آخرین اظهارنظر دانشور به همین چند روز پیش برمی‌گردد؛ وقتی که این‌بار برای اطلاع‌رسانی در زمینه زنان کارتن‌خواب از اینستاگرام استفاده کرد و نوشت: امروز در جلسه علنی شورای شهر تهران به نا کارآمدی دستگاههای دولتی و شهرداری و سایر نهادهای به اصطلاح حمایتی در رسیدگی به وضعیت زنان کارتن‌خواب و کودکانشان معترض شدم و این‌که ساماندهی این وضعیت جزو مطالبات جدی من و مردم است و هیچ‌گونه سهل‌انگاری و سمبل‌کاری در این زمینه قابل قبول نیست.
اولین
زنگ خطرهای افزایش زنان کارتن‌خواب در سال 93 نواخته شد، اما صحبت در این
مورد در سال 94 به اوج خود رسید و با عطف توجهی که مسئولان نسبت به این
مسأله پیدا کردند، رسانه‌ها نیز بیش از پیش به ماجرا پرداختند و جو
رسانه‌ای پررنگی در این رابطه به وجود آمد که تا ماه‌ها رسانه‌ها، مردم و
مسئولان را درگیر خود کرده بود.
به گزارش سرویس جامعه زنان خبرگزاری بسیج به نقل از مهرخانه، مسأله کارتن‌خوابی همیشه به‌عنوان یک آسیب مهم اجتماعی مطرح بوده و به‌ویژه در پاییز و زمستان به دلیل سردشدن هوا بحث آن داغ می‌شود، اما یکی از مباحثی که در سال‌های اخیر مورد توجه مسئولان قرار گرفته، افرایش کارتن‌خوابی زنان و نگرانی‌هایی است که در این رابطه وجود دارد. اولین‌بار سال 93 بود که زمزمه‌هایی درباره کارتن‌خوابی زنان و افزایش این مسأله به گوش رسید و مسئولان حوزه‌های مختلف، یکی پس از دیگری بر ضرورت برنامه‌ریزی برای ساماندهی زنان کارتن‌خواب و کاهش تعداد آن‌ها تأکید کردند.
آمارهایی که در این زمینه مطرح شد، متفاوت بود و از 2 هزار تا 5 هزار زن کارتن‌خواب را دربرمی‌گرفت؛ آمارهایی که واکنش‌های متناقضی را به همراه داشت و برخی از مسئولان آن را تکذیب و برخی دیگر بر صحت آن پافشاری می‌کردند. اما به هرحال، همگی مسئولین متفق‌القول هستند که در سال‌های اخیر آمار کارتن‌خوابی زنان افزایش یافته و این مسأله نگران‌کننده است؛ به‌خصوص که تعداد زنان کارتن‌خواب باردار نیز قابل توجه است و این یعنی افزایش ابعاد و تأثیرات منفی این آسیب اجتماعی شوم.
زنگ خطرهای مسئولان و رسانه‌ها در مورد زنان کارتن‌خواب
اولین زنگ خطرهای افزایش زنان کارتن‌خواب در سال 93 نواخته شد، اما صحبت در این مورد در سال 94 به اوج خود رسید و با عطف توجهی که مسئولان نسبت به این مسأله پیدا کردند، رسانه‌ها نیز بیش از پیش به ماجرا پرداختند و جو رسانه‌ای پررنگی در این رابطه به وجود آمد که تا ماه‌ها رسانه‌ها، مردم و مسئولان را درگیر خود کرده بود. رسانه‌ها هر روز با یک مقام مسئول در این رابطه صحبت می‌کردند و مسئولان نیز از دادن وعده دریغ نمی‌کردند. در این زمینه سازمان‌ها و وزارت‌خانه‌های مختلفی ورود پیدا کردند و وعده همکاری برای حل مشکل را دادند.
معاونت امور زنان و خانواده؛ از ارائه آمارهای بحث‌انگیز تا وظیفه هماهنگی دستگاه‌ها
یکی از ارگان‌هایی که به مسأله کارتن‌خوابی زنان ورود پیدا کرد، معاونت امور زنان و خانواده بود. تیر ماه 93 بود که شهیندخت مولاوردی؛ معاون رییس‌جمهور در امور زنان و خانواده در پاسخ به سؤال شهلا میرگلوبیات نماینده مردم ساوه در مجلس، در رابطه با برنامه‌ها‌ی معاونت برای زنان کارتن‌خواب، خبر از امضای تفاهم‌نامه‌ای با ستاد مبارزه با مواد مخدر، وزارت بهداشت و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی داد و گفت قرار است کارگروهی در این زمینه در وزارت تعاون تشکیل شود تا در راستای آن برای زنان بهبودیافته از اعتیاد، اشتغال‌زایی و کارآفرینی صورت گیرد. او همچنین به تشکیل کارگروه پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی در معاونت امور زنان و خانواده اشاره کرد و وعده داد که این کارگروه با همکاری سازمان‌های مردم‌نهاد وضعیت زنان کارتن‌خواب را مورد بررسی قرار دهد.
مولاوردی یک سال بعد اعلام کرد طبق بررسی‌ها 15 هزار کارتن‌خواب در کشور وجود دارند که 5 هزار نفر آن‌ها زن هستند و این یعنی یک‌سوم آمار کل کارتن‌خواب‌ها. او 13 دستگاه را در مورد زنان کارتن‌خواب مسئول دانست و گفت این دستگاه‌ها باید هرچه سریع‌تر به وظایف خود عمل کنند.
