به گزارش سرویس بسیج فرهنگیان خبرگزاری بسیج، سیره سیاسی سید احمد خمینی شاید یکی از مهمترین مسائل قابل تامل در نظام جمهوری اسلامی باشد. وی به طور حتم مهمترین شخصیت بین اطرافیان امام بوده است که طبیعتا مطلعترین فرد از بسیاری از مسائل بیت امام و فراتر از آن در سطح کشور بوده است. رسانهای نبودن، عدم جنجالسازی و بزرگنمایی امور و بسیاری ویژگیهای منحصر به فرد دیگر ایشان سبب شده است که همواره بسیاری از تصمیمات و مشی سیاسی سید احمد خمینی در کانون توجه قرار نگیرد.
شاید بد نباشد کمی به عقب برگردیم. زمانی که امام راحل امین خود را سید احمد خمینی قرار داده بود و مهمترین فعالیتهای بیت امام و دیدارها توسط ایشان پیگیری و برنامهریزی میشد. هوشمندی سید احمد خمینی یکی از عوامل نفوذناپذیری بیت امام رضوان الله تعالی علیه بوده است. این نفوذ را البته میتوان در حوزههای مختلف معنا کرد. در این رابطه یکی از مهمترین هوشیاریهای سید احمد آقا در قضیه ورود کشمیری به بیت امام رقم میخورد. کامور بخشایش در کتاب «زندگی و زمانه سید احمد خمینی» به این خاطره اشاره جالبی کرده است. ماجرا از این قرار است که چند مدت قبل از اینکه حادثه 8 شهرویر سال 60، شهادت رجایی و باهنر، اتفاق بیفتد، کشمیری با همان کیف معروف به همراه شهید رجایی به بیت امام(ره) آمد. در بدو ورود به او گفتند که نمیتواند با کیف وارد شود و باید تمامی وسایل خود را تحویل دهد. کشمیری قبول نمیکند، حتی شهید رجایی را واسطه قرار میدهد و میگوید من که شناخته شده هستم و... . ماجرا به گوش سیداحمد آقا میرسد، ایشان اجازه ورود کشمیری با کیف مخصوصش را نمیدهند. میگویند پس بگذاریم کیف را بگردیم که کشمیری با حالت قهر بیت را ترک میکند و چند روز بعد ماجرای 8 شهریور سال 60 اتفاق میافتد.
کمی که به جلوتر میآیییم در ماجراهای پس از رحلت حضرت امام نقش بی بدیل سید احمد خمینی خودنمایی میکند. ضد انقلاب در این برهه برای به هم ریختن فضا، اولا اشتباه خبرگان در کشف و ثانیا ایجاد اختلاف بین بیت حضرت امام و رهبر معظم انقلاب به شدت امیدوار است. اما سید احمد خمینی در مسیر کشف کمکهای شایانی میکند و پس از آن با ورعی مثال زدنی خود را به یار رهبر انقلاب تبدیل میکند و امید ضد انقلاب را به کلی نا امید میکند. سید احمد آقا البته موضوع را بعد از خودش نیز مهم میبیند و در بند انتهایی وصیتنامهاش فرزندانش را چنین خطاب قرار میدهد: «به حسن و برادرانش این توصیه را می نمایم كه همیشه سعی كنند در خط رهبری حركت كنند و از آن منحرف نشوند كه خیر دنیا و آخرت در آن است و بدانند كه ایشان موفقیت اسلام و نظام و كشور را می خواهند. هرگز گرفتار تحلیل های گوناگون نشوند كه دشمن در كمین است.»
در جلسه خبرگان رهبری و در حالی کشور در یک چالش بزرگ قرار گرفته بود سید احمد خمینی با انتقال خاطرهای مهم مسیر جلسه را به شدت هموار میکند. ایشان در جلسه انتخاب رهبری بعد از امام(ره)، خاطراتی را از امام(ره) نقل میکنند که لیاقت رهبری از زبان حضرت امام را نشان میدهد. به عنوان نمونه در آن جلسه نقل میکنند که یک روز که آقای خامنهای به کره شمالی سفر کرده بودند، تلویزیون داشت گزارشی از این سفر ارائه میداد. امام(ره) که داشتند این برنامه را نگاه میکردند، فرمودند که این شخص، مقام معظم رهبری، لایق رهبری است. و نیز زمانی که خبر رهبری آیت الله خامنهای مد ظله العالی به ایشان منتقل میشود میگوید: «قلب امام(ره) را خشنود کردید.»
