به گزارش خبرگزاری بسیج، پیکر بیجان بازار سرمایه بر روی تخت اتاق مراقبت های ویژه و سهامداران خرد مغبون آنسوی پنجره با چشمانی غمبار، دودشدن هست و نیست زندگی خویش را در تالار شیشه ای به نظاره نشسته اند؛ این واقعیت امروز بازار سهام ایران در میانه دو سال دولتمردی دولتمردان تدبیر و امید است.
بورس تهران، اکنون، بیستمین ماه از ششمین رکود خود در37 سال اخیر را درذائقه مزمزه می کند.
مطالعه شاخص های عملکردی این بازار مبین این امر بوده که شاخص کل از نقطه اوج خود در نیمه دیماه سال 92 تا اکنون دستکم 30 درصد آب رفته است.
رجوع به وضعیت شاخص متوسط قیمت سهام از عمق بیشتر رکود حکایت داشته،نقطه ای که شاخص قیمت وزنی - ارزشی ازسقوط 44 درصد متوسط نرخ سهام در بورس تهران در این بازه زمانی روایتی تازه ارایه می دهد، بنابراین، رکود فعلی، را می توان یکی از شدیدترین رخداد های بازار سهام کشور برشمرد.
بازار سهام امروز ایران، با مشکلاتی مهمی چون، نابرابری نرخ سودبانکی باریسک اقتصادی و تورم،کاهش شدید بهای مواد خام در بازارهای جهانی،تعیین نرخ خوراک 13 سنتی برای پتروشیمی ها ومطالبات گسترده شرکت ها ازدولت و دست آخر رکود عمیق در اقتصاد دست و پنجه نرم می کند.
عناصری که گمان می رود در کنار عوامل دیگری چون متغیرهای سیاسی و رکود حاکم دراقتصاد جهانی،دست به دست هم داده تا زیان 1.5 درصدی را در پرونده کاری شش ماه نخست امسال بورس حک کرده و دوباره یک عملکرد ضعیف هم درکارنامه فعل و انفعلات تالار شیشه ای به ثبت رسید.
هرچند که بازار سهام پایتخت روزهای ابتدایی امسال را به دلیل تفاهم هسته ای درلوزان سوئیس، پرقدرت شروع کرد اما این امر زیر سایه افت قیمت های جهانی،نگرانی ناشی ازقطعی نشدن توافق هسته ای وسلب اعتماد به آینده بازار تمامی امیدهای خرده سهامداران را نقش برآب ساخت.
البته معاملات بازارسهام در دوهفته اول فرودین منجر به رشد بیش از 13 درصدی شاخص ها شد اما پس از آن با موج جدید ابهامات درپرونده هسته ای، اشتیاق سهامداران برای خرید سهام فرو کاست وآنها را به پشت سنگر احتیاط کشاند.
باشروع فصل مجامع درخردادماه هم فضای احتیاط ورعب درتالار شیشه ای به مراتب سنگین ترشد وشاخص ها تغییرات جدی را به ثبت نرساندند.
البته با خوش بینی های به وجودآمده دراواخر تیرماه به دلیل توافق تاریخی، بازاربابازدهی شش درصدی مواجه شداماپس ازحصول توافق، یکبار دیگر بازار سهام چهره خشن خود را به سهامداران نشان داد.
درمرداد ماه امسال هم که بیشترصنایع بورسی توان عبور ازسد رکود حاکم براقتصاد کشوررا نداشتندبنابراین، شاخص ها یک افت 3 درصدی را درتابلوی بورس به ثبت رساندند وحتی با بازگشایی هشت نماد بزرگ، دامنه ریزش های شاخص ها با پیش دستی،ماه آخر فصل دوم سال را در بازار سرمایه به خزان نشاند.
با این اوصا،حجم معاملات درنیمه نخست امسال نسبت به بازه زمانی مشابه سال گذشته 20 درصدرشد داش اما ارزش معاملات افت 21 درصدی را در جدول نمرات بازار سهام درج کرد.
رکود سنگین در صنایع بورسی
مدیرعامل شرکت کارگزاری بانک دی،پیش بینی کرده که شرکت ها و صنابع بورسی درشش ماه نخست امسال گزارش های مالی خوبی ارایه ندهند و افزوده که سیاست انقباضی دولت برای کنترل نرخ تورم مفید بوده اما رکود تورمی جای خود را به رکود داده است.
"حامدفلاح جوشقانی" به نسیم گفته که در حال حاضر، رشد تورم ازبین رفته اما رکود سنگین تمام صنایع و شرکتهای بورسی را فرا گرفته است.