او درباره نقش معاونت امور زنان و خانواده برای حل مشکل زنان کارتن‌خواب معتقد است این معاونت وظیفه حساسیت‌زایی نسبت به این موضوع را در بین دستگاههای مختلف اجرایی داشته و بر اهمیت پرداختن به این موضوع تأکید کرده است. مولاوردی وظیفه دیگر معاونت را ایجاد هماهنگی بین دستگاههای متولی امر برای انجام وظایف آن‌ها دانسته و تأکید می‌کند که معاونت در این زمینه وظیفه خود را به خوبی انجام داده است.
معاون رییس‌جمهور در امور زنان و خانواده می‌افزاید: ساماندهی زنان کارتن‌خواب متولیان خودش را دارد و انتظار ما این است که متولیان برای رفع این مشکل، پا پیش بگذارند. معاونت امور زنان در قالب پیشنهادها و طرح‌هایی مانند پیگیری ساماندهی وضعیت زنان کارتن‌خواب به این موضوع پرداخته است.
سازمان بهزیستی؛ مسئولیت‌ها و وعده‌ها
سازمان بهزیستی که زیرمجموعه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است، از دیگر سازمان‌هایی است که در زمینه زنان کارتن‌خواب وظیفه دارد و رییس این سازمان نیز طی سال گذشته مباحث متعددی را پیرامون ساماندهی وضعیت زنان کارتن‌خواب مطرح کرده است. انوشیروان محسنی‌بندپی اردیبهشت ماه سال گذشته خبر از اجرای طرح جمع‌آوری و ساماندهی زنان کارتن‌خواب در تهران داد و گفت این طرح در قالب تفاهم با شهرداری تهران اجرا خواهد شد؛ به این ترتیب که جمع‌آوری این افراد برعهده شهرداری، و ساماندهی آن‌ها برعهده بهزیستی است.
محسنی‌بندپی آبان ماه سال گذشته، با اشاره به برگزاری جلسات متعدد بین سازمان بهزیستی و دستگاههای مختلف برای ساماندهی کارتن‌خواب‌ها گفت: طرح ساماندهی کارتن‌خواب‌ها و معتادان متجاهر به‌طور آزمایشی در تهران اجرا می‌شود. این امیدواری وجود دارد که طی6 تا 7 ماه، نسبت به ساماندهی بیش از 60 درصد کارتن خواب‌ها، معتادان متجاهر و افراد رهاشده، اقدامات لازم صورت گیرد. یک تیم کاری برای ساماندهی کارتن‌خواب‌ها با همکاری دستگاههای مختلف و با محوریت استانداری تهران تشکیل شده و این تیم، دستور جلسه‌ای تنظیم کرده و وظایف بهزیستی، نیروی انتظامی و دانشگاه‌ها در این صورت جلسه تعیین شده است.
تلاش‌ها و وعده‌های شهرداری برای ساماندهی زنان کارتن‌خواب
یکی دیگر از نهادهای متولی در زمینه زنان کارتن‌خواب، شهرداری است که اقداماتی در این زمینه انجام داده است. رضا جاگیری؛ معاون سازمان خدمات اجتماعی سازمان رفاه شهرداری تهران جزو اولین کسانی بود که در پاییز سال 93 آماری از زنان کارتن‌خواب شهر تهران ارایه کرد و گفت رنج سنی زنان کارتن‌خواب در تهران نسبت به سه سال اخیر کاهش یافته است. به عنوان مثال اگر در سال 90 زنان کارتن‌خواب عمدتاً زنان ۴۵ سال به بالا و سالمند بودند، اما در حال حاضر میانگین سنی آن‌ها به 32 سال رسیده است. طبق اعلام جاگیری، حدود 15 هزار کارتن‌خواب در تهران وجود دارد که تقریباً 2 هزار نفر از این کارتن‌خواب‌ها را زنان تشکیل می‌دهند.
اواخر سال 93 بود که فرزاد هوشیارپارسیان؛ مدیرعامل سازمان رفاه، خدمات و مشارکت‌های شهرداری تهران با اشاره به وضعیت زنان کارتن‌خواب شهر تهران گفت این زنان هر شب در سطح شهر جمع‌آوری و به مددسرا ارجاع می‌شوند. وعده هوشیار این بود که براساس برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده برای سال 94، زنان در خانه‌های میان‌راهی مورد حمایت قرار گیرند و پس از آن، به ستاد توانمندسازی معرفی و بعد از آموزش و درآمدزایی، به آن‌ها وام تهیه خانه ارائه شود تا در نهایت از خانه‌های بین راهی مرخص شوند.
