به گزارش خبرگزاری بسیج، امر به معروف و نهی از منکر یکی از فروعات دین مبین اسلام است که در بیان اهل بیت(ع) از حیث اهمیت و فضیلت در رتبه و جایگاهی ویژه نسبت به دیگر احکام الهی منوط به برپایی این فریضه بزرگ دانسته شده است.
بر خلاف آنچه پیرامون ابعاد بیکران این دستور آسمانی و آثار شگرف و سازنده آن بر انسان و جامعه گفته شده، متأسفانه کمتر به جوانب نظری و عملی آن پرداخته شده است، یکی از ابعاد مهمی که برای اقامه صحیح و گسترده این واجب الهی باید مورد توجه صاحبنظران و کارشناسان علوم دینی و اجتماعی قرار گیرد، نگاه شرع مقدس به این فریضه است.
به جز وارد استثناء معمولاً یکی از کوتاه‌ترین بخش‌های رساله‌های علمیه به این واجب فراموش شده دین اختصاص داده شده و جامع نبودن احکام و مسائل در این زمینه باعث ابهام و سردرگمی مؤمنان و مقلدان مراجع عظام تقلید شده که این مسأله کم‌توجهی به اجرای این فریضه را دامن زده است، آنچه در ادامه می‌آید برخی فتاوای مراجع عظام تقلید در خصوص امر به معروف و نهی از منکر است که در قالب پرسش و پاسخ مطرح می‌شود:
*اگر افراد حاضر کمتر از مقدار لازم برای امر به معروف هستند، وظیفه چیست؟
-اگر عده‌ای کمتر از مقدار کفایت جمع باشند و بقیه جمع نشوند و اقدام کننده به امر به معروف و نهی از منکر نتواند آنان را جمع کند، وجوب از او ساقط می‌شود و گناه به گردن تخلف‌کنندگان است.
*اگر برای امر به معروف و نهی از منکر مجبور به ترک واجب یا انجام گناهی باشیم، آیا اجازه این کار را داریم؟
-اگر اقامه فریضه‌ای یا ریشه‌کن ساختن منکری متوقف بر ارتکاب حرام یا ترک واجبی باشد، ظاهراً بایستی ملاحظه کند کدامیک مهم‌تر است، آن را انجام دهد.
*آیا در وجوب امر به معروف بین گناه کبیره و صغیره تفاوتی وجود دارد؟
-در وجوب انکار منکر فرقی نیست، بین اینکه آن منکر گناه کبیره باشد یا گناه صغیره
*منظور از علم داشتن به معروف و منکر به عنوان شرط اول وجوب امر به معروف و نهی از منکر چیست؟ از چه راه‌هایی می‌توان منکر و معروف را شناخت؟
-شرط اول: اینکه شخص آمر و ناهی تشخیص این را داشته باشد که آنچه او می‌خواهد ترک کند معروف و آنچه می خواهد انجام دهد منکر است، بنابراین بر کسی که جاهل به معروف و منکر است، امر به معروف و نهی از منکر واجب نیست و شناختن معروف و منکر شرط وجوب است نظیر استطاعت در حج.
