تحلیلی کوتاه بر مدیریت مصرف و اسراف در منظومه اقتصاد مقاومتی
با حاکمیت گسترس و تنوع در چهارچوب اقتصاد تولید محور امروز لاجرم اقتصادمصرفی نیز باید رویکرد بازاری داشته باشد. پس مصرف هنوز تعیین کننده است. اما آنچه که جایگاه مصرف را تغییر داده و مهمتر ساخته است، هدف داربودن و ارزش مدار بودن مصرف است.
همانگونه که تولید وابسته به مصرف است، مصرف نیز وابسته به تولید است. یعنی مصرفی که در کنه خود به تولید و چرخه آن کمک می کند، آن را بالاصرفه می کند، آن را واقعی می کند و هم ارزش های اجتماعی وفرهنگی جامعه خواستگاه تولید را در مدار تولید و چرخه مصرف به رسمیت می شناسد و بر اساس آن جریان دارد و منافع جمعی و سود جمعی آن را در محورهای مختلف اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، دینی و حتی سیاسی آن خواهان است.
چنین مصرفی، مصرف صرف نیست بلکه استفاده تام است که خود در واقعیت خود، گونه ای پیش تولید است.
منظومه اقتصاد مقاومتی در کلیت خود به دنبال چنین رویکردی در مصرف است. مصرفی که با اسراف سازگاری ندارد!
مقام عظمای ولایت پیرامون اسراف در کیفیت و کمیت مصرف دارای چنین دیدگاهی هستند:
«مسئله‌ى مدیریت مصرف، یکى از ارکان اقتصاد مقاومتى است؛ یعنى مصرف متعادل و پرهیز از اسراف و تبذیر. هم دستگاه‌هاى دولتى، هم دستگاه‌هاى غیر دولتى، هم آحاد مردم و خانواده‌ها باید به این مسئله توجه کنند؛ که این واقعاً جهاد است. امروز پرهیز از اسراف و ملاحظه‌ى تعادل در مصرف، بلاشک در مقابل دشمن یک حرکت جهادى است؛ انسان میتواند ادعا کند که این اجر جهاد فى‌سبیل‌اللّه را دارد.
یک بُعد دیگرِ این مسئله‌ى تعادل در مصرف و مدیریت مصرف این است که ما از تولید داخلى استفاده کنیم؛ این را همه‌ى دستگاه‌هاى دولتى توجه داشته باشند - دستگاه‌هاى حاکمیتى، مربوط به قواى سه‌گانه - سعى کنند هیچ تولید غیر ایرانى را مصرف نکنند؛ همت را بر این بگمارند. آحاد مردم هم مصرف تولید داخلى را بر مصرف کالاهائى با مارکهاى معروف خارجى - که بعضى فقط براى نام و نشان، براى پز دادن، براى خودنمائى کردن، در زمینه‌هاى مختلف دنبال مارکهاى خارجى میروند - ترجیح بدهند. خود مردم راه مصرف کالاهاى خارجى را ببندند.
به نظر ما طرحهاى «اقتصاد مقاومتى» جواب می دهد. همین مسئله‌ى سهمیه‌بندى بنزین که اشاره کردند، جواب داد. اگر چنانچه بنزین سهمیه‌بندى نمیشد، امروز مصرف بنزین ما از صد میلیون لیتر در روز بالاتر میرفت. توانستند این را کنترل کنند؛ که خب، امروز در یک حد خیلى خوبى هست. حتى باید جورى باشد که هیچ به بیرون نیازى نباشد، که الحمدللّه نیست. تحریم بنزین را در برنامه داشتند؛ اقتصاد مقاومتى تحریم بنزین را خنثى کرد. و بقیه‌ى چیزهائى که مورد نیاز کشور است.
هدفمند کردن یارانه‌ها هم در جهت شکل دادن به اقتصاد ملى است؛ که اینها میتواند هم رونق ایجاد کند - در تولید، در اشتغال - و هم موجب رفاه شود؛ اینها مایه‌ى رشد تولید کشور، رشد اقتصادى کشور، مایه‌ى اقتدار یک کشور است. با رشد تولید، یک کشور در دنیا اقتدار حقیقى و آبروى بین‌المللى پیدا میکند. این کار بایستى به انجام برسد.» (بیانات مقام معظم رهبری در دیدار کارگزاران نظام، 1391/5/3)
فرمایش فوق از سوی مقام معظم رهبری دارای سه رکن مهم است:
1- فرهنگی سازی پیرامون فرهنگ مصرف در چهارچوب اقتصاد کشور با توجه به مسیر منظومه اقتصاد مقاومتی
2- پرهیز از اسراف و زیاده روی در کمیت و کیفیت مصرف
3- مصرف متکی به تولید مستقل داخلی
هر سه رکن فوق در مختصر ترین صورت خود مصرف در معنای استفاده را تبین و روشن می سازند.