دیدگاه انتقادی شهردار تهران درباره ساخت سامان‌سرا
دستگاههای مختلف بر اهمیت ساخت سامان‌سراها برای اسکان کارتن‌خواب‌ها از جمله زنان کارتن‌خواب تأکید دارند، اما با این وجود، محمدباقر قالیباف؛ شهردار تهران نظر چندان مساعدی نسبت به ساخت سامان‌سراها ندارد. او خرداد ماه سال گذشته در پاسخ به سؤالی مبنی بر ساخت پنج سامان‌سرای جدید ویژه کارتن‌خواب‌های شهر تهران گفت: من سابقه انجام این کار را با روش موجود دارم، اما این روش را که ساخت اردوگاهی برای کارتن‌خواب‌هاست، به هیچ عنوان قبول ندارم. در حقیقت این‌که اردوگاهی درست کنیم و کارتن‌خواب‌ها از سطح شهر جمع‌آوری و تحت عنوان ماده 16 در مکانی جمع‌آوری شوند، روش مناسبی نیست، اما با توجه به درخواست وزارت کشور برای کمک در این حوزه، تاکنون دو سامان‌سرا به صورت قطعی آماده‌سازی شده‌اند. دو سامان‌سرای دیگر نیز در حال آماده‌سازی است که امیدواریم در آینده نزدیک این دو سامان‌سرا نیز تکمیل شود. اساساً این روش، روش درستی نیست؛ چراکه در میان کارتن‌خواب‌ها افراد تحصیل‌کرده وجود دارند که تنها با یک کمک اندک می‌توان زمینه‌ای را فراهم کرد تا خودشان خود را اداره کنند. نباید در خصوص این افراد برخوردهای قهرآمیز و سطحی انجام شود. بی‌تردید روش درست همین برگزاری بازارچه‌های خیریه است.
در آذر ماه سال 94 نیز طرح جمع‌آوری زنان کارتن‌خواب با مشارکت نیروی انتظامی و شهرداری تهران به مدت یک هفته انجام شد و در این طرح 500 زن کارتن‌خواب از سطح شهر تهران جمع‌آوری شدند. حجت‌الاسلام میثم امرودی؛ معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران در این رابطه گفت: در این طرح، زنان کارتن‌خواب به کمپ شفق منتقل شدند. پس از عملیات غربال‌گری، حدود 400 نفر در این کمپ مستقر شده و یک‌صد نفر نیز به دلیل عدم اعتیاد، به مددسراهای ویژه بانوان در مناطق 18و 21 منتقل شدند. در میان بانوان کارتن‌خوابی که جمع‌آوری شدند، عده‌ای دارای فرزند بودند که مسئولیت این فرزندان با هماهنگی‌های انجام‌شده به بهزیستی و سازمان‌های مردم‌نهاد واگذار شد. بر اساس رایزنی‌های انجام‌شده با بهزیستی و وزارت بهداشت، مقرر شد تا تعداد مددکاران برای کمک به زنان کارتن‌خواب افزایش پیدا کند و به بیش از میزان استاندارد نیز برسد.
مشکلات ساماندهی زنان کارتن‌خواب از زبان دانشور؛ عضو شورای شهر
یکی از افرادی که در سال 93 و 94 در رابطه با زنان کارتن‌خواب مسایل زیادی را مطرح کرد و بخش مهمی از جو رسانه‌ای پیرامون وضعیت زنان کارتن‌خواب در واکنش به صحبت‌های او شکل گرفت، فاطمه دانشور؛ رییس کمیته اجتماعی شورای شهر تهران است. دانشور که یکی از پیگیرترین مسئولان در مسأله کارتن‌خوابی زنان است، در صحبت‌های خود به کوتاهی مسئولان امر اشاره می‌کند و آن‌ها را به عمل به وظایف قانونی خود فرامی‌خواند. او در سال 93 تعداد کارتن‌خواب‌های شهر تهران را 12 هزار نفر دانست و گفت 3 هزار نفر از این تعداد را زنان شامل می‌شوند.
گویا دولت انگیزه‌ای برای ورود جدی به مسأله زنان کارتن‌خواب ندارد
او افزود: این در حالی است که تنها یک سامان‌سرای لویزان با گنجایش 200 نفر مخصوص زنان است. به غیر از شهرداری هیچ نهادی به طور جدی در این موضوع ورود پیدا نکرده است. از طرفی توان شهرداری نیز پاسخ‌گوی این تعداد نیست. بنابر قانون، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مسئولیت این افراد را برعهده دارد. دولت در خصوص ساماندهی زنان کارتن‌خواب ضعف دارد و گویا انگیزه‌ای برای ورود جدی ندارد. با توجه به افزایش آمار زنان کارتن‌خواب، هماهنگی بین‌بخشی لازم است و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی باید حساسیت بیشتری از خود نشان دهد. برنامه و فعالیت وزارت رفاه مشخص نیست و اگر هم برنامه‌ای دارد، اطلاع‌رسانی خوبی نشده است. شهرداری این موضوع را در نظر دارد و بودجه‌ای نیز برای آن اختصاص داده است. برای مثال تأسیس یک مرکز ترک اعتیاد کودکان در حال طراحی است و سامان‌سرای دوم نیز در دست ساخت است؛ اگرچه دو مرکز برای جمعیت تهران کافی نیست و باید در سال‌های بعد این تعداد افزایش یابد.
دانشور ارتباط کم بین شهرداری و دولت را یکی از مشکلات موجود در راه ساماندهی زنان کارتن‌خواب دانست و گفت: به دلیل این ارتباط کم، در حال حاضر تنها شهرداری نسبت به جمع‌آوری کارتن خواب‌ها و ارایه مشاوره‌های مددکاری ابتدایی اقدام می‌کند و بعد مجدداً این افراد رها می‌شوند و لازم است با مداخله تیم‌های متخصص به سایر مراکز تخصصی اعزام و مجددا به خانواده بازگردند.
