آبشار تنگ تامرادی تلفیقی از تاریخ , هنر
این استان از دو بخش گرمسیری و سردسیری تشکیل شده است که بخش سردسیری آن به دلیل قرار گرفتن کوه های دنا در آن، بیشتر مورد توجه قرار گرفته است و بخش های گرمسیری کمتر شناخته شده هستند.
مسیر دسترسی به آبشار تنگ تامرادی: این آبشار در 55 کیلومتری جنوب غربی یاسوج واقع شده است. از یاسوج باید در جاده بابا میدان و به سمت گچساران حرکت کنید.
با گذشت 25 کیلومتر از یاسوج به سه راهی سپیدار می رسیم و با خروج از جاده بابا میدان، به سوی سپیدار راهی می شویم.
جاده از میان دشت هموار به سوی گردنه های کوهستانی می رود. دو طرف جاده پر است از گیاهی به نام جاشیر که ظاهری شبیه به شوید دارد و با تابش نور خورشید صبحگاهی به آن، جلوه ای زیبا می گیرد.
10 کیلومتر جلوتر سه راهی دیگری وجود دارد که ما را به سمت تنگ تامرادی می برد.
از اینجا به بعد جاده پر پیچ و خم می شود و از میان جنگل بلوط عبور می کند. صبح زود است و درختان بلوط زیادی در مسیر وجود دارد. چشم ها را برای دیدن سنجاب ایرانی تیز می کنیم تا شاید بتوانیم این جونده زیبا را در تلاش برای جمع آوری میوه بلوط ببینیم.
تنگ تامرادی، منطقه ای تاریخی است که گفته می شود آریوبرزن سردار شجاع ایرانی در دوران هخامنشیان با سپاه خود در این محل در مقابل هجوم اسکندر مقدونی مقاومت کرده است.
البته روایت دیگری حاکی از آن است که تنگی که محل درگیری آریوبرزن و اسکندر بوده، تنگ تکاب بهبهان بوده است. البته هیچ کدام از این مکان ها قطعی نیست!
اسکندر مقدونی پس از تصرف شوش و در راه رسیدن به تخت جمشید در فارس، دو راه پیش روی داشت که یکی از آن ها از تنگ تامرادی و کهگیلویه و بویراحمد امروزی می گذشته است.
از طرفی تنگ تامرادی در زمان پهلوی، محل درگیری ارتش رضاشاه با بویراحمدی ها به فرماندهی کی لهراسب بوده است.
کم کم ارتفاع بیشتری می گیریم و در پایین دست دره ها و تنگ های بیشتری نمایان می شود. ناهمواری های کوهستان و دیواره های بلند و دره های عمیق بر زیبایی های مسیر می افزاید.
سرانجام جاده به میان تنگ و محل عبور آب می رسد. اینجا همانجایی است که باید از ماشین جدا شد و به سمت آبشارهای تنگ تامرادی رفت. در این محل امکانات اولیه ای برای گردشگران در نظر گرفته شده است.
اولین آبشار، آبشار کوچکی است که حوضچه ای وسیع در پای آن شکل گرفته است. از کنار مسیر آب از طریق پله های سنگی می توان به سمت بالا رفت.
با جدا شدن از مسیر اصلی آب، به اشکفت بزرگی می رسیم که آشیانه پرستوهاست. هزاران پرستو در صدها لانه تعبیه شده در این اشکفت غوغایی برپا کرده اند.
دقایقی به تماشا می نشینیم این رفت و آمد پر شور پرستوها را و مسیر را به سمت درون تنگ ادامه می دهیم.
در قسمت هایی باید از درون آب عبور کرد و هر چه پیشتر می رویم حجم آب بیشتر می شود. به سرچشمه یا همان آبشار اول می رسیم. حجم آب بسیار بالاست و با خروش زیاد از میان سنگ ها به پایین می جهد.
برای مشخص شدن تعداد دقیق آبشارهای تنگ تامرادی باید تمام مسیر را پیمایش کرد و برای این کار نیاز به تجهیزات فنی سنگ نوردی می باشد.
اما آبشار بلندی که کمتر مورد بازدید گردشگران قرار می گیرد در پایین دست قرار گرفته است. آبشاری به ارتفاع بیش از 50 متر که پایین تر از منطقه تفرجگاهی واقع شده است و از کنار جاده دیده می شود.
وجود چهار آبشار با ارتفاع ۸ تا ۱۰ متری و حوضچه های آب در مسیر آب زلال و بسیار خنک این آبشار و همچنین وجود غارهایی که آب از دل آن می گذرد و آب مداوم از سقف آنان چکه می کند باعث شده است که هر چه بیشتر بر جذابیت و خاص بودن آن بیفزاید.
همچنین طبیعت زیبا، وجود گیاهان معطر دارویی و جنگل بلوط اطراف این آبشار زیبایی خاصی به این منطقه بخشیده است.
در ورودی تنگ تامرادی و در مجاورت روستای حسین آباد، دخمه و مقبرهای از دوران هخامنشی به جا مانده که به یکی از سرداران و یا نجبای هخامنشی مربوط است.
تنگ تامرادی محل وقوع یکی از جنگهای تاریخ معاصر نیز هست، با توجه به موارد مذکور، میتوان قدمتی طولانی برای این روستا در نظر گرفت.
مردم روستای تنگ تامرادی به زبان لری سخن میگویند مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند.
چشمه بلوط عسلی
چشمه بلوط عسلی، که در حوالی آبشار تنگ واقع شده است، یکی از معروفترین ییلاقات و تفرجگاههای منطقه به شمار میرود، این چشمه، در پایین دست خود، حوضچههای طبیعی زیبایی را به وجود آورده است.
از مهمترین مشکلات این منطقه گردشگری می توان به عدم وجود هر گونه علائم راهنمایی و رانندگی در ۱۰ کیلومتر مسیر پر پیچ و خم منتهی به این مکان اشاره کرد. عدم وجود امکانات رفاهی از جمله رستوران ، سرویس بهداشتی و روشنایی مناسب برای شب از دیگر مسائلی است که این مکان تفریحی را در انزوا نگه داشته است.