بیان کنم که در تاریخ بماند؛ ما باید تاریخی را که تا قبل
از انقلاب اسلامی، سالهای سال، برای ما نوشتند خودمان بنویسیم و
واقعیتها را هم بنویسیم. بسیاری از بزرگان نیز، پس از انقلاب، چنین کردند
تا نسل جوان امروز و نسلهای آینده با حقیقتِ ماجراها آشنا شوند و ارزش کار
نسل انقلاب را بهتر ارزیابی نمایند. کتاب «برای تاریخ میگویم» فارغ از
پیچیدهگویی در خاطرات با صراحت به شرح وقایع میپردازد و از این منظر
خواننده را به حوادث پر تلاطم دهه اول انقلاب نزدیک میکند. مسایل زیادی از
این کتاب برمیآید، به ویژه در رابطه با درک سختیهای مدیریت در
بحرانهای گذشته، از این حوادث کم گفتهاند یا نگفتهاند. مخاطب با خواندن
«برای تاریخ میگویم» با این نوع موارد مواجه میشود. یکی از موضوعات مهم
که در کتاب «برای تاریخ میگویم» روی آن تاکید فراوان شده است، مسئله تامین
سلاح رزمندگان در دوران هشت سال دفاعمقدس است. صحبتهای رفیقدوست نشان
میدهد او به خاطر مسئولیتی که در این زمنیه داشته برای تامین تسلیحات
رزمندگان در دوران دفاع مقدس از هیچ تلاشی فروگذاری نکرده و در این زمینه
موفق عمل کرده است. البته راوی کتاب «برای تاریخ میگویم» در این زمینه به
ابتکارات نیروهای ایرانی هم اشاره می کند که چگونه علیرغم همه
محدودیتهایی که در آن زمان برای تامین تسلیحات رزمندگان اسلام وجود داشت
توانسته اند بر این مسئله اساسی در مدیریت جنگ غلبه کنند. از صحبتهای قابل
توجه راوی در این بخش مربوط میشود به فعالیتهای رفیقدوست برای تأمین
سلاح مورد نیاز رزمندگان اسلام در دوران دفاع مقدس که برای این منظور، وی
به کشور لیبی هم مسافرت و با قذافی دیدار میکند. در مجموع، حرفهای محسن
رفیق دوست به عنوان راوی کتاب «برای تاریخ میگویم» حاوی نکات بسیاری است
که به برخی از آنها پیش از این هم توسط راویان دیگر و از زاویهای متفاوت
اشاره شده، اما به نکتههای تازهای هم پیرامون تصمیمگیریهای حساس در
زمان انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی در این کتاب اشاره شده که قضاوت نهایی
درباره آنها به عهده تاریخ است، چرا که این خود تاریخ است که بهترین قاضی و
قضاوت کننده رویدادهای تاریخی است. در پایان کتاب هم 41 تصویر از
فعالیتهای رفیقدوست در دوران جنگ تحمیلی عراق علیه ایران گنجانده شده و
مولف در شرح آنها بخشی از خاطرات مرتبط را با درج شماره صفحه آنها در
کتاب آورده است. کتاب «برای تاریخ میگویم: خاطرات محسن رفیق دوست» به کوشش
سعید علامیان در قطع رقعی و 469 صفحه، با شمارگان دو هزار و 500 نسخه از
سوی انتشارات سوره مهر چاپ و منتشر شده است.
برای تاریخ می گویم: خاطرات محسن رفیق دوست
مصاحبه گر: سعید علامیان
راوی کتاب: محسن رفیق دوست
ناشر کتاب : سوره مهر
نوع جلد: جلد نرم
قطع: رقعی
سال نشر: 1392
شمارگان: 2500
چاپ جاری: 1
تعداد صفحات: 469
ارسال نظرات
غیرقابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۰