به گفته دانشور یکی از مشکلات ساماندهی زنان کارتن‌خواب به همراه‌بودن کودکان با آن‌ها برمی‌گردد؛ چراکه در سامان‌سراها برای کودکان کارتن‌خواب فکری نکرده‌اند و معمولاً زنانی که همراه کودکانشان هستند، سخت پذیرش می‌شوند و این یکی از معضلات شهرداری است. در واقع، سامان‌سراهای مادران کارتن‌خواب باید جدا از سایر زنان کارتن‌خواب باشد؛ چون استفاده از سامان‌سراهای عمومی در روحیه کودکان تأثیر بدی می‌گذارد و آن‌ها را آماده آسیب‌پذیری می‌کند. به همین دلیل، سال 93 شورای شهر مصوب کرد که سامان‌سراهای ویژه زنان افزایش یابد. تابستان سال گذشته دانشور خبر داد تلاش‌هایی در حال انجام است تا برای پروژه سامان‌سرای مخصوص زنان، زمین کافی اختصاص داده شود؛ چراکه در حال حاضر پروژه‌های تأسیس سامان‌سرای زنان در مرحله دریافت زمین متوقف مانده و این در حالی است که تنها با تخصیص زمین، این مراکز ایجاد می‌شود.
هیچ‌یک از دستگاه‌ها در زمینه ساماندهی زنان کارتن‌خواب نمره قبولی نمی‌گیرند
آخرین اظهارنظر دانشور به همین چند روز پیش برمی‌گردد؛ وقتی که این‌بار برای اطلاع‌رسانی در زمینه زنان کارتن‌خواب از اینستاگرام استفاده کرد و نوشت: «امروز در جلسه علنی شورای شهر تهران به نا کارآمدی دستگاههای دولتی و شهرداری و سایر نهادهای به اصطلاح حمایتی در رسیدگی به وضعیت زنان کارتن‌خواب و کودکانشان معترض شدم و این‌که ساماندهی این وضعیت جزو مطالبات جدی من و مردم است و هیچ‌گونه سهل‌انگاری و سمبل‌کاری در این زمینه قابل قبول نیست. متأسفانه بعد از گذشت 6 ماه از آغاز به کار سازماندهی وضعیت زنان کارتن‌خواب، به جرأت می‌توانم بگویم هیچ‌یک از دستگاه‌ها نمره قابل قبولی نمی‌گیرند؛ چون مشاهده می‌شود به دلیل عدم وجود برنامه جامع و زمان‌بندی‌شده، زنان باز به چرخه اعتیاد و کارتن‌خوابی بازمی‌گردند و این یعنی هدررفت منابع و هزینه‌هایی که تاکنون صورت گرفته است».
وزارت کشور و ادعای ساماندهی تمامی زنان کارتن‌خواب شهر تهران!
وزارت کشور نیز از دیگر نهادهای مسئول در زمینه زنان کارتن‌خواب است که مسئولان این وزرات‌خانه نیز سال گذشته طی اظهارنظرهای رسانه‌ای از تلاش برای رفع مشکلات زنان کارتن‌خواب سخن گفته‌اند. با این وجود، انجام بررسی‌های لازم و تهیه گزارش، ترجیع‌بند حرف‌هایی است که مسئولان در این خصوص داشته‌اند. سال گذشته فهیمه فرهمندپور؛ مشاور وزیر کشور در امور بانوان در این‌باره گفت: در حال حاضر به دستور وزیر کشور موضوع زنان کارتن‌خواب در موضوعات مورد بررسی شورای اجتماعی کشور قرار گرفته است.
او با بیان این‌که دبیرخانه شورای اجتماعی کشور در زمینه موضوع زنان کارتن‌خواب در مرحله مطالعه، بررسی و تهیه گزارش است، افزود: همچنین در این راستا از دستگاههای مرتبط با موضوع، گزارش‌هایی درخواست می‌شود. در حال حاضر در مرحله بررسی‌های اولیه هستیم تا بتوانیم گزارش جامعی تهیه کنیم تا تقدیم وزیر کشور شود و پس از آن با طرح در شورای اجتماعی کشور، در مرحله تصمیم‌گیری و اقدام قرار گیرد.
این بررسی‌ها در وزارت کشور ظاهراً نتیجه لازم را داشته؛ به‌طوری‌که عبدالرضا رحمانی‌فضلی؛ وزیر کشور در فروردین ماه سال جاری در اظهارنظری عجیب که با شواهد موجود و ادعای مسئولینی مانند فاطمه دانشور هم‌خوانی ندارد، با اشاره به جمع‌آوری تعداد زیادی از زنان معتاد و کارتن‌خواب گفت: می‌توان گفت تقریباً از بهمن ماه سال گذشته هیچ خانم معتاد و کارتن‌خوابی در سطح شهر تهران وجود ندارد و در بقیه استان‌ها هم در زمینه جمع‌آوری مشکل خاصی نداریم!
