آمار منتشر شده توسط سازمان بین المللی غذا و خواربار حاکی از آن است که ایران در رتبه اول دور ریز محصولات کشاورزی قرار دارد و سالانه تعداد ۳۵ میلیون تن یعنی معادل ۲.۷ درصد از مواد غذایی در ایران دور ریخته می‌شود که این نشان دهنده مصرف گرایی در سایه تجمل گرایی است که خلاء وجود فرهنگ سازی در این زمینه را نمایان می کند.
کد خبر: ۸۷۱۴۱۱۳
|
۳۰ تير ۱۳۹۵ - ۰۹:۰۵

به قلم زهرا باقری

به گزارش سرویس بسیج مساجد و محلات خبرگزاری بسیج، در اصطلاح عامه اقتصاد واژه ای دووجهی به نظر می رسد چراکه نام آن باعث واکنش های مختلفی در بین افراد می شود، در مقام حرف همه به نوعی صاحبنظر هستند اما زمانی که پای اجرا می رسد، اکثر افراد به بهانه اینکه تخصصی در این زمینه ندارند خود را از اجرای آن معاف می کنند اما واقعیت امر این است که همه ما خواه ناخواه حتی در کوچکترین بخش های زندگی نیز درگیر مقوله اقتصاد هستیم.

مرور کوتاهی بر نظریه ها در خصوص اقتصاد نیز این موضوع را تایید می کند که همه افراد جامعه بالقوه به عنوان تولید و تامین کنندگان نیروی کار در این چرخه دخیل هستند اما دخالت افراد در اقتصاد با توجه به سختی تامین مایحتاج زندگی می تواند بیش از این باشد.

اما هماهنگ کردن درآمد با هزینه ها نیازمند مدیریتی دقیق است که این مدیر در اکثر خانواده ها، مادر خانواده است که لازم است نیازهای روزمره را متناسب با درآمد خانواده مدیریت کند.

در این نوع از مدیریت بیش از هر ویژگی ای، درست مصرف کردن در سایه صرفه جویی اقتصادی به ذهن متبادر می شود که نشات گرفته از عقل معیشتی و به معنای تدبیر امور اقتصادی خانواده است که در برخی افراد به صورت ذاتی موجود است ولی افرادی که فاقد این ویژگی هستند را نیز نباید از نظر دور داشت.

از سوی دیگر چندی پیش سازمان بین المللی غذا و خواربار(FAO) آماری را منتشر کرد که در آن نشان داد که هر ساله ۱.۳ میلیارد تن غذا در جهان هدر می‌رود که از این تعداد ۳۵ میلیون تن یعنی معادل ۲.۷ درصد در ایران دور ریخته می‌شود و در ادامه این آمار با اشاره به مقوله های محصولات کشاورزی ایران به عنوان رتبه اول دور ریز محصولات کشاورزی در 12 مقوله از 13 مقوله آن و در میان 39 کشور دیگر  شناخته شده است.

35 میلیون تن در واقع غذای 15میلیون نفر است و ارزش این حجم از ضایعات 5 تا 8 میلیارد دلار برآورد می شود، به عبارت دیگر اگر متوسط تعداد افراد هر خانوار را حدود 5 نفر در نظر بگیریم می‌توان گفت هر خانواده ایرانی به طور متوسط بیش از غذای یک نفر ضایعات دارد.

همچنین بر اساس تحقیقی که توسط مهدی رستگاری و علی طیفوری در اولین کنگره بین المللی کشاورزی سالم، تغذیه و جامعه در تیرماه  1394 ارائه شد، گزارش مراجع رسمی کشور در سال 1388 نشان دهنده متوسط ​​18.85 درصد ضایعات در محصولات کشاورزی بوده است. بر اساس این گزارش، ارزش ضایعات محصولات کشاورزی برابر با حدود 25 درصد درآمد ملی از صادرات نفت در آن سال بوده است. در سطح ملی بیشترین ضایعات متوجه میوه‌ها و محصولات باغی و کم­ترین ضایعات متوجه شیلات و غذاهای دریایی می‌گردد.

این آمار به وضوح نشان داد که اکثر خانواده های ما فاقد روحیه اقتصادی در زمینه صرفه جویی هستند و به نظر می رسد که اولین گام در تحقق شعار «اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل» برای خانواده های ایرانی تمرکز بر این موضوع باشد و با مدیریت غذایی صحیح از این میزان اسفبار دور ریز جلوگیری شود.

همانطور که در فرهنگ غنی ایرانی- اسلامی، غذا مصداق تمام معنی روزی، خیر و برکت است و اسراف یا اتلاف آن از نظر اخلاقی امری ناپسند تلقی می شود مدیریت محصولات غذایی نیازمند آموزش است که اجرای آن احتیاج به حرکتی به منظور فرهنگ سازی در سطح کشور دارد.

تجربه حرکت فرهنگی منسجم را می توان در «نذر فرهنگی» دانست که در چند سال اخیر در ادبیات فرهنگی جایگاهی را کسب کرد. این طرح با هدف تبليغ، ترويج و نهادينه کردن فرهنگ نذر در بین متخصصین و دانش آموختگان جامعه، ايجاد فرصت جديد نذر براي تمام مردم (نذر وقت و مهارت) و برآورده کردن نيازهاي فرهنگي جامعه پايه ريزي شده است. مبنای این طرح ابتدا کلان شهر تهران و سپس کل کشور در نظر گرفته شده است تا با اجرای آن در جهت احياي سنت ها و ارزش هايي همچون نوع دوستي و دستگيري از افراد نيازمند و جلب مشارکت اجتماعی با نیت الهی در بین متخصصین، گامي موثر برداشته شود.

«نذر فرهنگی»در این مجموعه در زمینه مهارت های پزشکی، حقوقی و مشاوره تعریف شده است، همچنین در بخش آموزش نیز با در نظر گرفتن جامعه هدف(زنان سرپرست خانوار) قریب به اتفاق خدماتی که در این زمینه وجوددارد، مهارت های هنرهای خانگی مانند خیاطی، قالی بافی و گلسازی است.

با توجه به مشکلاتی که ناشی از عدم فرهنگ سازی صحیح در بین خانواده های ایرانی در زمینه صرفه جویی در مواد غذایی و درست مصرف کردن محصولات کشاورزی وجود دارد، به نظر می رسد که جایگاه «نذر فرهنگی» در این بخش بسیار خالی است و اگر نذر وقت و مهارت در این زمینه توسط کارشناسان بخش تولیدات خانگی محصولات کشاورزی و کارشناسان تغذیه انجام شود بسیار موثر خواهد بود.

همچنین دعوت از بانوانی که تجربیات خوبی در زمینه نگه داری و مصرف درست مواد غذایی و چیدمان های سفره های پذیرایی دارند و نیز برگزاری مسابقاتی با هزینه کم و با تاکید بر استفاده از غذاهای سالم و بعضا اصیل ایرانی از دیگر راهکارهایی است که می تواند در فرهنگ سازی درست مصرف کردن و پرهیز از مصرف گرایی صرف بهره برد.

منبع: پایگاه تحلیلی  بسیج جامعه زنان کشور


ارسال نظرات