به گزارش خبرگزاری بسیج؛ بازار جهانی نفت در اغماء؛ عربستان و عراق در رقابت برای افزایش تولید و دیپلماسی انتحار در وزارت نفت و این وزارتخانه مقهور دیپلماسی ریاکارانه آل سعود در سازمان اوپک.
وزارت نفت ایران اعلام داشته، چنانجه صادرات نفت خام خود را در سال آینده به بیش از روزانه 2 میلیون بشکه برساند، این بدان معناست که یک میلیون بشکه دیگر به ظرفیت تولید خود افزوده است.
بنابراین اگر به ازای یک میلیون بشکه نفت، میانگین بهای طلای سیاه 50
دلار در هر بشکه محاسبه شود، سالیانه 37 میلیارد دلار به درآمد کشور افزون
خواهد شد. رقمی که لااقل با این وضعیت صنعت نفت کشور در عرصه بین الملل،
امری بعید به نظر می رسد.
مدیر امور بین الملل شرکت ملی نفت ایران، هم پیش بینی کرده که در اسفند
ماه سالجاری حجم صادرات نفت خام ایران به یک میلیون و 500 هزار بشکه
افزایش یابد.
او، هنوز اشاره ای نداشته که با رفع تحریم ،آیا رقم وعده شده دایر بر افزایش تولید بلادرنگ 500 هزار بشکه ای محقق شده یا خیر؟ اما پرواضح است که پاسخ همچنان منفی است.
ایران برای بازگشت به بازار جهانی نفت با چالش های بزرگی دست و پنجه نرم می کند. به ویژه اینکه بازگشت ایران به بازارهای جهانی نفت منجر به افزایش عرضه بیشتر نفت شده که این خود یک دست انداز بزرگتر برای صندوق خالی از درآمدهای نفتی کشور محسوب می شود. ایران تا اینجای کار و از محل افت صادرات نفت خود در یکسال اخیر بیش از 20 میلیار دلار از دست داده است. با اینهمه برای بازگشت به سطوح بالاتر جدول سازمان اوپک در شرایط کنونی،ایران چاره ای جز افزایش تولید نخواهد داشت.
افزایش تولیدی که با دست انداز های فنی و سیاسی بسیاری روبرو بوده است.
"تکنولوژی ضعیف و قدیمی"، چاه های با عمر بیش از 50 سال و ضریب بازیافت
پایین، تخلیه نیروی انسانی کارشناس از بدنه وزارت نفت و تنگنای مالی شدید،
دست وزارت نفت را برای تحقق افزایش تولید بسته و نفس صنعت نفت کشور را به
شماره انداخته است.
بیژن نامدار زنگنه بیش از هر زمان دیگری حتی در طول 23 سال وزارت خویش،
تحت فشار بوده و این فشار ها به مرور از او، فردی کم طاقت و انتقاد
ناپذیر ساخته است.
با اینهمه وزارت نفت چاره ای جز مهیا ساختن زمینه بازگشت با صلابت ایران به صدر جدول اوپک ندارد.
اما آیا در شرایط کنونی ژنرال های تحت فرمان زنگنه، توانایی هموار ساختن این راه ناهموار را دارند؟ تلاش شبانه روزی اعضای سازمان اوپک منجر به تولید روزانه 32 میلیون بشکه نفت شده که این امر جدای از ایجاد 2 میلیون بشکه مازاد در بازار و افت شدید قیمتا نفت، فضا را برای بازگشت ایران به شدت تنگ هم کرده است.
نشست چهار جانبه پرسرو صدا اما بی نتیجه درباغ کوشک
بازار نفت در هفته ای که گذشته تحت تاثیر اخبار دو نشست وزرای نفت در دوحه و تهران قرار گرفت.
در نشست دوحه، وزرای انرژی و نفت روسیه، عربستان، ونزوئلا و قطر و در
نشست دوم در باغ پل رومی (کوشک) تهران جای عربستان و روسیه خالی بوده و
بجای آنها عراق و ایران اضافه شدند.
از قرار معلوم، در نشست دوحه حق افزایش تولید نفت خام ایران در دوران پسا تحریم نادیده گرفته شد؛ اتفاقی که فعالان بازار از آن به عنوان یک نشانه بزرگ از ضعف دیپلماسی نفتی ایران یاد کرده اند.
وزیر نفت هم در پایان نشست وزرا در تهران، افزوده: تصمیمی که گرفته شده برای این که اعضای اوپک و غیر اوپک سقف تولید خود را به منظور تثبیت بازار و بهبود قیمت ها به نفع مصرف کننده و تولیدکننده، نگه دارند، این مورد حمایت ما نیز هست.
پرواضح است که تا اینجای کار هر دونشست مورد اشاره، یک گردهمایی تزئینی بوده، زیرا عربستان و هم قطاران آن در حاشیه خلیج فارس،حاضر به کاهش سقف تولید خود نیستند. واقعیت این است که در دوران تحریم صنعت نفت ایران،تولید نفت کشورهایی چون عراق، عربستان ، امارات متحده عربی و کویت روزانه 4 میلیون بشکه اضافه شد. پس انتظار حداقلی پس از لغو تحریم ها،پایین کشیدن فتیله تولید نفت این کشورها بوده اما نه تنها این امرمحقق نشده بلکه شواهد از تلاش عربستان برای فریز کردن ظرفیت افزایش تولید نفت ایران هم بوده است.
در این راستا آل سعود از همه ظرفیت های خود در عرصه بین الملل سود جسته است. مقامات ارشد وزارت نفت ایران ازجمله معاون بین الملل وزارت نفت و مدیرامور بین الملل شرکت ملی نفت ایران هیچ توفیقی دراقنای طرف های مقابل برای کاهش تولید نفت و بازگشت سهم ایران به بازار نداشته اند.
از نگاه دست اندرکاران امر، دیپلماسی کنونی وزارت نفت، به دیپلماسی انتحار شباهت بیشتری داشته تا دیپلماسی پویا و فعال.
نمونه بارز دیپلماسی فعال درشرایط کنونی درسازمان اوپک را می توان به کشوری چون ونزوئلا قلمداد کرد که برای افزایش تولید خویش پای وزرای نفت و خارجه خود را هم به وسط کشیده و اکنون به جای ایران به جریان محور در حلقه تصمیم سازی بازار نفت اوپک مبدل شده است. نقشی که تا همین چند سال قبل از آن ایران بوده است. درعوض، تنها استراتژی مدیران ارشد وزارت نفت دمیدن درشیپور افزایش تولید آنهم بدون تحقق رقم اعلامی بوده که همین امر هم به عاملی برای رقابت بیش از پیش رقبای مبدل شده است.
این یعنی اوج دیپلماسی غیرفعال در وزارت نفت. این شیوه دیپلماسی وزارت نفت، اکنون این ذهنیت را متبادر ساخته که زنگنه وهمه یاران او در تلاشند تا از چهار راه طالقانی بازار جهانی نفت را به کنترل خویش بکشانند. تجربه ای تلخ و نسخه ای که در دوسال گذشته، یگانه دستاورد آن شکستی بزرگ برای صنعت نفت ایران بوده است.
