نه» بانک مرکزی به خودروسازان

به گزارش بسیج،  دراین میان بحران مالی‌ سال ٢٠٠٧ به بعد نیز مزید بر علت شد تا غول‌های خودروسازی آمریکا مثل «جنرال موتورز» و «کرایسلر» به آستانه خداحافظی از اقتصاد آمریکا برسند. این دوشرکت درحالی به علت کاهش شدید فروش با افت درآمد مواجه بودند که حتی دیگر قادر به پرداخت حقوق کارکنان و حفظ خطوط تولید خود نبودند. درچنین شرایطی دولت آمریکا درصدد حمایت از این صنعت برآمد و پس از ثبت ورشکستگی جنرال‌موتورز با خرید اکثریت سهام شرکت تازه‌ثبت‌شده، به تجدید ساختار آن ٥٠‌میلیارد دلار کمک کرد و ١٦‌میلیارد دلار هم برای نجات شرکت کرایسلر، به شیوه مشابه خرج کرد، اما شرکتی که تا مرز ورشکستگی هم پیش‌رفته بود، ظرف کمتر از ٣‌سال توانست به سوددهی برسد و سهام خود را از دولت بازخرید کند.

هم‌اکنون اوضاع دو خودروساز بزرگ کشورمان یعنی ایران‌خودرو و سایپا تا حدی مشابه اوضاع چند‌سال پیش جنرال موتورز و کرایسلر است. این دوشرکت که به دلیل کاهش تقاضا و افت نقدینگی با افت شدید فروش در دو‌سال گذشته مواجه شده‌اند، از زیان فعالیت خود و تعطیلی آن درصورت تداوم این وضع سخن می‌گویند تا اینگونه شدت بحران در این صنعت را نشان دهند. بحرانی که مسئولان کشور این روزها درصدد رفع آن برآمده و افزایش تسهیلات خرید خودرو به ٢٥‌میلیون تومان را در دستور کار خود قرار دادند، تا این‌بار از طریق تحریک تقاضا بتوانند رونق را به بازار بازگردانند و از موجودی ١٢٠‌هزار دستگاه از انبارهای خودروسازان (به اذعان فعالان این صنعت) و رکود بازار بکاهند. برهمین اساس بانک مرکزی با تعیین سقف فروش ۱۱۰هزار دستگاه خودرو، پرداخت تسهیلات در این بخش را آغاز کرد، تا این اقدامات به منظور روی پا نگه‌داشتن این شرکت‌ها و حل مشکل فروش آنها در کوتاه‌مدت و تامین نقدینگی لازم برای توسعه این صنعت انجام شود. به عبارتی در آستانه لغو تحریم اقتصادی ایران، قرار است ماهانه ٦٦ تا ٧٧‌میلیارد تومان اعتبار به صنعت خودرو (بازپرداخت اقساط ٦٠٠ تا ٧٠٠‌هزارتومانی هرمتقاضی حاصل از فروش ١١٠‌هزار دستگاه خودرو) تزریق شود. بدیهی است درچنین شرایطی خودروسازان باید بیش از هر زمان دیگر به فکر نوسازی تولیدات خود و بهبود کیفیت محصولات خود باشند تا از گردونه رقابت با هم‌ترازان خود در بازارهای جهانی بازنمانند.
بانک مرکزی به وزارت صنعت نامه نوشت
 دراین میان بانک مرکزی طی نامه‌ای رسمی به وزارت صنعت خواستار رعایت سقف فروش ۱۱۰هزار دستگاه خودرو درقالب خرید اعتباری با وام ۲۵میلیون تومانی شد، درحالی ‌که طبق اعلام ایران‌خودرو و سایپا، تا ظهر روز گذشته فروش خودرو از مرز ۱۲۵هزار دستگاه گذشته است. نکته‌ای که در نامه بانک مرکزی خودنمایی می‌کند، دلیل رعایت سقف تعیین‌شده برای حمایت‌های مالی از صنعت خودروسازی است. آنگونه که دراین نامه آمده، امکان افزایش سقف مقرر شده به دلیل آثاری که می‌تواند بر برخی شاخص‌های اقتصاد کلان داشته باشد، به‌عنوان دلیل اصلی ادامه‌نیافتن طرح فروش اقساطی خودرو ذکر شده است، آثاری از جنس رشد نقدینگی، چرخش معیوب نقدینگی و عقب‌ماندگی صنعت خودروسازی.اما نامه‌نگاری بانک مرکزی با وزارت صنعت، معدن و تجارت درحالی است که پیش از این، اکبر کمیجانی، قائم‌مقام بانک مرکزی هم هفته گذشته اعلام کرده بود که عمر اجرای طرح ارایه تسهیلات برای خرید خودرو و کالا ٦ماهه است و بنا نداریم که آن را در میانه راه متوقف کنیم. از طرفی طرح خرید خودرو با وام ۲۵‌میلیون تومانی که در ابتدا قرار بود ۷ساله باشد، در روز اجرا (دوشنبه هفته گذشته) به صورت ناگهانی ۴ساله شد.
زمان تحویل خودروها ٣ برابر شد