به گزارش مهرخانه، همان‌طور که ملاحظه شد طی دو سال گذشته، بازتاب رسانه‌ای مسأله زنان کارتن‌خواب، پررنگ و به‌تبع بازار وعده‌های مسئولان، بسیار پررونق بوده است؛ به‌طوری‌که هیچ‌گاه این مسأله چنین بازتابی در گفته‌های مسئولان و رسانه‌ها نداشته است، اما نتیجه آن تنها اجرای طرح‌هایی به‌صورت ضربتی که اثرگذاری لازم را ندارند و یا صرفاً تهیه گزارش و ارایه آمارهای بحث‌انگیز و ایجاد فضای ملتهب در زمینه آسیب‌های اجتماعی، و همین‌طور ارائه پیشنهاد به سایر دستگا‌هاست؛ که پرواضح است نتیجه سودمندی برای زنان کارتن‌خواب و رفع آسیب‌های اجتماعی نخواهد داشت.
به گزارش سرویس جامعه زنان خبرگزاری بسیج به نقل از مهرخانه، مسأله کارتن‌خوابی همیشه به‌عنوان یک آسیب مهم اجتماعی مطرح بوده و به‌ویژه در پاییز و زمستان به دلیل سردشدن هوا بحث آن داغ می‌شود، اما یکی از مباحثی که در سال‌های اخیر مورد توجه مسئولان قرار گرفته، افرایش کارتن‌خوابی زنان و نگرانی‌هایی است که در این رابطه وجود دارد. اولین‌بار سال 93 بود که زمزمه‌هایی درباره کارتن‌خوابی زنان و افزایش این مسأله به گوش رسید و مسئولان حوزه‌های مختلف، یکی پس از دیگری بر ضرورت برنامه‌ریزی برای ساماندهی زنان کارتن‌خواب و کاهش تعداد آن‌ها تأکید کردند.
آمارهایی که در این زمینه مطرح شد، متفاوت بود و از 2 هزار تا 5 هزار زن کارتن‌خواب را دربرمی‌گرفت؛ آمارهایی که واکنش‌های متناقضی را به همراه داشت و برخی از مسئولان آن را تکذیب و برخی دیگر بر صحت آن پافشاری می‌کردند. اما به هرحال، همگی مسئولین متفق‌القول هستند که در سال‌های اخیر آمار کارتن‌خوابی زنان افزایش یافته و این مسأله نگران‌کننده است؛ به‌خصوص که تعداد زنان کارتن‌خواب باردار نیز قابل توجه است و این یعنی افزایش ابعاد و تأثیرات منفی این آسیب اجتماعی شوم.
زنگ خطرهای مسئولان و رسانه‌ها در مورد زنان کارتن‌خواب
اولین زنگ خطرهای افزایش زنان کارتن‌خواب در سال 93 نواخته شد، اما صحبت در این مورد در سال 94 به اوج خود رسید و با عطف توجهی که مسئولان نسبت به این مسأله پیدا کردند، رسانه‌ها نیز بیش از پیش به ماجرا پرداختند و جو رسانه‌ای پررنگی در این رابطه به وجود آمد که تا ماه‌ها رسانه‌ها، مردم و مسئولان را درگیر خود کرده بود. رسانه‌ها هر روز با یک مقام مسئول در این رابطه صحبت می‌کردند و مسئولان نیز از دادن وعده دریغ نمی‌کردند. در این زمینه سازمان‌ها و وزارت‌خانه‌های مختلفی ورود پیدا کردند و وعده همکاری برای حل مشکل را دادند.
معاونت امور زنان و خانواده؛ از ارائه آمارهای بحث‌انگیز تا وظیفه هماهنگی دستگاه‌ها
یکی از ارگان‌هایی که به مسأله کارتن‌خوابی زنان ورود پیدا کرد، معاونت امور زنان و خانواده بود. تیر ماه 93 بود که شهیندخت مولاوردی؛ معاون رییس‌جمهور در امور زنان و خانواده در پاسخ به سؤال شهلا میرگلوبیات نماینده مردم ساوه در مجلس، در رابطه با برنامه‌ها‌ی معاونت برای زنان کارتن‌خواب، خبر از امضای تفاهم‌نامه‌ای با ستاد مبارزه با مواد مخدر، وزارت بهداشت و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی داد و گفت قرار است کارگروهی در این زمینه در وزارت تعاون تشکیل شود تا در راستای آن برای زنان بهبودیافته از اعتیاد، اشتغال‌زایی و کارآفرینی صورت گیرد. او همچنین به تشکیل کارگروه پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی در معاونت امور زنان و خانواده اشاره کرد و وعده داد که این کارگروه با همکاری سازمان‌های مردم‌نهاد وضعیت زنان کارتن‌خواب را مورد بررسی قرار دهد.
مولاوردی یک سال بعد اعلام کرد طبق بررسی‌ها 15 هزار کارتن‌خواب در کشور وجود دارند که 5 هزار نفر آن‌ها زن هستند و این یعنی یک‌سوم آمار کل کارتن‌خواب‌ها. او 13 دستگاه را در مورد زنان کارتن‌خواب مسئول دانست و گفت این دستگاه‌ها باید هرچه سریع‌تر به وظایف خود عمل کنند.
او درباره نقش معاونت امور زنان و خانواده برای حل مشکل زنان کارتن‌خواب معتقد است این معاونت وظیفه حساسیت‌زایی نسبت به این موضوع را در بین دستگاههای مختلف اجرایی داشته و بر اهمیت پرداختن به این موضوع تأکید کرده است. مولاوردی وظیفه دیگر معاونت را ایجاد هماهنگی بین دستگاههای متولی امر برای انجام وظایف آن‌ها دانسته و تأکید می‌کند که معاونت در این زمینه وظیفه خود را به خوبی انجام داده است.
