در اولین روز هفته بسیج اصناف به عنوان بسیج اصناف وحدت و همدلی، حضور منسجم در نمازهای جمعه سراسر کشور مد نظر می باشد.
کد خبر: ۸۷۲۹۶۳۰
|
۳۰ مرداد ۱۳۹۵ - ۰۹:۳۴

به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی سازمان بسیج اصناف و بازاریان کشور هفته بسیج اصناف از امروز 29 مرداد شروع شده و تا 4 شهریور مصادف با شهادت شهید عراقی و روز قشر به پایان خواهد رسید. امروز اولین روز از هفته بسیج می باشد که به عنوان بسیج اصناف وحدت و همدلی نامگذاری شده و تاکید بر حضور منسجم اصناف و بازاریان در نمازهای جمعه سراسر کشور دارد.

نماز جمعه یکی از مهم ترین و با شکوه ترین فریضه های عبادی سیاسی اسلام است که از ابعاد گوناگون فرهنگی، سیاسی، اطلاع رسانی و غیره برخوردار می باشد. نماز جمعه از همان ابتدای تشکیل جامعه نبوی در مدینه تشریع و توسط پیامبر گرامی اسلام «صلی الله علیه و آله» اقامه شد. نزول سوره ای خاص در قرآن کریم به نام سوره جمعه که به بیان اهمیت نماز با شکوه جمعه می پردازد، جایگاه ارزشمند این فریضه الهی را در جامعه اسلامی می رساند.

این سوره، مسلمین را به بیانی کاملاً انگیزنده وادار می کند به اینکه نسبت به نماز جمعه اهتمام بورزند، و آنچه در به پا داشتن آن لازم است فراهم سازند؛ زیرا نماز جمعه از شعایر معظم خداست که تعظیم و اهتمام به امر آن هم دنیای مردم را اصلاح می کند و هم آخرتشان را.

نماز جمعه یک کنگره عظیم هفتگی است که بعد از کنگره سالانه حج، بزرگ ترین کنگره اسلامی می باشد و به همین دلیل در روایتی از پیامبر «صلی الله علیه و آله» آمده است: «شرکت در نماز جمعه حج تهی دستان است». در حقیقت اسلام به سه اجتماع بزرگ اهمیت می دهد:

1-اجتماعات روزانه که در نماز جماعت حاصل می شود؛

2-اجتماع هفتگی که در مراسم نماز جمعه است؛

3- اجتماع حج که در کنار خانه خدا هر سال یک بار انجام می گردد.

اگر گناهانی مانند دروغ، غیبت، تهمت و... جنبه فردی دارند، تفرقه یک گناه اجتماعی است. گردهمایی ها از عوامل رفع تفرقه است و تحقق این امر با وحدت هدف و عقیده و برنامه مقدور است و نمازهای گروهی گردهمایی های بر اساس وحدت هدف و عقیده است که تفرقه را می زداید و وحدت را برقرار می سازد.

مشورت که از عوامل تصحیح و تقویت اندیشه ها و زمینه ای برای اتخاذ تصمیم های درست در امر اداره اجتماع است در چنین گردهمایی هایی میسر می شود.

تفرقه از جنود کفر و اتحاد از جنود ایمان است. تفرقه است که همیشه یاری رسان کافران بوده است و دشمنان مسلمین همیشه برای تضعیف آنان از ایجاد شکاف و تفرقه در صفوف آن ها سود برده اند. در حالی که وجود یک تشکل و اجتماع، همیشه عاملی برای تحریک اعضای آن نسبت به تعقیب اهداف گروه و حفظ مواضع آن بوده است و افزون بر این آنان را از احساس غربت که امری خطرناک است نجات بخشیده است. نقش نماز جمعه و مراسم های گروهی دیگر در ایجاد و حفظ تشکل مسلمین غیر قابل انکار است.

فرق نماز فردی نیز با نمازهای جماعت مانند فرق انگشت و مشت، قطره و دریا است. در آخر باید بگوییم که نماز جمعه نمایش وحدت و هماهنگی مسلمانان است و اسلام بدین طریق با احکام و برنامه های وحدت بخش، روحیه تعاون و همکاری در جامعه اسلامی به وجود می آورد.

رهبر کبیر انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی «ره» در مورد نماز جمعه به عنوان نمایش قدرت اسلامی می فرماید: «نماز جمعه نمایشی از قدرت سیاسی و اجتماعی اسلام است باید هر چه شکوهمندتر و پر محتواتر اقامه شود. ملت ما گمان نکنند که نماز جمعه یک نماز عادی است. نماز جمعه با شکوهمندی که دارد برای نهضت کوتاه عمر ما، یک پشتوانه محکم و در پیشبرد انقلاب اسلامی ما، عامل مؤثر و بزرگی است. ملت عظیم و عزیز، با شرکت خود باید این سنگر اسلامی را هر چه عظیم تر و بلند پایه تر حفظ نماید تا به برکت آن توطئه های خائنانه و دسیسه های دشمنان خنثی شود».