درحالی که طبق گفته‌های خسروتاج قائم‌مقام وزیرصنعت قرار بود در طرح فروش اقساطی با وام‌های ٢٥‌میلیون تومانی خودروهای فروخته شده، به صورت تحویل فوری و یک هفته تا حداکثر ٣٠روز انجام شود، اما پنج روز پس از اجرای این طرح و با فروش خودروهای پرطرفدار مانند تندر، پژو٢٠٦ و ‌سال تحویل این خودروها به دو تا سه ماه افزایش یافت. براین اساس زمان تحویل برخی خودروها مانند تندر ٩٠ سایپا به ٩٠روز افزایش یافت. به این ترتیب، مدت تحویل خودرو در فروش اقساطی خودروسازان به ٣برابر حداکثر زمان تعیین شده در آیین‌نامه دولتی فروش خودرو با وام ٢٥‌میلیون تومانی رسیده است.
نشست ویژه برای اجرای مرحله دوم فروش
دراین میان اما خودروسازان درصدد تمدید دوباره این طرح هستند به‌طوری که «رضا تقی‌زاده» معاون فروش و بازاریابی سایپا از نشست مشترک وزارت صنعت و بانک مرکزی خبر داد و گفت: قرار است در این نشست توافق برای اجرای مرحله دوم فروش اقساطی خودرو با تسهیلات بانکی اعلام شود. او در مورد نامه بانک مرکزی به وزارت صنعت مبنی بر تعیین سقف فروش ١١٠‌هزار دستگاه خودرو در قالب بسته خروج از رکود گفت: تاکنون به ما این مسأله ابلاغ نشده است و درحال حاضر حدود ٥٠‌هزار ثبت‌نام قطعی با واریز پول برای فروش محصولات سایپا داشته‌ایم. این فعال صنعت خودرو با بیان این‌که درمجموع ٦٥‌هزار مورد ثبت‌نام برای خرید خودرو در نمایندگی‌های سایپا انجام شده است، گفت: ملاک اصلی برای پرشدن سقف ١١٠‌هزار پیش‌فروش خودرو، فروش قطعی خودرو است، نه پیش‌ثبت‌نام‌هایی صورت‌ گرفت. تقی‌زاده با بیان این‌که فروش اقساطی خودرو، پیش‌فروش محسوب نمی‌شود، گفت: در بخشنامه اصلی دولت، از لفظ پیش‌فروش و زمان تحویل ٣٠روزه برای این نوع خودرو استفاده شده که از نظر ما پیش‌فروش به نوعی از فروش گفته می‌شود که مبلغی به صورت پیش‌پرداخت دریافت شود و بقیه پول خودرو در زمان تحویل واریز شود. معاون فروش و بازاریابی سایپا همچنین در مورد افرادی که مبلغ پیش‌پرداخت خودرو را به حساب سایپا واریز کرده‌اند ولی اعتبارسنجی آنها مردود بوده است، گفت: این افراد می‌توانند برای دریافت مبلغ پرداخت‌شده به نمایندگی‌ها مراجعه کنند و یا فرد دیگری را به‌عنوان جایگزین خود معرفی کنند. به گفته او، مبلغ پیش‌پرداخت شده توسط این افراد درمدت ٧٢ساعت به آنها بازگردانده خواهد شد.
قرار بود ٣٠٠ هزاردستگاه خودرو بفروشیم
درحالی که بانک مرکزی در نامه خود سقف تعیین‌شده برای فروش خودرو با وام ٢٥‌میلیون تومانی را ١١٠‌هزار دستگاه خودرو و براساس موجودی انبارهای آنها اعلام کرده است، معاون فروش ایران‌خودرو عصر روز گذشته با اعلام این‌که بخشنامه توقف طرح وام ٢٥میلیون تومانی خودرو را هنوز دریافت نکردیم، گفت: قرار بود تا اردیبهشت‌ سال آینده ٣٠٠هزار خودرو بفروشیم. مصطفی خان‌کرمی در گفت‌وگو با تسنیم، با اشاره به این‌که هنوز وزارت صنعت بخشنامه جدیدی مبنی بر توقف فروش خودرو در قالب وام ٢٥میلیون تومانی را به شرکت‌های خودروساز ابلاغ نکرده، اظهار داشت: قرار بود براساس طرح وام ٢٥میلیونی تا اردیبهشت ٩٥، ٣٠٠هزار دستگاه برای جبران رکود بازار به فروش برسد. بانک مرکزی نیز قرار بود اقدامات لازم را در این رابطه انجام دهد. وی با اعلام این‌که دیروز بانک مرکزی اعلام کرده که سقف اعتبار وام ٢٥میلیونی ١١٠هزار دستگاه است، افزود: براساس این اطلاعیه خودروسازان می‌بایست تا اردیبهشت‌ماه این میزان فروش را انجام دهند. معاون بازاریابی و فروش ایران‌خودرو اظهار کرد: این شرکت ٦١هزارو٥٠٠ دستگاه از محصولات خود را تا ساعت ١٥ روز گذشته پیش‌ثبت‌نام کرده که از این رقم ٥٠هزار خودرو خریداری شده است. وی با ابراز اینکه «تاکنون سهمیه‌ای برای ما در فروش خودرو تعیین نشده است»، گفت: تا زمانی که وزارتخانه بخشنامه جدیدی را به ما ابلاغ نکند، محصولات خود را با مدیریت بازار به فروش خواهیم رساند.