معاون رییس‌جمهور در امور زنان و خانواده می‌افزاید: ساماندهی زنان کارتن‌خواب متولیان خودش را دارد و انتظار ما این است که متولیان برای رفع این مشکل، پا پیش بگذارند. معاونت امور زنان در قالب پیشنهادها و طرح‌هایی مانند پیگیری ساماندهی وضعیت زنان کارتن‌خواب به این موضوع پرداخته است.
سازمان بهزیستی؛ مسئولیت‌ها و وعده‌ها
سازمان بهزیستی که زیرمجموعه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است، از دیگر سازمان‌هایی است که در زمینه زنان کارتن‌خواب وظیفه دارد و رییس این سازمان نیز طی سال گذشته مباحث متعددی را پیرامون ساماندهی وضعیت زنان کارتن‌خواب مطرح کرده است. انوشیروان محسنی‌بندپی اردیبهشت ماه سال گذشته خبر از اجرای طرح جمع‌آوری و ساماندهی زنان کارتن‌خواب در تهران داد و گفت این طرح در قالب تفاهم با شهرداری تهران اجرا خواهد شد؛ به این ترتیب که جمع‌آوری این افراد برعهده شهرداری، و ساماندهی آن‌ها برعهده بهزیستی است.
محسنی‌بندپی آبان ماه سال گذشته، با اشاره به برگزاری جلسات متعدد بین سازمان بهزیستی و دستگاههای مختلف برای ساماندهی کارتن‌خواب‌ها گفت: طرح ساماندهی کارتن‌خواب‌ها و معتادان متجاهر به‌طور آزمایشی در تهران اجرا می‌شود. این امیدواری وجود دارد که طی6 تا 7 ماه، نسبت به ساماندهی بیش از 60 درصد کارتن خواب‌ها، معتادان متجاهر و افراد رهاشده، اقدامات لازم صورت گیرد. یک تیم کاری برای ساماندهی کارتن‌خواب‌ها با همکاری دستگاههای مختلف و با محوریت استانداری تهران تشکیل شده و این تیم، دستور جلسه‌ای تنظیم کرده و وظایف بهزیستی، نیروی انتظامی و دانشگاه‌ها در این صورت جلسه تعیین شده است.
تلاش‌ها و وعده‌های شهرداری برای ساماندهی زنان کارتن‌خواب
یکی دیگر از نهادهای متولی در زمینه زنان کارتن‌خواب، شهرداری است که اقداماتی در این زمینه انجام داده است. رضا جاگیری؛ معاون سازمان خدمات اجتماعی سازمان رفاه شهرداری تهران جزو اولین کسانی بود که در پاییز سال 93 آماری از زنان کارتن‌خواب شهر تهران ارایه کرد و گفت رنج سنی زنان کارتن‌خواب در تهران نسبت به سه سال اخیر کاهش یافته است. به عنوان مثال اگر در سال 90 زنان کارتن‌خواب عمدتاً زنان ۴۵ سال به بالا و سالمند بودند، اما در حال حاضر میانگین سنی آن‌ها به 32 سال رسیده است. طبق اعلام جاگیری، حدود 15 هزار کارتن‌خواب در تهران وجود دارد که تقریباً 2 هزار نفر از این کارتن‌خواب‌ها را زنان تشکیل می‌دهند.
اواخر سال 93 بود که فرزاد هوشیارپارسیان؛ مدیرعامل سازمان رفاه، خدمات و مشارکت‌های شهرداری تهران با اشاره به وضعیت زنان کارتن‌خواب شهر تهران گفت این زنان هر شب در سطح شهر جمع‌آوری و به مددسرا ارجاع می‌شوند. وعده هوشیار این بود که براساس برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده برای سال 94، زنان در خانه‌های میان‌راهی مورد حمایت قرار گیرند و پس از آن، به ستاد توانمندسازی معرفی و بعد از آموزش و درآمدزایی، به آن‌ها وام تهیه خانه ارائه شود تا در نهایت از خانه‌های بین راهی مرخص شوند.
دیدگاه انتقادی شهردار تهران درباره ساخت سامان‌سرا
دستگاههای مختلف بر اهمیت ساخت سامان‌سراها برای اسکان کارتن‌خواب‌ها از جمله زنان کارتن‌خواب تأکید دارند، اما با این وجود، محمدباقر قالیباف؛ شهردار تهران نظر چندان مساعدی نسبت به ساخت سامان‌سراها ندارد. او خرداد ماه سال گذشته در پاسخ به سؤالی مبنی بر ساخت پنج سامان‌سرای جدید ویژه کارتن‌خواب‌های شهر تهران گفت: من سابقه انجام این کار را با روش موجود دارم، اما این روش را که ساخت اردوگاهی برای کارتن‌خواب‌هاست، به هیچ عنوان قبول ندارم. در حقیقت این‌که اردوگاهی درست کنیم و کارتن‌خواب‌ها از سطح شهر جمع‌آوری و تحت عنوان ماده 16 در مکانی جمع‌آوری شوند، روش مناسبی نیست، اما با توجه به درخواست وزارت کشور برای کمک در این حوزه، تاکنون دو سامان‌سرا به صورت قطعی آماده‌سازی شده‌اند. دو سامان‌سرای دیگر نیز در حال آماده‌سازی است که امیدواریم در آینده نزدیک این دو سامان‌سرا نیز تکمیل شود. اساساً این روش، روش درستی نیست؛ چراکه در میان کارتن‌خواب‌ها افراد تحصیل‌کرده وجود دارند که تنها با یک کمک اندک می‌توان زمینه‌ای را فراهم کرد تا خودشان خود را اداره کنند. نباید در خصوص این افراد برخوردهای قهرآمیز و سطحی انجام شود. بی‌تردید روش درست همین برگزاری بازارچه‌های خیریه است.