قرآن کریم مردم را به «کلمه توحید»، یعنی ایمان به خداوند متعال و توحید کلمه، یعنی اتحاد و همبستگی همه گروه ها و طبقات مردم دعوت کرده است: (قُلْ یا أهْلَ الْکتابِ تَعالَوْا إِلی کلِمَه سَواءٍ بَینَنا وَ بَینَکمْ ألاّ نَعْبُدَ إِلاّ اللّهَ وَ لا نُشْرِک بِهِ شَیئًا)، «بگو ای اهل کتاب، بیایید به سوی کلمه واحد که مشترک بین ما و شماست (که می تواند برای همگان هدف و مقصود باشد) که جز خداوند یگانه را نپرستیم و چیزی را همتای او قرار ندهیم».

شریعت اسلام برای تحقق این معنا، مردم را به تشکیل اجتماع تشویق کرده به طوری که رسول گرامی اسلام(ص) فرمودند: «یدالله مع الجماعه» و روز جمعه نیز ظرف و وسیله ای برای تحقق این مطلوب مقرر گردیده است. در حقیقت نماز جمعه یکی از شعائر عبادی است که قرآن کریم به حفظ و استمرار آن توصیه اکید دارد: (وَ مَنْ یعَظِّمْ شَعائِرَ اللّهِ فَإِنّها مِنْ تَقْوَی الْقُلُوبِ).

اهمیت جمعه و این اجتماع هفتگی، به حدی است که در قرآن کریم سوره ای به نام این فریضه نامگذاری شده است. خداوند متعال در سه آیه پایانی سوره جمعه مردم را به اقامه نماز جمعه تشویق و ترغیب کرده است: (یا أیهَا الّذینَ آمَنُوا إِذا نُودِی لِلصّلاه مِنْ یوْمِ الْجُمُعَه فَاسْعَوْا إِلی ذِکرِ اللّهِ) در شأن نزول این آیه شریفه نوشته اند: پیامبر خدا(ص) با مردم نماز جمعه می خواند و مشغول خطبه خواندن بود. در این میان یک کاروان تجارتی فرا رسید و سر و صدا ایجاد شد. مردم نماز را رها کرده و به سمت کاروان شتافتند و به غیر از 12 نفر بقیه پیامبر(ص) را تنها گذاشتند. در این حال این آیات نازل شد: (إِذا رَأوْا تِجارَه أوْ لَهْوًا انْفَضّوا إِلَیها وَ تَرَکوک قائِمًا) ؛ «هنگامی که آن ها تجارت یا سرگرمی و لهوی را ببینند، پراکنده می شوند و به سوی آن می روند و تو را ایستاده (در حالی که خطبه می خوانی) به حال خود رها می کنند».

سوره جمعه ابتدا با تسبیح و حمد الهی آغاز می شود؛ خدایی را سپاس می گوید که از میان مردم رسولی را از جنس خودشان مبعوث کرد تا آیات کتاب الهی را بر آنان بخواند: (هُوَ الّذی بَعَثَ فِی اْلأُمِّیینَ رَسُولاً مِنْهُمْ یتْلُوا عَلَیهِمْ آیاتِهِ) ؛ رسولی که مردم را به اعمال نیک و اخلاق حسنه رهنمون می گرداند و کتاب و حکمت و معارف صحیح به آنان می آموزد. آیات بعدی، یعنی آیات ششم تا نهم این سوره شکل تهدید و تذکر به خود می گیرد و مردم را از سرنوشت قوم یهود بیم می دهد که نسبت به کتاب خویش و عمل به آن سستی به خرج داده و آن را رها کردند: (مَثَلُ الّذینَ حُمِّلُوا التّوْراه ثُمّ لَمْ یحْمِلُوها کمَثَلِ الْحِمارِ یحْمِلُ أسْفارًا) . از این آیات چنین استنباط می شود که اگر فریضه نماز جمعه در روح و جان جامعه جاری و ساری نباشد و محتوای راستین خود را نداشته باشد، مردم به همان سرنوشتی دچار می شوند که قوم یهود گرفتار شدند.

وقتی لزوم عمل به شریعت و اهتمام به آیات خداوند بیان شد و مردم به عواقب ترک احکام الهی آگاه شدند، زمینه برای بیان بزرگ ترین اجتماع شریعت اسلامی که همان نماز جمعه است، آماده می شود. آنچه در این آیات مورد سفارش و تأکید می باشد، شناختن و روی آوردن به ذکر خداست که مراد از ذکر خدا به قرینه آیات دیگر همان نماز جمعه است و آنچه که از آن نهی می شود، پرداختن به تجارت دنیا و به طور کلی هر کاری است که انسان را از یاد خدا باز می دارد. خداوند متعال محور اصلی و بنیادی جامعه و زیربنای زندگی فردی و اجتماعی را «ذکر الله» می داند؛ آنچه که ریسمان محکم الهی است و موجب ایجاد همدلی و وحدت و همگرایی می شود.