سید احمد خمینی اما در دوران رهبری حضرت آیت الله خامنهای نیز به صورت کامل مطیع رهبر بود و البته تاکید به نزدیک بودن خود به رهبری آراء ایشان داشت. خاطره جالبی از حبیب الله عسگر اولادی در این باب نقل شده که میگوید: «چند سال پس از رحلت حضرت امام(ره) به دیدار سید احمد خمینی رفتیم، بنده در آنجا قبل از سخنان ایشان بحثی داشتم و فراموش کردم از مقام معظم رهبری یادی کنم. وقتی نوبت بیانات ایشان شد، تذکر دادند که چرا یادی از مقام معظم رهبری نکردید و فرمودند من همان ارادتی که به امام داشتم به مقام معظم رهبری هم دارم و این آموزه را هم از امام(ره) دارم».
یکی دیگر از ویژگیهای بارز احمد آقا را میتوان در اختلاف با تکنوکراتها دانست. وی انتقادات مهمی به دولت وقت داشت که برای مثال امید جوان به نقل از سید احمد خمینی مینویسد: «آیا آمریکا به ما گفت که دور دنیا راه بیفتیم و از هر کشور و دولتی که سر راهمان بود چند صد میلیون و چندین میلیارد دلار وام بگیریم و مملکت را زیر بار استقراض خارجی ببریم؟ … یک مدت ایام ماه عسل بود، آقایان از دردسر جنگ فراغت یافته و پولهای موجود را هزینه میکردند. دوستان انقلاب و نظام مرتبا حرص میخوردند و مضرات دریافت وامهای سنگین خارجی را گوشزد میکردند اما آقایان در مصاحبههای خود دریافت هرگونه وجهی را از کشورهای خارجی تکذیب کرده و با قاطعیت میگفتند ما هیچگونه بدهی خارجی نداریم.»
ویژگی بارز دیگر زندگی سیاسی سید احمد خمینی را میتوان در مرزبندی جدی با دشمنان و به خصوص امریکا دانست که در این مسیر با هیچ احد الناسی شوخی نداشت. خاطره جالبی در این حوزه از مهدی نصیری سردبیر و مدیرمسئول سابق روزنامه کیهان نقل شده است که خالی از لطف نیست: «سال ۱۳۶۹ در دوره ای که سردبیر و مدیر روزنامه کیهان بودم، همراه با محمد آقای مطهری فرزند شهید آیت الله مطهری و آقای تقی دژاکام خبرنگار کیهان برای انجام مصاحبه ای در باره شهید مطهری به مناسبت سالگرد شهادت ایشان، خدمت مرحوم حاج احمد آقا در جماران رسیدیم و این البته اولین و آخرین دیدار من با آن مرحوم بود. در اتاقی منتظر ایشان بودیم که وارد شدند و همین که روی صندلی قرار گرفتند بعد از احوالپرسی با حالتی نسبتا عصبانی گفتنددر فرودگاه مهر آباد یک فروند هواپیمایی آمریکایی با ارام آن کشور که ظاهرانوعی کمکهای معمولی برای زلزله زدگان را بارخودداشت،به زمین نشسته است اما هیچ کس نه روزنامه ها و نه صدا و سیما به این امر اعتراض نکرده اند و حتی کیهان هم موضعی در این باره نداشته است؛ آیا از آقای هاشمی (رییس جمهور وقت)می ترسید؟ (گفتنی است که هواپیمای آمریکایی حامل کمک های نا چیز دولت آمریکا برای زلزله زدگان رودبار بود.) من به ایشان گفتم که نه این طور نیست (یعنی ترسی از کسی در کار نیست) اتفاقا همین امروز قبل از این که خدمت شما برسیم من سرمقاله ای را در باره همین موضوع نوشته ام که در کیهان عصر امروز به چاپ خواهد رسید.»
پاسخ من یخ جلسه را آب کرد و مصاحبه را در باره شهید مطهری آغاز کردیم و به پایان رساندیم. مصاحبه ای اختصاصی و خواندنی که در کیهان آن سال چاپ شد.
در انتها شاید اگر رفتار سیاسی سید احمد خمینی در دو دوره رهبری حضرت امام و حضرت آیت الله خامنهای نگاه کنیم نتوان عبارتی بهتر از «ذوب در ولایت» برای ایشان پیدا کرد. منیت و پیروی از هوی و هوس در او پیدا نبود و از طرفی بهترین نوع همراهی و همدلی را با ولی زمان خود داشت.
انتهای متن/