ما و تیله بازی فرهنگی!
قریب به 20 دستگاه عریض و طویل با بودجه هایی هنگفت به طور مستقیم متولیان امر فرهنگ در این شهر هستند، اما نتیجه را می توان با نیم نگاهی به وضعیت طلاق، اعتیاد، عفاف، حجاب، پایبندی به اخلاق، محتواها و محصولات تولید شده فرهنگی و... دریافت.
از نظر برخی کار فرهنگی صرفا به نصب بنر و برگزاری همایش و از این دست کارهای ویترینی خلاصه شده است که نه می تواند جریان ساز باشد و نه حتی در جذب چند لحظه ای مخاطب موثر است. اما بدبختانه توهم تاثیرگذاری هم دارند.
البته برخی دیگر کار را فراتر برده و حتی از همین فضاسازی های سطحی نیز دست کشیده اند تا به کل بتوان ادعا کرد هیچ خروجی موثر و حتی ویترینی نیز ندارند.
خروجی برخی نهادها به معنی واقعی کلمه در رنج محصولات و فعالیت های یک کمیته تشکل دانشجویی است و چه بسا در برخی موارد حتی پایین تر و ابتدایی تر از آن!
شاید بتوان ریشه آن را در نداشتن درک درستی از کار فرهنگی و یا اعتقاد نداشتن به ضرورت و اهمیت بالای آن توسط برخی افراد قلمداد کرد. کما این که برخی نزدیک به 40 سال از انقلاب گذشته تازه چند جزوه و کتاب غربی خوانده اند و یادشان افتاده است فرهنگ را بازتعریف کنند!
حال آن که مقام معظم رهبری فرموده اند حتی حاضرند جانشان را در راه فرهنگ فدا کنند. به راستی این حجت را برای ما تمام نمی کند؟ اهمیت مساله به چه شکل دیگری برای کسانی که در شاکله این نظام فعالیت می کنند باید بیان شود تا شاید از خواب بیدار شوند؟
ای کاش مسئولین محترم توجه می کردند که حضرت آقا این فرمایشات را برای ثبت در تاریخ به زبان نمی آورند! بلکه مخطابشان همین مسئولین و همه ما هستیم! وقتی برخی جلسات فرهنگی نه اکثر شهرهای کشور حالتی فرمایشی به خود گرفته است و حضرت آقا لفظ قرارگاه را به کار می برند، به جای این که در ابتدا برای شکل بندی و تعریف ساختارهای جدید تلاش کنید، که البته لازمه کار بوده، مغز مطلب را دریابید.
امروز یکی از تاثیرگذارترین شیوه های کار فرهنگی به اشتراک گذاشتن تجربیات ارزشی فرد فرد جامعه است. اگر به اندیشه ها و فرمایشات مقام معظم رهبری رجوع کنیم متوجه توصیه ایشان به تدوین، کار علمی و پژوهش بر روی تجربیات متراکم تمام سال های پس از انقلاب می شویم.
در طول این سال ها 20 دستگاه فرهنگی ما کدام تجربه های متراکم را تدوین کرده و در اختیار عموم، یا لااقل نیروهای فرهنگی خود قرار داده اند؟
کدام یک از این دستگاه ها می تواند ادعا کند در طول فعالیت خود در حد ایده آل های موجود، تاثیر محسوس و ملموسی بر فضای فرهنگی شهر گذاشته است؟
اگر در طول تمام این سال ها تجربه کرده ایم که محدود کردن امر به معروف و نهی از منکر صرفا به مساله حجاب نه به ترویج حجاب و عفاف کمک می کند و نه امر به معروف، امروز باید درس گرفته و با قوت عدالتخواهی و حمایت از مستضعفین را به عنوان یکی از مهمترین ارکان امر به معروف و نهی از منکر در جامعه دنبال کنیم.
اگر در تمام این سال ها نگاهی سطحی و غیرفرهنگی به مقوله حجاب نداشتیم شرایطی مشابه با امروز پیش نمی آمد که برخی آقایان حتی از مصاحبه کردن در رابطه با آن هم هراس داشته باشند!
در حوزه دفاع مقدس چه تعداد از صد ها هزار عکس و فیلم و خاطره ای که در میان مردم موجود است و رفته رفته از بین می رود به سند و فلیم و محتوای مخاطب پسند تبدیل شده است؟
چه اقدام موثری در مدارس ما در مقابل هجمه های فکری دشمنان صورت می گیرد؟ آیا اطلاع داریم که برخی دانشگاه های ما به معنی واقعی کلمه از نظر فرهنگی سقوط کرده اند؟
چگونه است که معاونت فرهنگی شهرداری مشهد، به یک قطب فرهنگی تاثیرگذار تبدیل می شود اما اگر چندین نهاد و معاونت و... فرهنگی شهر ما را یک جا جمع کنیم حتی به اندازه نصف آن تاثیر گذاری ندارد؟
اگر روحیه جهادی در کار باشد حل برخی از این معضلات حتی در دایره توان تشکل های دانشجویی با آن بضاعت و نیروی انسانی محدود می گنجد.
اولین قدم برای رهایی از این اوضاع اسفناک فرهنگی در ارومیه، تجدیدنظر و تغییر اساسی در سیستم اجرا و ملزم بودن به عملیاتی شدن مصوبات فرهنگی است و تا اقدامی در این راستا صورت نگیرد، صحبت از اطلس فرهنگی، سیستم رصد فرهنگی، آمایش فرهنگی و... بی فایده خواهد بود و تمام این جلسات و همایش ها و ... هیچ تفاوتی با تیله بازی فرهنگی نخواهد داشت!
فعالین فرهنگی، نخبگان و رسانه ها باید ذره بین خود را به سمت عملکرد فرهنگی نهادهای مختلف برگردانند و به طور جد فعالیت های کارآمد فرهنگی را از آنان مطالبه کنند.
و اما یک روی سخن نیز با نیروهای انقلابی و افراد دغدغه مند در حوزه فرهنگ است. ظاهرا امیدوار ماندن به برخی از حضرات به اصطلاح مسئول فرهنگی خطایی بزرگ بوده و هر کس در این حیطه احساس دغدغه می کند، باید آستین بالا زده و با روحیه جهادی و در حد توان و بضاعت خود وارد صحنه شود.
امروز راه نجات فرهنگ کشور در تشکیل هسته های خودجوش فرهنگی است که باید ضمن حفظ استقلال خود، از ظرفیت های سخت افزاری موجود در نهادها نیز استفاده کرده تا به معنی واقعی کلمه تاثیرگذار باشند.
اگر چنین هسته هایی شکل گرفته و با مرور زمان بتوانند تا حد قابل قبولی روی پای خود بایستند، می توان آن نمونه موفقی از کادرسازی دانست که شاید در بلندمدت عرصه فرهنگی را در اختیار کسانی قرار دهد که خود از جنس آن بوده و نگاهی ابزاری و ویترینی نسبت به آن ندارند.
منبع: ندای ارومیه