اعتقاد به توحید و یگانگی خداوند، یکی از ساز و کارهای عملی وحدت میان امت های مسلمان است که خداوند متعال در این آیات به آن اشاره کرده و تأثیرات آن را متذکر شده است.

 

در آموزه های دینی و معارف اسلامی ما همواره انواع تعاملات و پیوندهای اجتماعی، مانند اتحاد و همبستگی، ستایش شده و پراکندگی، اختلاف و تفرقه مورد نکوهش قرار گرفته است. آرمان های بزرگی که اسلام برای مسلمانان و برای بشریت هدیه آورده است، جز در پرتو این اجتماع و وحدت محقق نمی شود؛ از این رو شریعت اسلام دستور به برپایی نماز جمعه داده است تا همواره این پایگاه های وحدت آفرین مورد توجه همگان باشد. برپایی نماز جمعه، در ایجاد اتحاد و انسجام اسلامی کارکردهای مؤثری دارد:

1-تقویت روحیه برادری و صمیمت در جامعه؛ نماز جمعه، وسیله مهمی برای تبدیل یک جامعه ناهمگون به جامعه یکپارچه براساس اشتراکات ملی و مذهبی است. با برپایی نماز جمعه تفاوت های طبقاتی، اختلاف در رنگ و نژاد و زبان برداشته می شود و هیچ امتیازی موجب برتری و تفوق گروهی بر گروه دیگر نمی شود. نماز جمعه، جمعیت صالح و شایسته ای را پدید می آورد که با خودشان دوست و متحد و مهربان و با کافران و مستکبران سخت گیر و آشتی ناپذیرند: (مَعَهُ أشِدّاءُ عَلَی الْکفّارِ رُحَماءُ بَینَهُمْ)

2- ایجاد تشکلی از نیروهای ناپیدای جامعه؛ در دین اسلام که یک شریعت مردمی است، چنین نیست که مسئولیت جامعه متوجه یک طبقه یا یک فرد خاص و گروه معین باشد؛ بلکه همه مردم در قبال یکدیگر مسئول بوده و باید نسبت به مسائل جامعه آگاه باشند. لازم است مسائل و حوادث و پیشامدها با همه مردم در میان گذارده شود تا این مسئولیت جمعی، نمود پیدا کند. اسلام برای اینکه هرچه بیشتر آحاد ملت اسلامی را در متن مسائل و حوادث جامعه اسلامی قرار دهد، یک اجتماع هفتگی را تعیین کرده تا در آن مردم با هم پیوند بخورند و در همه نقاط امت اسلامی جامعه ای عظیم که قدرت و عزت آن را زوالی نیست پدید آید.

3-آگاهی بخشی در مسیر اتحاد؛ دور شدن جامعه از اسلام اصیل، آشنایی و تعبد صرف به ظواهر دینی و نفوذ عقاید خرافی و بدعت ها در جامعه، یکی از علل اصلی تفرقه در امت اسلام است. در طول تاریخ همیشه مساجد را در کنار مدارس می ساختند؛ زیرا در دین داری عاری از دانش، چیزی جز خرافات رشد نمی کند و ثمره علم بدون دین نیز هرج و مرج و فساد خواهد بود. بدترین چالش وحدت اسلامی و اصلی ترین مانع تحقق همبستگی در جوامع مسلمانان، جهل و عقب ماندگی و فروبستگی ذهنی است. یکی از راهکارهای پیشگیری از چالش آفرینی، آشناسازی مردم با تکلیف شرعی و رسالت مکتبی شان است. نماز جمعه، اجتماعی دینی است سرشار و مملو از علم و آگاهی و ره آورد آن، رشد فکری و بلوغ سیاسی می باشد.

امام رضا(ع) در ضمن روایتی می فرماید: «علت اینکه در نماز جمعه دو خطبه مقرر گردیده، این است که نماز جمعه محل اجتماع عموم مردم است و خداوند متعال خواسته که به این وسیله امام جمعه، سبب آگاهی بخشی و موعظه مردم شود؛ آنان را به اطاعت پروردگار تشویق نموده و از عواقب معصیت بترساند، مردم را با مصالح دینی و دنیایی آشنا سازد و حوادثی که بر مسلمانان واقع شده با ایشان در میان گذارد و آنان را از خیر و ضررشان و از صلاح و فسادشان آگاه نماید
ارسال نظرات