فهرست دانشگاه‌های برتر در تولید علم اعلام شد

به گزارش خبرگزاری بسیج، محمدجواد دهقانی سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) گفت: اطلاعات مستخرج از پایگاه استنادی آی.اس.آی تا تاریخ چهارم تیرماه سال 95 نشان می‌دهد که تولید علم برتر در ایران در حال افزایش است.
 
دهقانی اظهار داشت: به طور میانگین از سال 2006 تا 2015 هر ساله حدود دو میلیون مدرک در پایگاه وب آو ساینس تامسون رویترز (آی.اس.آی) نمایه شده‌اند. در مجموع از سال 2006 تاکنون بیش از بیست و یک و نیم میلیون مدرک در آی.اس.آی نمایه شده است که از آن تحت عنوان تولید علم نام برده می‌شود. از این میزان حدود 19 میلیون مدرک در معتبرترین مجلات بین المللی منتشر شده و 4.5 (چهار و نیم) میلیون نیز در معتبرترین کنفرانس ها ارایه شده اند. از این تعداد مدرک تنها 126429 مورد مقالات برتر (پراستناد) هستند که آن را تولید علم برتر می‌نامند.
 
سرپرست ISC تصریح کرد: استنادها در دنیای علم مهمترین عامل مرجعیت علمی هستند. استنادها بیانگر میزان استفاده از علم تولید شده هستند و هر چقدر مقدار استنادها بیشتر باشد به آن معنی است که میزان اثرگذاری آن علم بیشتر است. مقالات پراستناد هر چند تحت عنوان مقالات یک درصد برتر نیز شناخته می شوند، اما ارقام نشان می دهند که سهم این مقالات از کل مدارک دنیا کمتر از یک درصد است.
 
وی گفت: سهم ایران از مقالات پراستناد دنیا مرتبا در حال افزایش است. در سال 2006 تنها 0.3 درصد از مقالات پراستناد دنیا را تولید کردیم، اما این رقم در سال 2015 به 1.5 درصد و در سال 2016 به 2.2 درصد رسیده است. برخلاف ایران، سهم ترکیه از پراستنادترین مقالات دنیا به طور مرتب در حال کاهش است. سهم ترکیه از مقالات پراستناد بین المللی از سال 2006 تا 2009 یک روند رو به رشد را تجربه کرده است و از 0.6 درصد به 1.1 درصد رسید. اما در سال 2010 این رقم به 0.9 درصد رسید و در سال 2016 سهم ترکیه از مقالات پراستناد دنیا 0.9 درصد بود
 
دهقانی افزود: مقایسه تعداد مقالات پراستناد ایران و ترکیه نشان می‌دهد که سهم ایران از مقالات پراستناد به سرعت در حال افزایش است و ترکیه را از سال 2013 پشت سرگذاشته است. در سال 2012 تعداد مقالات پراستناد ترکیه 127 مورد و ایران 109 مورد بود، اما در سال 2013 سهم ایران به 156 مورد رسید و سهم ترکیه هر چند به 148 مورد افزایش یافت، اما بعد از ایران قرار گرفت. ایران درسال 2014 تعداد 191 مقاله پراستناد تولید کرد در حالیکه که تعداد مقالات ترکیه به 161 مورد رسید. در سال 2015 دوباره تعداد مقالات پراستناد ایران افزایش یافته و به 227 مورد رسید، اما در این سال تعداد مقالات پراستناد ترکیه کاهش یافت و به 152 مورد رسید.
 
دهقانی ادامه داد: پایگاه استنادی آی.اس.آی همیشه به ارایه مقالات پراستناد در 10 سال اخیر می‌پردازد. اگر به سهم تولید علم کشورهای مختلف دنیا از مقالات پراستناد و سهم آنها از کل تولید علم دنیا در فاصله سال‌های 2006 تا 2016 بنگریم واقعیت‌های جالبی پدیدار می‌شود. آمریکا 27 درصد از علم دنیا را تولید می کند و از این لحاظ جایگاه نخست دنیا را در اختیار دارد. این کشور 51 درصد از مقالات پراستناد دنیا را تولید می‌کند بنابراین تقریبا دو برابر سهم تولید علمش مقاله پراستناد تولید می‌کند.
 
وی اضافه کرد: انگلستان حدود 6 درصد علم دنیا و حدود 14 درصد مقالات پراستناد دنیا را تولید کرده است. سهم مقالات پراستناد این کشور نیز بیش از دو برابر سهم تولید علم این کشور است. چین حدود 12 درصد علم دنیا و حدود 13 درصد از مقالات پراستناد دنیا را تولید کرده است. آلمان 6 درصد علم دنیا و 12 درصد از مقالات پراستناد دنیا را تولید می کند. فرانسه حدود درصد علم دنیا و 8 درصد مقالات پراستناد دنیا را تولید می‌کند.
 
سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) گفت: براساس تعداد مقالات در فاصله سال های  2006 تا 2016  رتبه ایران 22 و رتبه ترکیه 18 خواهد بود، اما از نظر تعداد مقالات پراستناد و به عبارت دیگر کیفیت مقالات تولید شده برای دو کشور وضعیت متفاوت است. بر این اساس، رتبه ایران 35 و رتبه ترکیه 33 است. ترکیه حدود 1.5 درصد از علم دنیا را تولید کرده، اما حدود 0.9درصد از مقالات پراستناد دنیا در این دوره زمانی را به خود اختصاص داده است. در همین فاصله زمانی ایران حدود 1 درصد از علم دنیا را تولید کرده است و حدود 0.8 درصد از مقالات پراستناد دنیا را به خود اختصاص داده است.
 
دهقانی افزود: هم اکنون در سال 2016 ایران از لحاظ کمیت تولید علم در پایگاه آی.اس.آی از ترکیه پیشی گرفته است. ایران تا تاریخ چهارم تیرماه سال 95 تعداد 15852 مدرک و ترکیه تعداد 15358 مدرک تولید کرده است. هر چند اطلاعات سال 2016 هنوز کامل نشده است، اما سهم تولید علم ایران نسبت به سال گذشته افزایش یافته و از 1.5 درصد در سال 2015 به 1.8 درصد در سال 2016 رسیده است.
 
وی گفت: نقش دانشگاه‌های کشور در تولید مقالات پراستناد با یکدیگر متفاوت است. دانشگاه شریف در دوره زمانی 2006 تا 2016 بیشترین تعداد مقالات پراستناد را تولید کرده است. این دانشگاه 95 مقاله پراستناد در معتبرترین مجلات بین‌المللی منتشر کرده است. دانشگاه تهران با تولید 83 مقاله بعد از دانشگاه شریف قرار دارد. دانشگاه صنعتی امیرکبیر، صنعتی اصفهان، پژوهشگاه دانش های بنیادی، علم صنعت ایران، تربیت مدرس، علوم پزشکی تهران، دانشگاه شیراز، تبریز و فردوسی مشهد به ترتیب رتبه‌های بعدی را به خود اختصاص داده‌اند. این دانشگاه‌ها به ترتیب 80، 80، 61، 59، 56، 54، 38، 37 و 32 مقاله پراستناد تولید کرده‌اند.