به گزارش خبرگزاری بسیج، رهبر معظم انقلاب اسلامی هفته گذشته در دیدار با هیات دولت، یکی از اولویت‌ها و سرفصل‌های کاری دولت را تدوین و اجرای برنامه ششم خواندند و با اشاره به تأخیر در ارائه برنامه ششم توسعه افزودند: برنامه‌های توسعه، هماهنگی و هم‌افزایی ایجاد می‌کنند و همچون حلقه‌های یک زنجیر، کشور را به اهداف برنامه چشم‌انداز می‌رسانند، بنابراین با پیش بردن سریع برنامه ششم، نگذارید کار بیش از این متوقف شود.
با توجه به آغاز روند بررسی لایحه ششم توسعه در مجلس شورای اسلامی بسیاری از کارشناسان نسبت به برخی کاستی‌ها و مشکلات این برنامه در بخش اشتغال ابراز نگرانی کرده‌اند. این در حالی است که با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری، توجه به معیشت و اشتغال اکنون در اولویت‌های سیاستگذاری باید قرار گرفته و مسئولان لازم است در راستای کاهش مشکلات گام‌بردارند.
برخی کارشناسان بر این باورند آمارهایی که دولت در این لایحه جهت دستیابی به اهداف خود در نظر گرفته هیچ انطباقی با واقعیت اقتصادی کشورمان نداشته و همین اختلاف می‌تواند باعث به حاشیه رفتن کل برنامه شود. البته نکته مهمی که آنها در این برنامه به عنوان اصلی‌ترین اشکال از آن یاد می‌کنند بحث آرمان‌گرایی دولت در تدوین برنامه توسعه ششم است که نه تنها برای برطرف شدن معضل بیکاری مفید نخواهد بود بلکه در برخی موارد این نگرانی وجود دارد که به دلیل غیراصولی بودن برنامه یادشده چالشی جدی در بخش اشتغال کشور خواهد بود که در آینده می‌تواند مشکلات عمده‌ای برای اقتصاد ایران ایجاد کند.
با این برنامه، اشتغالزایی محقق نمی‌شود
محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس دهم درباره نگاه لایحه برنامه توسعه ششم به معضل بیکاری گفت: رویکرد واقعی اقتصاد کشور که یکی از لازمه‌های تدوین برنامه‌های اقتصادی یا مواردی مشابه برنامه توسعه ششم است، امروز در این برنامه دیده نمی‌شود. چون مفروضاتی که دولت برای تدوین این برنامه در نظر دارد کاملا اشتباه است و مثل این بوده که در فضایی فارغ از فضای فعلی اقتصاد ایران برنامه نوشته شده است.
وی افزود: این شاخص‌ها مبنای تعیین اهداف اقتصادی بوده که خروجی این اهداف در واقع همان اشتغال و رفع بیکاری است. حال سوال اینجاست که وقتی این شاخص‌ها اشتباه است و باعث خروج دولت از مسیر صحیح برای رسیدن به اهداف می‌شود، چطور می‌توانیم انتظار ایجاد شغل داشته باشیم. رئیس کمیسیون اقتصاد مجلس معتقد است هنگامی که ایران طی پنج سال گذشته نرخ رشدی حداکثر 2 درصد را تجربه کرده امکان دستیابی به رشد سالانه 8 درصد طی این برنامه نخواهد بود و همین مشکل باعث بروز چالش‌های جدیدتر و مهم‌تری برای مسئولان خواهد شد و نه تنها اشتغال ایجاد نمی‌شود بلکه باید در میانه راه به فکر برنامه‌های اضطراری باشیم.
پورابراهیمی با تاکید بر این‌که اگر این برنامه مبنی سیاستگذاری دولت باشد، جای تردید نیست که در آینده نه فقط در بخش اشتغال بلکه در بخش‌های دیگر اقتصادی با چالش جدی مواجه خواهیم شد و لازم است قبل از بروز مشکل به دنبال راهکاری جدی و قابل اعتماد باشیم و پیشنهاد ما به دولت تدوین یک برنامه میان‌مدت سه‌ساله است.
وی تصریح کرد: با در نظر گرفتن شرایط اقتصادی امروز لازم است دولت به جای برنامه ششم توسعه، ابتدا یک برنامه اضطراری خروج از رکود سه‌ساله را تدوین و به اجرا بگذارد تا حداقل بتوانیم به شاخصه‌های باثباتی برسیم و این شاخصه‌های حداقلی را مبنایی برای ادامه راه در برنامه‌های دیگری قرار دهیم.