وی، نسبت به کشدار شدن رکود کنونی هشدار داده و گفته که اگر این وضعیت ادامه یابدبه طور قطع به بحران تبدیل خواهد شد.
به گفته "فلاح جوشقانی"،رکود اقتصادی گریبان اقتصاد راگرفته و افزودکه در دولت قبل با جود رکود تورمی، چاپ پول زیاد بوده که با وجود افت تولید، سود شرکت هابه دلیل بالارفتن نرخ دلار افزایش می یافت.
مدیرعامل شرکت کارگزاری بانک دی، گفته که درحال حاضر، تورم کاهش یافته وآثار رکودبه خوبی مشهود است اما هشدار داده که رکود در بلندمدت خطر ناکترازآثار تورم خواهد بود.
وی، درمورد رفتار وزارت نفت باسهامداران شرکت های پالایشی هم مدعی شده که وزارت نفت در مورد سهامدارن شرکت های پالایشی شفاف عمل نمی کند وتاکید کردکه وزارت نفت باید در مورد فروش نفت به پالایشگاهها و خرید فرآورده های نفتی ازآنها شفاف و براساس قرارداد های بلند مدت عمل کند.
پرواضح است که با وجود رکود حاکم براقتصاد،کمبود نقدینگی، نرخ سود بالا و ترجیح سهامداران برای سپرده گذاری دربانک ها برای کسب سود مطمئن وعدم ارایه برنامه مدون ازسوی دولت برای سامان دادن بازار سرمایه، نمی توان نسبت به بهبود وضعیت بازار سهام در ماههای آتی خوش بین بود.
به ویژه آنکه شاخص بازار سهام در ابتدای شهریورماه سال گذشته که برروی عدد 73 هزارو 540 واحد تثبیت شده بود به دلایل ازپیش گفته سیر نزولی راپیش روی خود گرفت.
نماگر بورس،به عنوان یک معیارکه یک نگاه کلی از وضعیت عمومی بازار سهام را به فعالان و مخاطبان خود عرضه می دارد دربازه زمانی 386 روزه بیش از12 هزار واحد افت را درحدود 13 ماه منهتی به مهرماه نشان داده و با افت 12244 واحدی ، عمیق ترشدن ریزش های بورس در یکسال گذشته را در ویترین خود قرار داده است.
این عدد معین می سازد که شاخص بورس، در هرماه با حدود 780 واحد ریزش، کام سهامداران خود را به شدت تلخ کرده است.
به ویژه آنکه بیم آن می رود با استمرار این ریزش ها، رقم شاخص کل به عددشاخص زمان فعالیت ابتدایین دولت تدبیر و امید هم برسد.
براساس آمار، شاخص کل بازار سهام در زمان آغاز فعالیت دولت یازدهم 57 هزارو397 واحد بوده که ازآن روز بدین سو، بازار سرمایه فرازونشیب های بسیاری رودرحافظه تاریخی خویش به ثبت رسانده است.
هرچندکه به دنبال تماس تلفنی روحانی باباراک اوباما، در سوم مهرماه شاخص کل در کانال 63 هزار واحدی قرار گرفت وپس ازتوافق در سوم آذرماه دو سال قبل با یک جهش سریع و مهیج عدد 80 هزارواحد درمقابل شاخص کل سرتعظیم فرود آورد.
اندک مدتی بعد ترهم به دنبال نشست تیم مذاکره کننده با مدیران بازار سرمایه، یعنی در چهاردهم دیماه ، شاخص کل قله 88 هزار واحدی را هم فتح ساخت.
امادیری نپاییدکه بهار فعالان بازارسرمایه،با وزش زود هنگام طوفان رکود وریزش های مداوم،به زمستانی سرد وسخت مبدل شد.
تعدیل منفی شرکت ها ی بورسی در نیمه نخست سالجاری
از این رو، مدیر عامل شرکت کارگزاری بانک ملت برآوردکردکه گزارش های شش ماهه شرکت های بورسی در نیمه نخست امسال خوب نباشند و احتمال داد که عمده شرکت ها در نیمه نخست سالجاری، تعدیل منفی هم خواهند داشت.
عباس نیکچری درگفتگویی با نسیم، پیش بینی کرده که بازار سرمایه درسالجاری وضعیت خوبی نداشته باشد و افزوده که درسال گذشته هم واقعیت های اقتصادی نادیده گرفته شد.
