تفاوت های اقتصاد مقاومتی و اقتصاد ریاضتی
فارغ از اینکه هنوز آنطور که باید تحرکی از سوی مسئولین دولتی برای تحقق شایسته ی سیاست های مربوط به اقتصاد مقاومتی انجام نشده است و متاسفانه حتی نشانه هایی هم هرچند کوچک از عزم راسخ دولت برای تلاش در این راستا دیده نمی شود،اجهاف بزرگی که در حق اصول و سیاست های اقتصاد مقاومتی دانسته یا ندانسته انجام می شود هم عرض گرفتن و یا حتی یکی دانستن آن با اقتصاد ریاضتی است.این تلفیق و تقارن گاه از روی عدم آگاهی و وجود اطلاعات و دانش کافی است و گاهی هم برای تخریب چهره اقتصاد مقاومتی و ایجاد هراس از اجرای آن در میان توده ی مردم صورت می گیرد.اما اقتصاد ریاضتی چیست؟ و چه نسبتی با اقتصاد مقاومتی دارد؟ سوالاتی است که در این نوشته برآنیم به آنها پاسخ گوییم. بخوانید:
- اقتصاد ریاضتی همانگونه که از نام آن بر می آید نوعی شیوه ی مدیریتی خاصی است که در شرایط بحران اقتصادی اعمال می شود تا بحران تمام شود و اغلب سختی ها و مشکلات اقتصادی را بر جامعه تحمیل می کند. لذا اولین مشخصه بارز اقتصاد ریاضتی آن است که تغییر بنیادینی در اقتصاد ایجاد نمی کند و تنها با انجام کارهایی مقطعی سعی دارد مدیریت بحران انجام دهد. اقتصاد ریاضتی مبتنی است بر انجام دو دسته تغییر در دو جهت مختلف؛اول افزایش پرداختی های جامعه به نفع دولت مانند مالیات ها،هزینه خدمات عمومی(مانند هزینه حمل و نقل شهری و...) و خدمات اجتماعی(مانند بیمه ها و...) و دوم کاهش در خدمات و هزینه هایی که دولت به نفع جامعه انجام می دهد مانند هزینه های رفاهی و سهمی که دولت در خدمات درمانی و تامین اجتماعی بر عهده دارد و نیز پروژه های توسعه ای . همه ی این اقدامات برای این است که دولت مشکلات خود مانند کسری بودجه را حل کند به همین دلیل برخی کارشناسان معتقدند اقتصاد ریاضتی بیش از آنکه به نفع مردم یک جامعه باشد به نفع کشورهایی است که دولت با آنها داد وستد انجام می دهد. به این دلیل که طرف های معامله خارجی وقتی ببینند با دولتی که به لحاظ مشکلاتی مانند کسری بودجه و ذخایر پولی در وضع مناسب تری قرار دارد برای انجام معامله با او راغب تر می شوند. نمونه ی این مساله را می توان در کشور یونان در طی سه سال اخیر دید. این کشور با اجرای شدید ترین برنامه های ریاضتی که مدنظر کشورهایی چون آلمان و فرانسه و انگلستان بود مشکلات بسیاری را در داخل یونان به وجود آورد.
- اما سوی دیگر و درست در نقطه ی مقابل اقتصاد ریاضتی اقتصاد مقاومتی قرار دارد که اهدافی متفاوت تر از اقتصاد ریاضتی را دنبال می کند. اقتصاد مقاومتی برخلاف اقتصاد ریاضتی در پی ایجاد تغییراتی بنیادین و دائمی در اقتصاد است . مهمترین وجه اقتصاد مقاومتی فعال نمودن آن بخش از جامعه است که پتانسیل بسیار بالایی برای نقش آفرینی در اقتصاد کشور را دارد ولی به دلیل موانع و مشکلات مدیریتی و گاه بروکراتیک نمی تواند آنطور که باید نقش اش را ایفا کند.بعبارتی دیگر اقتصاد مقاومتی تلاش دارد تا بخش خصوصی را با تمام ظرفیت اش وارد اقتصاد کشور کند تا در شرایطی مانند تحریم های ظالمانه ای که بر کشور اعمال می شود کمترین درجه وابستگی به خارج وجود داشته باشد.اقتصاد مقاومتی برنامه ای برای یک سال یا دوسال یا مواقع بحرانی نیست،بلکه هدف آن دگرگونی در ماهیت اقتصادی کشور و بویژه مقاوم سازی آن در برابر برنامه ریزی های هجومی است که دشمن تدارک دیده است.
- آنچه که از مطالب گفته شده در موارد یک و دو میتوان نتیجه گرفت تفاوت های بسیار بارز بین اقتصاد ریاضتی و اقتصاد مقاومتی است که اجملاً به شرح زیر اند:
الف. اقتصاد ریاضتی بصورتی محدود و در هزینه های مانند آنچه در قسمت یک بیان شد اعمال می شود اما اقتصاد مقاومتی برنامه ای است برای تمامی بخش های اقتصادی اعم از دولتی و خصوصی
ب.اقتصاد ریاضتی نوعی روش مدیریتی است که مواقع بحران اقتصادی به اجرا گذاشته می شود و هنگامی که بحران تمام شد اصول اقتصاد ریاضتی نیز کنار گذاشته می شود حال آنکه اقتصاد ریاضتی نسخه ای طولانی مدت برای اقتصاد تجویز می کند تا پایه های آن را محکم و محکم تر کند.
ج.اقتصاد ریاضتی طبق میل و نظر کشورهای خارجی طرف معامله با کشور انجام می شود تا آنها اطمینان حاصل کنند که کشور طرف معامله شان از عهده پرداخت بدهی هایش برخواهد آمد و غالباً وابستگی اقتصادی به دنبال دارد در صورتی که اقتصاد مقاومتی در پی قطع وابستگی های حساس اقتصادی با دنیای خارج است تا زمانی که کشورهای دیگر می خواهند از اقتصاد بعنوان یک اهرم فشار استفاده کنند با مانع روبرو شوند.
