سیاست خارجی ترامپ نسبت به آمریکای لاتین

به گزارش سرویس بین الملل بسیج خبرگزاری بسیج

به دنبال پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری 2016 آمریکا، بررسی سیاست خارجی آینده آمریکا نسبت به مناطق مختلف جهان از جمله آمریکای لاتین اهمیت دو چندان پیدا کرده است و لذا این نوشتار در پی آن است که سیاست خارجی ترامپ را نسبت به منطقه آمریکای لاتین مورد بررسی و کنکاش قرار دهد. بنابراین سوال اصلی تحلیل پیش رو این است که سیاست خارجی ترامپ نسبت به آمریکای لاتین چگونه خواهد بود؟ فرضیه تحلیل نیز این است سیاست خارجی آمریکا در دوره ترامپ در قبال آمریکای لاتین مبتنی بر انزواگرایی و کاهش حضور در منطقه خواهد بود.
دونالد ترامپ در طی تبلیغات انتخابات، علاوه بر تاکید بر ساخت دیوار در مرز مکزیک-آمریکا برای جلوگیری از ورود مهاجرینی، که او آنها را متجاوز نیز خوانده است تاکید داشت. ترامپ در دوران تبلیغات انتخابات، مهاجران مکزیکی را متجاوزان و قاچاقیان مواد مخدر نامیده بود. او گفته بود " وقتی که مکزیک مردمش را می فرستد، بهترین آنها را نمی فرستد... آنهایی که مشکلاتی دارند را می فرستد. آنها مواد مخدر می آورند. آنها جرم می آورند..." به هر حال اگرچه اخراج گروهی و در حجم بالا غیر ممکن به نظر می رسد، اما این مورد و تنش ناشی از آن، در روابط دو کشور و همکاری ها در سایر حیطه ها نیز، تاثیر به سزایی خواهد داشت. در این میان، مکزیک که شریک اصلی تجاری آمریکا است، بزرگترین ضربه را متحمل خواهد شد. به عنوان نمونه پس از اعلام نتایج انتخابات آمریکا، پزو 15% از ارزش خود را از دست داد. در صورت هرگونه تغییری در پیمان نفتا و یا تحمیل هرگونه موانع تجارت از سوی آمریکا، اقتصاد مکزیک ضربه سنگینی خواهد خورد.
در حال حاضر، در چارچوب پیمان نفتا، روابط اقتصادی بین دو کشور و تبادلات بین مرزی آنها زیاد است. در حدود 80 درصد از صادرات مکزیک، به آمریکا است. بنابراین اقتصاد مکزیک، وابسته به تصمیم آقای ترامپ در مورد نحوه اعمال سیاستهای محافظه کارانه اقتصادی اش است.
به نظر می رسد سیاست های مهاجرتی دولت آمریکا در دوران ریاست جمهوری ترامپ با تغییرات قابل ملاحظه ای نسبت به قبل از آن روبرو گردد؛ چه دیوار وعده داده شده ساخته شود و چه 11 میلیون مهاجر غیر قانونی از آمریکا اخراج شوند، در هر صورت، مکزیک با مشکلات زیادی در این مورد روبرو خواهد شد؛ چرا که بخش اعظم این مهاجران، مکزیکی اند.
علاوه بر قراردادهای تجاری با مکزیک، طبق گفته آقای ترامپ پیمان همکاری فرا اقیانوسی نیز تحت قرار گرفته و آمریکا از آن خارج خواهد شد. این پیمان تجارت آزاد شامل 12 کشور می شود که مکزیک، پرو و شیلی نیز در آن عضو هستند.