به گفته وی، اکنون شرکت ها با مشکل نقدینگی دست و پنجه نرم می کنند وبه نظر می رسد که به سختی از سال 94 عبور کنند وافزودکه سال 95 سال خوب و امیدوار کننده ای برای بازار سهام خواهد بود.
این کارگزار رسمی بازار سرمایه، تصریح کرد اگر حقوقی ها همت کنند ممکن است که شاخص ها روی 61 هزار واحد متوقف شود،درغیر اینصورت چنانچه ریزش شاخص ها ادامه یابد احتمال دارد که شاخص کل حتی به کانال 58 هزار واحد هم بازگردد.
وی، گفت بنیادهای واقعی بازارضعیف بوده،نرخ سود بانکی بالا است و با توجه به رکود حاکم بر بازار، فعالان بورسی ترجیح می دهند که در بانک ها سپرده گزاری کنند.
به گفته نیکچری نباید دراین شرایط انتظار داشت که سهامدارسرمایه گذاری بدون ریسک را رها کرده و در عرصه ای که ابهام دارد حضور یابد.
وی،تاکید کرد که همچنان ابهامات موجود در بازار سرمایه رفع نشده ودولت باید ضمن بهبود فضای کسب و کار ابهامات را هم رفع کند.
به گفته نیکچری درحال حاضراغلب شرکت های تولیدی مشکل نقدینگی داشته،بنابراین چگونه باسیاست های انقباضی شرکت ها می توانند به فعالیت خود ادامه دهند؟!.
Eps مورد انتظار بازار سرمایه برآورده نمی شود
مدیرعامل شرکت کارگزاری بانک سامان هم ارزبابی کرد که سود هرسهم شرکت ها در نیمه نخست امسال منفی نخواهد بود اما با توجه به وضعیت سود هرسهم انتظارات بازار سرمایه شاید برآورده نشود.
"حمیدرضا مهرآور"هم به نسیم گفته، میزان فروش خودروها در نیم سال اول کاهش داشته هر چند که تولید کنندگان خودرویی به تولید خود ادامه داده اند.
وی، با بیان اینکه نرخ سود بدون ریسک درکشور 20 درصد بوده، گفت که بر این اساس صاحبان سرمایه ترجیح می دهند که به جای سرمایه گذاری در بازار بورس در شبکه بانکی سپرده گزاری کنند.
مدیرعامل شرکت کارگزاری بانک سامان اعلام داشت که درحال حاضر میزان مشارکت عمومی دربازار سرمایه کم بوده و در این شرایط حضور افرادی که وارد بازار شده و خرید و فروش سهام انجام می دهند رو به کاهش است.
به گفته وی،فعالان بازارسرمایه خواهان شرایط پایدار و مشخص بوده و از شرایط گنگ و پر ریسک گریزان هستند.
به جرات می توان گفت اتفاقاتی که بعد از روی کار آمدن دولت یازدهم در عرصه های سیاسی و اقتصادی کشور رخ داده، بیشترین آثار منفی ممکن را در بورس تهران و بازار سرمایه کشور به دنبال داشته، البته وضعیت دیگر بازارهای کشورهم تعریف چندانی ندارند، اما درهیچیک از بازارهای موازی یا رقیب، وضعیتی مشابه بازار سرمایه ندارند.
اکنون که دو سال ازعمردولت تدبیر، سپری شده فعالان بازارسرمایه معتقدند که دولت تمامی تمرکز خود را بر بهبود مذاکرات هسته ای متمرکز ساخته، هرچندکه تاثیر عوامل سیاسی بر بازار سرمایه غیر قابل انکار بوده اما به سهولت می توان دریافت که دولت با وجود تشویق افراد برای حضور در بازار سرمایه، اما با عدم حمایت جدی از بازار سرمایه ، خیل عظیمی از شش میلیون فعال بورسی،ریزش شاخص های بازار سهام را درکمال ناباوری به نظاره نشسته اند.
چنانچه دولت به سرعت شفافیت در بازار سهام را به سرانجام نرساند،بر رفع مشکل نقدینگی شرکتهای بورسی تاکید نورزد،بایدمنتظر ریزش بیشتر شاخص ها و غبن بیش از پیش تعداد بیشتری از فعالان بازار سرمایه در این شرایط بود.
آیا دولت با توجه به چالش های پیش رو، خواهد توانست از سد رکود حاکم بر اقتصاد به سلامت عبور کرده و شش میلیون فعالا بازر سرمایه را از نگرانی جدی برهاند؟
