نگاهی به کتاب «حضور اجتماعی و نقش‌های زنانه»
غرب سال‌های مدیدی است که فریاد دفاع از حقوق زن سر داده اما آن چیزی که در عمل محقق شده بهره‌کشی جنسی از زنان بوده است.
کد خبر: ۸۸۰۶۵۶۹
|
۲۴ دی ۱۳۹۵ - ۱۱:۱۵

به گزارش خبرگزاری بسیج، جهان بشری بدون وجود و حضور زن جهانی سخت فاقد احساس و شور و نشاط خواهد بود و این واقعیتی است که هیچ انسان عاقل و مجربی به آن تردید نخواهد کرد، چه رسد به اینکه انکار کند.

از این رو تبیین جایگاه زن و معرفی این جایگاه به زنان و سپس عموم جامعه می‌تواند به دستیابی و رشد جامعه کمک بسزایی کند. کتاب «حضور اجتماعی و نقش‌های زنانه» اثر امین کشوری که دفتر نشر معارف آن را منتشر کرده اثری است که مطالعه آن حتی به صورت اجمالی می‌تواند جایگاه زنان را به آنها معرفی کند تا بیشتر قدر گوهر ذی‌قیمت خود را بدانند.

کتابی که اثر پژوهشی گران‌سنگی به حساب می‌آید که مولف کوشیده با استفاده از منابع بی‌شمار به نقش زنان بپردازد. این کتاب که در 8 فصل تدوین و تالیف شده، مولف سیر منطقی برای تبیین نقش زنان در جامعه پیش گرفته و به واسطه آن کوشیده حضور اجتماعی زنان را به خوبی به تصویر بکشد.

در فصل اول این کتاب، نویسنده به مسئله «کار و تلاش زنان در قدیم» پرداخته و سیر تاریخی حضور زنان در محیط‌های کار را بررسی کرده است. در این فصل با استفاده از مستندات این موضوع را بررسی کرده و پیشینه فعالیت زنان را به مخاطب معرفی کرده است.

در فصل دوم ذیل عنوان «انقلاب صنعتی و فمنیسیم» پیشینه‌ای از انقلاب صنعتی و تاثیر آن بر گسترش حضور زنان در جامعه را به خواننده ارائه کرده است. «استقلال مالی» یکی از مباحثی است که غرب با پیش کشیدن آن زمینه‌ساز حضور زنان در جامعه شد.

«اروپا بعد از انقلاب صنعتی با کمبود نیروی کارگر و نیروی انسانی مواجه و برای رفع این نقیصه به نیروی زنان متوسل شد. برای اولین بار، مالکیت زن در دنیای غرب از سوی سرمایه‌داران و کارخانه‌داران مطرح شد. در سال 1261 شمسی زنان در اروپا مالک کار خود نبودند و در قوانین مدنی، مالکیتی برای زنان نمی‌شناختند اما با ارائه طرحی به مجلس انگلستان مالکیت زن را در امور مربوط به خود تصویب کردند. به دنبال آن موج حرکت زنان از خانه‌ها به سوی کارخانه‌ها وسعت گرفت.»

پس از وارد شدن زنان به بازار کار اکنون غرب در صدد تکمیل پازل نابودی خانواده بود و با متوسل شدن به موضوعات دیگر این مسیر را هموار کرد.

«تکامل ماشینیسم، رشد روز افزون تولید به میزان بیش از نیاز واقعی انسان‌ها، ضرورت تحمیل بر مصرف‌کننده با هزاران افسون و نیرنگ و فوریت استخدام همه وسایل سمعی، بصری و فکری، احساسی، ذوقی، هنری و شهوانی برای تبدیل انسان‌ها به عامل بی‌اراده مصرف، بار دیگر ایجاب کرد که سرمایه‌داری از وجود زن بهره‌کشی کند اما نه از نیروی بدنی و قدرت کار زن به صورت یک کارگر ساده و شریک با مرد در تولید بلکه از نیروی جاذبه و زیبایی او و گرو گذاشتن شرافت و حیثیتش.»

«در نظام سرمایه‌داری جدید، زنان به دو دلیل اساسی باید بیرون از خانواده اشتغال داشته باشند، دلیل نخست، حفظ ماهیت مصرف‌کنندگی خانواده است. اگر جنبه خودکفایی خانواده‌ها بر جنبه مصرف‌کنندگی برتری داشته باشد، نظام سرمایه‌داری با کاهش بازار مصرف مواجه خواهد شد. پس اگر زنان خانه‌دار به جای کار در بیرون خانه، اشتغال در منزل را برگزینند باعث نگرانی نظام سرمایه‌داری خواهد شد. دلیل دیگر این است که اشتغال زنان، ارزان‌تر و بی‌دردسرتر است؛ زیرا بسیاری از آنان برای باقی ماندن در کار حاضر به قبول دستمزدهای پایین‌تر می‌شوند.»

