به گزارش خبرگزاری بسیج، تولید نیشکر که از سالهای دور در استان خوزستان بهعنوان یکی از صنایع جانبی همواره وجود داشته،این روزها در معرض هجمههای منفی است که آن را متهم به تولید آلایندههای دائمی در هوای خوزستان کرده و پسماندها و پساب این کارخانه نیز باعث از دست رفتن کیفیت آب کارون شده است. خوزستان با خرمشهر نهچندان آباد، یکی از مهمترین استانهای کشور است که پس از جنگ همواره برای احیای خود با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم کرده که از مهمترین آنها، نبود کار و اشتغال مناسب برای جوانان این استان است.
شوری آب کارون بهعلت سد گتوند یکی دیگر از علل از دست رفتن کیفیت آب کارون است که به گفته منتقدان، شانهبهشانه صنعت نیشکر توانسته مانع رفتن آب خوش از گلوی خوزستانیها شود.
موج انتقاد به صنایع نیشکر تا بدانجا رسید که همایش بررس اثرات زیستمحیطی صنعت نیشکر طی چند روز آینده در این استان برگزار خواهد شد تا درباره میزان خسارتها و آلایندگیهای زیستمحیطی این صنعت، گپی مفصل بین اساتید دانشگاه و کارشناسان زیستمحیطی به گفته ستاد خبری این همایش ایجاد شود.
درباره نقش شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی آن با حسین آمیلی، معاون کشاورزی شرکت توسعه نیشکر گفتگویی انجام دادهایم که از نظرتان میگذرد.
جایگاه اقتصادی تولید نیشکر ایران کجا قرار دارد؟
در زمان حاضر این صنعت در مجموع حدود هفت میلیون تن نیشکر تولید میکند که این میزان برابر 50 درصد محصولات زراعی استان خوزستان است و همچنین با تولید بیش از 700 هزار تن شکر و بیش از 50 درصد شکر تولیدی کشور را تأمین میکند.
صنعت نیشکر چقدر فرصت شغلی در خوزستان ایجاد کرده است؟
این صنعت در مجموع در کل استان خوزستان اشتغالی بیش از 40 هزار نفر بهطور مستقیم و تقریباً 40 هزار نفر نیز شغل غیرمستقیم از فعالیت در این حوزه دارند.
بهجز شکر، چه محصولات دیگری در این صنعت تولید میشود؟
شرکت توسعه نیشکر بزرگترین تولیدکننده الکل و خمیرمایه در ایران و بزرگترین تولیدکننده MDF از باگاس نیشکر در جهان است. این مواد بخشی از توانمندیهای این صنعت در استان خوزستان است و ظرفیتهای دیگری نیز در صنایع پاییندستی نیشکر وجود دارد که بهزودی از آنها رونمایی خواهد شد.
میزان تولید الکل و جایگاه اقتصادی آن در ایران چگونه است؟
شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی آن، بزرگترین شرکت تولیدکننده الکل در ایران است که در سال زراعی گذشته 32 میلیون لیتر الکل تولید کرده که حدود 11 میلیون لیتر از مجموع 32 میلیون لیتر الکل تولیدی به کشورهای عراق، ترکیه و افغانستان صادر شده است.
کارخانه الکل شرکت توسعه نیشکر، بزرگترین خط تولیدی اتانول طبی هماکنون 70 درصد تولیدات الکل طبی کشور را در اختیار دارد و عمده مصرف الکل و بازار مصرف آن در صنایع آرایشی، بهداشتی، دارویی و صنایع شیمیایی وابسته است.
میزان ارزآوری صادرات الکل چقدر است؟
ارزآوری ناشی از صادرات این کارخانه بین 15 تا 20 میلیون دلار در سال است، اما با توجه به اینکه نیاز داخل الکل تولیدی این شرکت زیاد است، لذا صادرات بعد از تأمین نیاز داخل انجام میشود.
میزان اشتغال مستقیم کارخانه الکل و خمیرمایه 250 نفر است و به همین تعداد نیز در این کارخانه اشتغال غیرمستقیم دارند.
نقش باگاس نیشکر در کاهش واردات کاغذ و حفظ جنگلها را چگونه برآورد میکنید؟
کارشناسان نیاز سالانه کشور را به کاغذ حدود دو میلیون تن برآورد کردند که از این میزان تنها 750 هزار تن در کشور تولید و مابقی از طریق واردات تأمین میشود. این میزان نیاز به کاغذ باعث شده تا در سال جاری کشور با کمبود دو میلیون تنی چوب روبهرو شود و ادامه این روند باعث میشود تا این کمبود در سال آینده به 3.5 میلیون تن و در چهار سال آینده به چهار میلیون تن برسد که در این میان بیشترین خسارت به جنگلهای کشور وارد میشود که بنا به گفته مسئولان، بهدلیل ظرفیتهای موجود در این جنگلها، نباید از آنها به شکل گسترده بهرهبرداری صنعتی کرد.
میتوان گفت باگاس تولیدی جایگزین جنگلهای شمال کشور است؟
با توجه به تولید فراوان باگاس (تفاله نیشکر) در کشت و صنعتهای نیشکر خوزستان میتوان گفت این ماده نهتنها بهترین جایگزین جنگلهای کشور برای تولید کاغذ است، بلکه با سرمایهگذاریهای لازم توسط بخش خصوصی یا دولتی میتوان با ایجاد کارخانههای تولید کاغذ در کشت و صنعتهای نیشکر خوزستان هم از نابودی جنگلها و محیط زیست جلوگیری کرد و هم با ایجاد اشتغال و رسیدن به خودکفایی ملی از خروج ارز و وابستگی به واردات کاغذ ممانعت بهعمل آورد. از سوی دیگر، مزیت باگاس نیشکر آن است که علاوه بر ارزان و در دسترس بودن و حذف کلیه هزینههای حمل و نقل یک ماده بازیافتی است و همین امر اهمیت آن را برای تولید کاغذ صدچندان کرده است.
پسماند ویناس در چه چرخهای به کمک کنترل گردوغبار میآید؟
یکی از مهمترین اقداماتی که میتوان در تثبیت شنهای روان و جلوگیری از برخواستن گردوغبار در استان خوزستان انجام داد، استفاده از روش مالچپاشی است. اگرچه با توجه به اینکه بقیه کارشناسان مالچپاشی بهدلیل وجود مواد شیمیایی در مالچ عوارض زیستمحیطی دارد، اما باید گفت مالچهایی که دارای ویناس تولیدشده از ملاس نیشکر هستند، غنی از پتاسیم، کلسیم، منیزیم و مقادیری ازت و فسفر هستند که استفاده از ملاس نیشکر را نسبت به سایر مالچهای موجود برجستهتر میکند.
آیا میتوان گفت ویناس دارای پایه زیستی بوده و سازگار با محیط زیست است؟
پاشیدن مالچ نیشکر در مناطق بیابانی میتواند کیفیت خاک را افزایش داده و از فرسایش آن جلوگیری کند. همچنین استفاده از ویناس نیشکر جهت مالچپاشی برای جلوگیری از برخواستن گردوغبار، علاوه بر اینکه تأثیر سریع و آنی دارد و قابلیت استفاده از آن در زمانی کوتاه و در سطح وسیع فراهم است، منبع تأمین این ماده در داخل کشور موجود است و نیاز به تأمین آن از خارج و از بین رفت منابع ارزی ندارد. همچنین یکی از مهمترین نکات استفاده از ویناس بهعنوان مالچ این است که ویناس دارای پایه زیستی بوده و سازگار با محیط زیست است.
منبع: ایانا