در آذر ماه سال 94 نیز طرح جمع‌آوری زنان کارتن‌خواب با مشارکت نیروی انتظامی و شهرداری تهران به مدت یک هفته انجام شد و در این طرح 500 زن کارتن‌خواب از سطح شهر تهران جمع‌آوری شدند. حجت‌الاسلام میثم امرودی؛ معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران در این رابطه گفت: در این طرح، زنان کارتن‌خواب به کمپ شفق منتقل شدند. پس از عملیات غربال‌گری، حدود 400 نفر در این کمپ مستقر شده و یک‌صد نفر نیز به دلیل عدم اعتیاد، به مددسراهای ویژه بانوان در مناطق 18و 21 منتقل شدند. در میان بانوان کارتن‌خوابی که جمع‌آوری شدند، عده‌ای دارای فرزند بودند که مسئولیت این فرزندان با هماهنگی‌های انجام‌شده به بهزیستی و سازمان‌های مردم‌نهاد واگذار شد. بر اساس رایزنی‌های انجام‌شده با بهزیستی و وزارت بهداشت، مقرر شد تا تعداد مددکاران برای کمک به زنان کارتن‌خواب افزایش پیدا کند و به بیش از میزان استاندارد نیز برسد.
مشکلات ساماندهی زنان کارتن‌خواب از زبان دانشور؛ عضو شورای شهر
یکی از افرادی که در سال 93 و 94 در رابطه با زنان کارتن‌خواب مسایل زیادی را مطرح کرد و بخش مهمی از جو رسانه‌ای پیرامون وضعیت زنان کارتن‌خواب در واکنش به صحبت‌های او شکل گرفت، فاطمه دانشور؛ رییس کمیته اجتماعی شورای شهر تهران است. دانشور که یکی از پیگیرترین مسئولان در مسأله کارتن‌خوابی زنان است، در صحبت‌های خود به کوتاهی مسئولان امر اشاره می‌کند و آن‌ها را به عمل به وظایف قانونی خود فرامی‌خواند. او در سال 93 تعداد کارتن‌خواب‌های شهر تهران را 12 هزار نفر دانست و گفت 3 هزار نفر از این تعداد را زنان شامل می‌شوند.
گویا دولت انگیزه‌ای برای ورود جدی به مسأله زنان کارتن‌خواب ندارد
او افزود: این در حالی است که تنها یک سامان‌سرای لویزان با گنجایش 200 نفر مخصوص زنان است. به غیر از شهرداری هیچ نهادی به طور جدی در این موضوع ورود پیدا نکرده است. از طرفی توان شهرداری نیز پاسخ‌گوی این تعداد نیست. بنابر قانون، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مسئولیت این افراد را برعهده دارد. دولت در خصوص ساماندهی زنان کارتن‌خواب ضعف دارد و گویا انگیزه‌ای برای ورود جدی ندارد. با توجه به افزایش آمار زنان کارتن‌خواب، هماهنگی بین‌بخشی لازم است و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی باید حساسیت بیشتری از خود نشان دهد. برنامه و فعالیت وزارت رفاه مشخص نیست و اگر هم برنامه‌ای دارد، اطلاع‌رسانی خوبی نشده است. شهرداری این موضوع را در نظر دارد و بودجه‌ای نیز برای آن اختصاص داده است. برای مثال تأسیس یک مرکز ترک اعتیاد کودکان در حال طراحی است و سامان‌سرای دوم نیز در دست ساخت است؛ اگرچه دو مرکز برای جمعیت تهران کافی نیست و باید در سال‌های بعد این تعداد افزایش یابد.
دانشور ارتباط کم بین شهرداری و دولت را یکی از مشکلات موجود در راه ساماندهی زنان کارتن‌خواب دانست و گفت: به دلیل این ارتباط کم، در حال حاضر تنها شهرداری نسبت به جمع‌آوری کارتن خواب‌ها و ارایه مشاوره‌های مددکاری ابتدایی اقدام می‌کند و بعد مجدداً این افراد رها می‌شوند و لازم است با مداخله تیم‌های متخصص به سایر مراکز تخصصی اعزام و مجددا به خانواده بازگردند.