کلی‌گویی درباره اشتغال
حسن خسته‌بند، درباره نگاه دولت در بحث اشتغال در لایحه برنامه ششم توسعه به خبرنگار ما گفت: با بررسی و مطالعه لایحه برنامه ششم توسعه می‌بینیم این برنامه بیشتر حالت کلی‌گویی دارد و به نوعی برنامه راهکاری برای رسیدن به نتیجه در آن دیده نشده و این شائبه را در ذهن ایجاد می‌کند که دولت به دنبال دریافت چک سفید امضا برای تامین هزینه‌هاست.
وی افزود: برنامه ششم در مجلس نهم ارائه شد اما همان‌طور که می‌دانید فرصت بررسی نبود و سرانجام دولت با اصلاحیه‌هایی دوباره در مجلس دهم این لایحه را ارائه کرد؛ در حالی است که باز هم می‌بینیم مشکلات باقی مانده و برطرف نشده است. به اعتقاد این عضو کمیسیون عمران، در صورت تصویب این برنامه و با توجه به مشکلاتی که در برنامه وجود دارد، این دولت برای دولت بعدی بدهی بر جای خواهد گذاشت که نباید این‌گونه باشد. این در حالی است که در این برنامه اشاره‌ای به بخش مسکن و اشتغال نشده و ایرادات زیادی در این برنامه جود دارد.
اصلاح برنامه در مجلس
سلمان خدادادی، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس گفت: موضوع اشتغال در برنامه ششم توسعه بجز یک جدول آن‌هم در ماده اول هیچ چیز دیگری را به خود اختصاص نداده، به صورتی که در انتهای این ماده فقط یک جدول آمده است که دولت در آن پیش‌بینی کرده نرخ بیکاری 11 درصدی فعلی قرار است طی برنامه به 7 درصد کاهش یابد و در این جدول وظایف هر ارگان برای جذب نیرو مشخص شده اما نکته جالب درباره سهم هر ارگان این است که وقتی آنها را جمع می‌زنیم جمع تعهدات نهادها به 4 درصد نمی‌رسد که این نشان‌دهنده مشکل در تنظیم این برنامه است.
وی افزود: البته نباید فراموش کنیم که این فقط یک برنامه است و از آنجایی که اجرای آن با شرایط و تغییرات همراه می‌شود، بدون تردید نمی‌توان امیدوار بود برنامه توسعه ششم برای اشتغال کار خاصی انجام دهد. چیزی که ارائه‌شده اصلا برنامه نیست، چون مشخص نیست اکنون در کدام نقطه قرار داریم و قرار است به چه نقطه‌ای با چه وسیله‌ای برسیم؟
خدادادی تصریح کرد: در برنامه ششم توسعه کار عملیاتی را خیلی ضعیف می‌بینیم و آن بخش که در حوزه کار و اشتغال است در کمیسیون اجتماعی اصلاح شده به این صورت که جدولی جدید را برای این لایحه طراحی و افزوده‌ایم که در آن جدول، تکالیف دولت در مراحل مختلف مشخص شده و دولت را موظف به ارائه گزارش در پایان هر سال می‌کند، چون در سنوات گذشته وقتی از دولت سؤال می‌شد.
به اهداف نخواهیم رسید
علی خدایی، نماینده کارگران در شورای عالی کار با بیان این‌که با برنامه‌ای که به عنوان برنامه ششم توسعه نوشته شده نمی‌توان به اهداف اشتغالزایی دست‌یافت گفت: بین برنامه پنجم و ششم گسستگی وجود دارد و برنامه ششم حتی راهکارهایی در جهت اهداف ناقص برنامه پنجم ندارد.
نماینده کارگران در شورای عالی کار با بیان این‌که کلیات و اهداف برنامه ششم توسعه بسیار آرمانی است، تصریح کرد: با وجود این‌که برنامه ششم توسعه در سایر حوزه‌ها دارای نکات مثبتی است اما در حوزه اشتغال ضعف‌هایی دارد که قابل ملاحظه است و با برنامه ارائه‌شده به اهداف اشتغالزایی دست نمی‌یابیم.
خدایی مهم‌ترین دغدغه و نگرانی جامعه کار و تولید را گسستگی بین برنامه پنجم و ششم دانست و خاطرنشان کرد: در برنامه پنجم بخصوص برای اشتغال اهدافی تعریف شده که هنوز به نتیجه نرسیده و اجرایی نشده، اما در برنامه ششم جهت اجرای آن برنامه‌ها یا تکمیل نواقص آن هیچ راهکاری پیش‌بینی و ارائه نشده است.
