خوشبختانه کالای خارجی را از رکود خارج کردیم!

دولت پاییز سال گذشته با تبلیغات فراوان از طرح‌های خروج از رکود رونمایی کرد که کارت خرید اعتباری کالا یکی از آنها بود اما به علت برنامه‌ریزی نادرست و ابتدایی، این طرح با شکست مواجه شد و از کارت اعتباری خرید کالا استقبالی صورت نگرفت. وزیر صنعت در نامه‌ای به روحانی با اعتراف به این موضوع و انداختن تقصیرها روی دوش بانک مرکزی و فضای بروکراتیک در این طرح خواستار آسان شدن شرایط استفاده از کارت خرید اعتباری شد. نعمت‌زاده صراحتا اعلام کرده با گذشت 10 ماه از آغاز اجرای طرح کارت اعتباری کالا، این طرح تاکنون بلااجرا باقی مانده است.

 
در نامه‌ای که از طرف وزیر صنعت خطاب به رئیس‌جمهور نوشته شده، آمده است: احتراماً به استحضار می‌رساند طرح کارت اعتباری خرید کالای ایرانی با هدف «خروج از رکود» در مهرماه سال 1394 اعلام و ضوابط آن از طریق بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین و جهت اجرا ابلاغ شد. با عنایت به اینکه این طرح می‌توانست در جهت رونق بازار کالاهای مصرفی بادوام نقش بسزایی داشته باشد، لکن پس از گذشت 10 ماه از ابلاغ به جهت احتیاط‌های بیش از حد در تدوین ضوابط و فرآیند بروکراتیک و همچنین محدود نمودن جامعه هدف و تعیین سقف پایین درآمدی تاکنون بلااجرا باقی مانده است.

در نامه نعمت‌زاده خواسته شده بود این طرح تمدید شود اما جالب اینکه تمدید طرح خرید اعتباری کالا ضد تولید ملی شد.

حدود یکی، دو هفته پیش بود که علی‌اصغر میرمحمدصادقی، مدیرکل اعتبارات بانک مرکزی اعلام کرد ساختمان میرداماد قرار است طرحی را برای خرید لوازم خانگی تحت عنوان کارت اعتباری 10 تا 50 میلیونی اجرا کند که براساس آن به گروه‌هایی از جامعه با توجه به اعتبارسنجی صورت گرفته اعتبار خرید کالا اعطا شود. این در حالی است که چند ماه قبل دولت تدبیر و امید مشابه همین طرح را در بسته خروج از رکود خود به عنوان طرح وام 10 میلیونی خرید کالا گنجانده بود که مردم استقبال چندانی از آن نکردند.

اما طرح جدید بانک مرکزی با طرح چند ماه گذشته یک فرق اساسی دارد؛ در طرح قبلی، دولت تصمیم گرفته بود برای حمایت از تولید داخلی کارت‌های اعتباری را فقط برای خرید لوازم خانگی ایرانی اختصاص دهد اما در طرح جدید بانک مرکزی، سیف و مدیرانش لطف بزرگی را در حق واردکنندگان انجام دادند و کالاهای خارجی را هم در این طرح گنجانده‌اند. این اقدام ساختمان میرداماد که در تعارض جدی با اقتصاد مقاومتی قرار دارد، با واکنش تولیدکنندگان داخلی هم روبه‌رو شده است. جالب اینکه این طرح حتی با مخالفت محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت مواجه شده است.
 

نعمت‌زاده در این باره گفت: «من موافق طرح کارت اعتباری خرید کالا هستم اما با خرید کالای خارجی با استفاده از این طرح کاملا مخالفم. باید از تولید داخلی و صنعت حمایت کرد». محمدرضا دیانی، رئیس کانون انجمن‌های تولیدکننده لوازم خانگی و تولیدکننده محصولات «انتخاب» نیز در این باره گفت: طرح وام ۵۰ میلیونی بانک مرکزی به نفع تولیدکنندگان کالای خارجی است.
 

این طرح بیشتر از آنکه به تولید داخل کمک کند روی واردات کالای خارجی و فروش آنها تأثیر مثبت خواهد داشت. همچنین سایر تولیدکنندگان به انتقاد از این طرح پرداختند. محمدرضا فریوری، تولیدکننده محصولات «پارس» در این باره به نسیم گفت: تحلیل من از طرح جدید این است که در کل بانک‌‌ مرکزی دغدغه حمایت از تولید داخل را ندارد و نهایت تلاشش این است که این اتفاق صورت نگیرد. بازهم مثل همیشه تنها منافع سیستم بانکی را مدنظر قرار دادند. 
 

حمیدرضا غزنوی، دبیرکل مجمع کارآفرینان ایران نیز گفت: این تسهیلات هیچ سودی برای تولیدکننده داخلی ندارد و تنها سود آن به جیب تولیدکننده کشورهای ثالث خواهد رفت و موجب رشد اقتصادی آن کشورها خواهد شد. اینکه در طرح قبلی برای تولیدکننده داخلی کاری نکردیم و حالا تسهیلات اینچنینی در طرح جدید می‌گذاریم کاملا ضد تولید داخلی است. وی افزود: بسیاری از تولیدکنندگان خارجی هزینه‌های هنگفتی را برای تبلیغات خود در نظر گرفته‌اند و این هزینه ربطی به میزان فروش ندارد اما متأسفانه در کشور ما از هر 10 فروشگاهی که تولیدات داخلی را عرضه می‌کنند 5 فروشگاه محکوم به شکست هستند.
 

غزنوی با اشاره به اینکه بسیاری از برندهای خارجی در ایران مغازه‌های عرضه‌کننده کالاهای خود را خریداری و به‌نوعی فروش محصولات خود را در ایران حتی برای نسل‌های  آینده تضمین کرده‌اند، تصریح کرد: بودجه تبلیغاتی کل تولیدکنندگان داخلی تنها 2 درصد بودجه تبلیغاتی برندهای خارجی در ایران است. وی در ادامه این نشست خبری با اعلام اینکه میزان واردات لوازم خانگی 7 برابر خودرو است، گفت: 20 هزار میلیارد تومان حجم بازار سالانه لوازم خانگی در کشور است که 15هزار میلیارد تومان آن دست برندهای خارجی است.