آمارسازی‌های بی‌پایان دولت در اعلام میزان بیکاری و ایجاد اشتغال

در ادامه به بررسی این تناقضات می پردازیم.

اولین تلاش حقوقی برای کم نشان دادن بیکاری در اظهار نظر رئیس مرکز آمار در 26 مهر امسال مشخص شد؛ آنجا که در مصاحبه خود با اصحاب رسانه؛ معیار تعیین شخص بیکار را اینگونه بیان کرد:

« هرکس یک ساعت در هفته کار کند بیکار نیست»

بیان این جمله از سوی پارسا در حالی بود که دقیقاً دو سال قبل 21 مهر 93، نوبخت سخنگوی دولت در گفت و گوی ویژه شبکه خبر، در عدم عقلانی بودن این حرف اظهار داشت:

« از آنجایی که کوچکترین واحد کار ساعت است اگر کسی حتی یک ساعت در هفته ای که مورد سوال قرارگرفته کار کرده باشد جزو شاغلین محسوب خواهد شد. با این وجود عقل نمی پذیرد که فردی که یک ساعت کار می کند توان گرداندن زندگی خود را داشته و از کار شایسته ای برخوردار باشد؛ چراکه بسیاری از کارمندان ما تمام ساعت کار خود را کار کرده اما بازهم ناچارند شغل دومی داشته تا مخارج سنگین اقتصادی و زندگی خود را تامین کنند.»

صبحت های نوبخت خود گواه این است که اعلام میزان بیکاری بر اساس کمتر از یک ساعت کار در هفته، مربوط به سال 95 نیست و این آمارسازی از قبل از سال 93 توسط مرکز آمار شکل گرفته است.

اما جنجال های مرکز آمار به تلاش حقوقی در کم نشان دادن میزان بیکاری خلاصه نمی شود؛ چرا که فروردین امسال مرکز آمار در گزارشی تعداد افراد بیکار را تنها 2 میلیون و 700 هزار نفر اعلام کرد. در آخرین گزارش‌های مرکز آمار میانگین نرخ بیکاری در سال 1393 معادل 10.6 درصد بود که میزان بیکاری سال 1394 رشد 0.4 درصدی نسبت به آن داشته است. نتایج این طرح نشان می دهد تعداد جمعیت فعال (شاغل و بیکار) در کشور 24 میلیون و 701 هزار و 177 نفر است که از این تعداد 2 میلیون و 729 هزار و 92 نفر بیکار هستند.

اعلام این گزارش موجب واکنش غلامرضا کاتب، رئیس فراکسیون اشتغال مجلس شورای اسلامی شد. کاتب 23 فروردین امسال درباره اختلاف‌های آماری بیکاری از سوی مرکز آمار و آمارهای غیررسمی گفت: «مرکز آمار واقعیت‌های آماری درباره نرخ بیکاری را اعلام نمی‌کند.یک ساعت کار در هفته نمی تواند ملاک درستی برای شاغل و یا بیکار خواندن افراد باشد، تعداد بیکاران را 5 میلیون نفر برآورد می‌شود.»

حجت الله میرزایی، معاون اقتصادی وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی نیز 21 مرداد امسال در سومین همایش گردهمایی مسئولان امور جوانان کشور، آمار اعلامی مرکز آمار را رد و اعلام کرد:

اکنون بین 6 تا 7 میلیون نفر بیکار در کشور وجود دارد که 30 درصد آن را جوانان تشکیل می دهند و 4 میلیون نفر از این تعداد فاقد آموزش و مهارت هستند.

سومین تلاش دولت را می توان در آمارسازی در ایجاد اشتغال دانست. از یک سو ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی میزان اشتغال خالص را یک میلیون و 900 هزار و از سوی دیگر حسن روحانی رئیس جمهور این میزان را یک میلیون و 350 هزار شغل اعلام کرده اند.

روز گذشته وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در مراسم افتتاحیه هفدهمین دوره مسابقات ملی مهارت گفت که از ابتدای فعالیت دولت یازدهم به صورت خالص یک میلیون و 900 هزار و به صورت ناخالص 2 میلیون و 400 هزار شغل در کشور ایجاد شده است. در حالیکه 4 ماه قبل در 5 تیر حسن روحانی در ضیافت افطار با فعالان عرصه اقتصاد کشور اظهار داشت: طی سه سال اخیر ، سالانه حدود 450 هزار اشتغال خالص در کشور ایجاد شده است.

این آمارسازی ها انجا به اوج خود می‌رسد که به آرشیو صحبت های آقای روحانی در سال 94 مراجعه کنیم که می بینیم با توجه به صحبت های وی در تیر امسال؛ صحبت های سال قبل وی نادرست بوده است. روحانی امسال مدعی شد که دولتش موفق شده در سه سال گذشته، سالی 450 هزار شغل ایجاد کند در حالیکه در 6 مهر 94 در دیدار با ایرانیان مقیم آمریکا در نیویورک اعلام کرده بود در سال 93، 700 هزار شغل توسط دولتش ایجاد شده است. مشابه صحبت های وی در نیویورک در 17 اسفند 94 توسط وی در جمع مردم یزد اظهار شد. وی در یزد به مردم گفته بود: امروز مقایسه آمار ایجاد شغل در پاییز 94 با پاییز 92، عملکرد دولت یازدهم را مشخص می‌کند. یک میلیون و 179 هزار شغل در کشور اضافه شده است. ] میانگین 590 هزار شغل در سال [

حتی اگر صحبت های روحانی را خلاف واقع ندانیم؛ می بایست این نتیجه را بگیریم که در سال سوم دولت روحانی تنها 170 هزار شغل ایجاد شده و این به معنای سقوط اقتصادی دولت است.

با این حال آنچه برای مردم مهم است هیچکدام یک از آمارسازی های دولت نیست؛ برای مردم لمس کاهش میزان بیکاری با دیدن اشتغال جوانانش است؛ لیکن این آمارسازی ها گواهی بر عدم صداقت دولت با مردم و ضعف شدید دولت در ایجاد شغل و بهبود وضعیت شغلی و درآمدی مردم است. این آمارسازی ها، وضعیت وخیم اقتصاد در دولت یازدهم را به نمایش گذاشته است.