به گفته دانشور یکی از مشکلات ساماندهی زنان کارتن‌خواب به همراه‌بودن کودکان با آن‌ها برمی‌گردد؛ چراکه در سامان‌سراها برای کودکان کارتن‌خواب فکری نکرده‌اند و معمولاً زنانی که همراه کودکانشان هستند، سخت پذیرش می‌شوند و این یکی از معضلات شهرداری است. در واقع، سامان‌سراهای مادران کارتن‌خواب باید جدا از سایر زنان کارتن‌خواب باشد؛ چون استفاده از سامان‌سراهای عمومی در روحیه کودکان تأثیر بدی می‌گذارد و آن‌ها را آماده آسیب‌پذیری می‌کند. به همین دلیل، سال 93 شورای شهر مصوب کرد که سامان‌سراهای ویژه زنان افزایش یابد. تابستان سال گذشته دانشور خبر داد تلاش‌هایی در حال انجام است تا برای پروژه سامان‌سرای مخصوص زنان، زمین کافی اختصاص داده شود؛ چراکه در حال حاضر پروژه‌های تأسیس سامان‌سرای زنان در مرحله دریافت زمین متوقف مانده و این در حالی است که تنها با تخصیص زمین، این مراکز ایجاد می‌شود.
هیچ‌یک از دستگاه‌ها در زمینه ساماندهی زنان کارتن‌خواب نمره قبولی نمی‌گیرند
آخرین اظهارنظر دانشور به همین چند روز پیش برمی‌گردد؛ وقتی که این‌بار برای اطلاع‌رسانی در زمینه زنان کارتن‌خواب از اینستاگرام استفاده کرد و نوشت: «امروز در جلسه علنی شورای شهر تهران به نا کارآمدی دستگاههای دولتی و شهرداری و سایر نهادهای به اصطلاح حمایتی در رسیدگی به وضعیت زنان کارتن‌خواب و کودکانشان معترض شدم و این‌که ساماندهی این وضعیت جزو مطالبات جدی من و مردم است و هیچ‌گونه سهل‌انگاری و سمبل‌کاری در این زمینه قابل قبول نیست. متأسفانه بعد از گذشت 6 ماه از آغاز به کار سازماندهی وضعیت زنان کارتن‌خواب، به جرأت می‌توانم بگویم هیچ‌یک از دستگاه‌ها نمره قابل قبولی نمی‌گیرند؛ چون مشاهده می‌شود به دلیل عدم وجود برنامه جامع و زمان‌بندی‌شده، زنان باز به چرخه اعتیاد و کارتن‌خوابی بازمی‌گردند و این یعنی هدررفت منابع و هزینه‌هایی که تاکنون صورت گرفته است».
وزارت کشور و ادعای ساماندهی تمامی زنان کارتن‌خواب شهر تهران!
وزارت کشور نیز از دیگر نهادهای مسئول در زمینه زنان کارتن‌خواب است که مسئولان این وزرات‌خانه نیز سال گذشته طی اظهارنظرهای رسانه‌ای از تلاش برای رفع مشکلات زنان کارتن‌خواب سخن گفته‌اند. با این وجود، انجام بررسی‌های لازم و تهیه گزارش، ترجیع‌بند حرف‌هایی است که مسئولان در این خصوص داشته‌اند. سال گذشته فهیمه فرهمندپور؛ مشاور وزیر کشور در امور بانوان در این‌باره گفت: در حال حاضر به دستور وزیر کشور موضوع زنان کارتن‌خواب در موضوعات مورد بررسی شورای اجتماعی کشور قرار گرفته است.
او با بیان این‌که دبیرخانه شورای اجتماعی کشور در زمینه موضوع زنان کارتن‌خواب در مرحله مطالعه، بررسی و تهیه گزارش است، افزود: همچنین در این راستا از دستگاههای مرتبط با موضوع، گزارش‌هایی درخواست می‌شود. در حال حاضر در مرحله بررسی‌های اولیه هستیم تا بتوانیم گزارش جامعی تهیه کنیم تا تقدیم وزیر کشور شود و پس از آن با طرح در شورای اجتماعی کشور، در مرحله تصمیم‌گیری و اقدام قرار گیرد.
این بررسی‌ها در وزارت کشور ظاهراً نتیجه لازم را داشته؛ به‌طوری‌که عبدالرضا رحمانی‌فضلی؛ وزیر کشور در فروردین ماه سال جاری در اظهارنظری عجیب که با شواهد موجود و ادعای مسئولینی مانند فاطمه دانشور هم‌خوانی ندارد، با اشاره به جمع‌آوری تعداد زیادی از زنان معتاد و کارتن‌خواب گفت: می‌توان گفت تقریباً از بهمن ماه سال گذشته هیچ خانم معتاد و کارتن‌خوابی در سطح شهر تهران وجود ندارد و در بقیه استان‌ها هم در زمینه جمع‌آوری مشکل خاصی نداریم!
به گزارش مهرخانه، همان‌طور که ملاحظه شد طی دو سال گذشته، بازتاب رسانه‌ای مسأله زنان کارتن‌خواب، پررنگ و به‌تبع بازار وعده‌های مسئولان، بسیار پررونق بوده است؛ به‌طوری‌که هیچ‌گاه این مسأله چنین بازتابی در گفته‌های مسئولان و رسانه‌ها نداشته است، اما نتیجه آن تنها اجرای طرح‌هایی به‌صورت ضربتی که اثرگذاری لازم را ندارند و یا صرفاً تهیه گزارش و ارایه آمارهای بحث‌انگیز و ایجاد فضای ملتهب در زمینه آسیب‌های اجتماعی، و همین‌طور ارائه پیشنهاد به سایر دستگا‌هاست؛ که پرواضح است نتیجه سودمندی برای زنان کارتن‌خواب و رفع آسیب‌های اجتماعی نخواهد داشت.
ارسال نظرات
غیرقابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۰
آخرین اخبار