پس از مکزیک، کشوری که شاهد تغییر سیاست برجسته ای نسبت به آن در دوره ترامپ خواهد بود، کوبا است. ترامپ پیشتر در اوایل اعلام نامزدی اش برای انتخابات، از حذف تحریم های کوبا سخن گفته بود، اما پس از آن و به علت جلب توجه رای دهندگان محافظه کار کوبایی-آمریکایی فلوریدا، حرف خود را پس گرفت. او همچنین روابط کنونی باراک اوباما با کوبا را مورد تمسخر قرار داده و گفته است که آمریکا باید در جهت کسب یک توافقی بهتر، تلاش کند. او همچنین اعلام کرده که برخی از فرامین اجرایی صادره از سوی باراک اوباما در جهت تسهیل روابط تجاری، مالی و مسافرتی با کوبا را ملغی خواهد کرد و روابط آتی با کوبا را منوط به توافقاتی با دولت کوبا در مواردی چون آزادی زندانیان سیاسی و اعمال اصلاحات دموکراتیک دانست. هرچند این امر عملی و منطقی به نظر نمی رسد چرا که روابط دیپلماتیک با کوبا برقرار شده است و همچنین تجار و شرکتهای بازرگانی نیز با کوبا وارد مبادله و سرمایه گذاری در آن شده اند. همچنین شرکتهای بزرگ هواپیمایی آمریکا نیز پروازهای مستقیم به کوبا را به علت فرصت حضور صنعت گردشگری آمریکا در کوبا، برقرار کرده اند. همچنین از طرف دیگر شاهد فعالیت لابی های این گروهها جهت لغو تحریم های کوبا بوده ایم. با این وجود، به نظر می رسد تا زمانیکه رائول کاسترو در کوبا حاکم است (سال 2018)، شاهد بهبود روابط و یا تحریمهای بیشتری علیه کوبا نخواهیم بود. البته باید توجه داشت که پس از مرگ فیدل کاسترو، برادر جوانترش رائول کاسترو فرصت و فضای بیشتری برای اعمال اصلاحات اقتصادی خواهد داشت، اما این بستگی به میزان همکاری ترامپ و تصمیم او مبنی بر همکاری با یک دولت کمونیست دارد. رائول کاسترو برخی اصلاحات بازار محور را در سالهای اخیر انجام داده است اما روند این اصلاحات کند بوده و نیاز به زمان بیشتری دارد. پس از مرگ فیدل کاسترو 90 ساله و رائول کاسترو 85 ساله که تا سال 2018 دوره او تمام خواهد شد، به نظر می رسد امکان همکاری ترامپ با رئیس جمهور بعدی کوبا بیشتر خواهد بود. به طور کل هرچند شاهد پیشرفتی در روابط نخواهیم بود اما احتمال بازگشت روابط به وضع پیشین و قطع روابط دیپلماتیک نیز بعید به نظر می رسد.
همچنین گمان می رود که تحت فشار لابی های کشاورزی، ترامپ تعرفه هایی بر واردات برخی اقلام کشاورزی نظیر اتانول اعمال کند. این سیاستهای محافظه کارانه افتصادی، باعث تیرگی روابط آمریکا با آرژانتین نیز خواهد شد.  به طور کل این سیاست های انزواگرایانه آمریکا باعث تضعیف احزاب راستی و طرفدار رابطه با آمریکا در آمریکای لاتین بویژه در برزیل و آرژانتین خواهد شد.
در مورد سیاست خارجی ترامپ ونزوئلا می توان گفت که علیرغم اعمال سیاستهای ضد آمریکایی توسط دولت چپ گرای ونزوئلا، تضاد اندکی در مورد روابط اقتصادی این دو کشور مشاهده می شود. آمریکا، بزرگترین بازار و مقصد صادرات ونزوئلا (حدود 38 درصد از صادرات که بخش اعظم آن نفت است)، می باشد. در دوره ترامپ، در صورتیکه آقای مادورو بر مخالفت با هژمون منطقه خود اصرار ورزد، شاهد رفتارهای تلافی جویانه و تندتری نسبت به دوره اوباما خواهیم بود. همچنین شعار ترامپ مبنی بر " بزرگ کردن مجدد آمریکا" می تواند به معنی کاهش حضور نظامی و کمکهای اقتصادی آمریکا در منطقه باشد. همکاری در مبارزه با قاچاق نیز کاهش بیشتری خواهد یافت.
به طور کل باید توجه داشت که ترامپ یک تاجر است و اولویت خود را بر همکاری با کشورهایی که شرکای تجاری اش در آنها حضور دارند قرار خواهد داد که از آن جمله می توان به برزیل اشاره کرد. او از الگوی سیاست خارجی نتیجه محور برای دست یابی به اهداف مورد نظر منطقه ای خود استفاده می کند که این سیاست و همراهی آن با انزوای آمریکا و کاهش حضور آن در منطقه، ممکن است باعث رضایت چپ گراها در این منطقه شود، اما قطعا باعث تضعیف راست هایی خواهد شد که در دوره اوباما به قدرت بیشتری دست یافته اند (به خصوص در برزیل) و این اقدام ترامپ، باعث کاهش ردپای آمریکا در بخش های عظیمی از این منطقه خواهد شد. آنچه در سالهای اخیر شاهد آن بوده ایم، کاهش حمایت از الگوها و مدلهای سوسیالیستی تحت فشارهای آمریکا در آمریکای لاتین است. به عنوان مثال می توان به از خروج "کرشنر" از قدرت در آرژانتین، خروج رئیس جمهور "کرآ" در اکوادور پس از دوره کنونی اش، شکست "اوو مورالز" در رفراندوم بولیوی و کناره گیری رئیس جمهور چپ گرای برزیل و روی کار آمدن دولت دست راستی در آن، اشاره کرد.  به عبارت دیگر، آمریکا در دوره ترامپ، از مداخله خود خواهد کاست. نهایتا اینکه از تبعات این اقدامات ترامپ، حضور بیشتر چین و هند در این منطقه خواهد بود.