صورت‌های مالی خودروسازان همچنان بدون تغییر

با توجه به تسهیلات اقساطی خرید خودرو چرا سهامداران به سهام گروه خودرویی‌های بورس نگاه نمی‌کنند؟ این پرسشی است که ذهن بیشتر کارشناسان و فعالان بازار سهام را این روزها به خود مشغول کرده است .فروش اقساطی خودرو درحالی آغاز شده که به نظر می‌رسد این طرح روی صورت‌های مالی خودروسازان بورس تأثیر چندانی درکوتاه‌مدت ندارد. طرحی که با توجه به پرداخت تسهیلات تا ٨٠درصد قیمت خودرو به اصطلاح طرح  ٨٠-٢٠ نامیده شده است. درهمین ارتباط مهدی کساییان یک کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که طرح فروش اقساطی بر میزان فروش خودروسازان چه تاثیری داشته است، پاسخ داد: آمارها نشان می‌دهد که خودروسازان بورسی در روزهای اخیر تقریبا همه سهم فروش را به دست آوردند.

به گفته او، با این طرح می‌توان گفت ایران‌خودرو به‌طور موقت از تعدیل منفی سود در بودجه نجات پیداکرده است، اما متاسفانه با توجه به رکود حاضر و فروش پایین در مهر، آبان و آذر در گروه سایپا، می‌توان تنها انتظار تعدیل منفی سود را داشت.
این تحلیلگر بازار سرمایه براین باور است که در مورد ایران‌خودرو می‌توان خوشبین بود. این شرکت که به تنهایی نزدیک به ٥٠درصد کل تولیدات و فروش خودروهای داخلی را برعهده دارد و در گزارش ٩ماهه خود با توجه به فروش در این طرح حداقل هیچ تعدیلی نداشته باشد.
اما در گروه سایپا وضع تقریبا عکس ایران‌خودرو است، عدم فروش خوب ٦ماهه که نشان از عدم رضایت ایرانی‌ها از محصولات این گروه و عدم اقبال از آنها دارد و فروش کمتری که احتمالا در مهر و آبان و آذرماه برای این گروه اتفاق خواهد افتاد، انتظار‌ها را برای یک تعدیل منفی در ٩ماهه از گروه سایپا افزایش می‌دهد.

منبع: اقتصاد آنلاین