دیگر اقدامی که غرب برای به نابودی کشاندن زن و پس از خانواده و در مرتبه اولی جامعه به کار بست هدف گرفتن امر ازدواج بود. اتفاقی که تضمین‌کننده قوام و پایداری جامعه بوده  که باید «یکی از تاثیرات منفی فمینیسم، بی‌علاقگی به ازدواج و کم کردن آمار آن» دانست.

«علت دیگری هم هست که بزرگترین عامل بی‌بند و باری مسایل جنسی در اجتماع شده و آن این است که زنان به کارهای تجاری و اداری و کارهای مختلف دیگر با حرص و علاقه زیادی مشغول هستند که بهترین وسیله و فرصت اختلاط زنان با مردان است و این وضع سبب پایین آمدن سطح اخلاقی مردان و زنان می‌شود ...وضع مذکور دوشیزگان را به وضعی در آورده که در فکرشان اصلا ازدواج و زندگی با عفت خطور نمی‌کند ... با بحرانی شدن موقعیت خانواده در جهان نوسازی شده(صنعتی)، بیشترین زیان آن متوجه زنان است؛ زیرا حتی در خانواده‌هایی که زن منزلتی نداشت، عملا به عنوان مادر خانواده، نقش محوری داشت اما با ویران شدن جایگاه خانواده در دنیای مدرن، طبیعتا چنین نقشی از زنان گرفته شد ... انجمن حمایت از خانواده در هلند به دولت این کشور پیشنهاد کرد، بهتر است به زوج‌هایی که حداقل بیست و پنج سال یه یکدیگر وفادار بمانند و جدا نشوند، جایزه بدهد.»

رواج ارزش‌های جدید جوامع صنعتی و غربی همچون همجنس‌بازی و ... ازدواج سنتی و خانواده را با تهدیدات زیادی مواجه کرده است. در همین راستا دایانا پاسنو، یکی از فعالان اجتماعی آمریکایی می‌گوید: «در کتاب مقدس از همجنس‌بازی به عنوان گناه یاد شده، اما مسیحیان و پیروان دیگر ادیان نیز که در فرهنگ ما زندگی می‌کنند، در برخورد با این مساله سردرگم مانده‌اند، همجنس‌بازان این مساله را به خوبی در فرهنگ ما القا کرده‌اند که هرکس همجنس بازی را گناه فرض می‌کند، کوته‌فکر و متعصب است ...»

در بخشی از این کتاب با اشاره به کمرنگ شدن نقش مادری در خانواده پس از حضور اجتماعی زنان می‌خوانیم:«فراخوان زنان به مشارکت اجتماعی در کنار کلیشه‌ای دانستن  مادری، همسری و فعالیت خانگی سبب شد که موضوع حمایت از خانواده بیشتر در حد یک شعار باقی بماند و زنان خانه‌دار عناصری کم‌کار، افسرده و با فعالیت کم‌ارزش شناسانده شوند.»

کلیت خانواده ابزار عقب‌افتادگی و ماندن زن در خانه نگرشی کهنه تلقی می‌شود. مدافعان چنین دیدگاهی خانواده را نهاد بردگی می‌دانند و چون انسان باید برای رهایی از بردگی بکوشد. به زنان توصیه می کنند برای دستیابی به آزادی، از دخمه هولناک خانه ببُرند و بگریزند.

امروزه یکی از بزرگترین معضلات جامعه به ظاهر مدرن آمریکا، حاملگی دختران نوجوان و زایمان‌های نامشروع است. بنا بر آمارهای منتشر شده در سال 1993، هر ساله حدود یک میلیون زن نوجوان آمریکایی حامله می‌شوند که چهل درصد از  آنان به طور داوطلبانه و سیزده درصد آنان به علت بیماری، اقدام به سقط جنین کرده و باقی آنها نیز فرزند نامشروع خویش را به دنیا آوردند.

از سال 1960 تا 2000 میلادی درصد تولدهای نامشروع از سه و نیم درصد به 33 درصد افزایش یافت. گفتنی است در هر بیست و پنج ثانیه یک کودک نامشروع آمریکایی به دنیا می‌آید.

در ادامه این کتاب، به اسلام و نقش اجتماعی زنان می‌پردازد و می‌بینیم که معیارها و ملاک‌های اسلام را برای حضور اجتماعی زن بیان می‌کند. در این فصل خواننده پس از آشنایی با معیارها، زنان الگویی که حضور اجتماعی موثری داشته ولی در نقش‌های دیگر خود از جمله مادری موفق بودند را نیز می‌شناسد.

این کتاب که اثری پژوهشی و مستند است خواننده را در مسیری قرار می‌دهد که پاسخ‌های خود به سوالات مرتبط با نقش اجتماعی زنان را پیدا کند.

ارسال نظرات